Morgunblaðið - 09.04.1988, Síða 17
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 9. APRÍL 1988
17
að hafa forystu um skipulagningu
og framkvæmd þessa verks. Svip-
mót bygginganna í nágrenni Ráð-
hússins, t.d. hússins, sem Happ-
drætti Háskólans hefur í hyggju
að reisa á homi Tjamargötu og
Vonarstrætis, svo og svipmót þess
húss eða húsa, sem kunna að verða
byggð austan þess Ráðhúsgarðs,
sem hér er rætt um, skipta auðvit-
að miklu máli. Þáu mega hvorki
skyggja á eða yfírgnæfa Ráðhúsið
eða Alþingishúsið.
Þá er einnig eðlilegt að rejma
að hafa áhrif á hvaða starfsemi
yrði rekin í þessum húsum sem og
þeim húsum, sem em þama fyrir.
Það gæti t.d. verið æskilegt að sem
flestar ferðaskrifstofur bæjarins
og önnur ferðamannaþjónusta,
með tilheyrandi minjagripaversl-
unum og gjafavörubúðum, list-
munaverslánir og tískuverslanir
væm staðsettar þama og auk þess
auðvitað töluvert af íbúðum og
þjónustufyrirtækjum.
Nýtum Ijamarsvæðið á þann
hátt að Reykvíkingar og aðrir
landsmenn hafí not af því og það
sé þeim til ánægju þegar þeir þurfa
að reka erindi í miðbæ höfuð-
borgarinnar. Ijömin ætti að verða
þáttur í daglegu lífí borgaranna —
(en ekki bara andapollur).
Aukin þjónusta og bætt og list-
rænt umhverfí Tjamarinnar verður
áreiðanlega til þess að auka gleði
og ánægju mannsandans og ann-
arra anda.
Tjömin lengi lifí.
Höfundur er gamall Reykvíking-
ur, þekktastur sem RagnaríMark■
aðinum eða Ragnar i Glaumbæ.
Það er furðulegt að ráðherra
skuli ekki hafa verið kynnt áform
um að stækka húsið, en allar teikn-
ingar þar að lútandi vom lagðar
fyrir byggingamefnd aðeins 3 dög-
um eftir að ráðherra staðfesti skipu-
lagsuppdráttinn. Æðsta stjómvald
skipulagsmála virðist ekki undan-
þegið óskammfeilni borgaryfírvalda
frekar en almenningur.
Næst vil ég svara háðsglósum
varðandi skerðingu á Ijöminni og
gmnnflöt ráðhússins. Samkvæmt
tölum frá borgaryfírvöldum sjálfum
nemur skerðingin á 'Ijöminni um
2.300 m2 eftir nýsamþykkta stækk-
un á byggingarreit. Reiknisdæmið
lítur svona út: byggingarreitur sá
sem yfírvöld mörkuðu sér í upphafí
nam 3.248 m2. Við hann bætist
nýfengin 300 m2 aukning (því ég
leyfí mér að afþakka að „skilað sé
aftur" 6 m breiðri spildu milli gang-
stéttar Vonarstrætis og norður-
veggjar hússins). Þetta em 3,548
m2. þar af em 1,271 m2 á landi,
en 2.277 m2 í vatni. Sé gmnnflötur
ráðhúsbygginganna aðeins 1,721
m2 en þéssi byggingarreitur engu
að síður nauðsynlegur, sýnir það
hversu mikið pláss mun fara í bilið
. á milli húsanna, vatnsþróna við
norðurhomið, stéttir og annað sem
húsunum tilheyrir, en ekki verður
undanskilið þegar rætt er um fyrir-
ferð þessa mannvirkis.
Þá röksemd að Tjömin verði að-
eins skert um 1% hafa menn séð í
gegnum fyrir löngu. Vatnsþróin
norður við húsin og rennan á milli
þeirra koma ekki í stað þeirrar nátt-
úmlegu 'Ijamar sem við viljum
varðveita. Prósentureikningur virð-
ist í raun fáránlegur í þessu sam-
bandi, því sá skaði sem umhverfí
Tjamarinnar og heildarsvipur þess
mun bíða við þessar framkvæmdir
verður ekki mældur hvorki í pró-
sentum né krónum og aurum.
Arkitektamir klykkja út með því
að aðrar „rangfærslur", mér eign-
aðar, hafí borgarverkfræðingur
þegar hrakið. Ekki varð ég vör við
það, en við skulum leita. Hann fer
á kostum við að útskýra hvemig
breyta megi 697 m2 stækkun í 258
m2, á þeirri forsendu, að mér skilst,
að þorri þessarar stækkunar hafí
verið nauðsynlegur. Það getur vel
verið, en það breytir ekki því, að
húsið hefur stækkað um tæpa 700
m2 frá staðfestu skipulagi.
Hann minnist hins vegar ekki
einu orði á þá staðreynd að húsið
hefur vaxið um 5.000 rúmmetra.
Það gera arkitektamir ekki heldur.
Þau geta ekki snúið út úr þessum
tölum, og geta ekki hrakið þær.
En rúmtak byggingarinnar er ein-
mitt það sem skiptir mestu máli í
þessari baráttu tala ég fyrir munn
þeirra sem hafa áhyggjur af því
hvemig þetta hús mun líta út utan
frá séð. Okkur varðar ekki svo mjög
um gólffleti hér og þar innan
stokks, en umfang hússins skiptir
máli. Hversu hátt er það, hversu
stórt er það? í lok nóvember skrifar
borgarstjóri að þessi bygging sé
19.000 rúmmetrar. Nú er sótt um
byggingarleyfí fyrir 24.336-rúm-
metram. Þetta er 28% aukning. Ég
skora á borgaryfírvöld og arkitekt-
ana að hrekja þessar tölur ef þau
geta.
