Morgunblaðið - 18.10.1988, Qupperneq 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 18. OKTÓBER 1988
I
ÚTGERÐflRMENN. SKIPSTJÓRAR!
Við getum nú afgreitt með stuttum fyrir-
vara splittvindur fyrir djúprækju, gráiúðu
eða fiskitroll.
Með togvindum okkar getum við nú
einnig afgreitt mjög fullkominn sjálf-
virkan togbúnað (autotroll) með lita-
skjá.
Vindurnar hafa sjálfvirk vírastýri,
sjálfvirkar bremsur, sjálfvirka út-
slökun og fjarstýringu frá brú.
„Verkamannabústaðakerfið á sér langa sögu.“
Islenskur byggingariðn-
aður - heimilisiðnaður
Hagstætt verð
Hagstæðir greiðsluskilmálar
Lán allt að 60% til þriggja til fimm ára
VÉLflVERKSTÆÐI
SIG. SVEINBJÖRNSSOI1HE
SKEIÐARÁSI — 210 GARÐABÆ — SÍMAR 52850 & 52661
SJONVARPSBINGO A STOD 2
föstudagskvöldið 14.okt. 1988.
Vinningar í fyrri umferð þegar spilað var um eina
lárétta línu.
SPILAÐ VAR UM 10 AUKAVINNINGA:
10 Olympus AZ-300 Super Zoom frá Nesco í Kringl-
unni hver að verðmæti 24.900 kr.
EFTIRFARANDI TÖLUR KOMU UPP:
29, 61, 52, 3, 77, 83, 15, 33, 67, 46, 20, 37, 79, 49,
87, 60, 9.
Þegar talan 9 kom upp var HÆTT að spila um auka-
vinningana.
Þegar spilað var um BÍLINN komu eftirfarandi tölur
upp.
Spilað var um þrjár láréttar línur, (eitt spjald):
78, 23, 40, 36, 90, 6, 42, 68, 11, 34, 16, 1, 58, 76,
27, 38, 10, 85, 45, 65, 59, 30, 86, 26, 62, 5, 75, 22,
31, 19, 80, 54.
STYRKTARFl-LAG
SÍMAR 673560 OG 673561
eftir Armann Orn
Armannsson
Byggingariðnaðurinn á íslandi
hefur lengi þráð að vera alvöruat-
vinnugrein og þeir sem við hann
starfa viljað geta byggt íbúðir fyrir
landsmenn. Raunar hefur það ræst
fyrir þann hóp fólks sem á kost á
hinum svokölluðu „félagslegu íbúð-
um“ þ.e. íbúðum í Verkamannabú-
staðakerfinu. Það er þó og verður,
sem betur fer, aðeins lítill hluti fólks
sem býr við þær tekjulegu eða fé-
lagslega erfiðu aðstæður að það
uppfylli þau skilyrði er þarf til að
komast inn í þetta kerfi.
Hinn hlutinn, svo kallað „venju-
legt fólk" virðist enn sem hingað
til vera dæmt til „byggingarskyldu"
sem má segja að komi í stað her-
skyldu hjá öðrum þjóðum.
Enn er nokkuð í land í íslensku
þjóðfélagi svo fullbyggt verði yfir
íbúa þess. Þannig vantar um 20
þúsund íbúðir m.v. núverandi fólks-
fjölda til þess að hlutfallið sé það
sama og hjá nágrannaþjóðunum.
Þess vegna er þrátt fyrir allt
enn verið að byggja!
Þær endurbætur, sem gera átti
á húsnæðislánakerfínu, hafa að
nokkru leyti komið að gagni og þá
helst þeim sem kaupa gamlar og
úr sér gengnar fbúðir sem gerðar
eru upp í aukavinnu og virðist svo
sem öllum finnist þetta fyrirkomu-
lag alveg sjálfsagður hlutur. Ekki
er þó lengur ætlast til þess að við
saumum eða endursaumum fötin
okkar á kvöldin og um helgar. Hvað
varðar íbúðir þá er málið miklu
snúnara, þ.e.a.s. ef þú átt ekki vel
stæða að, sem fæstir eiga.
