Morgunblaðið - 04.01.1987, Blaðsíða 61

að bjarga bátunum og tókst það í
þetta skiptið.
Það væri fróðlegt að segja frá
einum róðri frá Hnífsdal við þessar
aðstæður. Formenn höfðu ávallt
vakandi auga með veðurfari að
nóttu sem degi og ef þeim leist vel
á veður til sjóferðar var hafist
handa við að búa sig af stað. Byrja
varð á því að beita línuna og sækja
bátana inn á ísafjörð þar sem þeim
hafði verið lagt eftir síðasta róður.
Formaðurinn og einn skipverja
lögðu þá af stað gangandi inn Eyr-
arhlíð oft í klofófærð að vetrarlagi
til að sækja bátinn, á meðan unnu
hinir skipverjarnir að því að beita
línuna.
Þegar því var lokið og báturinn
kominn út eftir var settur niður
stór árabátur og róið um borð með
línuna en árabáturinn síðan skilinn
eftir í legufærunum þar til komið
var úr sjóferðinni, en þá var aflinn
fluttur í land á þessum árabátum,
sem síðan voru dregnir upp á kamb
með vindu sem kölluð var „gang-
skip“, síðan var fiskinum hent upp
á aðgerðarplanið. Þegar vel aflaðist
þurfti oft að fara fleiri en eina ferð
að sækja aflann um borð. Lóðabal-
amir voru síðan bomir á bakinu
upp ijörukambinn inn í beitinga-
skúrina.
Þegar ótíð var ríkjandi gat það
komið fyrir að ekki var hættandi á
að skilja vélbátinn eftir á legunni á
Hnífsdalsvík að lokinni sjóferð og
var þá ekki um annað að ræða en
fara með hann í legufærin í sundun-
um á ísafirði og fara svo gangandi
út í Hnífsdal um kvöldið eða nótt-
ina. Þessi vegalengd er um 5 km.
Fyrir gat komið, ef veðrið tók
snöggum breytingum, að komið var
gott veður að morgni svo að gaf
til sjóferðar að þá þurfti enn að
leggja á Eyrarhlíð til þess að sækja
bátana. Bátarnir sem róið var frá
Hnífsdal á þessum tíma voru 6—9
rúml. að stærð. Fyrst vom þeir stýr-
ishúslausir og mátti þá sá er við
stjómvöl var, standa berskjaldaður
fyrir ágjöfum og hrakviðri. Seinna
var farið að setja stýrishús á bátana
og þótti að því mikil bót.
Það var ekki fyrr en rétt upp úr
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. JANÚAR 1987
1930 að hafist var handa við hafn-
argerð í Hnífsdal og var þá byggð
steinbryggja fyrir innan Skeljavík
í mynni Skutulsfjarðar, nokkuð inn-
an við byggðina í Hnífsdal. Við þær
framkvæmdir batnaði aðstaðan til
sjósóknar að miklum mun, þá höfðu
verið keyptir stærri bátar, sem
hægt var að leggja í legufærum
innanvert við bryggjuna þar sem
þeir gátu legið nema í verstu aftök-
um, þá þurfti að leita til ísafjarðar
sem fýrr. Síðar var byggt hrað-
frystihús upp af bryggjunni og var
Ingimar einn af stofnendum þess
fyrirtækis og í stjóm þess þar til
nú síðustu árin. Ingimar var lengi
verkstjóri við hraðfrystihúsið eftir
að hann hætti sjómennsku og lét
sér mjög ánnt um rekstur fyrirtæk-
isins og hefir þetta fyrirtæki ávallt
verið rekið með myndarbrag.
Ingimar hefir mátt muna tímana
tvenna um aðstöðu til sjósóknar frá
Hnífsdal og var fljótur að taka við
sér þegar hafnarskilyrðin bötnuðu
og festi kaup á stærri bát er hét
Sæborg. Síðar lét hann Marselíus
Bemharðsson, skipasmið, byggja
18 rúmlesta bát árið 1938 er skírður
var Mímir og urðu þeir þrír bátam-
ir með þessu nafni er Ingimar
eignaðist, sá síðasti var um 180
rúmlestir að stærð. Ingimar gerði
sér ávallt grein fyrir því að því
aðeins var hægt að vænta árangurs
af útgerðinni að vel væri gert út og
í engu sparað það, sem til framfara
mátti verða. Hann lét setja síldar-
leitartæki í Mími, eitt það fyrsta
er sett var í fískibát á íslandi. Sama
ár var slíkt tæki sett í Víði frá
Garði, sem Eggert Gíslason var
lengi skipstjóri á.
