Morgunblaðið - 18.10.1988, Síða 48

48
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 18. OKTÓBER 1988
aromatic
Olafía Guðrún Jóns-
dóttir - Minning
Fædd 21. nóvember 1955
Dáin 10. október 1988
Krabbameinsfélag íslands var á
sínum tíma stofnað til að efla bar-
áttu gegn skæðum sjúkdómi en
ekki síður til að létta undir með
þeim sem fá þennan sjúkdóm. A
síðustu árum hafa verið stofnuð
sérstök félög þeirra sem hafa
reynslu af krabbameini. Þessir svo-
nefndu stuðningshópar eru nú orðn-
ir fimm. Þeir hafa sannarlega veitt
nýju lífi í félagsstarfíð og eiga nú
formlega aðild að landssamtökun-
um. Það er mjög mikilvægt fyrir
Krabbameinsfélagið að fólk sem
hefur kynnst þessum erfíða sjúk-
dómi standi saman og miðli öðrum
af reynslu sinni.
Yngsti stuðningshópurinn, en um
leið sá stærsti, heitir lýsandi nafni,
„Styrkur — samtök krabbameins-
sjúklinga og aðstandenda þeirra."
Þegar þessi samtök voru stofnuð á
sl. hausti var Ólafía Jónsdóttir kos-
in formaður. Hún hafði, ásamt
Óskari Kjartanssyni, átt frumkvæði
að stofnun samtakanna, og undir-
búningurinn hvfldi að miklu leyti á
henni. Baráttuþrek hennar var mik-
ið og hún átti auðvelt með að fá
aðra til stuðnings við málstaðinn.
Nú, þegar við verðum að kveðja
Ólafíu, viljum við þakka henni og
fjölskyldu hennar fyrir ómetanlegan
þátt í þessu mikilvæga starfí að
málefnum krabbameinssjúklinga.
Krabbameinsfélagið stendur í mik-
illi þakkarskuld við Ólafíu Jóns-
dóttur og mun leggja kappa á að
halda merki hennar á lofti.
Stjórn og starfsmenn Krabba-
meinsfélags íslands votta eigin-
manni Ólafíu, bömum hennar og
öðrum aðstandendum dýpstu sam-
úð.
Almar Grímsson, formaður
Krabbameinsfélags íslands.
Það kom ferskur blær með Ólafíu
þegar hún kom fyrst að máli við
okkur hjá Heimahlynningu Krabba-
meinsfélagsins og lýsti nauðsyn
þess að stofnuð yrðu samtök
krabbameinsssjúklinga og aðstand-
enda þeirra. Hún var þá sjálf nýbú-
in að ljúka meðferð og henni fannst
vanta einhvem hóp sem gæti stuðl-
að að fræðslu um krabbamein,
krabbameinsmeðferð og afleiðingar
hennar ásamt bættri aðstöðu fyrir
krabbameinssjúklinga að ótöldum
gagnkvæmum stuðningi þeirra á
meðal.
Hún lét ekki sitja við orðin tóm
heldur hófst handa og kynnti sér
sambærileg samtök í Svíþjóð sem
hún hafði að leiðarljósi. Á sama
tíma var Óskar Kjartansson að
stefna að sama marki og leiddu þau
saman hesta sín og stofnuðu „Styrk
— samtök krabbameinssjúklinga og
aðstandenda þeirra" 20. október
1987 og varð Olafía strax sjálsagð-
ur formaður. Lagði hún mikla vinnu
í undirbúning og síðan í formennsku
samtakanna ásamt systur sinni sem
er í stjórn þeirra og fékk ómetanleg-
an stuðning frá eiginmanni sínum.
Ólafía var full orku og lífsgleði,
glæsileg kona sem var lærdómsríkt
að kynnast og starfa með. Hún
átti sérlega gott með að umgangast
fólk og gefa af sér. Það er stórt
skarð höggvið í þennan samheldna
hóp sem vafalausat kemur til með
að starfa í hennar anda áfram.
Við vottum eiginmanni hennar,
bömum og fjölskyldu, okkar inni-
legustu samúð.
Bryndís og Lilja
Dáin. Horfín. Harmafregn.
