Morgunblaðið - 04.05.1989, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 4. MAI 1989
88
Mælt fyrir breytingu á stjórn fískveiða:
Hefur kvótakerfið ninnið sitt skeið?
ÞORVALDUR Garðar Kristjánsson (S/Vf) mælti nýverið fyrir frum-
varpi til laga um stjórn fiskveiða, í neðri deild Alþingis, sem hann,
Eyjólfur Konráð Jónsson og Júlíus Sólnes, hafa lagt fram til kynningar.
I ræðu sinni rakti Þorvaldur þróun
mála undanfarin ár og reynsluna sem
hann taldi hafa verið af kvótakerf-
inu. Benti hann á þann helsta ókost
kerfisins að hafa valdið aukinni sókn-
argetu fiskiskipaflotans og þar með
verri nýtingu hans, svo og að það
hefði ekki skilað árangri til vemdar
fískistofnunum. Fmmvarpið sem
Þorvaldur mælti fyrir gerir ráð fyrir
að aflatakmarkanir séu ekki bundnar
við skip, heldur sé hveiju skipi fijálst
að afla svo sem það er fært um inn-
an þeirra marka sem hámarksafli í
hveijum fiskistofni leyfir. Og til að
flýta fyrir þeirri þróun að þau skip
heltist úr lestinni sem ekki standast
samkeppni verði settur á laggirnar
úreldingarsjóður fiskiskipa, til að
styrkja útgerðina til að taka af skipa-
skrá skip sem ekki eru hagkvæm til
reksturs.
Ýmsu haldið í
gömlu lögunum
„Svo mikilvæg sem þessi nýmæli
em, verður að hafa í huga hveiju
er haldið af því sem fyrir er. Þetta
fmmvarp gerir engar breytingar á
reglum núgildandi laga um aflatak-
mörk á einstakar fisktegundir. Sjáv-
arútvegsráðherra skal að fengnum
tillögum Hafrannsóknastofnunar
ákveða fyrir 15. nóvember ár hvert
með reglugerð þann afla sem veiða
má úr helstu botnfisktegundum við
Island á komandi ári. Ráðherra er
og heimilt að ákveða í reglugerð
þann afla sem veiða má úr öðmm
stofnum sjávardýra við ísland á
ákveðnu tímabili eða vertíð. Allt em
þetta sömu ákvæði í frumvarpinu og
er að frnna í gildandi lögum.
Þá skal lögð áhersla á að fmm-
varpið gerir ráð fyrir að stjóm fisk-
veiða hafi með að gera gerð skipa,
útbúnað veiðarfæra, veiðisvæði, veið-
itíma og meðferð afla. Hér er um
að ræða hinar víðtækustu heimildir
við stjórn fiskveiða. Slík stjóm er
ekki háð kvótakerfinu að neinu leyti,
enda tilkomin áður en það kerfi var
innleitt. Þegar kvótakerfmu hefir
Norðurlönd:
„Hæfari til að mæta þróun
Efiiahagsbandalagsins “
1.000 fulltrúa þing í Reykjavík á næsta ári
Efnahagsmálanefnd Norðurlandaráðs hefur fjallað um samstarfsá-
ætlanir ráðherranefhdarinnar um orkumál, sjávarútvegsmál og efna-
hagsmál, sem samþykktar vóru á þingi ráðsins. Hæst bar samstarfsá-
ætlun um efhahagssamstarf norrænu ríkjanna fyrir árin 1989-92,
sem miðar að því að riki Norðurlanda verði hæfari til að mæta fyrir-
séðri þróun innan Evrópubandalagsins.
Ólafur G. Einarsson, formaður alþjóða-, umhverfis- og mengunar-
íslandsdeildar Norðurlandaráðs,
gerði nýlega grein fyrir starfi
nefndarinnar í tengslum við skýrslu
um norrænt samstarf 1988-89. í
ræðu Ólafs kom m.a. fram að um-
ræður á 37. þingi Norðurlandaráðs
mörkuðust annars vegar af afstöðu
Norðurlanda til þróunarinnar í Evr-
ópubandalaginu og hinsvegar um
mál, sem og samstarfsáætlanir
gegn krabbameini. Mengunarmálin
vóru raunar tekin sérstaklega fyrir
á aukaþingi sl. haust.
