Morgunblaðið - 05.12.1989, Blaðsíða 41

mi flaawagaa .«>, htjoa<tjwii5M aiaAjaMixosoM
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 5. DESEMBER 1989
engin teljandi aukning. Viðkomandi
yfírlæknir staðfesti þetta fyrir ein-
um mánuði við mig, að aðsókn
væri of lítil. Þrátt fyrir þetta segir
hann í stuttu útvarpsviðtali fyrir
nokkrum dögum að nauðsynlegt sé
að fá fleiri pláss til þessara nota,
annars sé ekkert framundan nema
að loka. Þversagnir í þessu eru svo
miklar að einhver kynni að spyrja:
Er maðurinn að grínast?
Á kvennadeild Landspítalans eru
110 rúm sem skiptast milli kven-
sjúkdóma og fæðinga.
Síðastliðin 10-15 ár hafa orðið
miklar breytingar hvað varðar
kvensjúkdómaAÐgerðir, sem miða
að því að lækna ákveðna sjúkdóma
með mikiu einfaldari aðferðum en
áður var. Margar aðgerðir sem áður
voru gerðar með holskurði er nú
hægt að gera í gegnum kviðar-
holsspeglun. Þar af leiðandi er legu-
tími sjúklings sáralítill. Af þessum
sökum stórfækkar holskurðum, sem
taka legupláss í marga daga. Margt
fleira mætti upp telja í kvensjúk-
dómum sem allt stefnir í sömu átt.
Þar af leiðandi hefur þörfín fyrir
legurými stórlega minnkað í þessari
sérgrein.
Konur sem fæða á eðlilegan hátt
liggja í 5 daga á kvennadeild Land-
spítalans, en a.m.k. í 7 daga á
FHR. Þróun alls staðar í kringum
okkur eru sú að stytta verulega
þennan legutíma og það út af ýms-
um faglegum orsökum. Á Söder-
sjukhuset í Stokkhólmi (háskól-
aspítali) var fyrir einum mánuði
opnuð ný fæðingareining (heimilis-
leg) fyrir eðlilegar fæðingar. Konur
fara heim á fyrsta degi, en geta
fengið að vera fram á næsta dag
ef þær óska eftir því. Ljósmæður á
deildinni fara síðan í heimsókn til
kvennanna fyrstu vikuna. í flestum
tilvikum er um eina heimsókn að
ræða en stundum tvær og í ein-
staka tilfelli þijár. Niðurstaða verð-
ur birt frá þessari starfsemi eftir
tvö ár, þ.e.a.s. rétt áður en ný heil-
brigðislög taka gildi í Svíþjóð
(1992) en í þeim lögum segir, hvað
frést hefur, að kona sem hefur
fætt og bam hennar eigi að fara
heim af fæðingarstofnun eins fljótt
og hægt er. Gott heimili er að mínu
mati og margra annarra besta
stofnun í heimi og er mjög mikil-
vægt að stjómmálamenn geri sér
ljósa grein fyrir því. Ég tel mikil-
vægt að við treystum betur heimil-
inu, gemm eitt og annað til að
styrkja það, séum ekki sí og æ að
reyta af því fleiri fjaðrir.
Af þessari upptalingu um stór-
fækkandi legudaga í kvensjúk-
dómum og fæðingarhjálp þá gefur
augaleið að ef kvensjúkdómadeildin
er vel rekin þá er langt frá því að
um legurýmisskort sé að ræða. Hitt
þykir mér trúlegra að þeir eigi síðar
í erfíðleikum með að -réttlæta sín
110 rúm fyrir ásókn annarra sér-
greina sem hafa mikla þörf fyrir
pláss.
Að kvensjúkdómadeildin sé
byggð fyrir 2.500 og aðrir segja
2.200 og það nýjasta er 2.000 fæð-
ingar tel ég langt frá því að vera
stóra sannleik. Hitt er annað mál
að hugsanlega þyrfti að skipta
deildinni öðm vísi milli fæðinga og
kvensjúkdóma.
Ég kynntist kvensjúkdómadeild-
inni á Aker sjukhus í Osló (háskóla-
sjúkrahús) síðast á árinu 1985.
Rúmafjöldi þar var sá sami og á
kvensjúkdómadeildinni hér nema
húsnæði þar var miklu þrengra.
Fæðingar þar vom fleiri (2.900)
en á deildinni hér og miklu fleiri
kvensjúkdómaaðgerðir. Enginn þar
af starfsfólki eða læknum talaði um
„neyðarástand“ nema síður væri.
Læknar á kvensjúkdómadeildinni á
Aker-sjúkrahúsi vom þó helmingi
færri en á kvennadeildinni hér og
samkvæmt því sem prófessor Hal-
yard Gönnes sagði var engin þörf
fyrir fleiri lækna þar.
í fæðingum sem og í flestum
öðmm störfum koma álagspunktar
og virðist slíkt vera alls staðar óum-
flýjanlegt náttúmlögmál. Ljós-
mæðmm og læknum sem sinna
þessum störfum er þetta fullljóst
þegar í upphafí og eiga því að líta
á það sem sjálfsagðan hlut. Það
liggur líka í hlutarins eðli að ekki
er alltaf hægt að tryggja jafn góða
fæðingarþjónustu alla daga ársins.
