Morgunblaðið - 09.10.1990, Blaðsíða 48

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 9. OKTÓBER 1990
48
Anna Hallgríms-
dóttir — Minning
Fædd 18. júní 1931
Dáin 1. október 1990
Að morgni mánudagsins 1. októ-
ber, lést í Borgarspítalanum í
Reykjavík systir okkar og mág-
kona, Ósk Pálína Anna Hallgríms-
dóttir, langt um aldur fram, eftir
nokkura vikna harða baráttu við
illvígan sjúkdóm.
Æðruleysi hennar og trú á bata
virtist endast henni fram á hinstu
stundu og aldrei heyrðist uppgjafar-
tónn í orðum hennar.
Anna var fædd á Siglufirði 18.
júní 1931, dóttir hjónanna Herdísar
Lárusdóttur og Hallgríms G.
Björnssonar. Fyrstu árin ólst hún
upp í foreldrahúsum, en sökum
heilsubrests móður sinnar fór Anna
aðeins fímm ára gömul í fóstur til
ömmusystur sinnar, Halldóru Sig-
urðardóttur og manns hennar, Þor-
steins Péturssonar, útgerðar og
kaupmanns á Siglufirði. Foreldrar
Önnu slitu samvistum síðar.
Heimili þeirra Halldóru og Þor-
steins var mjög mikið rausnarheim-
ili. Þar var jafnan gestkvæmt og
bjuggu þar iðulega gestir svo sem
athafnamenn íslenskir og erlendir,
sem sinna þurftu erindum á Siglu-
fírði á blómaárum athafnalífs þar.
Þau Halldóra og Þorsteinn áttu
sex börn á lífí þegar Anna kom til
þeirra, Ásmund, Pétur og Vilhelm,
sem nú eru látnir, Bjarna, Guðnýju
og Þorvald.
Anna var tekin í þann hóp, sem
eitt systkinanna og ólst þar upp við
ástúð til fullorðinsára.
30. júní 1951 gekk Anna stærsta
gæfuspor lífs síns, þegar hún gekk
að eiga eftirlifandi eiginmann sinn,
Hrein Sumarliðason, sem einnig er
frá Siglufírði. Þau hófu búskap í
hálfri íbúð með aðgangi að sameig-
inlegu eldhúsi, sem þau leigðu af
og á móti þeim indælishjónum, Jónu
Margréti Árnadóttur og Hinriki
Ragnarssyni í Skipasundi 9,
Reykjavík.
Þau Jóna og Hinrik tóku ungu
hjónunum nánast sem sínum eigin
börnum og hefur gagnkvæm vin-
átta þeirra varað síðan. Sýndi það
sig ekki síst í umönnun Önnu, í
erfíðum veikindum Jonu, en hún
lést fyrr á þessu ári.
Árið 1956 fluttust þau Anna og
Hreinn í sína eigin íbúð, á Rauðalæk
40 sem þau höfðu þá komið upp
af einstakri elju og dugnaði, og
árið 1959 stofnuðu þau svo sína
eigin matvöruverslun „Kjörbúðina
Laugarás" sem þau ráku í fyrstu í
samvinnu við önnur hjón, en síðar
ein.
Verslunin var fyrst rekin í leigu-
húsnæði á Laugarásvegi 1, en árið
1967 opnuðu þau glæsilega verslun
með sama nafni á Norðurbrún 2.
Fyrst þá á eftir ráku þau verslanir
á báðum stöðunum, en fluttu síðan
allan reksturinn að Norðurbrún 2.
Einstök samheldni og samvinna
þeirra hjóna kom sér vel við verslun-
arreksturinn, þvi jafnan þurfti að
vinna langan vinnudag, og þá ekki
spurt að því hvað klukkan væri, né
hvað dagurinn héti.
Einn var sá stóri kostur í fari
Önnu sem athygli vakti. Það var
hve lagið henni var að umgangast
fólk, jafnt unga sem aldna, og segja
má að það hafí komið einkar vel
fram í störfum hennar í verslun
sinni, því að í því hverfi býr ein-
mitt mikill fjöldi eldri borgara og
víst er það að hennar var sárt sakn-
að er hún hvarf frá störfum á þeim
vettvangi.
