Morgunblaðið - 04.11.1987, Blaðsíða 59

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 4. NÓVEMBER 1987
Mig langar til að minnast Birgis
Grétarssonar örfáum orðum. Hann
kom til okkar í vor ungur verk-
fræðinemi, hress og kátur og óskaði
eftir vinnu í sumar. Það var auðsótt
mál því alltaf er þörf fyrir unga
dugmikla menn. Hann var fljótur
að átta sig á hlutunum og varð fljótt
fullgildur starfsmaður þó hann væri
óvanur málmiðnaði.
Seinni part sumars falaðist hann
eftir vinnu áfram til áramóta enda
var hann að stofna fjölskyldu. Ég
spurði hann hvemig færi þá með
námið. Það verður ekkert mál, sagði
hann þá, ég vinn það upp seinna.
Svona var hann, kappsfullur, hörku-
duglegur, alltaf tilbúinn að drífa í
hlutunum, hespa þetta af eins og
hann sagði. Þegar hann hafði lokið
einhveiju verkefni í smiðjunni var
hann óðara farinn að spyija eftir
næsta verkefni, hvort það væri ekki
eitthvað fleira, sem hann gæti gert.
Hann settist ekki niður og beið eftir
næsta verki, honum lá á í lífinu full-
ur af orku. Og nú er hann skyndilega
farinn, það er oft óskiljanlegt og
nístings sárt þetta líf okkar mann-
anna.
Það læðist stundum að manni sá
grunur að líf okkar hér á jörð sé
skóli, sem eigi að leiða okkur til
meiri þroska og góðvildar, enda veit-
ir okkur ekki af. í slíkum skóla
virðist oft, sem bestu nemendumir
útskrifist fyrstir af öllum, en við
hin, skussamir, verðum að sitja
áfram. Ef til vill var Birgir úrvals
námsmaður í slíkum skóla og hverf-
ur þess vegna nú á braut. En sárt
er það engu að síður fyrir þá nán-
ustu, að sjá á eftir ástvini sínum
útskrifast svo fljótt úr skóla lífsins.
Ég tala fyrir munn alls starfsfólks
Vélsmiðjunnar Kletts þegar ég sendi
okkar innilegustu samúðarkveðjur
til unnustu, foreldra, systkina auk
annarra ættingja og vina. Við þökk-
um fyrir að hafa fengið að kynnast
góðum manni. Við vitum að minn-
ingin um góðan dreng fölnar seint.
Matthías Matthíasson,
Vélsmiðjunni Kletti hf.
Þriðjudaginn 27. október barst
mér sú hörmulega frétt að kunningi
minn, Birgir Grétarsson, væri látinn.
Þegar maður fær slíka frétt, þá spyr
maður: Af hveiju hann? Hann var
ungur og átti framtíðina fyrir sér.
Það þýðir ekki að deila við skapar-
ann. Þeir deyja ungir sem guðimir
elska.
Það riíjast upp í huga mér marg-
ar samverustundir sem við Biggi
áttum saman. Ég kynntist Bigga í
Flensborgarskólanum í Hafnarfírði
á mínum seinustu árum þar
(1983—85). Við sungum saman í kór
skólans og var hann ötull kórfélagi.
Hann var virkur í félagslífí skólans
og tók á sig ýmis ábyrgðarhlutverk
innan nemendafélagsins. Við spiluð-
um mikið saman í bridsklúbbnum
og í frímínútum og fórum stundum
heim eftir skólann til mín eða til
Einars Sveinbjöms og spiluðum þar
langt fram á nótt. Einnig spiluðum
við badminton einn vetur (1985—86)
og höfðum gaman af.
Ég vil þakka fyrir að hafa kynnst
Bigga og bið góðan Guð um að
styrkja Hönnu Björk, unnustu hans,
og fjölskyldu Bigga í þeirri miklu
sorg sem hvílir á þeim.
Þá mælti Almítra:
Mál er nú að spyija um dauðann.
