Morgunblaðið - 23.12.1988, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. DESEMBER 1988

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aðstofiarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
ÁrniJörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
BaldvinJónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 800 kr. á mánuði innanlands. (lausasölu 70 kr. eintakið.
Borgaraflokkur í
upplausn
Borgaraflokkurinn er í
upplausn. Það er ljóst
af atburðarás síðustu sólar-
hringa á Alþingi. Albert Guð-
mundsson sagði af sér for-
mennsku Borgaraflokksins á
síðustu stundu, þegar honum
var orðið ljóst, að hann var
að missa flokkinn úr höndum
sér. Það fer ekki á milli
mála, að nokkrir þingmenn
flokksins hallast að stuðningi
við núverandi ríkisstjóm en
aðrir eru því andvígir. Þess
vegna má alveg eins búast
við því, að flokkurinn klofni
formlega á næstu vikum eða
mánuðum.
Atburðir síðustu sólar-
hringa skýra betur, hvers
vegna leiðtogar múverandi
stjómarflokka lögðu svo
mikla áherzlu á viðræður við
Borgaraflokkinn, þegar
ríkisstjómin var mynduð sl.
haust. Þá þegar hafa þeir
orðið þess varir, að einhveij-
ir þingmenn Borgaraflokks-
ins vom tilbúnir til þess að
ganga til liðs við ríkisstjóm-
ina, ef skilyrði væm sköpuð
til þess. í því ljósi verður að
skoða tilboð Jóns Baldvins
Hannibalssonar, utanríkis-
ráðherra, til Alberts Guð-
mundssonar um sendiherra-
embættið í París, tilboð, sem
Albert Guðmundsson hefur
nú tekið.
Þótt ríkisstjómin fái starf-
hæfan meirihluta á Alþingi
með samningum við nokkra
þingmenn Borgaraflokksins
um beina aðild að stjóminni,
verður ekki auðveldara en
áður fyrir núverandi stjóm-
arflokka að ná samstöðu um
aðgerðir í efnahags- og at-
vinnumálum. Það er erfítt
að sameina sjónarmið
þriggja stjómmálaflokka.
Það verður enn erfíðara að
samræma skoðanir fjögurra
aðila.
Eina hugsanlega skýring-
in á afstöðu þingmanna
Borgaraflokksins að taka
upp samstarf eða beina aðild
að núverandi ríkisstjóm er
sú, að þingmennimir telji sig
ekki eiga nokkra framtíð í
stjómmálum, ef kosningar
yrðu snemma á næsta ári.
Albert Guðmundsson segir
þetta bemm orðum í samtali
við Morgunblaðið í gær er
hann sagði:„Mín stefna í
flokknum er að vera á móti
þessum skattafmmvörpum
hvað sem það kostar og hef
þá hag fólksins og kaupmátt
í huga. Hinir hafa það í huga
að bíða með kosningar og
vinna fólkið til fylgis á ein-
hvem annan hátt og halda
að það liggi í gegnum þá
leið að halda lífi í stjóminni
frekar en að fella hana.“
Júlíus Sólnes, hinn nýi
formaður Borgaraflokksins,
gefur hið sama til kynna í
samtali við Morgunblaðið í
gær en hann sagði: „Hann
(þ.e. Albert) skilur eftir sig
svo stórt skarð, að það er
vandfyllt og þess vegna get-
ur hver sem er láð okkur
það, að við treystum okkur
ekki til að fara út í læti og
uppnám hér á næstu mánuð-
um. Við viljum fá tækifæri
til að byggja þennan flokk
upp...“
Meginhluti fylgis Borg-
araflokksins í síðustu kosn-
ingum kom frá Sjálfstæðis-
flokknum. Það er auðvitað
ljóst, að þeir kjósendur veittu
Borgaraflokknum ekki
brautargengi til þess að
ganga inn í vinstri stjóm.
Þessi afstaða þingmanna
Borgaraflokksins er þeim
mun sérkennilegri þar, sem
a.m.k. tveir þeirra eiga sér
langa sögu í starfí á vett-
vangi Sjálfstæðisflokksins,
þ.e. Júlíus Sólnes og Óli Þ.
Guðbjartsson. Ef Borgara-
flokkurinn ætlar sér ein-
hvem hlut í næstu kosning-
um er aðild að núverandi
ríkisstjóm áreiðanlega ekki
aðferðin til þess.
