Morgunblaðið - 03.10.1987, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. OKTÓBER 1987
31
Tillaga til þess
létta spennu
Þá lagði Gorbachev fram tillögu
í sex liðum, sem hann taldi geta
orðið til þess að létta á spennu á
Norðurhöfum.
í fyrsta lagi yrði að lýsa yfir kjarn-
orkuvopnalausu svæði í Norður-
Evrópu. Sagði hann að Sovétríkin
væru, eins og fyrr hefði komið fram,
tilbúin til þess að bera ábyrgð á slíku
svæði. Hann sagði að það væri svo
undir viðkomandi ríkjum komið
hvernig þeirri ábyrgð yrði fyrir kom-
ið — með marghliða sáttmálum eða
með einhliða yfirlýsingum ríkis-
stjóma. Sagði Gorbachev að Sov-
étríkin væru tilbúin til viðræðna við
hvem sem væri um tilurð slíks svæð-
is og sagði að Sovétmenn væm
jafnvel tilleiðanlegir til þess að fjar-
lægja kafbáta sína, sem innihalda
langdrægar kjamorkuflaugar, af
Eystrasalti. Sagði hann ennfremur
að uppræting eldflauga af Kóla-
skaga og í grennd við Leníngrad
væri til slökunar á svæðinu ætluð.
í öðru lagi sagðist Gorbachev
fagna tillögu Mauno Koivisto, Finn-
landsforseta, um takmörkun flotaað-
gerða á Norðurhöfum og benti á að
fyrir sitt leyti hefðu Sovétríkin
stungið upp á viðræðum milli Var-
sjárbandalagsins og Atlantshafs-
bandalagsins um dregið yrði úr
hernaðarbrölti á Eystrasalti, Norð-
ursjó og Grænlandshafi. Sagði
Corbachev að viðræður væru nauð-
synlegar og stakk upp á fundi í
Leníngrad um mál þessi. Þá sagði
Gorbachev að til greina kæmi að
Sovétmenn hættu kjamorkutilraun-
um sínum á Novaja Zemlía, en slíkt
væri þó háð vilja Bandaríkjamanna
til þess að hætta tilraunum sínum.
Auk þessara tveggja megintil-
lagna stakk Gorbachev upp á að
Sovétríkin og önnur ríki á Norður-
höfum tækju upp samstarf í orku-
nýtingu, vísindarannsóknum,
umhverfisvemd og könnun á því
hvort unnt er að opna skipaleið yfir
Norðurheimskautið til Kyrrahafsins.
Viðbrögð við ræðu
Gorbachevs:
Bandaríkja-
menn sýna
lítinn áhuga
Brussel, Washington, Kaupmannahöfn,
Helsinki, Reuter, Ritzau.
Atlantshafsbandalagið mun
athuga gaumgæfilega tillögur
Mikhail Gorbachevs um minni
hernaðarleg umsvif í Norður-
Evrópu en „vörnum þessa
hernaðarlega mikilvæga svæðis
verður ekki fórnað,“ sagði tals-
maður NATO í gær. Talsmaður
varnarmálaráðuneytis Banda-
ríkjanna, Phyllis Oakley, sagði
Bandaríkjamenn hafa lítinn
áhuga á tillögum Gorbachevs.
Uffe Ellemann-Jensen, utanríkis-
ráðherra Danmerkur, sagði að
danska stjómin tæki tillögum
Gorbachevs mjög alvarlega og hún
myndi vilja ræða málið innan
NATO. Anker Jörgensen sem lætur
af formennsku í Jafnaðarmanna-
flokknum í dag, segir á hinn bóginn
að þing norðurlandaþjóðanna ættu
að fjalla um málið.
Mauno Koivisto, forseti Finn-
lands, hafði þau orð um ræðu
Gorbachevs í Murmansk að hún
hefði verið þýðingarmikið og
víðtækt innlegg í umræður um ör-
yggi Norður-Evrópu. Hann sagðist
einkum kunna að meta þá virðingu
sem tillögum Finnlands um kjam-
orkuvopnalaust svæði á Norður-
löndum hefði verið sýnd í ræðunni.
Almennt séð tóku stjórnir
NATO-ríkja ræðu Sovétleiðtogans
með varkárni en norska stjómin
sagðist fagna þessu framkvæði.
Reuter
Violetta Chamorro, útgefandi La Prensa, heldur sigri hrósandi á
fyrsta eintaki blaðsins eftir að það hóf göngu sína á ný. Efsta á
forsíðunni segir: „Sigur fólksins - La Prensa kemur út óritskoðað.
La Prensa hefur göngu á ný
með gagnrýni á Ortega
Managua, Reuter.
BLAÐ stjórnarandstöðunnar í Nicaragua, La Prensa, hóf göngu sína
að nýju í gær eftir 15 mánaða útgáfubann. Blaðið hóf göngu sína
með gagnrýni á stjórn sandinista.
