Morgunblaðið - 03.10.1985, Blaðsíða 39

Mig setti hljóðan er mér barst
fregnin um lát eins besta vinar
míns og félaga, Þormóðs Ög-
mundssonar.
Að vísu var mér svo vel kunnugt
um hinn erfiða og langvinna
sjúkdóm hans, að mér kom það
engan veginn á óvart. Þó hafði ég
ekki búist við að það yrði með svo
skjótum hætti, en sjálfsagt hefur
það verið honum hin besta lausn,
þar eð sjúkdómurinn var orðinn
honum mjög þungbær.
Þormóður var fæddur að Sjáv-
argötu í Stokkseyrarhreppi.
Foreldrar hans voru hjónin Jón-
ína Margrét Þórðardóttir og Ög-
mundur Þorkelsson kaupmaður á
Eyrarbakka.
Ég kynntist þessum ágætu
hjónum eftir að þau fluttust bú-
ferlum til Reykjavíkur ásamt
börnum sínum árið 1924.
Við Þormóður tókum inntóku-
próf í Menntaskólann vorið 1925
og hófust þá kynni okkar og vin-
átta, sem varað hefur nú um sex-
tíu ára skeið og er því margs að
minnast, einkum þó ánægjulegra
stunda.
Síðustu þrjá veturna fram að
stúdentsprófi lásum við saman á
heimili mínu að Þingholtsstræti
33, en það var í næsta nágrenni við
heimili Þormóðs, að Laufásvegi
20.
Guðrún móðir mín hafði mikið
dálæti á Þormóði. Þau voru bestu
vinir og fannst mér sem hún liti
nánast á hann eins og eitt af börn-
um sínum.
Við vorum mjög samrýmdir og
betri og þægilegri félaga get ég
vart hugsað mér, alltaf í góðu
skapi, prúður, iðinn og duglegur
námsmaður.
Árið 1931 lukum við báðir stúd-
entsprófi og hófum samtímis há-
skólanám.
Við fylgdumst að þótt hann
væri í laga-, en ég í læknadeild og
lukum báðir háskólanámi 1937.
Að loknu prófi fór ég til fram-
haldsnáms í Danmörku en hann
hóf störf sem lögfræðingur Út-
vegsbanka íslands.
Árið 1955 varð Þormóður aðal-
lögfræðingur bankans. Hann tók
virkan þátt í félagsmálum banka-
manna og hafði á hendi ýmis trún-
aðarstörf, sem hann rækti með
mikilli prýði og nákvæmni, að því
er samstarfsmenn hans hafa tjáð
mér. Ég veit einnig að hann er
afar vel látinn I starfi sínu, eign-
aðist þar marga vini og kunningja,
enda hjálpfús með afbrigðum,
bæði við samstarfsfólk, viðskipta-
vini bankans og aðra.
Hann var hvers manns hugljúfi.
Þegar tuttugu ár voru liðin frá
stúdentsprófi ákváðum við sex
bekkjarbræður að koma saman
ásamt mökum okkar eitt kvöld í
þorrabyrjun ár hvert, á heimilum
okkar til skiptis. Þetta voru
skemmtifundir haldnir „til að
minnast liðinna samverustunda
og treysta vináttuböndin" eins og
skráð er í fundargerðarbók, sem
við héldum.
Auk okkar Þormóðs var hér um
að ræða Oddgeir Magnússon lög-
fræðing, Snæbjörn Kaldalóns lyf-
sala, Egil Sigurgeirsson hæsta-
réttarlögmann og séra Þorstein
Björnsson.
í þrjátíu ár héldum við þessa
fundi þó að fækkað hafi í hópnum
og eru nú nær þrjú ár síðan sá
síðasti var haldinn.
Það er margs að minnast frá
þessum samkomum okkar og allt-
af var Þormóður þar hrókur alls
fagnaðar.
Hann var, á meðan honum ent-
ist heilsa, mikið hraustmenni, vel
vaxinn, sterkur og stæltur og fríð-
ur sýnum, auk þess vel máli farinn
og ágætlega ritfær.