Sérstök alþjóðanefnd hefur fyall-
að um samræmt framlag norrænu
ríkjanna til alþjóðasamvinnu á sviði
umhverfismála, þróunarmála,
menningarmála, jafnréttismála,
varna gegn fíkniefnúm, sem og til
norræns efnahagssamstarfs innan
OECD og GATT.
Næsta þing Norðurlandaráðs
verður haldið í Reykjavík 26. febrú-
ar til 2. marz 1990. Það verður
1.000 manna fundur og stendur í
sex daga. Fundarstaður hefur ekki
verið ákveðinn, en vegna fyrir-
hugaðra viðgerða á Þjóðleikhúsinu,
sem áður hefur hýst þing ráðsins
hér haldin, er horft til hins nýja
Borgarleikhúss sem og Háskólabíós
sem mögulegra fundarstaða.
verið aflétt reynir meir á þessar al-
mennu reglur um stjóm fiskveiða.
Um þetta allt eru sömú ákvæði í
frumvarpinu og eru að finna í gild-
andi lögum.
Sama er að segja um önnur ákvæði
frumvarpsins og einstakar greinar
þess, sem ekki varða afnám kvóta-
kerfisins. Þar eru ekki neinar breyt-
ingar frá gildandi lögum. Öllu er
haldið, sem byggt hefir verið upp,
nema kvótakerfinu aflétt.
Ég skal nú ekki fara að fjölyrða
um reynsluna af kvótakerfínu. Þar
er af mörgu að taka. Ég hefi þegar
gert grein fyrir hvernig sóknargeta
fiskiskipastólsins hefir aukist. Ég
hefi sýnt fram á að ekki hafa skilað
árangri þær miklu takmarkanir á
hagnýtingu fiskiskipastólsins sem
ætlað var að tryggja framkvæmd
fiskveiðistefnu til vemdar fiskistofn-
um. Þetta eru aðalatriðin. Gmndvall-
argalli kvótakerfisins er að aflatak-
mörk em sett á hvert einstakt skip.
Það er ekki hægt að bæta þetta
kerfi. Meiri miðstýring væri að fara
úr öskunni í eldinn. Stjómvöld standa
ráðalaus gegn vandanum meðan þau
ekki afnema kvótakerfið, því það er
í sjálfu sér vandamái.
Útgerðarmenn fylgjandi?
„Ég hefí verið spurður að hvort
útgerðarmenn séu fylgjandi þessu
frumvarpi. Ég get ekki svarað fyrir
þá. En útgerðarmenn sem ég hefi
rætt við um málið eru þvi jákvæðir.
Ég vil mega vona að útgerðarmenn,
og raunar ekki síður sjómenn, taki
frumvarpinu vel. Hér er á ferðinni
mikið hagsmunamál fyrir sjávarút-
veginn. Með kvótakerfinu er snúist
við of mikilli sóknargetu fiskiskipa-'
stóisins með því að takmarka veiði
hvers skips; Með frumvarpinu er í
staðinn frekar farin sú leið að tak-
marka stærð fiskiskipastólsins og
stefna að því að fjárfesting þjóðar-
innar í fiskiskipum nýtist sem best
með því að takmarka ekki notin af
37
skipunum. Þetta bætir rekstrar-
grundvöll útgerðarinnar og hag sjó-
manna. Þetta á að geta stuðlað að
lægra hráefnisverði hjá fiskvinnsl-
unni og bættum hag vinnslufyrir-
tækjanna. Þetta bætir stöðu sjávar-
útvegsins í heild, undirstöðuatvinnu-
vegs þjóðarinnar. Þetta mál varðar
hagsmuni þjóðarinnar í heild. Það
er mál allra landsmanna.
Það líður nú senn að þinglausnum.
Það er þess vegna ekki gert ráð fyr-
ir afgreiðslu frumvarpsins á þessu
þingi. Frumvarpið er nú lagt til sýn-
is, til að mæla fyrir því og koma til
nefndar. Það er innlegg í umræðuna
um fiskveiðistefnuna. Það er annar
valkostur en kvótakerfið.“
Markmiðunum ekki náð
Skúli Alexandersson (Abl/Vf)
taldi það vera ljóst að kvótakerfið
hefði ekki náð þeim markmiðum sem
stefnt hefði verið að.
