Morgunblaðið - 09.10.1990, Blaðsíða 29

29
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 9. OKTÓBER 1990
------1-----—---s-------H---«--T----t-7--r—-
Við erum á leið til Evrópu
- segir Vytautas Landsbergis, forseti Litháens, er segir landsmenn nú
teggja mesta áherslu á aukin samskipti við Norðurlönd
VYTAUTAS Landsbergis, forseti Litháens, kom hingað til lands í
í gær frá Norðurlöndum í boði islenskra stjórnvalda en á sunnu-
dag opnaði hann í Osló fyrstu upplýsinga- og kynningarskrifstofu
Litháa erlendis í 50 ár. Landsbergis mun ræða við íslenska ráða-
menn og verður viðstaddur setningu Alþingis á miðvikudag. Blaða-
maður Morgunblaðsins spurði forsetann hvort hann vænti þess að
íslenska ríkisstjórnin og Alþingi ítrekuðu með einhverjum hætti
stuðning sinn við sjálfstæði Litháens.
Morgunblaðið/Sverrir
Vytautas Landsbergis, forseti Litháens: „Ég vona að sameinað
Þýskaland eigi auðveldara en forveri þess með að móta sjálf-
stæða afstöðu til málefna okkar, geti veitt okkur ákveðnari stuðn-
ing í sjálfstæðisbaráttunni.“
„Þessi mál eru öll í geijun og
Islendingar hafa nánast verið í
forystu fyrir þeim á alþjóðavett-
vangi. Ég vona að í samtölum
mínum við ráðamenn hér takist
mér að þoka málum jafnvel enn
lengra áleiðis. En ég er ekki mjög
kunnugur starfsháttum Alþingis,
veit ekki nógu vel hvernig pólit-
ískar ákvarðanir af þessu tagi eru
teknar hér. Ég veit aðeins að ég
mun fá tækifæri til að þakka
íslenskum stjómvöldum fyrir
stuðning þeirra og kynna stöðu
mála hjá okkur núna, áhuga okkar
á að taka þátt í öllu Evrópustarf-
inu, þ. á m. Helsinkiviðræðunum
og öllu RÖSE-samstarfinu. Þegar
hefur verið komið á nokkru sam-
bandi milli Norðurlandaráðs og
Eystrasaltsríkjanna.
Vilja eðlileg viðskipti við alla
Efnahagsástandið hjá okkur er
mjög erfitt, ekki síst ef borið er
saman við ykkar aðstæður! Við
höfum það heldur skárra en Rúss-
ar en ég vona að þið þurfið aldrei
að beijast við sömu vandkvæði og
við.“ Landsbergis sagði að Litháar
vildu hafa eðlileg verslunarvið-
skipti við allar þjóðir, einnig lýð-
veldi Sovétríkjanna. Þeir vildu eiga
bein viðskipti við lýðveldin, án af-
skipta miðstjómarvaldsins í
Moskvu. „Samtímis verðum við að
semja við Moskvustjórnina um
ýmsar undirstöðuvörur sem hún
hefur umráð yfir. Það mun líða
langur tími þar til við getum hug-
að að því að ganga í Evrópubanda-
lagið en við erum á leið til Evr-
ópu; fyrst þurfum við að tryggja
að við getum raunverulega tekið
sjálf ákvörðun um stöðu okkar í
Érópu framtíðarinnar. Ég tel að
Evrópubandalagið eigi eftir að
taka breytingum. Sem stendur
höfum við einkum áhuga á að
tengjast Norðurlöndunum nánari
böndum.
Stefna Þjóðveija
Forsetinn var spurður hvaða
áhrif hann teldi að sameining
Þýskalands hefði á baráttu Eystra-
saltsþjóðanna. „Ég vona að sam-
einað Þýskaland eigi auðveldara
en forveri þess með að móta sjálf-
stæða afstöðu til málefna okkar
geti veitt okkur ákveðnari stuðning
í sjálfstæðisbaráttunni." Spurt var
um samband Eystrasaltsþjóðanna
við Borís Jeltsín, forseta Rúss-
lands, sem sýnt hefur sjálfstæð-
isskröfunum öllu meiri skilning en
Míkhaíl Gorbatsjov Sovétleiðtogi.
„Fulltrúar allra landanna þriggja
hafa fundað með Jeltsín í Lettl-
andi, við erum ánægð meAstefnu
Jeltsíns og vonum að hann nái sér
sem fyrst eftir bílslysið sem hann
lenti í nýlega. Vonandi tekst okkur
að hleypa nýjum krafti í samstarf-
ið við hann á næstunni."