„Ibúar Nicaragua munu aldrei
sætta sig við harðstjóm," sagði í
leiðara blaðsins. „Sex ára styrjöld
hefur leitt okkur fram á barm glöt-
unar. Þjóðin geldur nú pólitískra
mistaka og stefnubreytinga Þjóð-
frelsisfylkingar Sandinista (FSLN)
með sulti og seyru.“
La Prensa er elzta dagblað Nic-
aragua, en útgáfa þess hófst 1926.
Það gagnrýndi Anastasio Somoza,
fyrram einræðisherra, sem sandin-
istar hröktu frá völdum árið 1979.
Blaðið hikaði heldur ekki við að
gagnrýna stjórn sandinista og þeg-
ar Daniel Ortega setti neyðarlög
árið 1982 setti hann ritskoðara yfir
blaðið. Sætti það harðri ritskoðun
þar til Ortega lét loka því í júní í
fyrra. Hélt hann því fram að blaðið
væri áróðurssnepill fyrir Banda-
ríkjastjórn.
Útgáfa La Prensa var síðan
heimiluð fyrir hálfum mánuði, en
það var skilyrði í friðarsamkomu-
lagi, sem forsetar fimm Mið-
Ameríkuríkja undirrituðu í
Guatemala í ágúst síðastliðnum.
Að sögn Violettu Chamorro var
blaðið, sem kom út í gær, ekki rit-
skoðað af fulltrúum stjómarinnar.
„Við erum í sjöunda himni,“ sagði
Violetta Chamorro, útgefandi La
Prensa og höfundur leiðarans þegar
hún hampaði blaðinu í gær. Vio-
letta er ekkja Pedro Joaquin
Chamorro, fyrram ritstjóra blaðs-
ins. í forsíðugrein þess í gær segir
að Anastasio Somosa, einræðis-
herra Nicaragua, hafi látið myrða
Pedro Joaquin árið 1978.
Verður fjármálaráðherrum EB stefnt?
Brussel, Reuter.
RÁÐHERRAR Evrópubanda-
lagsins (EB) eiga hugsanlega yfir
höfði sér málshöfðun þar sem
þeim mistókst að ná samkomu-
lagi um fjárlög bandalagsins.
Framkvæmdastjóm EB hefur nú
■ hyggju að steftia ráðherranum
fyrir rétt komist þeir ekki að sam-
komulagi fyrir mánudagskvöld. Þá
rennur út sá frestur, sem þeir hafa
til að semja fjárlög, og nái þeir
ekki saman yrði það í fyrsta sinn
í sögu bandalagsins sem það sæti
uppi' án fjárlagaframvarps.
Verði ráðherranum stefnt fengju
þeir tæknilega tveggja mánaða
frest til að koma fjárlögum saman.
Sá frestur rynni því út í desember,
rétt eftir leiðtogafund EB í Kaup-
mannahöfn. Akveði leiðtogamir að
fram skuli fara algjör endurskoðun
og uppstokkun á fjármálum EB og
að framlög aðildarríkja skuli aukin
gæti það haft í för með sér að fall-
ið yrði frá málaferlum gegn ráð-
herranum.
Burtséð frá því hvað gerist á
Kaupmannahafnarfundinum þykir
nær öraggt að starfsemi EB hefjist
á næsta ári á neyðarfjárlögum.
Gæti það haft í för með sér stór-
lækkun niðurgreiðslna á landbún-
aðarvöram.
Veiðimenn! Nú er tækifærið
Útsala
á veiðfatnaði, þar á meðal jakkar, vesti, kuldafatnað-
ur, regnfatnaður, peysur o.m.fl.
20-40%
afsláttur Verslunin
Opiðfrá kl. 09.00-16.00.
eiðivi
Langholtsvegi
104 Reykjavík ) 6870'90
(m
AFMÆLISHÁTÍÐ
a) Pjetur Þ. Maack, formaöur
SÁÁ, flytur stutt yfirlit um
sögu SÁÁ.
b) Jón Baldvin Hannibalsson, c) Ávarp landlæknis,
fjármálaráðherra, flytur ólafs Ólafssonar.
ræðu.
d) Egill Ólafsson og félagar
flytja tónlist.
e) Flosi Ólafsson flytur SÁÁ
f) Bjami Arason
g) Magnús Pétursson flytur
h) Ólöf Kolbrún Harðardóttir
kveðju sína.
i) Sigurður Guðmundsson,
settur biskup,
þenur látúnsbarkann ræðu. syngur við undirleik
Jóns Stefánssonar
Stjórnandi og kynnir verðurJónasJónasson.
Öllum er heimill ókeypis aðgangur.
SÁÁ þætti vænt um að sem flestir kæmu og
fögnuðu með samtökunum merkum áfanga.
slitur samkomunni.
Einnig verður kafflsamsæti milli kl. 14.00 og 16.00 í húsakynn-
um SÁÁ í Síðumúla 3-5, 2. hæð, sunnudaginn 4. október.
Þangað eru velkomnir allir vinir og velunnarar SÁÁ fyrr og nú.