í fyrsta lagi hefði verið kerfið átt
að tryggja að þorskstofninn næði að
vaxa upp í sína fyrri stærð, þegar
ársafli náði 400.000 tonnum. Það
hefði ekki tekist; enn væri ársaflinn
aðeins 300.000 tonn og stefndi ekki
í breytingar.
í öðru lagi hefði verið stefnt að
því að auka gæði afla. Þróunin hefði
hins vegar orðið á annan veg. Enn
væri það við lýði að togarar færu í
langa túra og enn létu menn net
liggja yfir helgi.
I þriðja lagi hefði verið ætlunin
að minnka flotann. Það hefði ekki
orðið; þvert á móti. Stækkun hefði
orðið, væri litið til rúmlestatölu, sem
og óbeint í vélaafli og togkrafti.
Kvótinn blívur
Halldór Asgrímsson sjávarútvegs-
ráðherra taldi ekki líkur á því að
betri friður næðist um 4. og 5. grein
þessa frumvarps en kvótakerfið.
Karl Steinar Guðnason (A/Rn)
sagðist hallast að því að við kæm-
umst ekki út úr kvótakerfínu.
^Auglýsinga-
síminn er 2 24 80
ICjFNNSM
Lærið vélritun
Ný námskeið eru að hefjast.
Vélritunarskólinn, s: 28040.
Wélagslíf
I.O.O.F. = 171558V2 = 9.0. ★
I.O.O.F. 12 = 1715138'/2 = Lf.
20. maO. Keppni hefst kl. 10.
Nánari upplýsingar um dagskrá
í símsvara deildarinnar, í síma
15015. Munið kaffisamsætið að
lokinni keppni.
Stjórn Skíðadeildar KR.
Skipholti 50b, 2. hæð
Samkoma i kvöld kl. 20.30.
Allir velkomnir.
Fimirfætur
Dansaefing verður sunnudags-
kvöld 7. maí í Hreyfilshúsinu.
Allir velkomnir. Nánari upplýs-
ingar i sima 54366.
Hjálpræðisherinn
í kvöld kl. 20.30 verður almenn
samkoma i umsjá flokksforingj-
anna. Föstudagskvöld kl. 22.00
bæn og lofgjörð. Allir velkomnir.
Góðtemplarahúsið
Hafnarfirði
Félagsvistin í kvöld fimmtud.
4. maí. Verið öll velkomin.
Fjölmennið.
Frá Guöspeki-
fáiaginu
IngóifMtrati 22.
Áskrtftaraími
Ganfflara ar
39573.
Mánudaginn 8. maí kl. 21.00:
Lotus-fundur.
Innanfélagsmót Skíða-
deildar KR
fer fram laugardaginn 6. maí
(ath. breyttan tima, áður auglýst
Hvítasunnukirkjan
Fíladelfía
Almenn samkoma i kvöld kl.
20.30. Ræðumaður Sam Daniel
Glad.
fbmhjólp
( kvöld kl. 20.30 er almenn sam-
koma i Þríbúðum, Hverfisgötu
42. Söfnuðurinn í Kirkjulækjar-
koti sér um samkomuna með
söng og vitnisburðum. Stjórn-
andi Hinrik Þorsteinsson.
Allir velkomnir.
Munið opið hús á laugardaginn.
Samhjálp.

Frá Sálarrannsókna-
félagi íslands
Bresku miðlarnir Carmen og
Alex starfa á vegum félagsins
dagana 12. til 23. mai. Þau halda
skyggnilýsingafundi, námskeið
smá ouglýsingor
og einkafundi. Upplýsingar á
skrifstofu félagsins og í síma
18130. Simsvari utan opnun-
artima. Félagsmenn geta athug-
að með miða á einkafundi föst'u-
daginn 5. maí frá kl. 10. til 14.00.
Aðalfundur félagsins veröur hald-
inn fimmtudaginn 11. maí kl. 20.30
á Hótel Lind, Rauðarárstíg 18.
