Morgunblaðið - 03.10.1985, Blaðsíða 12
12
MORGUNBLADID, FIMMTUDAGUR 3. OKTÓBER1985
íslenzk skildinga-
bréf á uppboði
Frímerki
Jón Aöalsteinn Jónsson
Dagana 10. og 11. þ.m. eða eftir
viku verður frímerkjauppboð í
Málraey í Svíþjóð, sem hlýtur að
vekja athvgli íslenzkra frímerkja-
safnara. Úppboðsfyrirtækið Postil-
jonen AB býður sem sé upp hluta
af frsgasta íslandssafni veraldar,
eins og það er orðað í uppboðs-
skrá. Safnið er líka löngu þekkt
meðal safnara, enda hlaut það 12
gullverðlaun auk heiðursverðlauna
á árunum 1971 til 1981. Hér á landi
var það sýnt í boðsdeild á ISLAND-
IU 73. Eigandi þessa mikla og
merkilega safns var sænskur iðn-
jöfur, Holger Crafoord, sem nú er
látinn.
Þegar blaðað er í uppboðs-
skránni, hlýtnr það að vekja
undrun, hversu miklu þessi
sænski maður hefur náð saman
af íslenzkum frímerkjum og
umslögum auk alls kyns afbrigða
og það á stuttum tíma. Auðvitað
geta menn komizt langt, þegar
nægilegt fé er fyrir hendi og ekki
þarf að velta fyrir sér, hvað
hlutirnir kosta, ef þeir á annað
borð eru fáanlegir. En þetta
verður að telja mjög óvenjulegt
safn af fágætu íslenzku frí-
merkjaefni. Af þeim sökum verð-
ur forvitnilegt að fylgjast með
því, hversu vel gengur að selja
það og þá fyrir hversu hátt verð.
Um tíma virðast íslenzk frímerki
hafa verið í lægð — eins og
raunar frímerki almennt, en
þetta mun vera að breytast. Þess
vegna verður sérstaklega fróð-
legt að bera saman það verð, sem
fæst fyrir þetta mikla efni, við
listaverð. Trúlega verður það í
ákveðnum tilvikum hærra en
listaverðið, enda þá um að ræða
hluti, sem sjást sjaldan á mörk-
uðum, en oft ætti það að fara á
mun lægra verði en skráð er, ef
miðað er við almenna viðskipta-
hætti.
Ekki neita ég því, að margs
konar hugrenningar hafa hvarfl-
að að mér við að skoða þessa
uppboðsskrá, þar sem lýsingar
og eins myndir eru af flestu því
íslenzka efni, sem hér verður
boðið upp. Ekki ætla ég mér þá
dul að geta sagt til um ágæti eða
trúverðugleik þessa efnis al-
mennt, en þó held ég, að sums
staðar geti verið einhverjir
maðkar í mysunni. Skylt er þó
að geta þess strax, að vottorð
fylgja flestu því, sem hér er boðið
upp. Ekki neita ég því, að mér
lízt ólíkt betur á boð 1318, 4 sk.
merki með þriggja hringja
stimpli nr. 1 (Khöfn) fyrir 6 þús.
s. kr. en boð 1309, 2 sk. með
þriggja hringja stimpli nr. 236
(Rvík). Þann stimpil átti alls
ekki að nota til stimplunar, þegar
íslenzk frímerki voru tekin í
notkun í ársbyrjun 1873. Þetta
eintak er metið á 15 þús. s. kr.
eða rúmar 75 þús. ísl. krónur.
Sama má svo segja um boð 1546,
8 sk. þjónustufrímerki, sem
metið er á 2 þús. s. kr.
Alkunna er, að upprunastimp-
ill frá HRAUNGERÐI er ekki
alltaf vel séður meðal safnara.