Þau Anna og Hreinn höfðu mjög
gaman af ferðalögum og gátu látið
marga sína drauma rætast í þá
veru, eftir að um hægðist, þeim til
mikillar ánægju. Ein er þó sú ferð
sem hæst ber. Það var þegar þau
fyrir nokkrum árum tókust ferð á
hendur, umhverfís jörðina. Þetta
var þriggja mánaða ferð, þar sem
þau gáfu sér tíma til þess að stoppa
í hinum ýmsu þjóðlöndum sem á
vegi þeirra urðu og kynnast landi
og þjóð. Einn viðkomustaður í þeirri
ferð var í Bandaríkjunum þar sem
tvær dætur þeirra bjuggu þá ásamt
fjölskyldum sínum við nám.
Þá minnumst við hjónin með
þakklæti yndislegrar viku sem við
nutum leiðsagnar þeirra og sam-
veru í London fyrir tveim árum.
Anna og Hreinn eignuðust þrjár
.dætur og eru barnabörnin nú orðin
sex.
Elst dætra þeirra er Sigurlína,
innkaupastjóri, fædd 1951, í sam-
búð með Reyni Hilmarssyni, sjó-
manni. Sonur hennar er Hreinn
Pálsson. Þá Ágúst, hárgreiðslu-
meistari, fædd 1957, gift Sigurði
Ómari Sigurðssyni. Þeirra börn eru
Sandra Ósk, Iris Ann og tvíburarn-
ir Marinó og Hlynur. Yngst er Jóna
Margrét, innkaupastjóri, fædd
1961, í sambúð með Sigurði Bald-
vin Sigurðssyni markaðsstjóra.
Sonur hennar er Andri Hrafn Ágn-
arsson.
Samheldni ijölskyldunnar hefur
alltaf verið mikil og syrgja þau nú
sárt horfínn ástvin. Ekki er söknuð-
urinn minnstur hjá barnabörnunum,
sem alla tíð hafa leitað mikið til
ömmu sinnar og sótt í að dvelja hjá
henni.
Anna átti einn albróður, Guð-
björn, einn hálfbróður frá föður,
undirritaðan, og þijú hálfsystkin,
frá móður, Guðfínnu Gunnarsdótt-
ur, Jóhönnu Viggósdóttur og Sigr-
únu, sem lést í barnæsku. Þá átti
hún einnig fóstursystkini, sem fyrr
segir.
Anna sýndi okkur öllum systkin- -
um sínum alla tíð mikla ræktarsemi
og alúð, svo og báðum foreldrum
sínum og stjúpu. Hún var einkar
fundvís á það hvenær hún gat rétt
hjálparhönd og var þá ekki spör á
sitt framlag, og er okkur efst^í
huga þakklæti til hennar fyrir hve
umhyggjusöm hún var um föður
okkar þegar hann átti við erfíð veik-
indi að stríða fyrir skemmstu.
Hún fylgdist náið með högum
okkar og fjölskyldu okkar allt fram
á síðasta dag.
Min fyrstu kynni af systur minni
voru þegar ég var aðeins smábarn
og þau Anna og Hreinn komu inn
á heimili okkar um stundar sakir,
þegar þau fluttu suður frá Siglu-
fírði. Þá hafði faðir okkar nýlega
kvænst móður minni, Margréti Þor-
valdsdóttur, og stofnað með henni
heimili. Tókst þá strax með þeim
mömmu og Önnu góð vinátta og
höfðu þær alla tíð síðan mikið og
gott samband.
Allt frá fyrstu tíð var ég mjög
hændur að þeim Önnu og Hreini
og dvaldi oft á heimili þeirra sem
barn. Þá voru þær einnig ófáar
máltíðirnar, sem ég fékk á heimili
þeirra, þegar ég stundaði iðnnám
óg var við vinnu í Reykjavík.
Fyrir allmörgum árum eignuðust
þau Anna og Hreinn landspildu,
austur í Grímsnesi. Þar byggðu þau
lítið en mjög vistlegt sumarhús og
dvöldu þar eins mikið og þau gátu
og hlúðu að húsi og gróðri, þótt of
lítill tími gæfist til þess á meðan
þau ráku verslunina. í seinni tíð
hafa þau þó dvalið þar meira og
undi Ánna sér óvíða betur.
