Morgunblaðið - 22.04.1987, Qupperneq 39

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 22. APRÍL 1987
39
Meintar mútugreiðslur Bofors til indverskra aðila:
Stg ómarandstaðan
krefst rannsóknar
Nýju Dehli, Reuter.
Sovétríkin:
Sagnfræðing-
ar hvattir til
að draga ekk-
ert undan
Moskvu, Reuter.
MIKHAIL Gorbachev, leiðtogi
Sovétríkjanna, sagði í ávarpi sem
hann flutti í Kreml í gær að sagn-
fræðingar ættu að fjalla um
samskipti Sovétrikjanna og Pól-
lands á opinskáan hátt. Gorbachev
sagði ástæðulaust með öllu að
leyna sagnfræðilegum staðreynd-
um um samskipti ríkjanna í
gegnum tíðina.
Gorbachev lét þessi orð falla í
hófí sem haldið var til heiðurs Wojci-
echs Jaruzelski, leiðtoga pólska
kommúnistaflokksins, sem staddur
er í opinberri heimsókn í Sovétríkjun-
um. Óvenjulegt er að sovéskur
ráðamaður minnist á samskipti Sov-
étríkjanna og Póllands með þessum
hætti en síðustu þrjár aldir hafa ör-
lög pólsku þjóðarinnar ráðist af
nálægð Rússlands og síðar Sovétríkj-
anna.
Gorbachev bar lof á hetjulega
framgöngu sovéskra og pólskra her-
manna á árum síðari heimsstyrjald-
arinnar en hersveitir nasista réðust
inn í Pólland í septembermánuði árið
1939 eins og alkunna er. Sama ár
sömdu Sovétmenn og nasistar um
að skipta landinu á milli sín og hafa
sagnfræðingar pólska kommúnista-
flokksins verið mjög hikandi í
umQöllun sinni um þau ár í sögu
þjóðarinnar. Á 18. öld átti tsar-
stjómin í Rússlandi þátt í að Póllandi
var skipt upp og var landið ekki til
sem sjálfstætt ríki í tæpa öld. Upp-
reisnir Pólveija voru barðar niður af
mikilli hörku og var bannað að kenna
tungu þeirra í skólum landsins. Eftir
að kommúnistar komust til valda í
Sovétríkjunum eftir byltinguna árið
1917 brutust út átök á milli ríkjanna
og tókst pólska hernum m.a. að her-
nema Kænugarð í maímánuði ártið
1920.
„Sannleikurinn er einn og óskiptur
og því ættu ekki að vera eyður í
sögu samskipta þjóðanna," sagði
Gorbachev í ávarpi sínu. Hann bætti
við að sagnfræðingar mættu heldur
ekki undanskilja hina „skuggalegu
arfleið" sem rílq'andi stéttir í löndun-
um tveimur hefðu skilið eftir sig.
Holland:
Eiturefni í
korni valda
ófrjósemi
- segir stéttarfélag
hafnarverkamanna
Rotterdam, Reuter.
HELSTA hafnar- og flutninga-
stéttarfélagið í Hollandi (FNV)
hefur skorað á aðilja, sem skipta
með komvöru, að herða öryggis-
reglur eftir að niðurstöður rann-
sóknar, sem gerð var f höfninni í
Esbjerg, leiddu í ljós að ýmis efni
notuð í landbúnaði leiða til aukinn-
ar ófijósemi meðal verkamanna,
sem vinna við upp- og útskipun
korns og í kornskemmum.
Niðurstöður könnunarinnar, sem
systurstéttarfélag FNV í Danmörku
lét gera, leiddu í ljós að verkamenn,
sem vinna við höfnina í Esbjerg,
hefðu orðið fyrir lungnaskemmdum,
breytingum á litningum og sáðfrum-
um hefði fækkað. Var þetta rakið til
skordýraeyða, sem notaðir eru í land-
búnaði, þ. á m. DDT og Malathion.
Þessi efni fínnast í innfluttu komi.
Þetta var haft eftir Bert Duim, tals-
manni FNV. Stéttarfélagið krefst
þess að frekari rannsóknir verði gerð-
ar í Rotterdam og verkamenn fái
betri hlífðarföt og öndunargrímur.
Stjórnarandstaðan á Indlandi
krafðist í gær ítarlegrar opin-
berrar rannsóknar á meintum
mútugreiðslum sænska vopna-
framleiðandans Bofors til
embættis- og stjórnmálamanna.
Sænska sjónvarpið fullyrti um
helgina að Bofors hefði tryggt
sölu á vopnum til indverska hers-
ins með mútugreiðslum til hátt-
settra Indverja.
Að sögn sænska sjónvarpsins
greiddi Bofors a.m.k. 5,5 milljónir
dollara í „umboðslaun" til ónafn-
greindar embættis- og stjórnmála-
manna vegna kaupa indverska
hersins í síðasta mánuði á FH-77B
fallbyssum að verðmæti 1,3 millj-
arða dollara. Greiðslumar voru
lagðar inn á leynireikninga í sviss-
neskum bönkum, að sögn sjón-
varpsins.