Hér er boðið tvennd af 4 sk.
almennu frímerki á snyfsi,
stimpluð í Hraungerði 18/8 fyrir
10 þús. s. kr. Einkennileg tilvilj-
un er það, að svo er þríröð með
8 sk. boðin upp á snyfsi með sama
stimpli og sömu dagsetningu, að
því er ég fæ bezt séð, og metin
á 25 þús. s. kr. eða sem svarar
nær 128 þús. ísl. krónum. Loks
sé ég ekki betur en sama dagsetn-
ing sé á tvennd af 3 sk. merki,
stimplaðri í Hraungerði. Hér ber
vitaskuld að geta þess, að stimp-
illinn er frá skildingatímanum,
svo að ekkert er því til fyrirstöðu,
að um rétta notkun geti verið að
ræða, þótt dagsetningin sé hin
sama.
Aftur á móti getur kórónu-
stimpill á 4 sk. frímerki, boð
1320, ekki staðizt nema sem eftir-
stimplun þrátt fyrir vottorð, sem
fylgir án athugasemda um slíkt.
Þá eru yfirprentanir frá 1897
og 1902-03 með alls konar til-
brigðum kapítuli út af fyrir sig,
en út í þá sálma fer ég ekki nán-
ar. Þar verða menn að dæma
sjálfir og meta og greiða síðan
eftir því. En verð þessa efnis
hefur ævinlega verið hátt, enda
sumt af því hið mesta torgæti.
Á þessu uppboði eru tíu svo-
nefnd forfrímerkjabréf, þ.e. bréf
fyrir daga frímerkjanna. Helm-
ingur þeirra er til Finns Magnús-
sonar, prófessors í Kaupmanna-
höfn, en bréfasafn hans virðist
hafa komizt á almennan markað.
Eru mörg bréf til hans þekkt i
fórum safnara. Þá eru tvö bréf
til dansks vínkaupmanns frá
1851 og 1854 með danska Fod-
post-stimplinum og dagsetningu
og ártali. Þá eru þrjú innlend
bréf, sem flokkast undir svo-
nefnd þjónustu- eða embættis-
bréf og merkt sem slík. Lág-
marksverð allra þessara bréfa
eru 80 þús. s. kr. eða um 409 þús.
ísl. krónur. -
Á síðustu áratugum hefur
söfnun forfrímerkjabréfa aukizt
mjög og þannig orðið hliðargrein
við söfnun frímerkja og heilla
bréfa eða umslaga með frímerkj-
um á. Vafalaust má deila um
söfnunargildi þessara bréfa. Ég
álít sjálfur, að æskilegt sé að
þess konar bréf hafi póststimpil
eða a.m.k. ákveðið einkenni, svo
að þau geti talizt forfrímerkja-
bréf. Með hliðsjón af þeirri skoð-
un eru fimm þessara bréfa mjög
áhugaverð, en Finns-bréfin eru
annars eðlis, enda engan veginn
öruggt, að þau hafi farið eðlilega
póstleið til viðtakanda.
Vafalaust vekja mesta athygli
á þessu uppboði Postiljonens tvö
almenn skildingabréf, sem metin
eru á 375 þús. s. kr. eða um
1.917.000 ísl. króna. Annað bréfið
er hið eina þekkta með skips-
póstsstimpli til Englands, en hitt
er bréf til Kanada og hið eina,
sem vitað er um með 16 sk. frí-
merki, tk. 12 xh. Þá er hér þjón-
ustubréf frá skildingatimanum
með 4 sk. þjónustufrímerki, sent
frá Egilsstöðum til póstmeistar-
ans í Reykjavík, óla Finsens. Er
það annað af tveim þjónustubréf-
um með álímdum skildingafrí-
merkjum, sem vitað er um utan
skjalasafna. Enda þótt sjálft
merkið sé rifið, er bréfið metið
á 100 þús. s. kr. eða um 511 þús.
ísl. krónur. Verður fróðlegt að
fylgjast með því, hvað þetta bréf
og eins hin skildingabréfin verða
slegin á, en hætt er við, að verðið
verði íslenzkum söfnurum ofviða.