Hvað byggingariðnaðinn varðar
er það takmark hans, að geta af-
hent venjulegu fólki lykil að full-
gerðri íbúð fjarlægara en nokkru
sinni fyrr.
Örfá fyrirtæki hafa reynt að
byggja og selja fullgerðar íbúðir,
flestar hálfbyggðar eða illa það.
Og nú er svo komið að eitt
stærsta byggingafyrirtæki landsins
hefur gefíst upp á að reyna að
byggja og auglýsir lóðir til sölu
undir slagorðinu „Þú byggir sjálf-
ur“. Eru þetta ekki spor aftur til
fortíðarinnar?
Þó húsbyggingar hafi verið nokk-
uð í brennidepli upp á síðkastið
hefur lítið farið fyrir faglegum sjón-
armiðum, né heldur að litið hafi
verið á byggingamál með hag heild-
arinnar f huga. Tilgangur þessarar
greinar er sá að koma á framfæri
sjónarmiðum úr röðum bygginga-
manna, ef það mætti verða til þess
að hafa einhver áhrif á það að við
ákveðum að leggjast öll á eitt og
breytum þessu vandræðaástandi
sem ekki er vanþörf á. Við getum,
ef við viljum, tekið upp ný vinnu-
brögð og rekið byggingariðnað á
íslandi eins og siðmenntað fólk og
aflétt oki byggingarskyldunnar.
Það er meira að segja hægt að
gera það í þágu flestallra en ekki
eingöngu þeirra sem minnst mega
sín. En til þess þarf að breyta fjár-
mögnun íbuðabygginga.
Til þess að fólk geri sér grein
fyrir því hvemig staðan er nú, verð-
ur hér fjallað nokkuð um eftirfar-
andi:
1. Lánakjör byggingariðnaðar-
ins almennt.
2. Lánakjör Verkamannabú-
staða, Búseta og slíkra „for-
réttindahópa".
3. Skattamál eða m.ö.o. „Sva^t-
an byggingamarkað".
1. Lánakjör byggingar-
iðnaðarins
Hvað varðar lán hins opinbera
til almenns byggingariðnaðar er því
fljótsvarað að þau eru engin. Ein-
staka hópar svo sem samvinnufélog
aldraðra eiga raunar kost á lánum
meðan á framkvæmdum stendur.
Þessi lán hafa tíðkast nokkur und-
anfarin ár, en hafa legið niðri
a.m.k. það sem af er þessu ári.
Þegar þessi „framkvæmdalán" hafa
verið veitt hafa þau verið á hæstu
lögleyfðu vöxtum, sem að sjálf-
sögðu hafa lagst ofan á byggingar-
kostnað. Auk þess hafa þau komið
þegar kerfinu hefur hentað án þess
að tekið sé nokkurt mið af eðlilegum
framkvæmdatíma eða kostnaði
íbúðanna. Öll almenn fjármögnun
byggingariðnaðarins fer því fram í
bankakerfinu eða á frjálsa ávöxtun-
armarkaðnum, sem sumir kalla
„gráan". Auk þess er að sjálfsögðu
fjármagnað með eigin fé fyrirtækj-
anna og væntanlegra íbúa auk efn-
issala. Því miður er þannig komið
fyrir langflestum fyrirtækjum að
eigið fé er lítið og hefur enn minnk-
að síðustu misserin og sparnaður
einstaklinga er í fæstum tilvikum
verulegur. Þess vegna verður bygg-
ingariðnaðurinn að leita á sama
markað og t.d. verslunin. Bygg-
ingariðnaðurinn þarf þannig að
greiða frá 12% og upp í 18—20%
raunvexti af framkvæmdum meðan
iá byggingu íbúðar stendur.
Langtímafjármögnun opinbera
i kerfisiná getur síðan tekið við, en
vandinn er á að hún nægir aðeins
, fyrjr hluta íbúðarinnar. Ef þú ert
ungur og bamlaus og getur sætt