Þessi orð komu fyrst upp í huga
mér þegar mér var tilkynnt andlát
Ólafíu Jónsdóttur. Kynni okkar
stóðu ekki lengi en hún færði mér
heim sanninn um að sá sem hefur
kynnst mótlæti á lífsleiðinni en hef-
ur baráttuvilja getur látið gott af
sér leiða.
Það er ekki nema rúmt ár síðan
að félagið okkar Styrkur, samtök
krabbameinssjúklinga og aðstand-
enda þeirra, var stofnað. Óskar
heitinn Kjartansson aðalhvatamað-
ur að stofnun félagsins hafði fengið
Ólafíu til liðs við sig og unnu þau
ötullega saman að framgangi fé-
lagsins, en Óskar entist ekki aldur
til að fylgja félaginu úr hlaði. Það
kom því í hlut Ólafíu að verða fyrsti
formaður samtakanna, þessa stuðn-
ingshóps sjúklinga og aðstandenda
og var baráttugleði þessarar ungu
konu okkur hinum hvatning. Á
meðan kraftar entust var Olafía
sístarfandi að ’hagsmunum félags-
ins og ljúf framkoma samfara festu
og áræði einkenndi starf hennar. Á
liðnu vori höfðum við ákveðið að
fara í kynnisferð til Englands sem
fulltrúar félags okkar til að kynna
okkur stofnun og starfsemi stuðn-
ingshópa sem við ætluðum að koma
á hér heima. Þá veiktist Ólafía
skyndilega og var meira og minna
lasin í allt sumar svo hún gat ekki
farið þessa ferð. En fyrir rúmum
háífum mánuði þegar við vorum að
undirbúa fyrsta félagsfund vetrar-
ins kom hún til starfa aftur og við
félagamir fögnuðum henni og okk-
ur fannst hún líta svo vel út og
sami krafturinn og áræðið ein-
kenndi þessa annars stilltu konu
og við stjómarmeðlimimir vöknuð-
um öll til lífsins undir hennar stjóm.
Það var því mikið áfall fyrir okkur
að frétta um veikindi henanr nokkr-
um dögum síðar og við söknuðum
hennar á fyrsta félagsfundinum.
En enginn ræður sínum næturstað
og nú er hún á Guðs vegum þessi
hugljúfa kona sem við söknum öll
svo mikið. Hún naut systur sinnar
Eyglóar sem strax gerðist félagi í
aðstandendahópnum og sat með
okkur í stjóm og flytjum við félag-
amir henni okkar dýpstu samúð.
Ólafíu verður sárt saknað úr röð-
um baráttuhópsins fyrir bættum
kjörum stuðningshópsins okkar. En
minningin um hugljúfa konu sem
stóð í fararbroddi frá byijun og
fómaði síðustu kröftunum til að
bæta hag okkar mun lifa í hugum
okkar allra og við reynum að láta
það verða hvatningu til okkar um
meiri átök á þessu sviði.
Aðstandendum Ólafíu votta allri
félagsmenn okkar innilegu samúð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi.
Hafðu þðkk fyrir allt og allt.
F.h. félaganna í Styrkur,
Hermann Ragnar Stefánsson
Það var mér sannarlega mikið
áfall, að frétta andlát Lóu Jóns að
morgni hins 10. október sl. Þó mér
hafí verið það fyllilega ljóst í nokkra
mánuði að veikindi hennar væru
alvarlegs eðlis vonaði ég alltaf að
hún færi ekki svona fljótt.
Lóa fæddist 21. nóvember 1955,
næstelst 6 bama hjónanna Stellu
Rutar Vilhjálmsdóttur og Jóns Vals
Tryggvasonar, sem nú búa á Slétta-
hrauni 32 í Hafnarfírði. Foreldrar
Stellu voru Valgerður Halldórsdótt-
ir og Vilhjálmur Vilhjálmsson í
Reykjavík, og foreldrar Jóns voru
Ólafía Andrésdóttir frá Stokkseyri
og Jóhann Tryggvi Jónsson, sem
bjugfí11 > Hafnarfírði. Böm Stellu
og Jóns eru auk Lóu: Valgerður
fædd 1953, búsett í Svíþjóð, Eygló
fædd 1957, búsett í Kópavogi, Sjöfn
fædd 1959, Tryggvi fæddur 1965
og Hrönn fædd 1964, öll í Hafnar-
firði. Lóa ólst upp í Firðinum, hlaut
bamaskólamenntun í Öldutúns-
skóla og gagnfræðaskólamenntun
bæði í Skógaskóla og Flensborg,
en þaðan lauk hún gagnfræðaprófi.
