Morgunblaðið - 23.12.1988, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. DESEMBER 1988
39
Séra Hjálmar Jónsson
prófastur.
máli og samstaða manna væri mik-
il. Þeir vildu halda sínum presti og
prestakalli. Menn hefðu einnig
fundið fyrir samstöðu meðal fólks
í öðrum prestaköllum þar nyrðra.
„Menn ætla hér ekki að láta af
hendi prestakallið á Mælifelli fyrir-
hafnarlaust," sagði Ólafur. „Það
verður barist hart í þessu máli, inn-
an héraðs sem utan. Væntanlega
verður haft samband við þingmenn
kjördæmisins áður en frumvarpið
kemur fyrir Alþingi, gerist þess
þörf.“
Mál kirkjunnar en
ekki byggðarmál
í samtali sem blaðamaður átti
við séra Hjálmar Jónsson prófast á
Sauðárkróki, kom fram að hug-
myndin um sameiningu prestakalla
í Skagafirði á sér nokkuð langan
aðdraganda. „Alveg síðan ég hóf
prestskap fyrir 12 árum hafa menn
rætt hugmyndir að tilteknum breyt-
ingum og þá að prófastdæmin yrðu
ákveðnar starfsheildir. Prestar yrðu
hreyfanlegir en ekki einskorðaðir
við sín prestköll," sagði séra Hjálm-
ar. „En það er auðveldara að ræða
þetta en framkvæma. Þetta gengur
í bága við afskaplega sterka hefð.
Fólk hefur sinn prest og það er
bæði því og prestinum mikið atriði
að það sé festa á þessum málum.
Því er hins vegar ekki að leyna að
prestaköll innan prófastsdæma
landsins eru mjög misstór og
Skagaijörður hefur oft verið tekinn
sem dæmi um slíkt. Ég þykist sjá
fram á það núna að skynsamlegast
sé að færa engan prest til að sinni.
Ef einn úr hópi þeirra þriggja presta
sem þjóna minnstu prestaköllunum
í Skagafírði yrði látinn þjóna á
Sauðárkróki meðfram störfum í
sínu prestakalli þá er vandi að velja
hver það skyldi vera. Eðlilega þætti
þeim presti sem til þess veldist, sér
mismunað. Hann einn þyrfti að
bæta á sig aukastörfum en hinir
ekki.
Einn þessara presta yrði þó að
velja til að þjóna að hluta til á Sauð-
árkróki og í ljósi þeirra breytinga
sem rætt er um væri eðlilegast að
það yrði presturinn á Mælifelli.
Séra Ólafur yrði þá í t.d. 30 pró-
sent starfi á Sauðárkróki. Hefði
kannski ákveðna messuskyldu í
mánuði, t.d. bamamessu, messu á
sjúkrahúsi eða samkomu með öldr-
uðum. Hann myndi þá leysa mig
af að einum ijórða. Sauðárkróks-
prestakall er eina kallið í Skaga-
firði sem líkur eru til að stækki á
næstu árum og t.d. hefur á undan-
fömum 8 áram fjölgað þar um nær
500 manns. Að sjálfsögðu þarf
kirkjan að taka mið af veralegum
búsetubreytingum, það er eðlilegt
að prestar þjóni fólkinu í landinu.
Prestar í Skagafirði hafa nú þegar
með sér allmikla samvinnu og nú
veltur það á henni hvort grestsetrin
í sveitunum haldast öll. Ég lít ekki
á þetta mál sem byggðarmál heldur
snýst þetta að mínu mati um að
kirkjan í prófastdæminu hagi sínu
staifi þannig að það komi að sem
bestum notum og hún skipi sínum
starfsmönnum þannig að sem best
fari fyrir heildina. Prestar og prest-
setur era engin minnismerki heldur
era prestar þjónar hinnar lifandi
kirkju í landinu. Breytingar hljóta
alltaf að verða á skipulagi, hins
vegar má ekki fara of geyst, fólk
þarf að geta sætt sig við nýbreytni
og áttað sig á þörfinni fyrir henni.
Ef kirkjan vill ekki stjóma breyting-
um sjálf þá gerir ríkisvaldið það
eins og hingað til hefur gerst þegar
prestaköll hafa verið lögð niður.
Nú viljum við reyna að stýra í gegn-
um breytingaskeið og halda jafn-
framt eðlilegum tengslum við hefð
og sögu. Breytingar verða nú eins
og alltaf en við ráðum engu um þær
ef við neitum að horfast í augu við
breytt þjóðfélag og breytta kirkju,
bæði vegna búsetubreytinga og
breytinga á stöðu og hlutverki
prestsins í íslensku samfélagi.“
Þannig hljóðaði ræða prestanna
í Skagafirði og má víst telja að
mörg þau rök sem þeir færðu fyrir
sínu máli eigi við í öðram sveitum
landsins þar sem til stendur sam-
kvæmt hinu nýja framvarpi að
hnika til skipan prestakalla. Þetta
mál er þó engan veginn til lykta
Ieitt. Kirkjuráð og hugsanlega
kirkjuþing á eftir að fijalla um það
áður en kemur til kasta Alþingis.