Ingimar Finnbjömsson er nú
síðasti víkingurinn að því er ég
veit best sem enn er ofar foldu hér
um slóðir af Hnífsdælingum frá
fyrstu ámm vélbátaútgerðarinnar á
íslandi. Hann hefir því margs að
minnast frá liðinni tíð og getur
sannarlega glaðst yfir því að hafa
verið þátttakandi í hinum stórkost-
legustu breytingum sem orðið hafa
síðan fyrst var sett vél í bát hér á
ísafirði árið 1902. Það var sem
kunnugt er sexæringurinn Stanley
er Árni Gíslason var eigandi að og
formaður á. Þessi framtakssemi
vakti mikla athygli og hafði ekki
tiltrú allra, en reyndin varð sú að
fleiri komu á eftir og áramar vom
lagðar til hliðar.
Vélamar í þessum litlu bátum
vom ekki kraftmiklar og þegar svo
vildi til að stormur brast á meðan
farið var í sjóferð og sækja þurfti
á móti veðrinu er til lands var hald-
ið, þá þurfti stundum að slá undan
og „hleypa" sem kallað var til Súg-
andafjarðar eða Önundarfjarðar,
reyndi þá mjög á siglingahæfni
formannsins um að ná lagi í nátt-
myrkri og snjókomu.
Sjósókn á norðanverðum Vest-
fjörðum hefir alla tíð verið erfiðleik-
um háð að vetrarlagi og er svo enn
í dag því þeim mun harðari er sókn-
in sem skipin hafa stækkað og allur
búnaður sá fullkomnasti sem völ
er á.
Árið 1942 varð Ingimar fyrir
stórslysi ásamt fleirum er sprenging
varð í Hraðfrystihúsinu á Hnífsdal
og hefir hann aldrei jafnað sig að
fullu eftir það slys, þó hélt hann
áfram að vera verkstjóri hjá Hrað-
frystihúsinu meðan starfsþrekið var
fyrir hendi.
Árið 1923, 23. desember, var
stór dagur í lífí Ingimars því þá
gekk hann í hjónaband með Sigríði
Guðmundsdóttur Jónssonar frá
Fossum í Engidal og síðar í
Hnífsdal. Sigríður er nú látin fyrir
nokkrum árum. Hún var mikil
sæmdarkona og fyrirmyndar hús-
móðir, er stjómaði heimili þeirra
af rausn og skörungsskap og lét
sér ekkert óviðkomandi varðandi
nágrannana ef á aðstoð þurfti að
halda. Undirritaður varð þess að-
njótandi að öðlast umhyggju Sigríð-
ar er ég kom í heiminn og móðir
mín veiktist eftir fæðinguna og
minntist Sigga oft á það er við hitt-
umst hve ánægjulegar henni voru
þær stundir er hún annaðist mig
vegna þessara kringumstæðna.
Ingimar og Sigríður eignuðust
sex böm, en tvö þeirra eru látin.
Það kom í hlut húsmóðurinnar að
annast uppeldi bamanna svo sem
verða vill um sjómannskonur og
bera börnin það með sér að vel
hafi til tekist.
Ingimar byggði fjölskyldu sinni
stórt hús, á þeirra tíma mæli-
kvarða. Húsið byggði hagleiksmað-
urinn Ólafur Andrésson. Ingimar
kallaði húsið sitt „spýtuhúsið". Þar
hafa margir gengið um garð á liðn-
um ámm og farið þaðan með góðar
minningar um höfðingsskap hús-
ráðenda.
Þegar hugsað er til þeirra tíma
er menn á aldur við Ingimar vom
í blóma lífsins og háðu sína baráttu
við óblíð náttúmöfl og fmmstæð
skilyrði, er með ólíkindum hve
margir þeirra hafa náð háum aldri
þrátt fyrir ómælt erfíði. Líkaminn
hefir sennilega aðlagað sig aðstæð-
unum og hlaðist mótefnum gegn
ólíklegustu kvillum.
Einn er sá þáttur í lífi Ingimars
er ekki verður látið ógetið, það er
þátttaka hans í félagsmálum síns
byggðarlags. Hann var um tíma í
sveitarstjóm og virkur þátttakandi
í ungmennafélagshreyfingunni og
átti stóran þátt í því að hafin var
bygging Félagsheimilisins í
Hnífsdal og fylgdi því eftir til loka-
áfanga. Hnífsdælingar urðu Isfirð-
ingum fremri hvað varðaði húsnæði
til samkomuhalds á þeim tíma er
Félagsheimilið var fullbyggt, þó að
nú hafi snúist á annan veg með
breyttum háttum í skemmtanalífi
fólks.