Mútumálið kom til umræði á
Lyng er staddur í Japan og mun
hann eiga fundi með embættis-
mönnum þar vegna viðskiptadeilu
Japans og Bandaríkjanna. Á fundi
með fréttamönnum í gær sagði
Lyng að sú skoðun nyti stöðugt
vaxandi fylgis meðal bandarískra
þingmanna að rétt væri að grípa
til efnahagslegra refsiaðgerða gegn
Japönum vegna viljaleysis þeirra til
að ná fram jöfnuði í viðskiptum
landanna. Sagði hann að svo kynni
að fara að þingið samþykkti frum-
þinginu í Dehlí annan daginn í röð
og voru fulltrúar stjórnar Rajivs
Gandhi í mikilli vöm. Ásakanimar
koma sér illa fyrir stjórnina. Þær
koma í kjölfar annars mútumáls,
sem leiddi til afsagnar V. P. Singh,
varnarmálaráðherra.
Leiðtogar stjórnarandstöðunnar
London. Reuter.
FRUMBYGGJAR Bretlands kunna
að hafa verið mannætur, að því
er fram kemur í skýrslu vísinda-
manna um fornminjar, sem nýlega
fundust á afskekktum stað á Suð-
ur-Englandi.
„Þetta er í fyrsta sinn, sem eitt-
hvað þessu líkt hefur fundist í
Bretlandi," sagði dr. Jill Cook, stein-
aldarsérfræðingur British Museum, í
varp um að hefta stórlega innflutn-
ing á japönskum iðnvamingi. Eru
þetta talin afdráttarlausustu um-
mæli sem höfð hafa verið eftir
bandarískum embættismanni eftir
að viðskiptadeila ríkjanna blossaði
upp. Richard Gephardt, þingmaður
Demókrataflokksins í Missouri, hef-
ur þegar samið frumvarp þessa
efnis og er búist við að fulltrúadeild-
in taki það til afgreiðslu síðar í
þessum mánuði.
Á mánudag ræddi Lyng við
sögðu í gær að Gandhi hefði reynt
að skapa sér ímynd hins heiðarlega
og flekklausa leiðtoga. Ef hann
væri sjálfum sér samkvæmur gæti
hann ekki hafnað kröfunni um að
sérstök þingnefnd rannsakaði hvort
meintar mútugreiðslur Bofors ættu
við rök að styðjast.
gær. „Líkamsleifarnar, sem fundust,
bera ummerki eftir eggáhöld úr
steini.
Líkamsleifamar, sem eru
12-13.000 ára gamlar, fundust í
síðustu viku við uppgröft í Gough’s
Cave í Somerset.
Ummerkin fundust m.a. á höfuð-
kúpu 12 ára drengs, á efra gómhvolfi
Mutsuki Kato, landbúnaðarráð-
herra Japans, og hvatti hann Japani
til þess að falla frá banni við inn-
flutningi á hrísgijónum. Lyng sagði
bann þetta vera mjög skýrt dæmi
um verndarstefnu Japana. Kato
neitaði að verða við þessari áskorun
og sagði nauðsynlegt fyrir Japani
að vera sjálfum sér nógir á sviði
hrísgijónaframleiðslu þar eð þau
væm undirstöðufæða þjóðarinnar.
í Washington hefur þegar verið lagt
fram fmmvarp um refsiaðgerðir
gegn Japönum vegna banns þeirra
við innflutningi á hrísgijónum.
Ronald Reagan Bandaríkjafor-
seti átti í gær fund með Shintaro
Hvorki stjórnin né leiðtogar Con-
gress-flokksins höfðu í gærkvöldi
svarað áskomnum stjómarandstöð-
unnar frá í gær um rannsókn.
Samskonar kröfur voru hafðar uppi
við umræður í þinginu í fyrradag
og var þeim vísað á bug samdæg-
og neðri kjálka, og sýndu, að tungan
hafði verið skorin úr.
„Þetta getur bent til mannáts, þó
að erfítt kunni að vera að sanna
slíkt," sagði Cook. „Það, sem liggur
ljóst fyrir, er, að átt hefur verið við
líkin, e.t.v. vegna einhvers konar trú-
arathafna eða þá að þessar gerðir
hafa tengst mannáti."
Abe, fyrram utanríkisráðherra Jap-
ans. Howard Baker, starfsmanna-
stjóri Hvíta hússins, kvaðst ekki
telja að unnt yrði að lægja við-
skiptadeilu ríkjanna áður en
Nakasone, forsætisráðherra Jap-
ans, kemur í opinbera heimsókn til
Bandaríkjanna í næstu viku. Á
föstudag ákvað Reagan að 100 pró-
sent innflutningstollur skyldi lagður
á japanskan tölvuvaming og sjón-
varpstæki þar eð japönsk stjórnvöld
hefðu enn ekki efnt loforð frá
síðasta ári um að heimila innflutn-
ing á bandarískum vömm og láta
af þeirri stefnu að selja tölvubúnað
undir kostnaðarverði.
Viðskiptadeila Japana og Bandaríkjamanna:
Bandarískur ráðherra
varar við refsiaðgerðum
Tókýó, Reuter.
RICHARD Lyng, landbúnaðarráðherra Bandaríkjanna, hvatti Japani
í gær til að auka innflutning á bandarískum landbúnaðarvörum.
Sagði hann að svo virtist sem japanskir embættismenn gerðu sér
ekki grein fyrir vaxandi óánægju bandarískra þingmanna vegna
verndarstefnu Japana.
urs.
Voru frumbyggjar á Bretlandi mannætur?