Landsbergis var spurður hvort
sovéski herinn hefði kjarnorkuvopn
á litháískri jörð. „Staðsetning
kjarnorkuvopnanna er eitthvert
mesta leyndarmál þeirra og við
vitum ekkert um þetta. En afstaða
okkur er ljós; við krefjumst þess
að engin gereyðingarvopn verði í
landi okkar, viljum að bundinn
verði endi á hervæðinguna í
landinu. Við viljum að Litháen
verði á ný hlutlaust eins og það
var fyrir 1940.“
Landsbergis sagði að þjóðar-
hreyfíngin Sajudis, sem fer með
völdin í landinu, væri bandalag
fjölmargra hópa er ættu sér eitt
sameiginlegt markmið: sjálfstæði
landsins. Þetta væri þróttmikil
hreyfing og þess ljóst að skoðanir
væru stundum skiptar um leiðirnar
að markmiðinu. Stanslausar um-
ræður ættu sér stað, fólk gæti
kallað þetta deilur ef það vildi.
Joseph E. Murray
Reuter
F. Donnall Thomas
Nóbelsverðlaun í læknisfræði:
Tveir Bandaríkja-
menn verðlaunaðir
- fyrir framlag sitt til líffæraígræðslna
Stokkhólmi. Reuter.
TILKYNNT var í gær að tveir
bandarískir læknar, Joseph E.
Murray og F. Donnall Thomas,
hefðu unnið til nóbelsverðlaun-
anna í læknisfræði fyrir árið 1990
fyrir brautryðjendastörf á sviði
líffæraígræðslna.
í tilkynningu frá Karolinska
sjúkrahúsinu í Stokkhólmi sagði að
verðlaunaupphæðin, fjórar milljónir
sænskra króna (um 39 millj. ísl.
kr.), skiptist á milli vísindamann-
anna tveggja fyrir uppgötvanir
þeirra á sviði „líffæra- og frumu-
ígræðslna".
Joseph E. Murray, sem er 71 árs
að aldri, er skurðlæknir við Brig-
ham- og Kvennaspítalann í Boston.
Hann fann upp aðferð sem gerði
kleift að koma i veg fyrir höfnun
líffæra eftir ígræðslu og fram-
kvæmdi fyrsta nýrnaflutningipn þar
sem nýra úr látnum manni var notað.
„Þetta ruddi brautina fyrir flutn-
ing annarra lífæra, svo sem lifrar,
briss og hjarta,“ sagði í tilkynningu
Karolinska sjúkrahússins.
F. Donnall Thomas starfar við
Fred Hutchinson-krabbameinsrann-
sóknastöðina í Seattle. Að sögn
Karolinska sjúkrahússins hefur hann
fengið því áorkað að draga úr höfn-
unarviðbrögðum líffæraþega við
ígræðslu. Thomas hefur grætt bein-
merg í sjúklinga í því skyni að lækna
ýmsa erfðasjúkdóma, svo sem truf-
íanir í' ónæmiskerfinu.
■ LÍMA - Liðsmenn skæruliða-
samtaka maóista, Skínandi stígur,
myrtu kaþólska nunnu og 37 menn
aðra í síðustu viku, að því er tals-
menn stjórnarinnar og leiðtogar
kirkjunnar sögðu á sunnudag. Að
sögn leiðtoga kirkjunnar var nunn-
an vegin ásamt sjö mönnum til við-
bótar í héraðinu Chanchamayo.
Hún var sjötug. Aðeins einu sinni
áður hafa liðsmenn Skínandi stigs
myrt nunnu frá því þeir hófu vopn-
aða baráttu fyrir því að koma á fót
verkamanna-'og bændaþjóðfélagi í
Perú fyrir áratug. Um 20.000
manns munu hafa týnt lífi í aðgerð-
um þeirra. Ennfremur myrtu
skæruliðar 30 manns og særðu 100
í árás á þorp ashaninka-indjána.
mim
vrn KJOSUM
Guðmund Magnússon

e,
sagnfpæðtng í
» tramtoo&stista Sjalfstæðísflokksms s
Reykjjavík í préfkjörínu 26. og 27. október.
Guðmundur hefur sýnt og sannað með skrifum,
erindum og ötulu starfi um árabil, að hann er
traustur og hugmyndaríkur málsvarí
SJáftstæöissiefnunnar.
*
' X ' ' ''
................................ .
.. og heimspeki í
'OÍ of Economic-
Guðmundur Magnússon er 34 ára að aldri. * Hann er menntaður í-sagn
Háskóla islands og í rökfræði og vísindaiegri aðferðaíræði frá London________ _____
Hann var blaðamaður é Dagblaðinu sumrin 1978-1980, á Tímanum 1982-1983 o<
Morgunblaðinu, þarsem hann var meðal annars letðarahöfundur, árin 198:
Guðmundur var aðstoðarmaöur menntamálaráðherra 1987-1988. • Fré 1988 hef
starfsmaður Sjálfstæðisflokksins, -n—-----------—i—- -- **>--