Stjórnin.
m ÚtÍVÍSt, Grolifim ,
Fimmtudagur 4. maf kl. 13
Landnámsgangan 11. ferð
Stampar - Hvammshöfði -
Hvammsvík
Gönguferð við allra hæfi um fjöl-
breytta strönd Hvalfjarðar.
Næstsiðasta strandgangan i
landnámsgöngunni 1989. Verið
með í þessari skemmtilegu
ferðasyrpu. Alls verður farin 21
gönguferð á mörkum landnáms
Ingólfs. Viðurkenning veitt fyrir
góða þátttöku. Ferðirnar njóta
stöðugra vinsælda fólks á öllum
aldri, því þá ekki að nota tækifær-
ið og slást í hópinn. Verð 900,-
kr., frítt f. börn m. fullorðnum.
Brottför frá BSÍ, besínsölu.
Útivist, feröafélag.
M Útivist
Sunnudagur 7. mai
Útivistardagur fjölskyldunnar
- pylsuveisla
Létt fjölskylduganga í Heiðmerk-
urfriðlandi (ca 2 klst.). Brottför
kl. 13 og heimkoma uppúr kl.
16.00.
Ekið að Silungapolli og gengið ,
frá Höfuðleðurshól um Hraun-
slóð að fallegri hringhlaðinni fjár-
borg (Hólmsborg) og þaðan um
Jaðarslóð og Heiðarveg að
Sauðási þar sem pylsuveisla
verður haldin. Það er orðið snjó-
lausf í Heiðmörkinni og náttúran
er að vakna til lífsins með fugla-
söng og gróðurilm úr skógi. Verð
400,- kr., fritt f. börn 15 ára og
yngri með foreldrum sínum.
Kl. 10.30 Bláfjallaleiðin 1. ferð.
Fyrsta ferð af fjórum i feröa-
syrpu, þar sem ætlunin er að
ganga frá Bláfjöllum til
Reykjavíkur. Nú verður gengið í
Heiðmörk. Verð 800,- kr. Brott-
för í ferðirnar frá BSÍ, bensín-
sölu. Sjáumst!
Útivist, ferðafélag.
kf Útivist
Laugard. 6. maíkl. 10.30.
Fugla- og náttúruskoðun-
arferð á Suðurnes
Fróðleg og skemmtileg ferð við
allra hæfi og dálítiö sérstök.
Leiðbeinandi verður að venju
Árni Waag. Nú er tími umferöar-
farfuglanna. T.d. má búast við
að sjá tildru, rauöbrysting, sand-
erlu og margar aðrar áhugaverð-
ar fuglategundir. Farið verður
fyrst i Náttúrufræöistofu Kópa-
vogs og síðan á Bessastaöanes
(margæsir eru komnar). Þaðan
er ekið til Suðurnesja og gengið
frá Garðskagavita að Sandgerði
og jafnvel Fuglavík (létt hress-
ingarganga). Hugað að fleiru í
náttúrunnar ríki t.d. sel. Þátttak-
endur fá nafnalista og fjöldi
tegunda verður talinn. Hafið
sjónauka og fuglabók með-
ferðis. Árleg ferð, tilvalin fyrir
alla fjölskylduna. Brottför frá
BSÍ, bensínsölu (i Hafnarfirði
v/Sjóminjasafnið). Verð 1000
kr., frítt f. börn m. fullorðnum.
Sjáumst.
Útivist, ferðafélag.
iyj útívist
Útivistarferðir eru fyrir alla:
Hvítasunnuferðir 12.-15. maí
1. Skaftafell-Öræfasveit.
Svefnpokagisting að Hofi. Skoð-
unarferðir og gönguferðir um
þjóðgarðinn og m.a. ekið að Jök-
ulsárlóni. Dagsferð með snjóbíl
á Vatnajökul ef viil.
2. Öræfajökull-Skaftafell.
Gengið á hæsta fjall landsins og
gönguferðir í Skaftafelli. Gist að
Hofi.
3. Snæfellsnes-Snæfellsjök-
ull. Frábær gisting á Lýsuhóli.
Sundlaug, heitur pottur. Göngu-
og skoðunarferðir um strönd,
fjöll og á jökulinn eftir vali.
4. Snæfellsnes-Breiðafjarðar-
eyjar. Sameiginleg ferð nr. 3.