Hvað sem líður einstökum
hlutum á þessu væntanlega upp-
boði er alveg ljóst, að hér er á
ferðinni mjög gott og skemmti-
legt frímerkjaefni. Verður áreið-
anlega langt að bíða þess, að
annað eins efni standi íslands-
söfnurum aftur til boða. Mér
kæmi ekki heldur á óvart, að
margur safnarinn hugsi sér til
hreyfings, en trúlega verður róð-
urinn þungur hjá þeim flestum,
áður en uppboðinu lýkur.
Nýtt frímerki
15. október
Þriðjudaginn 15. þ.m. verður
þess minnzt á margvíslegan hátt,
að eitt hundrað ár eru liðin frá
fæðingu hins kunna málara, Jó-
hannesar Sveinssonar Kjarvals,
en hann lézt háaldraður árið
1972. Póst- og símamálastjórnin
hagar því svo til, að þennan dag
kemur út nýtt frímerki, sem sýn-
ir málverk eftir meistarann, sem
hann málaði á árunum 1935 til
1954 og nefndi „Flugþrá". Er
málverkið i eigu Listasafns fs-
lands. Verðgildi frímerkisins er
100 kr. og því hið hæsta til þessa.
Sérstakur útgáfudagsstimpill
verður notaður, og er myndefni
hans sótt í málverkið.
Enda þótt Póst- og símamála-
stofnunin kalli þetta frímerki
ekki minningarfrímerki um
meistara Kjarval og aldarafmæli
hans, er ég nær viss um, að safn-
arar munu almennt líta svo á.
Hvort sem heldur er, kemur fri-
merki þetta út til heiðurs lista-
manninum á afmælisdegi hans
og því fagna áreiðanlega allir og
telja það verðugt minningu þessa
sérkennilega og stórbrotna mál-
ara.
Skólavörðustígur
Vorum aö fá til sölu glæsilega íbúöar- og verslanabyggingu í hjarta borgarinnar.
íbúöiráefri hæöum:
2ja herb. íbúöir
3ja herb. íbúðir
„penthouse“-íbúðir
74— 89 fm br.
95— 99 fm br.
115-120 fm br.
Verslunarhúsnæði á jaröhæö, 118 fm sem selst í einu lagi eöa í hlutum.
Afhending: íbúöirnar afhendast tilbúnar undir tréverk og málningu í júlí 1986, meö fullfrágenginni
sameign. Verslunarhæöin getur veriö til afhendingar fyrir jól 1985.
Teikningar og allar nánari upplýsingar á skrifstofu Eignamiölunar.
EKnflmfÐLunin
ÞINGHOLTSSTRÆTI 3 SIMI 27711
8ðlutl|óci: 8v«rrir Kriefmeeoo
Þortoifur Quómundeeoo, eöium.
Unneloinn Bock hrl., eimi 12320
hórólfur Holklóreeon, fógfr.
Myndbandaleiga til sölu
Til sölu er ein af stærri myndbandaleigum í Reykjavík.
Ca. 1500 spólur. Góö staösetning. Veröhugmynd 2,5-3
millj.
Upplýsingar á skrifstofu okkar.
28444
HÚSEIGNIR
^H&SKIP
VCLTUSUNOt 1
SlMI 28444
DanMl Árnsson, lögg. last.
Ornólfur Örnólfsson, sölustj.
Atvinnuhúsnæði
Til sölu er 300 fm á götuhæö viö Funahöföa í Rvík. Loft-
hæð 6 m. Mjög góöar innkeyrsludyr. Fæst meö lágri út-
borgun.
Upplýsingar á skrifstofu okkar.
28444
MOSEICNIR
VELTUSUNDI 1 ©_
SIMI 28444 Œ
OanM Árnsson. Wgg. fast.
örnótfur ömAHsson, sðtustj.