Morgunblaðið - 01.03.1988, Page 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 1. MARZ 1988
íslensk uppfinning vekur athygli erlendis:
Talin boða byltingu
á sviði fiskeldistækm
Byggir á rannsóknum íslenskra séfræðinga
við Háskóla Islands
ÍSLENSK uppfinning á sviði
fiskeldistækni, „Bioscanner",
vakti mikla athygli á alþjóðlegri
ráðstefnu og sýningu, sem haldin
var í Skotlandi í síðustu viku.
Hér er um að ræða sjálfvirkt
fiskatalningartæki, sem byggir á
nýjustu örtölvutækni, þar sem
talning fiskanna fer fram i svo-
kallaðri geislagreiðu. Er tækið
talið boða byltingu á þessu sviði
og í yfirlitserindi Willie Baxter,
sem er virtur aðili á Bretlands-
eyjum f fiskeldistækni, kom með-
al annars fram að „Bioscanner
væri svar við vandamáli sem fisk-
eldismenn hefðu beðið eftir I
meira en áratug“. Um 60 tæki
voru pöntuð á sýningunni, en
talið er að markaður sé fyrir um
1.100 tæki. Verð hvers tækis er
um 300 þúsund krónur.
Bioscanner er sprottinn úr rann-
sóknum og þekkingu íslenskra sér-
fræðinga í rafmagnsverkfræði og
eðlisfræði við Háskóla íslands, en
fyrir um það bil tveimur árum stofn-
uðu tíu aðilar á þessu sviði þróunar-
fyrirtækið Birting hf. til að vinna
að þróun tækisins. Stjómarformað-
ur er dr. Þorsteinn I. Sigfússon, en
framkvæmdastjóri var Hermann
Kristjánsson rafmagnsverkfræð-
ingur, sem átti upphaflega hug-
myndina að Bioscanner þegar hann
var við nám í Háskóla íslands.
Hermann hefur nú tekið við starfi
framkvæmdastjóra nýs dótturfyrir-
tækis Birtings hf., Vaka hf., sem
annast mun markaðssetningu og
framleiðslu á Bioscanner. Vaki hf.
er í eigu íslenskra og erlendra að-
ila, með meirihlutaeign íslendinga.
Stjómarformaður þess er Gísli Öm
Lánisson.
A meðan unnið var að rannsókn-
um og hönnun á Bioscanner naut
Birtingur hf. styrks frá Rannsókn-
arráði, sem breytist nú í lán þegar
þetta verkefni er í höfn. Þá hefur
Iðnlánasjóður lagt verkefninu lið.
Dr. Þorsteinn I. Sigfússon, stjómar-
formður Birtings, sagði í samtali
við Morgunblaðið að eftir þær góðu
viðtökur og umfjöllun sem Bio-
scanner hlaut á sýningunni í Skot-
landi væm menn mjög bjartsýnir á
framhaldið hvað varðaði markaðs-
setningu erlendis, en söluaðilar fyr-
ir Bioscanner verða hin virtu fyrir-
tæki Fischtechnik í Þýskalandi og
Skretting-Tess í Noregi. Dr. Þor-
steinn sagði að tækið hefði verið
prófað um nokkur skeið hér á landi,
í Laxalóni og hjá íslandslax, og
hefðu þær tilraunir reynst mjög
vel. Auk þessarar sjálfvirku tækni
við talningu byði tækið einnig upp
I/EÐURHORFUR í DAG, 1.3.88
YFIRUT f gmr. Um 1300 km suðsuðvestur í hafi er 1047 mb hæð
en um 150 km suður af Homafirði er 1025 mb smálægð á leið
suðaustur. Þaðan liggur lægðardrag norðvestur um Breiðafjörð.
Milli Grænlands og Baffinslands er 995 mb lægð, sem mun fara
austur yfir Grænland í nótt.
SPÁ: Hæg suðvestanátt og dálftfl súld eða rigning suðvestanlands
en að mestu urkomulaust í öðrum landshlutum.