Fyrir tveim árum hófust þau svo
handa við að stækka húsið, með
það fyrir augum að geta dvalið þar
lengri tfma á ári og geta haft hjá
sér sem mest barnabörnin, litlu
augasteinana sína.
Komum við hjónin síðast til
þeirra þangað austur núna seinni-
partinn í sumar, þegar þau voru
að leggja síðustu hönd á frágang
innanhúss og leyndi ánægja þeirra
sér ekki. Öllu var svo haganlega
fyrirkomið af stakri smekkvísi að
undrun okkar sætti.
Alltaf var jafn notalegt og gott
að heimsækja þau Önnu og Hrein,
sama hvort það var í sumarbústað-
inn, eða á heimili þeirra í Erluhólun-
um. Og alltaf fann maður hve vel-
kominn maður var. Ferðasögur voru
jafnan á reiðum höndum og þá oft
frásagnir af broslegum uppákom-
um. Þau vildu líka alltaf fá að vita
hvað á daga okkar hefði drifið, og
barnanna, síðan síðast.
Minningin um Önnu og yndisleg-
ar kvöldstundir á heimili þeirra
hjóna mun bera hátt í huga okkar
um ókomna framtíð.
Þegar hjónin stóðum frammi fyr-
ir erfiðum ákvörðunum eða þurftum
á góðum ráðleggingum að halda
var okkur jafnan næst að gera okk-
ur ferð í Erluhólana og fengum allt-
af þar holl ráð og það veganesti sem
ómetanlegt var.
Elsku Dúddi minn, Sirrý, Ágústa
Jóna og fjölskyldur. Elsku pabbi og
mamma. Guð styrki ykkur í sorg
og söknuði. Guð geymi minningu
um horfinn ástvin.
Svanhildur Leifsdóttir
Þorvaldur S. Hallgrímsson
Það var haustið 1951, trén skarta
sínum fegurstu litum og laufblöðin
svífa til jarðar. Ung hjón koma
gangandi eftir Skipasundinu. Þau
eru um tvítugt. Hún rauðhærð, lag-
leg og fínleg, hann dökkhærður og
festulegur. Þetta eru hjónin Anna
Hallgrímsdóttir og Hreinn Sumar-
liðason frá Siglufirði komin í bæinn
að fá leigt hjá foreldrum mínum.
Eins og þá var algengt um ungt
fólk, sem var að byggja, leigðu for-
eldrar mínir inn á sér sem kallað
var, þ.e.a.s. það var leigt eitt eða
tvö herbergi og aðgangur að eld-
húsi. Þannig var sambúð ijölskyldu
minnar og þessara ungu hjóna hátt-
að fyrsta árið. Vegna einstaklega
góðra kynna og vináttu sem mynd-
aðist milli þessara tveggja fjöl-
skyldna þá innréttaði faðir minn
litla íbúð í risinu hjá sér svo rýmra
yrði um ungu hjónin. Fjölskyldan
hafði einnig stækkað því á jóladag
1951 kom frumburður þeirra, Sig-
urlína, í heiminn. Ragnar bróðir
minn var ári eldri en Sirrý, eins og
við alltaf kölluðum hana, svo þau
voru eins og systkini og léku sér
alltaf saman og ég að sjálfsögðu
oft látin passa þau. Þessi ár í Skipa-
sundinu, sem hjá þeim urðu sjö,
voru einstaklega skemmtileg og
eftirminnileg vegna þess að íbúarn-
ir urðu eins og ein fjölskylda. Anna
var einstaklega glaðvær og
skemmtileg kona og öllum leið vel
í návist hennar, enda var oft glatt
á hjalla og mikið hlegið og gert að
gamni sínu. Hún og móðir mín urðu
mjög nánar vinkonur og deildu með
sér gleði sinni og sorgum meðan
báðar lifðu en móðir mín lézt í jan-
úar síðastliðnum. Þær fóru gjarnan
í bæinn saman og margir héldu að
þær væru systur því að báðar höfðu
mikið og fallegt rautt hár.