Ég tel þó að það sem fyrst og
fremst einkenndi Þormóð hafi
verið drenglyndi hans og hjálp-
fýsi. Traustari og betri vin held ég
vart að ég hafi eignast.
Þeir eru ábyggilega margir sem
minnast hans með þakklátum hug
og sakna hans.
Kona Þormóðs, frú Lára Jóns-
dóttir frá Varmadal á Kjalarnesi,
er ein vænsta og ánægjulegasta
kona sem ég hef kynnst. Hún hef-
ur verið manni sínum hinn ákjós-
anlegasti lífsförunautur, traust og
miöf’f förnfnq nrr Kpqf Vom
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. OKTÓBER1985
39
fram í veikindum hans. Hún bjó
honum fagurt heimili. Var ágæt
húsmóðir og mikil og góð móðir
barnanna. Hjónaband hennar og
Þormóðs var með eindæmum gott.
Þau voru höfðingjar heim að
sækja.
Börnin eru þrjú, öll mesta
myndarfólk. Elstur er Jón Ög-
mundur lögfræðingur, sem verið
hefur sendiráðsritari í París og
Moskvu og er nú deildarstjóri í
viðskiptaráðuneytinu. Hann er
kvæntur Lilju Guðmundsdóttur
hjúkrunarfræðingi. Næstelst er
Salvör sem verið hefur flugfreyja,
gift Birni Sverrissyni yfirflugvél-
stjóra hjá Cargolux, búsett í Lúx-
emborg. Yngstur er Guðmundur
Þór framkvæmdastjóri, kvæntur
Vigdísi Ósk Sigurjónsdóttur.
Barnabörnin eru nú orðin fimm.
við Þórdís kona mín og fjöl-
skylda okkar vottum frú Láru,
börnunum og fjölskyldum þeirra
innilega samúð okkar.
Þeir Egill Sigurgeirsson og
Þorsteinn Björnsson, sem ásamt
mér eru þeir einu bekkjarbræðr-
anna sem enn eru á lífi, senda
einnig innilegar samúðarkveðjur.
Við biðjum Þormóði vini okkar
Guðs blessunar á þeim leiðum sem
hann nú hefur lagt út á.
Blessuð veri minning hans.
Útförin fer fram frá Fríkirkj-
unni kl. 15 í dag.
Erlingur Þorsteinsson
í dag minnast ástvinir, sam-
starfsmenn og vinir sameiginlega
Þormóðs Ögmundssonar, fyrrv.
aðstoðarbankastjóra í Útvegs-
banka íslands, þegar hann er
borinn til hinstu hvíldar við útför
hans í Reykjavík í dag. Fregn um
andlát Þormóðs kom mér og fleir-
um nokkuð á óvart, því þótt öllum
kunnugum væri ljóst, að heilsu
hans væri mjög farið að hraka, var
ekki talið að svo skammt væri til
hans endadægurs. Að vísu hafði
hann verið í Vífilsstaðasjúkrahúsi
í um fimm vikur, en ráðgert hafði
verið að hann færi heim á næstu
dögum.
Ekki er ætlun mín að skrifa hér
ítarlega um lífsferil Þormóðs
Ögmundssonar, það gera væntan-
lega aðrir, sem kunnugri eru
starfsferli hans, enda vorum við
aldrei samstarfsmenn, en við
kynntumst nokkuð snemma og
nokkru síðar lágu leiðir okkar
saman við nám og hafa legið
saman með ýmsum hætti á langri
ævi, en af þeim kynnum er maður-
inn mér svo hugþekkur, að ég vil
minnast hans á þessari stundu
með því að setja þessar línur á
blað.
Fyrstu minningar mínar um
Þormóð eru frá því við áttum báðir
heima í Þingholtunum, en það var
um 1930 eða þar um bil. Þá var
Þormóður byrjaður menntaskóla-
nám og virtist mér hann stunda
námið betur en títt var og virtist
stefna að föstu marki og forðast
að láta draumóra eða vafurloga
tímanna villa sér sýn. Ekki lágu
leiðir okkar þó saman við það nám,
enda fór ég ekki hefðbundnar leiðir
til stúdentsprófs. Hinsvegar áttum
við nokkrum árum síðar nokkra
samleið í lagadeild HÍ, en þaðan
útskrifaðist Þormóður árið 1937.