Og hann sagði:
Þú leitar að ieyndardómi dauðans.
En hvemig ættir þú að fínna hann ef þú
leitar hans ekki í æðaslögum lífsins?
Uglan, sem sér í myrkri, en blindast af
dagsbirtu, ræður ekki gátu ljóssins.
Leitaðu að sál dauðans í líkama lífsins, því
að líf og dauði er eitt eins og fljótið og
særinn.
(Tilvitnun úr Spámanninum)
Sigurður Jónsson
Nú, þegar Birgir er fallinn frá, langt
fyrir aldur fram, viljum við starfs-
fólk Flensborgarskólans minnast
hans fáum orðum.
Birgir var nemandi við Flens-
borgarskóla í Hafnarfírði frá haust-
inu 1982 þar til hann útskrifaðist
af eðlisfræðibraut vorið 1986.
Framhaldsskólaárin eru mikil
mótunarár og ekki varð annað séð
en að Birgir brygðist af atorku og
jákvæðu hugarfari við þeim fjöl-
breytilegu viðfangsefnum sem lífið
færir ungu fólki. Hann var farsæll
í námi og þægilegur í viðmóti. Hann
tók að sér ýmis störf í þágu nem-
enda og var um skeið fulltrúi þeirra
í skólastjóm. Ef vil vill óttuðumst
við kennarar hans að annríkið við
félagsstörfin kynni að koma niður á
námsferlinum. Þess gætti þó lítt eða
ekki og þessi glaðbeitti og hressi
nemandi átti ætíð hin bestu sam-
skipti við starfslið skólans. Birgir
varð heimagangur á kennarastof-
unni þar sem hann kom oft til að
ræða um alla heima og geima. Hann
var viðræðugóður og hafði alltaf
sínar skoðanir á málunum. Sam-
skiptin við hann urðu á þann hátt
óvenjuleg að þeim lauk ekki þó Birg-
ir lyki hér námi og héldi á vit annarra
verkefna. Við áttum þess áfram
kost að fylgjast með ferli Birgis
heitins þar eð hann hélt uppteknum
hætti að heimsækja okkur á kenn-
arastofuna þegar hann átti leið hjá.
Þannig fréttum við jafnan af högum
hans og vissum að hann hafði lokið
einu námsári í verkfræði við Há-
skóla íslands og vegnaði ágætlega.
Við kveðjum Birgi Grétarsson
með söknuði og þakklæti fyrir allt
það góða sem í honum bjó og sem
hann var svo óspar á að miðla öðrum.
Unnustu Birgis, foreldrum og öðr-
um aðstandendum vottum við
einlæga samúð okkar.
Starfsfólk Flensborgarskóla
í Hafnarfirði.
- Með söknuði fyllist hugur trega -
Það var þriðjudagskvöldið 6. októ-
ber að unga parið kom í heimsókn,
eins og svo oft endranær. Það var
ekki af neinu sérstöku tilefni. Þau
komu bara svona eins og sagt er.
Og það var sest niður í skálanum,
eitthvað borið fram, skrafað og
skeggrætt um eitt og annað, með
gamni og alvöru í bland. Það var
glettni í augum þeirra og spaugsyrði
fuku af vörum. Sjónvarpið sýndi
stutta og áhrifaríka náttúrulífsmynd
og Birgir fylgdist af áhuga með og
svalaði fróðleiksþorsta sínum. Þetta
var kyrrlát og notaleg stund, en
heimsóknin varð ekki löng. Unga
fólkið þarf svo margt að gera og
hugsa. Tíminn skiptir máli, nám og
aðrar skyldur kalla. Og svo var erf-
ingi í vændum. Það þurfti líka að
huga frekar að litlu, snotru íbúðinni
og búa í haginn fyrir framtíðina.
Svo kvöddu þau með bros á vör.