Eftir sjö ára búskap í Skipasund-
inu keyptu þau sér íbúð við Rauða-
læk og þar stækkaði fjölskyldan enn
því þar fæddust dæturnar Ágústa
og Jona Margrét, sem heitir í höfuð-
ið á móður minni. Á þessum árum
stofnaði Hreinn ásamt félaga sínum
og með dyggri hjálp Önnu Kjörbúð-
ina Laugarás. Nokkrum árum
seinna réðust þau hjón í það stór-
virki að byggja myndarlegt verslun-
arhús við Norðurbrún og þangað
fluttu þau búðina, sem þau áttu þá
orðið ein. Ekki löngu síðar en þetta
var fluttu þau síðan í nýtt og glæsi-
legt einbýlishús sem þau með dugn-
aði höfðu byggt sér við Erluhóla
og þar bjuggu þau sér einstaklega
hlýlegt og fallegt heimili.
Anna og Hreinn eða Dúddi einsog
hann var oftast kallaður voru ein-
staklega samhent og samrýnd hjón.
Þau bundust hvort öðru ung og
stóðu saman í blíðu og stríðu meðan
bæði lifðu. Samband þeirra við
dæturnar var einnig mjög náið og
gott. Yngri dæturnar voru um tíma
við nám í Bandaríkjunum ásamt
mönnum sínum og þá heimsóttu
Anna og Hreinn þær oftar en einu
sinni. Þau voru bæði vakin og sofín
yfír versluninni og lét Anna ekki
sitt þar eftir liggja. Fyrir nokkrum
árum seldu þau síðan verslunar-
reksturinn og Hreinn hóf störf hjá
kaupmannasamtökunum, en innan
þeirra samtaka hafði hann lengi
starfað. Nú hugðust þau gefa sér
betri tíma til að sinna ýmsum hugð-
arefnum sínum, svo sem að rækta
landið við sumarhús sitt í
Grímsnesi, ferðast innanlands og
utan, sem þau og gerðu í ríkum
mæli og af sömu samheldninni og
þau höfðu unnið að öllum sínum
málum um ævina.
Nú er aftur komið haust og lauf-
in falla af tijánum. Anna og Dúddi
áttu svo margt ógert, en sá sem
öllu ræður hefur kallað hana til sín
og þar um fáum við mennirnir engu
ráðið. Ég kveð þessa elskulegu vin-
konu mína með klökkum huga og
bið Guð að blessa Hrein, dætumar
og barnabörnin.
Edda Hinriksdóttir
Það var á sumardaginn fyrsta
árið 1936 sem lítil rauðhærð hnáta
læddi lófanum í hönd „frænda“ síns,
sem var Þorsteinn Pétursson kaup-
maður í Siglufirði, en kona hans,
Halldóra, var ömmusystir Önnu.
Móðir hennar var veik og það æxl-
aðist svo til að hún var hjá okkur
I Aðalgötu 9 til fullorðinsára. Hún
var bæði fallegt og gott bam og
með afbrigðum glöð og skemmtileg,
svo öllum þótti vænt um hana. Mjög
söngvin var hún, spilaði á gítar og
það var líf og fjör þar sem hún fór.
Á skilnaðarstundu koma upp í hug-
ann minningar um ótal samvem-
stundir frá æskuámnum í Siglufirði
við jeik og störf.
Á þessum ámm var Siglufjörður
síldarbær og mikið um að vera.
Húsið fullt af fólki, mikið líf alls
staðar. Það eru sannarleg góðar
minningar tengdar þessu tímabili.
Anna (sem við kölluðum reyndar
alltaf Dídí) var dóttir hjónanna
Herdísar Lárusdóttur og Hallgríms
Björnssonar. Árið 1951 giftist hún
Hreini Sumarliðasyni kaupmanni,
sem einnig er Siglfirðingur. Þar
steig hún sitt mesta gæfuspor, því
samrýndari hjón munu víst vand-
fundin. Þau eignuðust þijár dætur,
sem em Sigurlína, sambýlismaður
hennar er Reynir Hilmarsson og á
hún eitt barn, Ágústa, gift Sigurði
Ómari Sigurðssyni og eiga þau fjög-
ur börn, yngst er Jóna Margrét,
sambýlismaður hennar er Sigurður
Baldvin Sigurðsson og á hún eitt
barn. Öll voru barnabörnin ömmu
sinni ákaflega hjartfólgin og gætti
hún þeirra löngum. Það er sárt til
þess að hugsa að henni skyldi ekki
endast aldur til að sjá þau vaxa úr
grasi.