Fyrr á árum var það fastur siður
í áramótafagnaði Hnífsdælinga að
haldinn var álfadans á gamlárs-
kvöld. Hófst skemmtunin með því
að stiginn var dans af prúðbúnum
„álfum“ í kringum stóra brennu er
sett var upp á viðeigandi stað. Síðan
var farin blysför niður í samkomu-
hús þar sem dansinn dunaði fram
eftir nóttu. í fjöldamörg ár stóðu
Ingimar og Sigríður kona hans í
forystu fyrir álfahópnum, sem álfa-
kóngur og drottning. Þessar
uppákomur kostuðu oft mikla fyrir-
höfn með því að æfa þurfti dans
og söngva um allnokkurn tíma og
þótti þetta mikil tilbreyting í hvers-
dagsleika skammdegisins. Ingimar
var hrókur alls fagnaðar á yngri
árum og spilaði oft á dansleikjum
á harmoniku.
Síðustu árin hafa verið Ingimar
erfið vegna sjúkleika og varð hann
fyrir því óhappi að handleggsbrotna
nú fyrir skömmu og hefír legið á
Sjúkrahúsi ísafjarðar, en fékk þó _
að fara heim nú um jólahelgina í
skjól elskulegra barna, er annast
hafa hann af einstakri fómfysi og
þar með launað elskuðum föður
umhyggju hans fyrir þeim frá fyrstu
tíð.
Það er erfitt fyrir athafnamenn
sem Ingimar Finnbjömsson, að vera
um of háður aðstoð annarra, en
allt hefir hann sætt sig við og er
enn hress í anda heim að sækja.
Guðmundur Guðmundsson
\
NANETTE
NELMS
Mitsubishi Motors óskar þér gleöilegs nýárs
70ARA SIGURGANGA
A FRAMABRAUT TIL FULLKOMNUNAR
Amyndinni að neðan má sjá hina glað-
beittu frumherja. sem mörkuðu tímamót
í iðnsögu japans, þegar fyrsti fjöldaframleiddi
fólksbíllinn í landinu. Mitsubishi Model-A,
hljópaf stokkunum árið 1917, Viðframleiðslu-
na fóru tæknimenn Mitsubishi
höndum um Model-A af ýtrustu
nákvæmni eins og um dýrmætt listaverk væri að ræða.
Að mati þeirra var bíllinn hreint afbragð, enda voru ein-
ungis notuð í hann úrvals efni og nýjustu og bestu tækni
þeirra tíma var beitt. Á yfirbygginguna, sem var úr viði,
notuðu þeir hins vegar lakk, sem búið var tii samkvæmt
fornri austurlenskri hefð. Raunar voru þessir braut-
ryðjendur hjá Mitsubishi bæði stoltir og glaðir
ÍU
yíir árangri sínum, þótt ólíklegt sé að þá »jt> .6
hafi órað fyrir þeim áhrifum, sem >
afsprengi þeirra, Model-A, átti
eftir að hafa á framleiðslu Mitsubishi. v J
Itimans rás hafa verkfræðingar Mitsubishi farið að dæmi fyrirrennara
sinna, sem skópu sögulega hefð í nýjungum og vandvirkni innan
fyrirtækis síns með því að vera fyrstir til að stíga framfarasporin, en
einmitt þeir framleiddu fyrsta almenningsvagn með dieselvél og fyrsta
fólksbíl með aldrifi og dieselvél í japan.
Nú á dögum hafa verkfræðingar okkar aðgang aö þekkingu og
tækni. sem þróuð hefur verið í öðrum fyrirtækjum Mitsubishi sem
eru leiðandi hvert á sínu sviöi, og það eykur enn á yfirburöi okkar. Gott
dæmi erMitsubishi MP-90X, bíllinn sem sameinar nýjustu tæknl f loft-
aflsfræði, rafeindatækni og efnaiönaði. Þessi
frumsmíð var sköpuð yfir framtíðina og er
ímynd þeirra margvíslegu kosta, sem
ökumenn um allan heim fá
bráðlega að njóta.
Mitsubishi Motors heldur
því sinni stefnu á sviði
hönnunar og verktækni í
sama anda og frumherjarnir
fyrir 70 árum.
A
MITSUBISHI
MOTORS
Fyrsti fjöldaíramleiddi íólksbíll í
japan. Mitsubishi Model-A. 1917.
ásamt höfundunum.
HEKIAHF
’Laugavegi 170-172 Simi 695500
*

aaaq íu iuiuu
UilJl