Morgunblaðið - 14.12.1989, Qupperneq 50

50
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 14. DBSEMBER 1989
Hvað er fréttnæmt?
eftirHerdísi
Sveinsdóttur
Tilefni þess að ég sest niður og
rita þessa grein má rekja til þess
að Vigdís Magnúsdóttir, hjúkrun-
arforstjóri Landspítalans, bauð
mér sæti í nýstofnaðri hjúkruna-
rrannsóknamefnd Landspítalans,
sl. vor. Markmið þeirrar nefndar
er þríþætt: 1) að stuðla að hjúk-
runarrannsóknum á Landspítalan-
um, 2) að meta umsóknir um leyfi
til framkvæma rannsóknir á al-
mennu hjúkrunarsviði og 3) að
stuðla að kynningu á niðurstöðum
rannsókna, innlendum og erlend-
um, sem áhrif geti haft á hjúkrun.
Til að vinna að markmiði 1 og 3
var ákveðið að bjóða hingað, á
vegum Landspítalans, bandarískri
fræðikonu á sviði hjúkrunar. Sam-
band var haft við fréttastjóra
hinna ýmsu fjölmiðla og þeim bent
á að þarna væri athyglisverð kona
á ferð. Það er fréttagildi heim-
sóknar hennar sem varð þess vald-
andi að ég ákvað að rita þessa
hugleiðingu, en enginn fréttastjó-
ranna sá ástæðu til að fjalla um
komu hennar né ræða við hana.
Rétt er að gera lítillega grein
fyrir dr. Cronenwett, en hún lauk
doktorsprófi í hjúkrun árið 1983
frá University of Michigan, Ann
Arbor. Hjúkrunarfræðingar með
doktorspróf eru sjaldséðir hér á
íslandi, svo það að fá fram við-
horf einstaklings með þann bak-
grunn er fréttnæmt í sjálfu sér.
Dr. Cronenwett hefur þó fleira
til brunns að bera. Doktorsritgerð-
in hennar fjallaði um tengsl sam-
skipta, samhjáipar og sálfræðilegs
ástands mæðra rétt eftir fæðingu.
Að auki, á sviði fæðingarhjúk-
runar, hefur hún rannsakað við-
brögð feðra við fæðingu barns,
hvað hjúkrunarfræðingar geta.
gert til að hafa áhrif á atferli feðra
Úruals
barnabækur
íá¥^

Bráðskemmtileg saga, þegar húsdýrin
taka sig til og leigja bíl til þess að fara í
kaupstaðinn og gera jólainnkaupin.
Höfundur: Atli Vigfússon
Teikningar: Hólmfríður
Bjartmarsdóttir
Mlsi
Þessari frumlegu og fallegu bók er
ætlað að aðstoða ung börn við að læra
að þekkja tölur og hafa gaman aö
þeim. Fyrsta talnabókin mín á eftir að
fræða og skemmta börnum á öllum
aldri.
Þessi heimsfræga saga sem kemur hér
út í nýrri útgáfu og glæsilegri en
nokkru sinni fyrr. Fallegar teikningar
gera þessa bók sérlega eigulega.
Bamabókahöfundurinn Indriði Úlfsson
hefur skrifað yfir tuttugu bækur fyrir böm
og unglinga. Hann hlaut á sínum tíma
Bamabókaverðlaun Fræðsluráðs
Raykjavíkur fyrir bókina Óli
og Geiri. Allar þessar bækur
gerast í íslensku umhverfi
einmitt þar sem okkar börn
þekkja svo vel til.
|Skialdborg^|
Ármúla 23- 108 Reykjavík^^b»p-^^líi
ftM0
við og eftir fæðingu, hlutverk og
gildi stuðningshópa fyrir nýbak-
aða foreldra og nú hefur hún ný-
lokið við rannsókn á vandkvæðum
sem tengjast bijóstagjöf og koma
fram fljótlega eftir fæðingu. Ég
veit að það er mikill vaxtarbroddur
í áhugafélögum um brjóstagjöf um
allt land og tel að meðlimum í
þeim félögum hefði þótt fengur
að því að heyra um rannsóknir dr.
Cronenwett.
Meginástæða þess að við völd-
um að bjóða dr. Cronenwett hing-
að. var þó ekki árangur hennar í
rannsóknum innan fæðingarhjúk-
runar heldur afskipti hennar, at-
huganir og skrif um hagnýtingu
hjúkrunarrannsókna. Megintil-
gangurinn með erindum hennar
hér var að vekja hjúkrunarfræð-
inga á Landspítalanum til um-
hugsunar um á hveiju þeir byggi
þá hjúkrunarmeðferð sem þeir
veita. Er það á grundvelli hjúk-
runarrannsókna sem hafa fætt af
sér aukna þekkingu og breytt
meðferðarform, eða er það á
grundvelli vanans „svona höfum
við alltaf gert þetta“? Getum við
yfirleitt rakið orsökina fyrir því
að við breytum á einhvern ákveð-
inn hátt í samskiptum okkar við
sjúklinga? Hvernig'notum við nið-
urstöður rannsókna í hjúkrun í
starfi okkar við hjúkrun? Ég veit
að notkun á niðurstöðum rann-
sókna er áhugaefni margra. Fólk
veltir því fyrir sér að alltaf sé
verið að rannsaka og rannsaka,
óhemju fé fari í þessar rannsóknir
og hver er svo árangurinn? Það
er skoðun mín að margt af þessu
fólki hefði haft áhuga á að lesa
um hvernig við í heilbrigðiskerfinu
leitumst við að hagnýta rannsókn-
ir sem gerðar eru innan kerfisins.