Síðari hluti greinar borgarverk-
fræðings, þar sem rætt er um með-
alstærð tillagna að ráðhúsi sem
bárast í tugatali, fellur um sjálfa
sig. Eina tillagan sem máli skiptir
er verðlaunatillagan, og það era
breytingar á henni frá staðfestu
skipulagi sem nú er deilt um.
I lok greinar sinnar benda arki-
tektar á meðfylgjandi mynd af ráð-
húsinu „eins og það var kynnt".
Þessir uppdrættir hafa aldrei hlotið
lögboðna kynningu, enda sýna þeir
umdeilda stækkun. Þar sést, svo
ekki verður um villst, að í nýjustu
mynd sinni nær húsið mun lengra
til austurs en áður var. Það má því
með sanni segja að mynd segi meira
en þúsund orð, því hvorki nefndu
arkitektamir né borgarvferkfræð-
ingur þessa stækkun einu orði. Ég
tek undir hugleiðingar arkitekta um
að menn skuli leita sannleikans og
raunveraleikans, og vona að þau
verði fundvísari í framtíðinni en
hingað til, því raunveraleikinn er
sá að nú er beðið um byggingar-
leyfí fyrir ráðhúsi sem er 28%
stærra en það var á þeim upp-
drætti sem félagsmálaráðherra
staðfesti.
Borgarstjóri segist aldrei hafa
þurft að búa við aðrar eins hártog-
anir og falsanir og fram hafí komið
hjá andstæðingum ráðhússins um
stærð þess, eins og haft er eftir
honum í Morgunblaðinu í gær.
Þessum kvörtunum vísa ég til föð-
urhúsanna, og tel að hugarvíl hans
stafí fremur af því að loks rísa upp
menn sem hika ekki við að standa
uppi í hárinu á honum, og var sann-
arlega kominn tími til.
Höfundur er háakólakennari.
* •
/
ÁRMÚLA 44. SÍMI 32035.
Opið laugardag
kl. 1 0.00-1 6.00
Flugstjórnarmiðstöðin tengist ratsjá á Stokksnesi:
Ratsjársvæði miðstöðv-
arinnar stækkar um 70%
Flugstjómarmiðstöð Flugmála-
stjómar i Reykjavik hefur tekið i
notkun nýjan ratsjárbúnað, sem
tengdur er ratsjárstöð Atlants-
hafsbandalagsins á Stokksnesi.
Við þetta stækkar radarsvæði
flugstjórnarmiðstððvarinnar um
70%. Fyrirhugað er að flugstjóm-
armiðstöðin muni einnig tengjast
ratsjárstöðvunum sem em i bygg-
ingu á Gunnólfsvikurfjalli og
Stigahlið, svo og ratsjárstöð NATO
í Færeyjum.
í fréttatilkynningu frá Flugmála-
stjóm segir að með bættum ratsjár-
búnaði megi ipinnka mjög aðskilnað
milli flugvéla og auka öryggi f flug-
umferðarstjómun. Gert er ráð fyrir
að eftir tvö til þrjú ár muni flugsfjóm-
armiðstöðin geta fylgst nákvæmlega
með 200-400 sjómflna breiðu belti frá
Noregi og Bretlandi og vestur fyrir
ísland. Það mun gera kleift að stytta
vegalengdina milli flugvéla þannig
að hún verði aðeins sjöttungur þess,
sem skylda er annars staðar á Atl-
antshafí.
Frá 1984 hefur flugstjómarmið-
stöðin tengst nýjum aðflugsratsjár-
tækjum Vamarliðsins á Keflavfkur-
flugvelli, og hafa Bandarfkjamenn
tekið þátt í framkvæmd þeirrar áætl-
unar, sem nú er að verða að vera-
leika. Hugmyndir munu einnig vera
uppi um að taka á móti ratsjármerkj-
um frá ratsjárstöðvum Bandarfkja-
manna á Grænlandi.
GRÆNLAND
Stækkun ratsjár-
svæðisins með
tengingu við rat-
sjá á Stokksnesi
Á þessu korti má sjá stækkun ratsjársvæðis flugstjómarmiðstöðvar-
innar. Hringlaga svæðið með miðju i Keflavík er gamla radarsvæð-
ið, en skyggða svæðið til hægri bætist nú við með tengingunni til
Stokksness. Þegar tengingu verður komið á við ratsjárstöðvamar á
Gunnólfsvíkurfjalli og Stigahlíð, auk ratsjárstöðvar NATO í Færeyj-
um, mun ratsjársvæðið ná yfir um það bil allt flugumferðarsvæði
íslendinga, sem sýnt er á kortinu.
VELA-TENGI
Allar geröir
Öxull — í — öxul.
Öxull — í — flans.
Flans — í — flans.
Tengið aldrei stál — í — stál,
hafið eitthvað mjúkt á milli,
ekki skekkju og titring milli
tækja.
Allar stærðir fastar og frá-
tengjanlegar
Vesturgötu 16, sími 13280
NÝMÓÐINS,
SÍGILD OG/EÐA
GAMALDAGS
ÓTALTEGUNDIR
ALDREI MEIRA
ÚRVAL