Þegar þangað kemur má búast við
heitum umræðum þvi svona mál
lúta ekki alltaf lögmálum kaldrar
rökhyggju. Breytingar í sveitum
landsins era fyrir mörgum tilfinn-
ingamál, eins og kannski allar
breytingar era, öðram þræði, og
þá því meiri sem hefðin er sterkari
og breytingin róttækari."
TEXTI: GUÐRÚN
GUÐLAUGSDÓTTIR
b
hreppsnefnd að halda fund um
málið. Við teljum málið það um-
fangsmikið að halda þurfi borgara-
fund um það. Við teljum málið þess
eðlis og það umfangsmikið að það
sé skylda hreppsnefndar að gefa
bæjarbúum greinargóðar upplýs-
ingar um allt þetta mál frá upp-
hafi,“ sagði Bjöm Grétar.
Það kom einnig fram hjá Bimi
að verkalýðsfélagið harmi að verk-
taki úr öðrum landshluta skuli fá
svona stórt verkefni hér á staðnum.
Og hann minnti á útlit og horfur í
atvinnumálum þessa dagana.
Sveitarstjóri Hafnarhrepps upp-
lýsti að Húsanes sf. muni skrá starf-
semi sína hér i hreppi og greiða af
henni gjöld. Ennfremur kvað hann
þennan verktaka ávalt hafa notað
undirverktaka mjög mikið er þeir
hefðu haft verk með höndum utan,
heimabyggðar sinnar. Fram-
kvæmdir við kaupleiguíbúðirnar
eiga að hefja að einum til tveimur
mánuðum liðnum. Fyrstu íbúðum á
að skila 1. nóvember 1989. Þegar
hafa yfír 30 umsóknir borist um
þessar 14 íbúðir, bæði frá einstakl-
ingum og ijölskyldufólki. Ekki hef-
ur verið gengið frá stofnun fram-
kvæmdafélags um verkið, en einna
helst komu þar til álita verkalýðs-
félagið Jökull og Kaupfélag Aust-
ur-Skaftfellinga. Það er þó nokkuð
ljóst á ummælum Bjöms Grétars
Sveinssonar að tæplega muni
verkalýðsfélagið stana að þeim fé-
lagsskap við óbreyttar aðstæður.
En svo virðist að mikið hitamál sé
í deiglunni á Höfn þessa dagana.
- JGG
EGGERT
feldshri
Ejstá Skdavördnstígnu m
Höföar til
.fólks í öllum
starfsgreinum!
Af húsbónda og hundinum hans
Vinimir Hahci og húsbóndi hans, meðan allt leikur í lyndi. Úr mynd-
inni Kæri Hachi, sem byggð er á sönnum atburðum og kunnir urðu
um allt Japan.
Kvikmyndir
Sæbjörn Valdimarsson
Regnboginn:
Kæri Hachi — „Hachi-ko“
Leikstjóri Seijiro Koyama. Hand-
rit Kaneto Shindo. Kvikmynda-
tökustjóri Masahisa Himeda. Að-
alleikendur Tatsuya Nakadai,
Kaom Yachigusa, Mako Ishino,
Toshiro Yanagiba. Japönsk.
Shochiku Co., Ltd 1986.
Þessi vinalega og einkar mann-
lega japanska mynd, sem sló öll
aðsóknarmet þarlendis fyrir tveim-
ur áram, ijallar svo sannarlega um
alþjóðlegt efni — tryggðaböndin
milli manns og hunds.
Sögur af vináttunni milli þessara
ferfætlinga og okkar mannanna lifa
hvarvetna á byggðu bóli, en mynd-
in segir frá því er prófessor nokkur
fær hundinn Hachi að gjöf frá göml-
um nemanda og hvemig böndin
treystast á milli þeirra. Hachi, sem
er kannski óvenjulega gáfaður,
fylgir jafnan húsbónda sínum á
brautarstöðina á morgnana, en
bætir fljótlega um betur og fer að
taka á móti honum er hann kemur
frá kennslu í eftirmiðdaginn. Áram
sa'man var þessi tryggi, lubbalegi
vinur hans mættur á réttum tima
og beið fegins endurfundanna. Og
eftir að prófessorinn dó, mætti
Hachi á sínum tíma, vongóður uns
hans dagar vora einnig allir. Þá
minntust íbúar hverfisins hinnar
miklu tryggðar hundsins og létu
reisa honum minnisvarða.
Þessi ljúfa, óvenjulega hlýja
mynd er sögð án nokkurra krúsid-
úllna og hæfir það efninu vel. Fram-
setningin hrein og bein, en frásagn-
armáti Japana er jú talsvert frá-
bragðinn okkar, þeim liggur ekki
þessi ósköp á. ínntakið kemst vel
til skila, hinn dýrðlegi, óútskýran-
legi skilningur í þögulu sambandi
mannsins og besta vinar hans. Sem
byggist, líkt og bestu sambönd okk-
ar mannanna — á gagnkvæmu
trausti og virðingu.
FERSKLEIKI ER OKKAR FAG
mm