Morgunblaðið - 17.06.1987, Qupperneq 17

Y86í IVtTJT, .VI HUOAaUHIVaiM .OIOAJaVlUOflOM
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVTKUDAGUR 17. JÚNÍ 1987
Nýtt frímerki var gefið út i þess-
ari viku og er á því mynd af
málfræðingnum Rasmus Kristj-
áni Rask.
Frímerki
helgað
íslenskri
tunguog
málvernd
GEFIÐ hefur verið út frímerki
sem helgað er íslenskri tungu og
málvemd og prýðir það mynd
af danska málfræðingnum
Rasmus Kristján Rask. Rask
beitti sér fyrir stofnun Hins
islenska bókmenntafélags og var
fyretur kjörinn foreeti þess.
Á þessu ári er þess minnst að
200 ár eru liðin frá fæðingu Rask,
sem var uppi á árunum 1787-1832.
Póst- og símamálastofnuninni
þótti verðugt að mynd Rasmusar
Rask væri á frímerkinu, sem helgað
er íslensku og vemd hennar.
Frímerkið er hannað af Þresti
Magnússyni og er prentað í Holl-
andi. Það hefur verðgildið 20
krónur.
Siðfræði rædd í fyrsta sinn
á norrænu læknaþingi
Morgunblaðið/KGA
Sitjandi frá vinstri: Peter Dunn, Petter Karlberg og Göran En-
hörning. Hjá þeim standa fslensku læknarnir Gunnar Biering og
ÞING norrænna fæðingar- og
bamalækna var haldið á Hótel
Loftleiðum í siðustu viku. Þetta
var 11. norræna þing fæðingar-
og barnalækna, en það hefur
ekki áður verið haldið hér á
landi. Þingið sátu um 150 lækn-
ar, auk fjölda gesta. Á dagskrá
vom þijú meginefni. Fjaílað var
um vöxt og þroska baraa í móð-
urkviði, áhrif álags í fæðingunni
á baraið og siðfræði, en það efni
hefur ekki verið rætt áður á
norrænum læknaþingum.
Peter Dunn frá Bretlandi var
gestafyrirlesari og flutti á fyrsta
degi' þingsins inngangsfyrirlestur
um vöxt og þroska á meðgöngutíma
og gerð nýburavaxtarrita. Hann
sagði á blaðamannafundi sem hald-
inn var á meðan á þinginu stóð að
ráðstefnan hér á íslandi væri ein
sú athyglisverðasta sem hann hefði
tekið þátt í til þessa og mjög gagn-
legar umræður átt sér stað. Hann
sagði einnig að Norðurlandaþjóðim-
ar stæðu mjög framarlega hvað
þessi mál snerti og miklar fram-
farir átt sér stað á síðustu árum.
Gunnar Biering, forseti þingsins,
sagði að ungbamadauði á íslandi
og í Svíþjóð væri minni en nokkur-
staðar annarstaðar í heiminum.
Ástæðumar kvaðst hann fyrst og
fremst telja þær hversu menntun
og aðstöðu hefði fleygt fram á
síðustu áratugum. Hann nefndi til
samanburðar að árið 1970 dóu 21
af hveijum 1000 nýburum, en að-
eins 6 af hveijum 1000 á árunum
1985-1986. Þá sagði Peter Dunn
Ath Dagbjartsson.
að athyglisvert væri að íslensk böm
fæddust stærri en böm á hinum
Norðurlöndunum, að meðaltali 170
gr. þyngri en danskir nýburar og
90-100 gr. þyngri er norsk og
sænsk böm. íslensku læknamir
þeir Gunnar Biering og Atli Dag-
bjartsson sögðust ekki telja að
heilbrigði nýbura hér á landi væri
meira en annars staðar á Norðurl
öndum, þrátt fyrir þessa staðreynd,
heldur væru íslendingar stærra
fólk. Auk þess væri eftirlit á með-
göngutíma auðveldara hér á landi
vegna fámennisins. Fylgst væri vel
með hverri einustu bamshafandi
konu og hinu ófædda bami.
Efnið siðfræði sagði Gunnar Bi-
ering að væri nú rætt á þingi
norrænna lækna I fyrsta sinn. Velt
hefði verið upp spumingum um
hvað rétt væri og leyfílegt að gera
ef bam fæddist skaddað eða van-
skapað, hvemig bregðast ætti við
siíku og hversu langt ætti að ganga
í að halda lífí í bömum sem jafnvel
ættu sér enga lífsvon. Inrigangs-
erindi um þetta efni flutti Petter
Karlberg frá Gautaborg. Mikill
áhugi og þátttaka var í siðfræðium-
ræðunni og meðal þeirra sem komu
til landsins sérstaklega í því sam-
bandi var Erwin Bischofsberger,
guðfræðingur og kennari í siðfræði
við Háskólann í Uppsala.