Útidyrahurðin féll hljóðlega að stöf-
um og þau hröðuðu sér út í bílinn,
spenntu á sig öryggisbeltin og óku
síðan hægt og varlega fyrir garðs-
homið og hurfu út í umferðina og
lífíð.
Hugurinn glaðnaði til og maður
stóð eftir og velti fyrir sér hvað
framtíðin myndi nú bera í skauti
sínu hjá þessum myndarlegu og
lífsglöðu hjónakomum. Þau myndu
áreiðanlega bjarga sér. Hvað ætti
svo sem að geta komið í veg fyrir
það?
En lífið er fallvalt. Þetta var í
síðasta sinn, sem við hjónin sáum
Birgi Grétarsson í lifanda lífi. Um
miðjan næsta dag, eða 7. október,
barst okkur fregnin um hið hörmu-
lega vinnuslys í Vélsmiðjunni Kletti
þar sem Birgir hafði unnið sl. sumar
og hugðist starfa til áramóta. Örlög
hans voru ráðin. I tuttugu langa
daga og nætur háði hann helstríð
sitt uns yfír lauk þann 27. október.
Þann tíma vöktu foreldrar við bana-
beð hans og vonuðu. En allt kom
fyrir ekki. Læknar gátu ekki hjálpað
honum og engum vömum varð við
komið.
Ævi Birgis Grétarssonar varð
stutt og kynnin ekki löng að ámm.
En það er bjart yfír þeim á kveðju-
stund. Aðeins tvítugur að aldri, í
blóma lífsins og undirbúningsár-
anna, er hann skyndilega kallaður
burt. Það er erfítt að trúa því og
sætta sig við það. Birgir var um
margt athyglisvert ungmenni. Hann
var sagður snemma bráðþroska,
fylginn sér og duglegur. Hann var
greindur að eðlisfari og sóttist því
nám í skóla einkar vel og sér í lagi
á lokasprettum þegar kröfur um
ástundun og árangur vom hvað
mestar. Þá setti hann markið hátt
og hlífði sér hvergi. Þetta kom vel
fram á stúdentsprófí, sem hann lauk
með sóma, eða í verkfræðideild há-
skólans í harðri samkeppni og
miskunnarlausum kröfum. Þar kom
fram manndómur Birgis og atorka,
enda kom hann fölur undan vetrin-
um. Hann kunni að einbeita sér og
skipuleggja tíma sinn.
I félagsstörfum var Birgir góður
liðsmaður og þótti vel til forystu
fallinn. Strax í gmnnskólanum varð
hann formaður nemendafélagsins,
og í Flensborg var hann fulltrúi fé-
laga sinna innan skóla og utan.
Hann tók m.a. þátt í ræðukeppni,
leikstarfsemi og kórsöng, virkur,
trúr og heill skóla sínum og félögum.
Hann talaði vel um skóla sinn og
kennara og taldi sig hafa fengið hjá
þeim gott veganesti, einkum í raun-
greinum, stærðfræði, sem nýttist
honum svo vel í glímunni í verk-
fræðideildinni. Við stúdentspróf
þótti félögum hans hann sjálfsagður
til þess að flytja ávarpið, kveðja
skólann, kennara og nemendur, og
Birgir gerði það með sóma. Þannig
var Birgir, vinmargur og vinsæll. A
öðmm vinnustöðum var hann líka
áhugasamur, laginn og velvirkur,
greiðvikinn og hjálpsamur og fljótur
til þegar eitthvað bjátaði á, og
kannski varð það honum að aldur-
tila?
Birgir var hress í framkomu og
yfirbragð hans var bjart og fagurt.
Óllum sem kynntust Birgi væntu
mikils af honum. Við útför hans í
dag er hópurinn stór sem drúpir
höfði, stór frændgarður, skólasystk-
ini, vinir, foreldrar og unnusta.
En hinum megin siglir kempan
Eymundur, lygnan og sléttan ósinn,
tekur þétt í hönd dóttursonar síns
59
og leiðir hann eftir hvítum sandinum
— og heimkoman verður góð.