Af þessum sökum verður
að líta svo á, að Borgara-
flokkurinn sé í upplausn,
nokkir þingmenn hans velja
þann kost, að veita núver-
andi ríkisstjóm brautargengi
m.a. til þess að fá ekki yfir
sig kosningar á næstu mán-
uðum. En þá vaknar sú
spuming hvað verður um þá
þingmenn Borgaraflokksins,
sem vilja ekki eiga aðild að
ríkisstjóm Steingríms Her-
mannssonar. Taka þeir upp
viðræður við Sjálfstæðis-
flokkinn?
Væntanlegt frumvarp menntamálaráðherra:
Vald ráðherra við stöðu-
veitingar hjá HI þrengt
TILLÖGUR háskólaráðs um
fi-amkvæmd stöðuveitinga við
Háskólann verða væntanlega
lagðar fram lítið breyttar sem
frumvarp á Alþingi á yfirstand-
andi þingi, að sögn Svavars
Gestssonar, menntamálaráð-
herra. Tillögurnar þrengja vald
Aðstoðarmenn
ráðherra fá
greiddan
hótelkostnað
- segir deildar-
stjóri Ríkisbókhalds
„Aðstoðarmenn ráðherra ferð-
ast almennt á þessum kjörum.
Samkvæmt gögnum sem ég hef
frá fjármálaráðuneytinu þeir
hótelkostnað greiddan á ferðalög-
um og þeir hafa sent inn ferða-
reikninga með þessum kostnaði,"
segir Jónas H. Jónsson deildar-
stjóri i Ríkisbókhaldi. Sigurgeir
Jónsson ráðuneytisstjóri i fjár-
málæaráðuneytinu segir að sá sé
einnig sinn skilningur.
Guðmundur Magnússon fyrrum
aðstoðarmaður menntamálaráð-
herra segir í grein í Morgunblaðinu
í gær að hann hafi aldrei notið þeirra
fríðinda að fá greiddan hótelkostnað
auk dagpeninga.
Jónas H. Jónsson segir að lang-
flestir embættismenn fái einungis
dagpeninga, en undantekningar séu
ráðherrar, ráðuneytisstjórar og að-
stoðarmenn ráðherra. Það sé að
líkindum samkvæmt ákvörðunum
ríkisstjómar hveijar undantekning-
amar eru. Hann segist ótvírætt hafa
gögn sem segja að aðstoðarmenn
ráðherra njóti þessara friðinda.
Morgunblaðið spurði Sigurgeir
Jónsson ráðuneytisstjóra í fjármála-
ráðuneytinu hvemig þessu væri
háttað. „Ég stend í þeirri meiningu
að aðstoðarmenn ráðherra fái þetta
á sama hátt og ráðuneytisstjórar,"
sagði Sigurgeir.
ráðherra við stöðuveitingar en
veita viðkomandi háskóladeild-
um meiri völd. Sigmundur Guð-
bjarnason, rektor Háskólans,
segir að með slíku frumvarpi
vinnist það að vinnubrögð við
ráðningar kennara verði fag-
legri og hugsanlegur ágreining-
ur um ráðningar verði eingöngu
innan veggja Háskólans.
Sigmundur sagði að við sam-
þykkt þessara tillagna hefði verið
tekið mið af því vinnulagi sem við-
haft var innan Háskólans í lektors-
málinu síðasta sumar, sem hann
teldi hafa verið mjög til fyrirmynd-
ar þó um það hafi verið deilt. Vald
ráðherra væri ekki afnumið með
öllu, hann gæti synjað um embætti-
sveitingu en ekki ráðið mann sem
dómnefnd hefði ekki lýst hæfan og
meirihluti deildar hefði lagst gegn.
„Við vonum að þetta verði til að
fírra okkur frekari vandræðum í
þessum efnum þó að okkur sé ljóst
að það munu áfram verða deildar
meiningar um ágæti einstakra um-
sækjenda."
Gert er ráð fyrir því að Háskólinn
setji reglur um starfshætti dóm-
nefnda, sem eru skipaðar þremur
mönnum, tilnefndum af háskólar-
áði, menntamálaráðherra og við-
komandi deild. Þá er það nýmæli
að skipa á ritara sem vera á dóm-
nefndinni til aðstoðar. Lektorsstöð-
ur eru lagðar til jafns við prófessor-
sembætti og dósentsstöður um alla
meðferð umsókna.
