Morgunblaðið - 02.07.1988, Page 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR C. JÚLÍ 1988
Tröllshylur i Grenlæk í Segl búðalandi er fögur náttúrusmíð. Þegar staðið er á hraunkant-
inum nokkrum metrum fyrir ofan vatnsborðið getur fátt leynst þar í tæru vatninu, sem
siast hefur i gegnum hraunið. Hluti allrar veiðimennsku er að þekkja umhverfi sitt og
að geta gert sér grein fyrir hvar sé veiðivon. Veiðimaðurinn er lika náttúruunnandi og
hann hefur lika rýnt i sögu sins veiðisvæðis, þvi aðrir hafa verið þar á ferð á undan
honum, og að þekkja þeirra spor, er líkt og að dreypa líkjör á melónu, gefur landinu fyllingu.
í Ferðabók Sveins Pálssonar (dagbók 1794) segir svo: „Við héldum leiðar okkar um nóttina yfir
Meðalland, sem er grösug sveit en alltof votiend. Fórum framhjá prestssetrinu Lyngum, yfir Eld-
vatnið. Er nú nyög slæmt yfirferðar vegna eðju og botnleysupytta, þá um Landbrot, framhjá
bænum Seglbúðum.Þangað á að hafa verið skipgengt af sjó fyrr meir og mætti það til sanns veg-
ar færa um Skaftárós, sem er þar skammt frá, en rétt hjá Segl-
búðtun rennur önnur á i Skaftá. Þarna i grenndinni á að vera
berghald (festarauga fyrir landfesti á skipi) í kletti einum og
bæjarnafnið virðist og heldur styðja áðurgreind ummæli.“ í bók-
j_, inni I„andnám i Skaftárþingi eftir Einar Ó. Sveinsson segir: „Litlu
fyrr en Sveinn Pálsson getur þessa hafi Sæmundur Hólm minnst
á þessar sagnir i staðfræðiriti sínu. Hann telur upp hafnir milli
Dyrhólaeyjar og Skeiðarár og nefnir ána Grenlæk." Margt fleira
mætti rifja upp um þetta nágrenni en viða er fokið i slóðir og
4 ekki allir sammála sem i rýna enda timinn og náttúran slyng i
sinum feluleik."
Þessar vikumar veiðist mest af bleikju í Grenlæk, en þegar
líður á sumarið og fer að skyggja gengur sjóbirtingurinn og
hann er sælgæti. Lax fæst líka í Grenlæk og áll. Það sem háð
hefur veiði og fiskirækt þarna er að það teppir í ósinn af sand-
burði úr Skaftá og þeirri glimu sér ekki fyrir endann á. Hann
vOdi ekki á maðk enda náttúruunnandi, heldur á Blue Charm og
Black Doctor og svo Þingeying þegar mest á reyndi og segja
mætti mér að hann gæti neitað sér um að kasta á fiskinn, sem
liggur við steininn og lætur vatnið strjúka sér og rétt blakar
sporði til að halda i horfi. Þá mynd er gott að gæla við á vetrar-
kvöldum.
Glóðarsteiktur lax
með kryddsmjöri
Umsjón: KRISTÍN GESTSDÓTTIR
Teikningar: SIGURÐUR ÞORKELSSON
-- * ■■ ■ ■
6 sneiðar lax
1 tsk. salt
nýmalaður pipar
1 meðalstór rauðlaukur
væn grein steinselja
V* dl matarolía
safí úr 1 sítrónu
1. Þvoið laxasneiðamar, takið
úr blóð ef eitthvað er. Þerrið síðan
sneiðamar með eldhúspappír.
2. Stráið salti á sneiðamar,
malið pipar yfír þær og látið
standa í 10-15 mínútur.
3. Setjið matarolíu og sítrónus-
afa í skál. Klippið steinselju, sax-
ið lauk og setjið út í.
4. Snúið iaxasneiðunum við og
penslið þær með þessari blöndu.
Látið standa í aðrar 15 mínútur.
' 5. Hitið glóðarrist.
6. Skafíð laukinn og steinselj-
una lauslega af sneiðunum. Glóð-
arsteikið á hvorri hlið í 6-7 mínút-
ur. Þetta er fullglóðað þegar bein-
in eru Iaus. Gætið þess þá að
þetta brenni ekki og hafíð það
ekki of nálægt glóðinni.
Kryddsmjör og skreyting
V2 sítróna í sneiðum en safí úr
hinum helmingnum
100 g smjör
. væn grein steinselja út í smjörið
en nokkrar til skreytingar
álpappír
1. Setjið smjör, sítrónusafa og
i steinselju í skál. Hrærið vel sam-
an.
2. Klippið álpappírsbút. Mótið
rúllu úr smjörinu og setjið í
pappírinn. Ve§ið pappímum utan
um smjörið.
3. Setjið I frysti í 30 mínútur.
4. Skerið sítrónuhelminginn í
þunnar sneiðar. Leggið eina sneið
ofan á hverja laxasneið.
5. Skerið kryddsmjörið í sneiðar
og leggið 1-2 sneiðar ofan á
hveija sítrónusneið.
6. Leggið steinseljugrein til
hliðar ofan á sítrónusneiðina.
Meðlæti: Soðnar kartöflur og
hrásalat.
Hrásalat
Nokkur salatblöð
V2 gúrka
V4 dl matarolía
1 tsk. hunang
5 dropar tabaskósósa
1 hvítlauksgeiri
1. Nuddið skálina vel að innan
með hvítlauksgeiranum.
2. Setjið matarolíu, sítrónusafa