Þótt ég kæmi í háskólann nokkru
síðar en Þormóður, fylgdist ég
nokkuð með námsferli hans, enda
vorum við vel kunnugir fyrir. Varð
mér strax ljóst, er ég kom í deild-
ina, að Þormóður hafði frá upphafi
tekið fasta stefnu í náminu og náð
föstum tökum á efninu og haldið
því striki allt til lokaprófs, en það
varð ekki sagt um alla, sem þarna
voru, enda voru ýmsar ástæður til
þess, að menn innrituðust í þetta
nám, en ekki verður farið nánar út
í það hér. Stefna Þormóðs var
hinsvegar eindregin, enda varð
árangurinn eftir því, þegar til
lokaprófs kom. Þótt ég, er þessar
línur rita, hafi aldrei verið sam-
verkamaður Þormóðs, þá hefi ég
fylgst svo vel með honum, að ég
held, að segja megi um aðallífs-
starf hans það sama og námsferil-
inn, að brautin hafi verið tiltölu-
lega bein og skýrt mörkuð og að
hann hafi ekki verið síður farsæll
í starfi sínu en námi svo þar ber
engan skugga á. Ekki var það þó
vegna þess, að starf hans væri létt
eða auðvelt, heldur þvert á móti,
þar sem hann hafði, fyrst sem
lögfræðingur og síðar sem banka-
stjóri í Útvegsbankanum, að sjálf-
sögðu margþætt og vandasöm mál
með höndum alla tíð, enda er mér
tjáð af kunnugum, að hann hafi
verið mikill og góður starfsmaður
að hverju sem hann gekk. Vann
Þormóður hjá þessari sömu stofn-
un allan sinn starfsaldur, eða um
43 ára skeið.
Þá vil ég víkja að hinni hliðinni
á lifi Þormóðs, ef svo mætti segja,
þar sem er einkalíf hans og fjöl-
skylduhagir og held ég að mér sé
óhætt að segja að hann hafi ekki
verið síður farsæll þar en á at-
vinnusviðinu. Hinn 10. júní 1939
gekk hann að eiga Láru Jónsdóttur
frá Varmadal, sem lifir mann sinn,
og hefur hún verið honum góður
félagi og lífsförunautur alla tíð,
ekki síst vegna heilsubrests hans
síðustu misserin og er mikil og
myndarleg húsmóðir. Þau áttu um
þrjátíu og fimm ára skeið gott
heimili að Miklubraut 58 hér í
borg. Þau Lára og Þormóður hafa
eignast þrjú börn, sem öll eru á
lífi og gift og barnabörnin eru -"
fimm og hafa ástvinirnir verið
þeim Láru og Þormóði til mikillar
hamingju í lífinu.
Þegar litið er yfir sviðið, er ég
ekki í vafa um, að Þormóður
Ögmundsson hafi verið mikill
gæfumaður í lífinu og að hann
hafi sjálfur verið á þeirri skoðun,
þótt hann hafi ekki séð allar sínar
vonir rætast fremur en aðrir. Ég
mun jafnan minnast Þormóðs
Ögmundssonar, sem hins trygga
vinar og drengskaparmanns, sem
vildi hvers manns vanda leysa, er
hann mátti. Konu hans, öðrum
ástvinum og bróður, sendi ég ein-
lægar samúðarkveðjur.
Sigurður M. Helgason M
Minning:
Axel Jónsson fv. alþing-
ismaður og bœjarfulltrúi
Fæddur 8. júní 1922
Dáinn 31. ágúst 1985
Mér bárust tíðindin um andlát
Axels Jónssonar frv. alþingis-
manns og bæjarfulltrúa er ég
dvaldi í sumarleyfi úti á Ítalíu um
miðjan þennan mánuð.