Það er alkunna og mörgum undr-
unar- og umhugsunarefni, hve
miklar og stórar fómir sumar §öl-
skyldur verða að færa. Það er eins
og dauði og sorg setjist upp á heimil-
um þeirra. Makar, böm, bamaböm
og aðrir ástvinir eru fyrirvaralaust
sviptir lífi og svo snögglega kippt
af sjónarsviðinu. Og á ströndinni
standa menn agndofa eftir og skilja
ekki þennan skapadóm og spyija
hvers vegna og um rök.
Við fráfall Birgis Grétarssonar
verður mörgum tíðhugsað til mæðr-
anna. Þær harðna við hvem missi
og hveija raun. Hetjur hversdagsins
eru ekki margorðar. Æðmlausar og
hljóðar, með reisn og stillingu ganga
ömmumar um stofur. — Það gildir
að vera sterkur á svona stundum.
Tíminn læknar öll sár. — Það er
allt og sumt. Það er kannski best
að vera fáorður. Kannski er feijutoll-
urinn ekki enn að fullu greiddur
þrátt fyrir stór högg og miskunnar-
laus? Lífið er sem blaktandi, blakt-
andi strá, og enginn veit hvenær
næst blikar á dauðans sigð.
Haustið hefur nú kvatt, náttúran
skipt um lit, og vetur gengur í garð
og kaldir vindar taka að blása. Það
næðir um mannanna böm og vetrar-
myrkrið og skamdegisskuggamir
verða ennþá lengri og þyngri fyrir
þá sem þjást. Einlæg samúð og hlý-
hugur vina og samferðafólks veitir
huggun og styrkir.
Hrynur að hausti
hneigjast krónur tijánna.
Með söknuði
kveðja blóm.
Fýkur blaðafyöldinn
um stræti og torg.
Með söknuði
fyllist hugur
trega.
Stilltur hneigir höfuð
hinn aldni. (LÁ.)
Svo mælir skáldið frá Víkum.
Að lokum skulu þeim Agnesi og
Grétari færðar einlægar þakkir for-
eldra og fjölskyldna Hönnu Bjarkar
fyrir frábæra umönnun og ástúð
allt frá þeirra fyrstu kynnum og
ekki síst nú á sameiginlegri rauna-
stund. Sonar- og ástvinamissir er
sár og tómleiki sest að. Það er erf-
itt að sætta sig við að Birgir gengur
nú ekki lengur um garða. En minn-
ingin um góðan dreng, sem svo
miklar vonir vom bundnar við, er
skír, björt og hlý. Megi hún verða
öllum vandamönnum og Qölmörgu
vinum huggun harmi gegn.
Vilbergur Júlíusson
þau 3 börn, Signý kennari á Akur-
eyri, gift Ágústi Berg og eiga þau
4 böm og Guðrún Benedikta, hús-
móðir búsett í Beilstein í Þýskalandi,
gift Helfried- Heine og eiga þau eina
dóttur bama. Auk þess ólu þau
Guðrún og Guðmundur upp fósturd-
óttur, Guðfínnu Gunnarsdóttur. Er
hún búsett á Sauðárkróki, gift Bald-
vini Jónssyni og eiga þau 8 böm. Á
Barði dvöldust hjá þeim mörg vanda-
laus böm á sumrin og nutu þar hins
besta atlætis og tóku mikla tryggð
við húsráðendur og sýndu hana
margvíslega í verki.
í 33 ár gegndi sr. Guðmundur
preststörfum á Barði í Fljótum eða
alla prestskapartíð sína. Varð hann
brátt mjög vinsæll meðal sóknar-
bama sinna enda var hann þeim á
allan hátt hjálpsamur. Hann lifði sig
inn í lq'ör þess fólks, er honum var
falið að þjóna og tók heilshugar þátt
í lífí þess, jafnt í gleði sem sorg.