Svíinn Göran Enhöming hafði
framsögu um álag það fyrir bamið
sem fylgir fæðingunni sjálfri. En-
höming sem undanfarin ár hefur
starfað við Háskólann í Buffalo,
New York, í Bandaríkjunum, hefur
sérstaklega rannsakað áhrif og þýð-
ingu álags á hormónastarfsemi
líkamans og að hans mati er þetta
álag eða stress sem fylgir fæðing-
unni likamanum nauðsynlegt. Hann
sagði fæðinguna sjálfa vera eitt
mikilvægasta tímabil lífsins, en
minnstar rannsóknir hefðu hingað
til verið gerðar á því. Enhöming
sagði tíðni keisaraskurða vera hærri
í Bandaríkjunum en annars staðar,
eða um 30%. Hann sagðist telja að
ekki ætti að framkvæma keisara-
skurði nema brýna nauðsyn bæri
til vegna þeirrar þýðingar sem álag
fæðingarinnar hefði fyrir bamið.
Um þetta atriði munu sérfræðingar
ekki vera einhuga. Enhöming
skýrði hina háu tíðni keisaraskurða
í Bandaríkjunum á þann veg að
keisaraskurðsfæðingu fylgdi minni
áhætta fyrir lækna sem tíðum væru
lögsóttir þar í landi fyrir mistök í
starfi. Því væri sú leið oft farin
algerlega að ástæðulausu. Til sam-
anburðar má nefna að tíðni keisara-
skurða hér á landi er á bilinu 12-
15%. Þingið stóð fram á föstudag.
Félag íslenskra
iðnrekenda:
Varað við
aukinni skatt-
lagninguá
fyrirtæki
VEGNA umræðu í fjölmiðlum að
undanförnu um hugsanlegar að-
gerðir nýrrar ríkisstjórnar,
óskar Félag íslenskra iðnrek-
enda að koma eftirfarandi
athugasemdum á framfæri:
íslensk fyrirtæki greiða verulega
skatta í dag. Þau greiða ekki aðeins
telquskatt af hagnaði. Meginhluti
skatta fyrirtækja er lagður á fram-
leiðslukostnað, en slík skattheimta
veikir samkeppnisstöðu innlendra
fyrirtækja gagnvart erlendum kep-
pinautum. Hér má nefna aðstöðu-
gjald, fasteignaskatt, iðgjöld til
almannatrygginga og í mörgum
greinum launaskatt. Þessir skattar
nema um fjórum fimmtu hlutum
af sköttum fyrirtækja, en tekju-
skattur um einum fímmta. Skatt-
lagning á framleiðslukostnað
fyrirtækja er yfírleitt meiri á ís-
landi en öðrum löndum, ekki síst
þegar er einnig tekið tillit til upp-
söfnunaráhrifa söluskatts og fleiri
skatta á rekstramauðsynjar fyrir-
tækjanna auk vörugjalda. Slík
skattlagning veldur jafnan mismun-
un milli fyrirtækja og atvinnu-
greina.
Það þarf að hverfa frá þeirri
stefnu að skattleggja framleiðslu-
kostnað fyrirtækjanna. Skattlagn-
ing þeirra á fyrst og fremst að
miða við afkomu.
Það skýtur skökku við, ef minnka
á halla á ríkissjóði með því að
hækka enn skatta á framleiðslu-
kostnað og veikja þannig sam-
keppnisaðstöðu atvinnulífsins
gagnvart erlendum keppinautum á
sama tíma og samkeppnisstaðan fer
versnandi vegna innlendra kostnað-
arhækkana.
ri AMC 1 UMBOÐIÐ IWdAl tm n Jeep UMBOÐIÐ
XliáíVlV IVIAJ THEROKEE
kAsi b. 1.010.000 ™™h. 1.108.000
CHIEF kr. 1 1.11 I0.0( 10
Lúxus útgáfa
WAGONEER LIMITED
Verd kr. 1.635.000,-
Bíll þar sem fara saman
gæði og glæsilegt útlit.
ATH. Þegar að endurnýjun kem-
ur tryggir bíll innfluttur af AGLI
mun betri endursölu.
Stuttur afgreiðslufrestur.
fl Jeep
umbodid
EGILL VILHJÁLMSSON HF.
Smidjuvegi 4, Kópavogi, símar 77200 og 77202.