Vegna langvarandi veikinda
Axels þá verður ekki sagt að þau
tíðindi kæmu á óvart þrátt fyrir
það mikla þrek og æðruleysi er
hann sýndi öll þau ár sem þetta
veikindastríð hans stóð yfir.
Ég kynntist Axel Jónssyni
snemma, en þó ekki náið, á sviði
ungmennafélagsskaparins og á
vettvangi íþróttahreyfingarinnar,
þar sem hann var mjög virkur og
einlægur þátttakandi.
Á íþróttavellinum tók Axel þátt
í köstum, sérstaklega kúlu og
kringlu, sem hann náði mjög langt
í með sinni miklu snerpu og keppn-
isvilja og var um tíma í fremstu
röð á landsmælikvarða í þessum
greinum.
Það vakti athygli mina þegar ég
sá Axel fyrst varpa kúlu að hann
notaði vinstri hendina.
Þegar ég svo seinna kynntist
Axel Jónssyni á vettvangi stjórn-
málanna þá hafði hann skipað sér
mjög ákveðið á hægri kantinn.
Innan Sjálfstæðisflokksins
fylgdi Axel Gunnari Thoroddsen
að málum, sem ég held að hann
hafi trúað að boðaði frjálslyndari
stefnu en aðrir foringjar flokksins.
Innan Sjálfstæðisflokksins
fylgdi Axel Gunnari Thoroddsen
að málum, sem ég held að hann
hafi trúað að boðaði frjálslyndari
stefnu en aðrir foringjar flokksins.
í samstarfi fannst mér Axel
ávallt vera næst því sem kallað er
miðjumaður í stjórnmálum, þann-
ig var einlægur vilji hans stöðugt
opinn til málamiðlunar.
Axel Jónsson flutti mjög
snemma í Kópavog og bjó þar alla
tíð frá því að Kópavogur var enn
hreppsfélag með eitt til tvöþúsund
íbúa og fylgdist því náið með öllum
þeim vaxtaverkjum sem fylgdu því
að byggja frá grunni næst stærsta
sveitarfélag landsins á fáum árum,
sem gerst hefur hér í Kópavogi.
Ég hygg að hugur Axels Jóns-
sonar hafi mjög snemma hneigst
til þátttöku í stjórnmálum og kom
þar ekki síst til áhugi hans á fé-
lagsmálum yfirleitt.
Með ánægju minnist ég sam-
starfsins við Axel Jónsson að
bæisrmílnm < Kónavogi allt frá
1962, þá sem einn af starfsmönn-
um bæjarskrifstofunnar en hann
sem fulltrúi flokks síns í bæjar-
ráði.
Minnisstæðust er mér þó sam-
vinnan við Axel Jónsson í bæjar-
stjórn Kópavogs á kjörtímabilinu
frá 1970 til 1974, þar sem við stýrð-
um sameiginlega meirihluta sam-
starfi Framsóknarflokksins og
Sjálfstæðisflokksins að bæjarmál-
um í Kópavogi.
Þessa samstarfs við Axel Jóns-
son mun ég ávallt minnast með
ánægju og hlýhug til hans, ekki
síst vegna einlægni hans og festu
gagnvart því sem búið var að
ákveða hverju sinni. Ég held við
höfum báðir gert okkur það ljóst
frá upphafi þessa samstarfs að
miklum tíma yrði að eyða í undir-
búning mála ef þoka ætti til betri
vegar.
Við ákváðum því í upphafi kjör-
tímabilsins að nota alla laugar-
dagsmorgna til að hitta bæjar-
stjórann Björgvin Sæmundsson á
skrifstofu hans í Félagsheimilinu
til skrafs og ráðagerða um þau
mál sem taka átti til meðferðar á
meirihlutafundum og í bæjarráði
eftir hverja helgi.
Þessi venja hélst síðan út allt
kjörtímabilið og greiddi örugglega
fyrir framgangi margra mála,
enda voru oft tilkvaddir ýmsir
æðstu embættismenn bæjarins.