Síldarverksmiðjur ríkisins á Sigluf
Síldarverksmiðjur
Búið að bi
BÚIÐ var að bræða 49.710 tonn
af loðnu f Síldarverksmiðjum
ríkisins á Siglufirði 14. þessa
mánaðar. Úr þessu magni feng-
ust um 6.900 tonn af lýsi og um
8.400 tonn af mjöli, að sögn Þór-
halls Jónassonar rekstrarstjóra
verksmiðjanna.
Sett voru upp hreinsunartæki í
verksmiðjunum fyrir þremur árum
Æðstu embættismenn ráðuneytanna:
Engir ferðakv
hen'ar hafa ák’
ÆÐSTU embættismenn ráðuneyt-
anna, það er ráðuneytisstjórar,
eru ekki bundnir af reglum sem
takmarka ferðir þeirra til út-
landa. Það eru þeir sem undirrita
heimildir til stofiiana rikissjóðs
um að starfsmenn þeirra og ráðu-
neytanna fái greidda dagpeninga
til ferðalaga. Ráðherrar hafa hins
vegar vald til að grípa inn í, þyki
þeim ráðuneytissljórar eða aðrir
embættismenn ferðast meira en
Forsætisráðuneytið stöðvar dreifingri auglýsingabæklings:
Menski fáninu notaður
í rúmÉttaauglýsingum
Forsætisráðuneytið hyggst stöðva dreifingu auglýsingabæklings frá
Rúmfatalagernum f Kópavogi, þar sem hann þykir bijóta i bága við
lög um þjóðf&nann. f bæklingnum, sem er 16 síður, er íslenski fáninn
notaður margoft á hverri síðu, og meðal annars skri&ð ofan f hann á
mörgum stöðum „fodselsdagspris". Allur texti bæklingsins er á dönsku,
enda þótt hann sé ætlaður fslenskum kaupendum og verðmerkingar séu
í fslenskum krónum.
„Þetta hefðum við bannað, hefði
það borist hingað áður en því var
dreift," sagði Guðmundur Bene-
diktsson, ráðuneytisstjóri í forsætis-
ráðuneytinu, er Morgunblaðið bar
notkun fánans f bæklingnum undir
hann. Guðmundur sagðist myndu
fara fram á það við eigendur Rúm-
fatalagersins að dreifíngu bæklings-
ins yrði hætt. Hins vegar væri er-
fítt að fást við innköllun á þeim
hluta upplagsins, sem þegar hefði
verið dreift. Bæklingnum hefur ver-
ið dreift í hús á höfuðborgarsvæð-
inu.
í 12. grein laga um þjóðfánann
segir að óheimilt sé að nota fánann
til auglýsinga á vörum. Nokkur
dæmi eru þess að slík notkun fán-
ans hafi verið stöðvuð á undanföm-
um árum. „Menn koma hér iðulega
og spyija um það hvað sé leyfilegt
varðandi notkun þjóðfánans," sagði
Guðmundur Benediktsson. „Við höf-
um verið nokkuð fijálslegir þegar
um er að ræða að nota hann á út-
flutningsvörur, sem eru þýðingarmi-
klar fyrir okkur, og við höfum til
dæmis ekki amast við því að fáninn
væri notaður á umbúðir um ferskan
fisk. En þetta er af hinu verra og
að prenta ofan í fánann, eins og
gert er í þessum bæklingi, er fyrir
neðan allar hellur."
Guðmundur sagði það ekki of-
brýnt fyrir mönnum að ef þeir væru
í vafa um hvemig nota -mætti fán-
ann, þá ættu þeir að spyijast fyrir
um það í forsætisráðuneytinu.
Jakob Purkhus, einn af eigendum
Rúmfatalagersins, sagði að sér hefði
ekki verið kunnugt um að ekki
mætti nota þjóðfánann í auglýsing-
um. Hann sagði að sér þætti heldur
ekki óeðlilegt að bæklingurinn væri
allur á dönsku, þótt hann væri ein-
göngu ætlaður íslenskum neytend-
um. „Menn fá marga bæklinga á
án á ensku og þýsku," sagði Jakob.
„Ég sé ekki að þetta sé neitt öðruv-
„Vel modt til Islands mest vanvitt:
íðu bæklingsins, sem Rúmfatalag
framt tekið fram — á dönsku — a
íslenskar krónur. Á litlu myndinr
í fánann.
fsi eða að það skipti máli að verð-
merkingamar séu f íslenskum krón-
um.“
Jakob sagði að bæklingurinn
hefði verið prentaður um leið og
danskur bæklingur, sem auglýsti
sömu vörur. Aðeins hefði verið skipt
um verðmerkingar og þar sem