Öll embættisverk fórust honum
vel úr hendi. Ævinlega kom hann
fram sem hinn hógværi og auðmjúki
þjónn, er bar djúpa lotningu fyrir
höfundi sínum og skapara og því
lífsstarfí er orðið hafði hlutskipti
hans. Þegar biskupinn vísiteraði
Barðs- og Knappstaðasóknir í prest-
skapartíð sr. Guðmundur fékk hann
þann vitnisburð safnaðarmanna
sinna, að hann predikaði guðsríkið
ekkert síður með lífi sínu og breytni
en af stólnum, svo grandvöru lífi lifði
hann. Auk prestskapar í Barðspre-
stakalli gegndi sr. Guðmundur
einnig aukaþjónustu um skeið síðari
árin í Fellssókn í Sléttuhlíð og Hofs-
óssókn.
Svo sem flestum er kunnugt, eru
Fljótin ákaflega sumarfögur sveit,
en á vetrum er oft snjóþungt og
fannfergi mikið svo að erfítt var
fyrr á tíð um allar samgöngur. En
sr. Guðmundur lét ekki slíkt aftra
sér, er ferðast skyldi til embættis-
verka. Hann var frískleikamaður,
viljasterkur og áræðinn og hreint
frábær göngugarpur. Fór hann iðu-
lega á skíðum til embættisverka svo
sem þegar messað var á annexí-
unni. Auk prestskaparins hlóðust á
sr. Guðmund ýmis trúnaðarstörf í
sveitinni. Hann átti sæti í hrepps-
nefnd og var um árabil oddviti
sveitarinnar. Hann sá um sjúkra-
samlagið og var endurskoðandi
reikninga Samvinnufélags Fljóta-
manna. Jafnframt stundaði hann
kennslustörf og var bamaskólinn
haldinn á prestsheimilinu í 8—9 ár
eða þar til nýtt skólahús var reist í
Barðslandi árið 1942. í öllum þess-
um störfum naut sr. Guðmundur
óskoraðs trausts, enda var hann
gætinn maður og glöggur, en um-
fram allt heiðvirður og samvisku-
samur. Sr. Guðmundur bjó dágóðu
búi á Barði einkum fyrri hluta prest-
skaparára sinna og gekk til allra
verka á búinu, eftir því sem tími
hans leyfði.
Þótt sr. Guðmundur væri mikill
hamingjumaður í störfum og einka-
lífí fór hann þó ekki varhluta af
sorginni.
Drenginn sinn, Ármann Benedikt,
hið mesta efnisbarn, missti hann svo
sem fyrr greinir og rétt fyrir jólin
árið 1959 varð Guðrún, kona hans,
bráðkvödd og varð hún öllum harm-
dauði, er henni kynntust. Sá missir
var honum ákaflega sár, því að
ævinlega hafði verið mjög kært með
þeim hjónum og þau samhuga og
samhent í einu og öllu. En sr. Guð-
mundur bar harm sinn með hljóðri
hetjulund og æðraðist ekki.
Arið 1966 um vorið, lét sr. Guð-
mundur af prestsstörfum, þá 65 ára
að aldri og fluttist hingað suður til
Reykjavíkur um haustið. Hefur hann
síðan verið heimilisfastur hjá dr.
Guðmundi, syni sínum, og fjölskyldu
hans, fyrst í Hraunbænum í Árbæj-
arhverfi en síðan á Akranesi. Auk
þess hefur hann um lengri eða
skemmri tíma heimsótt böm sín
önnur og fjölskyldur þeirra og dva-
list hjá þeim og hvarvetna var hann
aufúsugestur.