Dr. Cronenwett var hér stödd
dagana 3.-7. nóvember. Það verð-.
ur að segjast eins og er að við í
hjúkrunarrannsóknanefndinni
höfðum ekki samband við fjöl-
miðla, til að tilkynna komu þessar-
ar merku konu, tímanlega. Það
var ekki fyrr en 6. nóvember, að
við höfðum samband við dagblöð,
útvarp og _sjónvarp á höfuðborgar-
svæðinu. Ég gerði það. Ég hringdi
og talaði við fréttastjóra hjá ríkis-
sjónvarpi og útvarpi, Stöð 2, Morg-
unblaðinu, Þjóðviljanum, Tíman-
Herdís Sveinsdóttir
„Það voru þó viðbrögð
fréttastjóra ríkissjón-
varpsins sem urðu þess
valdandi að ég varð
nógu reið til að ákveða
að greina frá þessum
samskiptum mínum við
fjölmiðla.“
um og Dagblaðinu. Ég kynnti mig
kurteislega, sagði af komu þessar-
ar konu og að ég teldi að hún
hefði frá mörgu fréttnæmu að
segja og bauðst til að senda frétta-
stjórunum, með hraði, yfiriit yfir
feril þesarar konu og tilganginum
með komu hennar hingað. Enn-
fremur gat ég þess hvar hægt
yrði að ná í hana. Eins og fyrr
er getið þá þótti engum fréttastjó-
ranna um fréttnæmt efni að ræða.
Fréttastjóri útvarps trúði mér
reyndar fyrir því að Mitterrand
væri að koma næsta dag og allt
fréttalið útvarpsins upptekið við
að greina frá þeirri merku frétt.
Það voru þó viðbrögð fréttastjóra
ríkissjónvarpsins sem urðu þess
valdandi að ég varð nógu reið til
að ákveða að greina frá þessum
samskiptum mínum við fjölmiðla.
Ég hef varla orðið fyrir annarri
eins lítilsvirðingu og ókurteisi og
mér var sýnd af viðkomandi frétta-
stjóra. Hver ég væri eiginlega að
hringa í önnum kafna fréttamenn
þjóðarinnar, þar sem þeir sitji
sveittir við að matreiða fréttir fyr-
ir þjóðina og segja að mér fyndist
Háskólinn á Akureyri
Askorun til sljórnmálamanna
Símar: 67 24 00
67 24 01
31599
eftir Guðmund
Guðlaugsson
Háskólinn á Akureyri stendur nú
frammi fyrir miklum vanda, sem
kalla má tilvistarkreppu. Fjármála-
ráðherrann okkar vill af mikilli
stjórnspeki sinni, skera niður fjár-
magn til skólans. Hann berst því
fyrir lífi sínu, sem er í höndum
stjórnmálamannanna okkar.
Þegar foreldrar geta barn í þenn-
an heim axla þeir mikla ábyrgð. A
fyrstu æviárum er barnið ósjálf-
bjarga og getur ekki hjálparlaust
staðið á eigin fótum. Þeim ber því
skylda til að hjálpa því að vaxa úr
grasi. Gera það sjálfbjarga. Þetta
allt og meira til gera góðir foreldr-
ar með glöðu geði, því að þeir vita
að ef barnið fær rétta umönnun og
stuðning mun það verða að manni
sem skilar sínu í þjóðfélaginu. Verð-
ur eitt af heildinni sem sér til þess
að velmegunarþjóðféjag okkar held-
ur áfram að vera til.I þessum skiln-
ingi er háskólinn á Akureyri barn.
Það er búið að geta hann í þennan
heim og væntingarnar eru miklar.
Ef að stuðningurinn er réttur og
nógur þá er engin ástæða til að
ætla annað en hann muni vaxa og
dafna.
Flestir þingmenn okkar eru því
fylgjandi, að minnsta kosti í ræðu,
„Hvernig væri nú kæru
stjórnmálamenn, að
taka hendur úr vösum,
gerast víðsýnir, skyn-
samir og réttlátir og sjá
til þess að háskólinn á
Akureyri komist á
legg.“
að reyna að snúa slæmri byggða-
þróun við. Styrkja landsbyggðina.
Hvetja hana til dáða. Hvernig væri
nú, kæru stjórnmálamenn, að taka
hendur úr vösum, gerast víðsýnir,
skynsamir og réttlátir og sjá til
þess að háskólinn á Akureyri kom-
ist á legg. Þá geta menntamálaráð-
herrar framtíðarinnar úr ykkar
flokkum hrósað sér af því á tyllidög-
um að hafa gert þennan skóla að
veruleika. Og það sem meira er,
haldið honum á lífi. Þið skuluð held-
ur ekki efast um það eitt augnablik
að ef hann fær það sem hann þarf
tii að dafna, þá mun það skila sér
á margan hátt til góða fyrir lands-
menn alla. Hann kostar ekki mikið.
Hann kostar ekki nema um fjórð-
ung af því sem íslendingar eyða í
laxveiði á einu sumri!
Það er kominn tími til í þessu