VEÐURHORFUR NÆSTU DAGA
HORFUR A MIÐVIKUDAG OG FIMMTUDAG: Norðaustanátt, viða
allhvöss, einkum norðan- og austanlands. Snjókoma eðc. slydda
norðan- og austanlands en að mestu úrkomulaust í öðrum lands-
hlutum. Kólnandi veður. Frost 0—7 stig.
TÁKN: y, Norðan, 4 vindstig: ^ Vindörín sýnir vind- 10 Hitastig: 10 gráður á Celsíus
Beióskírt stefnu og fjaðrirnar vindstyrk, heil fjöður er 2 vindstig. •>*> III Skúrir El
*-éttskýjað / / / / / / / Rigning Þoka
Hálfskýjað / / / * / * 9 5 9 Þokumóða Súld
A Skýjað / * / * Slydda / * / * * * oo 4 Mistur Skafrenningur
/ Alský>að * * * * Snjókoma # * * K Þrumuveður
VEÐUR VÍÐA UM HEIM
kl. 12:00 í gær að ísl. tíma
Akureyri Reykjavfk hM +2 4 vaður snjóót •úld
B#rgon 3 ekýjaó
Helslnkl +7 enjókoma
Jan Mayon +11 akýjaft
Kaupmannah. 0 anjókoma
Naraaaraauaq E rlgnlng
Nuuk S aúld
Oaló 1 anjókoma
Stokkhólmur +2 anjókoma
Þórahfifn +3 anjóól
Aigarva 13 hslðeklrt
Amsterdam 4 akúr
Aþena 14 MttskýJaA
Barcelona 10 helðskírt
Bartln 1 anjóól
Chlcago ♦1 Mttakýjaó
Fenayjar 8 þokumófta
Frankfurt 2 snjóél
Olaagow 4 akýjað
Hamborg 3 akúr
Laa Palmaa vantar
London 4 iéttskýjaö
Loa Angalaa 16 skúr
Lúxemborg vantar
Madrfd 9 lóttakýjaó
Malaga 13 hálfakýjað
Mallorca 13 láttakýjaft
Montraal +4 akýjaft
NawYork 0 mlatur
Paría 3 akýjaft
Róm 11 þokumóða
Vln 2 láttakýjaft
Waahington vantar
Wlnnlpog +S akýjaó
Valanda 15 láttakýjað
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Dr. Þorsteinn I. Sigfússon, stjórnarformaður Birtings hf., Gísli Örn
Lárusson, formaður stjórnar Vaka hf., Hermann Kristjánsson, fram-
kvæmdastjóri Vaka hf. og Hólmgeir Guðmundsson, rafmagnsverk-
fræðingur og starfsmaður Birtings hf., með nýja talningatækið,
Bioscanner.
á möguleika til að meta massa, það
er vigtun fisksins án snertingar,
með talsverðri nákvæmni, en sá
þáttur hönnunarinnar er enn í þró-
un.
Þeir aðilar sem standa að Birt-
ingi hf. auk dr. Þorsteins og Her-
manns Kristjánssonar eru þeir Ólaf-
ur Skúlason fiskeldisbóndi, Brandur
Guðmundsson rafinagnsverkfræð-
ingur, Hólmgeir Guðmundsson raf-
magnsverkfræðingur, Ámi Mathie-
sen dýralæknir, Smári Þ. Sigurðs-
son eðlisfræðingur, Þorsteinn Víg-
lundsson iðnverkfræðingur, dr. Jón
Pétursson ljóseðlisfræðingur og
Pétur Bjamason fiskeldisfræðing-
ur.
Tveimur bjargað
er Víðir SH sökk
TVEIMUR mönnum var bjargað
nm borð í Sindra RE 46 á sunnu-
dagsmorgun, eftir að bátur
þeirra, Víðir SH 301, sökk norð-
ur af Akurey.
Sindri RE var að sigla út frá
Reykjavík á sunnudagsmorguninn
um kl. 9 þegar skipveijar urðu
varir við annan bát skammt frá.