Lóa hóf lífsbaráttuna ung að árum,
17 ára giftist hún Ásgeiri Júlíusi
Ásgeirssyni, offsetljósmyndara,
sem var sonur Guðrúnar Guð-
Okkur langar að kveðja Lóu vin-
konu okkar með nokkrum orðum,
en þegar sest er niður og hugsað
um hvað á að segja vilja orðin láta
á sér standa.
Það er margs að minnast eftir
11 ára samveru, en sá vinskapur
er tókst með okkur fjórum í Hjálp-
arsveit skáta í Hafnarfírði hefur
haldist óslitinn síðan.
Þær urðu óteljandi samvem-
stundimar, veiðiferðir, útilegur,
sameiginlegar sumarbústaðaferðir
á hveiju sumri eftir að bömin fædd-
ust og sú síðasta nú í ágúst. Einn-
ig komst það í ljúfan vana að borða
saman hvert gamlárskvöld, kannski
til að endurlifa liðna daga, kannski
til að skipuleggja hið ókomna.
En vorið 1986 er við höfðum
skipulagt veiðiferðir sumarsins kom
reiðarslagið. Lóa veiktist svo henni
var vart hugað líf.
En með óbugandi orku og lífsvilja
tókst henni það sem mörgum fannst
óhugsandi, hún barðist við sjúk-
dóminn með allri sinni orku og lét
sig ekki vanta norður í land í júlí,
tæpum tveimur mánuðum eftir erf-
iðan uppskurð. Við munum hana
við árbakkann með stöngina sína
landandi spriklandi urriða.
Sami kraftur einkenndi líf hennar
þau ár sem í hönd fóm og naut hún
þar ekki síst hjálpar trúar sinnar,
Búddatrúarinnar, sem gaf henni svo
mikinn styrk í gegnum öll veikindin.
Með þessum örfáu Iínum viljum
við reyna að þakka fyrir að hafa
fengið að kynnast Lóu sem ætíð
var góður félagi og sannarlega vin-
ur í raun. Kom það best í ljós, er
við vorum heima hjá henni nokkrum
dögum áður en hún lést, því við
vorum að kveðja hana áður en við
fórum í nokkurra daga frí. Þá var
henni efst í huga að okkur mætti
líða sem best, en kveðjuorð hennar
voru þessi: „Njótið lífsins.“
Elsku Guðmundur, Ásgeir, Jök-
ull, Jón Trausti og aðrir ástvinir,
látum hennar viðhorf til lífsins
hjálpa okkur þessa dagana.
Megi góður guð vera með okkur.
Lísa og Sigurður
mundsdóttur og Ásgeirs Júlíusson-
ar auglýsingateiknara, sem nú er
látinn. Lóa og Ásgeir eignuðust
saman soninn Ásgeir Jón, sem
fæddur er 22. mars 1973, en skildu
rúmu ári seinna. Lóa var dugandi
starfskraftur og stundaði ýmis
störf, vann m.a. í fískvinnslu, í
verslun, á sjúkrahúsi og á skrif-
stofu, hún vann um árabil hjá Gler-
borg í Hafnarfírði á skrifstofu. Á
árunum 1976 og 1977 bjó Lóa með
soninn í Svíþjóð í nágrenni við Völu
systur sína. Eftir heimkomuna það-
an gekk Lóa ásamt Eygló systur
sinni til liðs við Hjálparsveit Skáta
í Hafnarfírði, þar sem leiðir hennar
og Guðmundar manns hennar lágu
saman. Ég held það sé ekki orðum
aukið, að telja það einstakt gæfu-
spor í lífi Lóu þegar hún giftist
Guðmundi. Guðmundur fæddist 3.
apríl 1954 sonur hjónanna Halldóru
Sigurðardóttur og Jóns Guðmunds-
sonar (Jón í Kletti) í Hafnarfírði.