Boðið upp á dagsferðir út í
Breiðafjaröareýjar m.a. göngu-
ferð um eyju sem er sannkölluö
náttúruparadis.
5. Þórsmörk og Fimmvörðu-
háls. Fimmvörðuháls fyrir þá
sem vilja, annars gönguferðir við
allra hæfi um Mörkina. Góð gist-
ing í Útivistarskálanum Básum.
Uppl. og farm. á skrifst. Gróf-
inni 1, sfmar: 14606 og 23732.
Utanlandsferð, engri lík:
Gönguferö um fegursta fjalla-
svæði Noregs, Jötunheima.
Brottför 18. ágúst, 10 dagar.
Takmarkað pláss. Pantið sem
fyrst. Allar upplýsingar á skrifst.
Sjáumst!
Útivist.
FERÐAFÉLAG
ÍSLANDS
ÖLDUGÖTU3
SÍMAR11798 og 19533.
Ferðafélagsferðir um
Hvftasunnu, 12.-15.
maí
Öræfajökull
Lagt upp frá Virkisá v/Svínafell,
gengið upp Virkisjökul, utan í
Falljökli og áfram sem leið liggur
á Hvannadalshnúk (2119 m).
Gist í svefnpokaplássi á Hofi i
Öræfasveit.
Þórsmörk-Fimmvörðuháls
Gengiö á skíðum yfir Fimm-
vörðuháls. Gönguferðir um
Mörkina. Gist í Skagfjörös-
skála/Langadal.
Snæfellsnes-Snæfellsjökull
Gengið á Snæfellsjökul (1446
m) og farnar skoðunarferðir á
láglendi eins og tími og aðstæð-
ur leyfa. Gist i gistiheimilinu
Langholti, Staðarsveit. Brottför
í allar ferðirnar kl. 20.00 föstu-
daginn 12. mai. Ath.: Greiðslu-
kortaþjónusta.
Til athugunar fyrir ferðamenn:
Um hvítasunnu verður ekki
I leyft að tjalda á umsjónarsvæði
Ferðafélagsins f Þórsmörk,
vegna þess hve gróður er
skammt á veg kominn. Upplýs-
ingar og farmiðasala á skrifstofu
F.Í., Öldugötu 3.
Ferðafélag íslands.
FERÐAFELAG
ÍSLANDS
ÖLDUGÖTU3
SÍMAR11798 og 19533.
Dagsferðir
Ferðafélagsins:
Fimmtudaginn 4. maí kl. 13.
Selvogsheiði-Svörtubjörg-
Hlíðarvatn.
Ekið um Þrengslaveg. Gengið
um Selvogsheiði að Svörtubjörg-
um og Eiríksvörðu. Komiö niður
hjá Hlíðarvatni. Verð kr. 1.000,-.
Laugardaginn 6. maf, kl. 10.
Skarösheiði (1051 m). Ekið inn
Svinadal og gengiö þaðan. Verð
kr. 1.000,-.
Sunnudaginn 7. maí kl. 10.
Fuglaskoðunarferð á Suð-
urnes.
Kjörin fjölskylduferð. í fylgd sér-
fræðinga geta þátttakendur lært
að þekkja fugla og fræðst um
lifnaðarhætti þeirra. Fuglaskrá
Ferðafélagsins er merkileg
heimild um þá fugla sem sést
hafa I þessum ferðum, en þetta
er 19. feröin síðan skráning
hófst, og í uþþhafi ferðar er Ijós-
ritun dreift af skránni og þykir
afar spennandi að sjá hvaða far-
fuglar eru komnir til landsins og
bera saman við fyrri ferðir. Æski-
legt að taka sjónauka og fugla-
bók með. Frítt fyrir börn 15 ára
og yngri. Verð kr. 1.000,-.
Fararstjórar: Gunnlaugur Pét-
ursson, Haukur Bjarnason og
Jón Hallur Jóhannsson. Brottför
í allar ferðirnar er frá Umferðar-
miðstöðinni, austanmegin. Far-
miðar við bíl.
Dagsferöir Ferðafélagsins eru
fjölbreyttar og góð tilbreyting frá
amstri hversdagsins. Veljið ykk-
ur ferð sem hentar og komið í
ferð með Ferðafélaginu.
Ferðafélag íslands.