Skömmu síðar tóku þeir eftir að
báturinn var horfinn og ákváðu
að kanna nánar hveiju það sætti.
Þeir tóku því stefnuna á þann stað
þar sem þeir urðu síðast varir við
bátinn og sigldu þá fram á tvo
menn í sjónum. Þeir vom orðnir
nokkuð þrekaðir af kulda. Menn-
imir reyndust hafa verið um borð
í Víði SH 301, sem sökk skyndi-
lega.
Mennimir vom fluttir til hafnar.
í gær átti að taka lögregluskýrslu
af þeim, en því var frestað þar sem
þeir vom enn á sjúkrahúsi. Því er
ekki upplýst enn hvað olli því að
Víðir sökk.
Þjóðminjasafnið 125 ára:
Teiknisamkeppni
um gamla tímann
í TILEFNI af 126 ára afmæli
Þjóðmiqjasafns íslands hefur
safnið efnt til teiknimyndasam-
keppni meðal grunnskólanema
um efni tengt gamla tímanum
og íslandssögunni. Myndunum
verður skipt í þijá flokka eftir
aldri listamannanna, 6-9 ára,
10-12 ára og 18-16 ára. í verð-
laun fyrir bestu teikningar eru
silfureftirlíkingar af þórshamri,
þúsund ára gömlum skartgrip
eða verndargrip. Myndum verð-
ur að koma til Þjóðminjasafnsins
fjrrir 16. mars.
Myndimar eiga að vera af ein-
hveiju sem tengt er fortíðinni
og/eða söfnun og varðveislu menn-
ingarminja. Þær geta til dæmis
verið af munum á Þjóðminjasafninu
eða byggðasöfnunum, eða af
gömglum húsum eða húsarústum.
Eins geta þær verið af daglegu llfí
fólks áður fyrr eða af atburðum úr
íslandssögunni. Sem dæmi um
myndefni má nefna landnámsmenn
á leið til landsins, kappa á söguöld
eða Alþingi á Þingvöllum. Þá má
líka teikna myndir af söfnum fram-
tíðarinnar og velta til dæmis fyrir
sér hvað verði sýnt á Þjóðminja-
saftiinu eftir 300 ár.
Myndimar eiga að vera A3 eða
A4 að stærð og nota má allar gerð-
ir lita. Rétt til þátttöku eiga öll
böm og unglingar á gmnnskóla-
aldri. A bakhlið myndanna skal
skrifa nafn, aldur, heimilisfang og
síma og senda þær fyrir 15. mars.
Utanáskriftin er „Teiknisam-
keppni", Þjóðminjasafni íslands,
Pósthólf 1489, 121 Reykjavík.
í dómnefnd keppninnar sitja Þór
Magnússon, þjóðminjavörður, Ra-
kel Pétursdóttir, safnkennari Lista-
safns íslands og Þóra Kristjáns-
dóttir, listfræðingur. Reynt verður
að sýna eins margar af myndunum
og mögulegt er á sýningu sem verð-
ur opnuð á Þjóðminjasafninu 26.
mars og verða verðlaun þá afhent.
Fréttatilkynning.
Dag’ljós-
in duga
DAGLJÓS, sem eru á mörgum
gerðum nýrra bifreiða, teljast
fullnægjandi ökuljós á bif-
reiðum að degi til, nú þegar
skylt er, samkvæmt nýjum
umferðarlögum, að aka ávallt
með ljósin kveikt.
Slík dagljós eru til dæmis á
Saab- og Volvo-bifreiðum. Þau
eru hvft eða gul og loga alltaf
þegar bifreiðin er í akstri. Sam-
kvæmt reglugerð með nýjum
umferðarlögum, sem gefín var
út á föstudag, 26. febrúar, telj-
ast þessi ljós fullnægjandi þegar
hvorki er skuggsýnt eða lélegt
skyggni og koma þá í stað aðal-
ljósa.