í minningunni um Axel Jónsson
er ekki óviðeigandi að rifja upp
þá þætti í bæjarmálastarfinu sem
mestum sköpum skiptu um fram-
tíð bæjarfélagsins og mótaðir voru
á þessum árum. Rúmsins vegna
verður þó að stikla á stóru.
Ég ætla að láta nægja að
minnast hér á þrjú mál, sem ég
tel að öll hafi fengið farsæla af-
Minning:
Þorsteinn Agúst Guð■
mundsson, skipstjóri
Fæddur 3. ágúst 1895
Dáinn 25. september 1985
„Eitt sinn verða allir menn að deyja."
En samt er söknuðurinn alltaf
jafn mikíll þó að vitað sé að enda-
lokin séu í nánd.
Og nú er afi farinn inn í eilífð-
ina, en við munum geyma vel allar
þær góðu stundir sem við áttum
saman.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margser aðsakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
<3 n 1 «ec v n-;™
Guðrún Sigríður Vilhjálmsdóttir,
Inni"
greiðslu, en tóku mikið af starfs-
tíma okkar fyrsta og annað ár
kjörtímabilsins.
f fyrsta lagi ætla ég að nefna
samninginn við Hitaveitu Reykja-
víkur um að leggja hitaveitu í allan
Kópavogskaupstað á tveim til
þrem árum, sem ég tel að hafi
fært Kópavogsbúum meira í aðra
hönd en nokkur önnur framkvæmd
fyrr og síðar.
í annan stað vil ég svo nefna *^r
samninginn við Reykjavíkurborg
um mörk milli sveitarfélaganna,
þar sem gert var ráð fyrir að í
hlut Kópavogs kæmi landssvæðið
inn á Digraneshálsinum, þar sem
skipulagt var núverandi iðnaðar-
svæði við Smiðjuveg og Skemmu-
veg. En þeim lóðum var úthlutað
í ársbyrjun 1974. Fyrir að láta
þetta land af hendi fékk Reykjavík
sneið úr Fífuhvammslandi, sem
hún varð að greiða fullu verði. .
Þriðja málið er svo skipulag
miðbæjarins og byrjunarfram-
kvæmdir á svæðinu, sem hófust á
þessu umrædda kjörtímabili. Þó ég
láti nægja að minna á þessi mál
þá mætti nefna ótal fleiri sem
gengið var frá á þessum tíma og * *
kröfðust mikillar vinnu bæði
heima í Kópavogi og við stjórnvöld
s.s. uppgjör Hafnarfjarðarvegar-
ins, gatnagerð, skólabyggingar,
bygging íþróttaleikvangs í Kópa-
vogsdal, undirbúning að byggingu
íþróttahúss á Digraneshálsi og
margt fleira mætti telja.
Mér fannst þetta kjörtímabil
skemmtilegur tími, en hann var
aðeins of stuttur til að ljúka verk-
um, sem sennilega koma til með
að dragast leiðinlega lengi. Og
þegar ég nú minnist Axels Jnsson-
ar, þá finnst mér að ég gæti skrifað
langt mál um. En þar er þó í
minningunni bjartast yfir þeirri
vináttu sem myndaðist á þessum
árum við tvo mikilhæfa atorku-
menn sem báðir eru horfnir yfir
móðuna miklu, þá Axel Jónsson
alþingismann og bæjarfulltrúa,
sem hér er sérstaklega minnst og
Björgvin Sæmundsson, bæjar-
stjóra. Þessir tveir menn voru um
margt ólíkir, en þeir áttu það
sameiginlegt að vilja fyrst og
fremst láta gott af sér leiða og
fórnuðu til þess tíma og kröftum.
Þrátt fyrir erfiða heilsu var
Axel Jónsson gæfumaður. Hann
lauk miklu og farsælu ævistarfi, _
sem færði honum vináttu og virð-
ingu samferðamannanna, og í
einkalífi sínu var hann ekki síður
hamingjusamur með atgerfiskon-
una Guðrúnu Gísladóttur sér við
hlið.
Ég flyt Gurúnu, börnum þeirra
og öðrum ástvinum mínar innileg-
ustu samúðarkveðjur.
Gnttnrmur Simrbiömsson.