Með Guðmundi fékk Lóa ekki ein-
ungis góðan, traustan og skemmti-
legan eiginmann, heldur líka hjálp-
fúst og umhyggjusamt tengdafólk,
ekki bara á tímum veikinda og erf-
iðleika, heldur frá fyrstu tíð. Ég
man eftir að Lóa minntist einhveiju
sinni á það við mig, að hún fengi
seint fullþakkað alla þá aðstoð, sem
mágkona hennar og tengdaforeldr-
ar hefðu veitt henni. Lóa og Guð-
mundur gengu í hjónaband þann
18. október fyrir nákvæmlega 8
árum. Þau eignuðust saman synina
Jökul fæddan 17. mars 1981 og Jón
Trausta fæddan 25. maí 1983. Á
árunum þegar Lóa stóð í barneign-
um og ungbamaamstri stundaði
hún jafnframt nám í tækniteiknun
við Iðnskólann í Hafnarfirði. Við
útskriftina þaðan hlaut hún viður-
kenningu fyrir góðan námsárangur,
enda var Lóa góður teiknari og list-
ræn í eðli sínu. Árið 1979 kynntist
Lóa í gegnum Eygló systur sína
Nichiren Shoshu Buddhisma, hún
hreifst mjög af þeim kenningum
og lagði stund á þær. Ári síðar var
ég ásamt þeim systrum meðal
stofnenda þeirra samtaka hér á
landi. Lóa var traustur máttarstólpi
innan samtakanna, hélt fundi á
heimili sínu, sem ávallt stóð opið
öllum, sem vildu kynnast Búddh-
ismanum. í veikindum sínum fékk
Lóa aftur dýrmætan stuðning og
styrk frá meðlimum samtakanna,
þó sérstaklega systrum sínum, Ey-
gló og Sjöfn. En Lóa lét fleira til
sín taka, í fyrra var hún meðal
stofnenda Félags krabbameins-
sjúklinga og aðstandenda þeirra og
í öllu, sem hún tók sér fyrir hendur
sýndi hún mikla ákveðni og dugn-
að, enda fædd í Sporðdrekamerk-
inu. Lóa var félagslynd kona, átti
auðvelt með að kynnast fólki og
margir trúðu henni fyrir sínum
hjartans málum. Hún var aðlaðandi
í framkomu og smekkleg í klæða-
burði, hún gat nánast látið hvaða
flík sem var líta vel út, hún bara
hagræddi fötunum á sérstakan
hátt. Lóa átti líka fallegt heimili,
ekki íburðarmikið og stórt, en öllu
smekklega fyrir komið og maður
tali nú ekki um það hlýja viðmót
og skemmtilegu móttökur, sem
maður fékk þar.
Kynni mín af Lóu hófust fyrir
u.þ.b. 13 árum, þegar ég hóf sam-
búð með bamsföður hennar Ás-
geiri. Eins og gefur að skilja voru
þau kynni fremur yfírborðskennd í
byijun, en þróuðust í gegnum árin
upp í djúpa og hlýja vináttu. Það
sem styrkti tengsl okkar Lóu meir
var tilkoma sonar míns Helga Vals,
sem fæddist 1979 og er hálfbróðir
Ásgeirs Jóns. Okkur Lóu var það
báðum kappsmál að bræðumir
héldu sem bestu sambandi og eftir
því sem árin liðu var mér farið að
fínnast Lóa og hennar fjölskylda
vera eins og skyldmenni mín. Það
var ekki óalgengt, að ég leitaði til
Lóu og Guðmundar með bamapöss-
un og Ásgeir Jón dvaldist oft hjá
okkur í Hveragerði, þó svo að faðir
hans byggi ekki lengur hjá okkur
og það gladdi mig mjög hversu
dugleg Lóa var að koma í heimsókn
með fjölskylduna. Mér fannst alltaf
gott að hitta Lóu, það var hægt að
tala um allt við hana, allt frá háal-
varlegum eilífðarmálum niður í fá-
nýta brandara, sem enduðu oft í
óstöðvandi hlátursköstum. Lóa var