Hin síðari árin má segja að öll
hugsun hans hafí snúist um þau og
allt vildi hann gjöra þeim til hags
og heilla, svo umhyggjusamur faðir,
tengdafaðir og afí sem hann var. Á
þessari stundu er mér þó efst í huga
mikið og náið samband hans við fjöl-
skyldu mína og Steinnesfjölskyld-
una. Okkur öllum reyndist hann
alveg ómetanlegur velgjörðamaður
og vinur, ævinlega boðinn og búinn
að rétta fram hjálparhönd, ef ein-
hvers þurfti við. Móðir mín og hann
voru ævinlega nvjög samrýmd og
mikill systkinakærleikur ríkjandi
þeirra í millum. Ógleymanlegt og
aldrei fullþakkað verður það, hversu
vel hann reyndist henni alla tíð ekki
síst eftir að hún var orðin ekkja. Sá
bróðurkærleiki er hann sýndi fímist
ekki, þótt fenni í sporin.
Ég minnist ferða flölskyldu
minnar norður að Barði á bemsku-
og æskuárum mínum. Þær standa
mér glöggt fyrir hugskotssjónum,
gestrisnin, glaðværðin, góðvildin,
þetta allt óviðjafnanlegt á allan hátt
og þá gleymist hitt ekki, þegar sr.
Guðmundur var gestkomandi á
æskuheimili mínu. Það var ævinlega
hátíð í bæ, þegar hann kom í heim-
sókn og það var sem gleðibros
breiddist yfír alla við nærveru hans,
svo heillandi og skemmtilegur var
hann og við hlökkuðum ævinlega til
þess að fá að hitta hann að nýju.
Þegar hugsað er um það, hvaðan
honum kom þessi innri gleði koma
upp í hugann orð postulans: „Verið
ávallt glaðir vegna samfélagsins við
Drottin, ég segi aftur, verið glaðir,
ljúflyndi yðar verði kunnugt öllum
mönnum."
Það er sem þessi orð hafí ræst
fagurlega í lífí sr. Guðmundar,
frænda míns. Trú hans á Drottin,
föðurforsjón hans og handleiðslu var
örugg og óbifanleg. Hann var glaður
vegna samfélagsins við Drottin og
hann sá í hveijum náunga sínum
bróður, er hann mætti af sínu al-
kunna ljúflyndi.
Styrkur hans var einnig af þessu
trúartrausti runninn. Harm var ákaf-
lega viljasterkur maður ókvartsár
og harður af sér. Aldrei heyrðust frá
honum æðruorð, þótt heilsa og þrótt-
ur færu þverrandi og hann ætti við
sjúkleika að stríða, enda vildi hann
síst af öllu íþyngja öðrum.
Daglega gekk hann út sér til
hressingar, meðan hann mátti því
við koma, ævinlega keikur og beinn
í baki, þótt þessar gönguferðir hans
væru famar meira af vilja en mætti.
Þrátt fyrir hrumleika hans kom andl-
át hans á óvart eins og oftast, en
Drottinn dæmdi honum mildan
dauða kom andlát hans á óvart eins
og oftast, en Drottinn dæmdi honum
mildan dauða og sú er sannfæring
okkar, að þeir sem feta hina beinu
braut Drottins og þjóna honum muni
innganga til friðar, sælu og hvíldar.
Sr. Guðmundur Benediktsson hef-
ur nú lokið lífsgöngu sinni hér á
jörð og orðin úr Opinberunarbókinni
verða svo ljóslifandi fyrir hugskots-
sjónum: „Sælir eru dánir, þeir er í
Drottni deyja. Þeir skulu fá hvíld frá
erfiði sínu, því að verk þeirra fylgja
þeim.“
Vð blessum og heiðrum minningu
sr. Guðmundar og biðjum honum
fararheilla inn í himininn, í gleðisal
Guðs eilífa ríkis.
Fyrir hönd fjölskyldunnar allrar,
móður minnar og systkina er honum
flutt hjartans þökk fyrir allt það er
hann var okkur og gaf okkur úr
góðum sjóði sálar sinnar. Guði sé lof
og þökk fyrir líf hans. Bömum hans
og íjolskyldum þeirra er hér vottuð
dýpsta samúð.
Guðmundur Þorsteinsson