og hunang I skál.
3. Setjið tabaskósósu út í og
hrærið saman við með þeytara.
Þetta á að þykkna.
4. Þvoið salatblöðin og rífíð
niður. Setjið í skálina.
5. Skerið gúrkuna í örþunnar
sneiðar. Hægt er að nota osta-
skera. Setjið gúrkusneiðamar
saman við salatið.
6. Hellið sósunni yfír og bland-
ið saman með 2 göfflum.
Lax með ávöxtum
1 frekar lítili lax
safí úr V2 sítrónu
IV2 tsk. salt
V4 tsk. pipar
2 meðalstórir bananar
1 dós sýrður ijómi
1-2 tsk. sinnep
1 msk. olíusósa (mayonnaise)
1 dós jógúrt án bragðefna
1 tsk. karrý
25 græn vínber
1. Flakið laxinn, roðdragið
hann síðan. Skolið og þerrið með
eldhúspappír.
2. Hellið sltrónusafa á fíökin,
stráið salti og pipar og látið
standa í 10-15 mínútur. Setjið á
eldfast fat.
3. Afhýðið bananana, skerið í
sneiðar og setjið yfír flökin.
4. Blandið saman sýrðum
ijóma, olíusósu, jógúrti, sinnepi
og karrý. Hrærið vel saman og
hellið yfír fískinn.
5. Skerið vínberin í tvennt, fjar-
lægið steina en raðið vínbeijunum
ofan á sósuna.
6. Hitið bakaraofn í 190°C,
blástursofti í 170°C. Setjið lok eða
steikingarpappír yfír fatið og bak-
ið í 15-20 mínútur.
Meðlæti: Soðin hrísgrjón með
niðurbiytjaðri papriku.
Lax í hjartalaga álpappír
(papillote)
6 meðalstórar laxasneiðar
1 fok qoH-
V2 lítill blaðlaukur
1 meðalstór gulrót
ferskt dill eða 2 tsk. þurrkað
100 g rækjur
1 lítill laukur (nota má graslauk)
75 g smjör
1 tsk. rifinn sítrónubörkur
álpappír
1. Klippið 12 hjartalaga nokkuð
stóra búta úr álpappímum, 15 sm
breiða.
2. Þvoið blaðlaukinn og skerið
smátt. Þvoið gulrótina, skafíð
hana eða afhýðið og rífíð gróft á
riijámi.
3. Klippið dillið. Rífíð sítrónu-
börkinn.
4. Blandið saman blaðlauk,
gulrótum, sítrónuberki og dilli.
Skiptið þessu jafnt á 6 búta af
hjartalöguðu álpappírsbútunum.
5. Þvoið laxasneiðamar, þerrið
með eldhúspappír. Skerið síðan
beinin úr. Þá myndast 2 bitar.
Kljúfíð þá að roðinu en þetta á
ekki að fara í sundur. Sláið síðan
laust á sneiðamar og jafnið.
6. SeQið 2 bita af laxi á hvem
álpappírsbút, þannig að þeir liggi
upp eftir hjartanu sinn hvom
megin.
7. Stráið salti á laxinn.
8. Meijið rækjumar, saxið
laukinn. Hrærið rækjum, lauk og
smjöri saman.
9. Smyijið rækjumaukinu yfír
laxasneiðamar.
10. Leggið álpappírsbút ofan á
laxinn og festið álpappírinn sam-
an allt í kring með því að vefja
lauslega upp á brúnimar.
11. Hitið bakaraofn í 190°C,
setjið álpappírshjörtun á plötu inn
í heitan bakaraoftiinn og bakið í
15 mínútur.
12. Setjið eitt hjarta á hvem
disk og látið þá sem borða, opna
sitt hjarta við borðið.
Meðlæti: Soðnar kartöflur og
hrásalat.
Næsta uppskrift er úr bók
minni 220 gómsætir sjávarréttir.
Smjörsoðinn lax með asp-
as
eða sprotakáli
2 kg lax í sneiðum
salt, pipar
safí úr 1 sítrónu
30 g smjör
2 dl mysa eða hvítvín
2 msk. sítrónusafí
250 g frosinn aspas eða 1 dós
niðursoðinn
1. Þerrið sneiðamar, hellið
sítrónusafa yfír þær, stráið á þær
salti og pipar báðum megin og
látið bíða í 10-15 mínútur.
2. Bræðið smjörið í potti, legg-
ið sneiðamar í smjörið og sjóðið
við mjög vægan hita í 3 mínútur
á hvorri hlið. Hellið þá mysunni
(hvítvfninu) og sítrónusafanum
yfír og sjóðið við hægan hita f
10 mínútur.
3. Hitið aspasinn í smjöri og
berið fram.
Athugið: Hægt er að bera
sprotakál (brokkoli) fram með
þessu í staðinn fyrir aspas, en
sprotakál er mun ódýrara. Spro-
takálið er þá soðið í smjöri og
örlitlu saltvatni í 10 mínútur.
Einfaldur laxaréttur
4 frekar stórar laxasneiðar
1 tsk. salt
Vs tsk. pipar
safí úr V4 lítilli sítrónu
ferskt dill eða 2 tsk. þurrkað
1. Smyijið eldfast fat.
2. Þvoið laxasneiðamar, skerið
af þeim uggana og skafíð roðið
lauslega.
3. Setjið laxasneiðamar á fatið,
stráið á þær salti og pipar, hellið
sftrónusafa yfír og látið standa í
10 mínútur.
4. Stráið dilli yfir. Setjið lok
eða steikingarpappír yfír fatið.
5. Hitið bakaraofn í 180°C,
blástursofn í 160°C. Setjið fatið
í miðjan ofninn og bakið í 15-20
mínútur.
Meðlæti: Soðnar kartöflur,
smjör og hrásalat.
Ue6LB5ÍÍB>
A~---Z

*<• • '
•4. •
.. ,/1.4... %

kU.

• <„