Orsakir em margar, t.d. það að
bæði læknar og ljósmæður em auð-
vitað mismunandi gott fagfólk og
vaktir þar af leiðandi misjafnlega
ömggar. Einnig mun vera viður-
kennt að allur viðbúnaður er ekki
eins ömggur að nóttu til og að lok-
um koma fæðingartoppamir sem
gerir eftirlitið erfíðara. En eftir því
sem viðkomandi aðili er betri fag-
maður verða topparnir auðveldari.
Hafa ber í huga að ekkert sjúkra-
hús er betra en fólkið sem þar
starfar. Eitt af því fyrsta sem ég
lærði þegar ég kom út til Svíþjóðar
1961 er það, að alltaf er til pláss
fyrir fæðandi konu og eiga útskrift-
ir að vera í samræmi við það.
Eins og ég gat um fyrr í þessari
grein þá kom þessi árás á fyrirætl-
un okkar algerlega á óvart og til-
efnið stenst engan veginn skoðun
hvað varðar fæðingamar. Ég tel
að þeir sem komu þessu af stað
viti betur. Ég held því fram að hér
sé fyrst og fremst um að ræða vöm
kerfisins fyrir sjálft sig. Kerfíð sér
ógn í slíkum einkarekstri sem við
hugsum okkur að he§a. Það em
margs konar múrar í heiminum og
kerfísmúrinn er ekki bestur. Þegar
höggvið er í hann láta þeir sem lifa
á kerfínu öllum illum látum. Höggv-
um skörð í múrinn.
Höfundur er læknir í Reykja vík.
Kr. 75.900,- stgr.
VHS - MYNDBANDSTÖKUVÉL
með innbyggðu myndbandstæki
AUTO FOCUS
LONGPLAY
ZOOM LINSA
MÓTOR DRIFINN
ÞYNGD
1,4 kg
Rað-
greiðslur
Engin útborgun
12 mánaða greiðslukjör
Egilsstöðum - Sími 97-12020
fHCNTVOK AUSTURIANOS
Morgunverðarfundur í A-sal Hótels Sögu
miðvikudaginn 6. desember 1989, kl. 8-9.30.
Fyrirmynd að
dreif isamningum
A fundinum verður lögð fram og kynnt fyrirmynd
að dreifisamninum fyrir inn- og útfiytjendur. Þar
er miðað við algengar aðstæður íslenskra fyrirtækja,
en jafnframt höfð hliðsjón af reglum innan EB.
Höfundurinn, Þórður S. Gunnarsson, hæstaréttar-
lögmaður, kynnir samningsformið og svarar fyrir-
spurnum.
Þátttökugjald kr. 1.000 (morgunverður innifalinn).
Þátttöku þarf að tilkynna Verslunarráðinu í síma
83088 eða FÍS í síma 678910 fyrir fundardag.
VERSLUNARRÁÐ FÉLAG ÍSLENSKRA
ÍSLANDS STÓRKAUPMANNA
vinnslum. Virkareinnig sem gæðaletursprentari sem
tengja má við allar samhæfðar IBM-tölvur.
Sannkölluð atvinnu-, heimilis-, ferða- og skólavél sem
notuð er við kennslu í fjölmörgum skólum landsins.
Carrera og Carrera Si eru fisléttar og fjölhæfar ritvélar
sem hlotið hafa hin alþjóðlegu |f -hönnunarverðlaun
fyrirútlit og notagildi.
Lkiaran
Skrifstofubúnaður
Slðumúla 14,108 Rvík, s: 83022

SIEMENS
Með SIEMENS heimilistœkjum verður lífið léttora!
Traustir umboðsmenn okkar eru víðs vegar um landið!
• Akranes: Rafþjónusta Sigurdórs, Skagabraut 6.
• Borgarnes: Glitnir, Fálkakletti 13. v-
• Borgarfjöröur: Rafstofan Hvítárskála.
• Grundarfjöröur: Guðni Hallgrímsson, Grundargötu 42.
• Hellissandur: Verslunin Blómsturvellir, Munaðarhóli 25.
• Búðardalur: Versl. Einars Stefánssonar, Brekkuhvammi 12.
• ísafjöröur: Póllinn hf., Aðalstræti 9.
• Sauöárkrókur: Rafsjá hf., Sæmundargötu 1.
• Siglufjöröur: Rafbær sf., Aðalgötu 34.
• Akureyri: Sír hf„ Reynishúsinu Furuvöllum 1.
Húsavík: Öryggi sf„ Garðarsbraut 18a.
Neskaupstaöur: Rafalda hf„ Hafnarbraut 24.
Egilsstaöir: Raftækjav. Sveins Guðmunds., Kaupvangi 1.
Breiödalsvík: Rafvöruv. Stefáns N. Stefánss., Ásvegi 13.
Höfn í Hornafiröi: Kristall, Hafnarbraut 43.
Vestmannaeyjar: Tréverk hf„ Flötum 18.
Hvolsvöllur: Kaupfélag Rangæinga, Austurvegi 4.
Selfoss: Árvirkinn hf„ Eyrarvegi 29.
Garöur: Raftækjav. Sigurðar Ingvarssonar, Heiðabraut 2a.
Keflavík: Ljósboginn, Hafnargötu 25.