Dæturnar önnuðust móður sína
frábærlega vel í veikindunum og
þær og Hreinn viku vart frá henni
allan tímann eftir að hún kom í
sjúkrahús. Varla hefur nokkur sem
var á ættarmóti norður í Siglufírði
í júlímánuði sl. látið sér til hugar
koma að tveim mánuðum síðar yrði
hún öll. Þar var hún svo glöð með
fólkinu sínu, en þó mátti sjá að
Dídí mín gekk ekki heil til skógar.
Við bjuggum í 8 ár í sama húsi
við Rauðalæk, einmitt þau árin sem
þau unnu kannski hvað mest að
uppbyggingu heimilis og atvinnu,
og lá Dídí svo sannarlega ekki á
liði sínu þá frekar en endranær.
Þau hjónin byggðu sér mjög fallegt
heimili við Erluhóla og einstaklega
skemmtilegan sumarbústað austur
í Grímsnesi, sem þau og fjölskyldan
nutu mjög. Þar voru þau öllum
stundum yfír sumarið, hlúðu að
gróðri, fegruðu og prýddu úti og
inni.
Harmur er í huga hennar nán-
ustu og okkar allra sem þekktum
hana og þótti svo vænt um hana,
en minnug megum við þess að gott
er að eiga slíka lífssögu við ferða-
lok.
Öll fjölskylda okkar þakkar af
alhug allar góðar stundir frá fyrstu
tíð. En hennar er sárt saknað. Dídí
lést að morgni 1. október eftir
skamma en stranga baráttu við illan
sjúkdóm, aðeins 59 ára gömul.
Blessuð sé minning hennar.
Guðný Þorsteinsdóttir
Mánudagin 1. október sl. andað-
ist í Borgarspítalanum vinkona okk-
ar hjóna, Anna Hallgrímsdóttir,
langt fyrir aldur fram, en hún varð
aðeins fimmtíu og níu ára gömul.
Foreldrar Önnu voru hjónin Herdís
Lárusdóttir frá Siglufirði og Hall-
grímur G. Bjömsson frá Miðfirði
fyrrverandi bifreiðastjóri og fisk-
verkandi. Þau slitu síðar samvist-
um. Vegna heilsubrests móður
Önnu, Herdísar Lárusdóttur, fór
Anna aðeins fimm ára gömul í fóst-
ur til frænku sinnar, Halldóru Sig-
urðardóttur og hennar manns, Þor-
steins Péturssonar kaupmanns og
útgerðarmanns, og ólu þau hana
upp. Arið 1951 giftist Anna eftirlif-
andi manni sínum, Hreini Sumar-
liðasyni kaupmanni. Þau eiga þijú
börn, uppkomnar og dugmiklar
stúlkur, þær heita Sigurh'na,
Agústa og Jona Margrét.
Barnabörn Önnu og Hreins eru
nú sex talsins. Það er nú svo þrátt
fyrir að eini fasti punkturinn í lífinu
sé sá að einhvern tíma skuli allir
deyja, að manni verður alltaf jafn
hverft við og vill ógjarnan sætta
sig við orðinn hlut.
Þegar horft er yfír farinn veg
koma minningamar upp í hugann,
ljúfar minningar um góða konu.
Ánna var ákveðin í skoðunum
sínum og skóf ekkert af hlutunum,
sama hver í hlut átti. Hún lét sig
málin varða, var hreinskiptin, fals-
laus og einlæg með afbrigðum, hún
var sönn vinum sínum.
Við hjónin höfum átt margar
ógleymanlegar stundir saman með
þeim Önnu og Hreini, bæði hér
heima og erlendis. Það viljum við
nú þakka fýrir. Um síðustu áramót
fórum við saman eins og oftsinnis
áður til útlanda, í þetta sinn á ára-
mótafagnað. Þar var Anna hressust
af okkur eins og endranær. Engum
af okkur hefði dottið í hug að Anna
ætti eftir ólifað aðeins níu mánuði
þessa árs, þess sama árs sem við
óskuðum hvert öðru farsældar á
nýju ári. Sannarlega veit enginn
ævina fyrr en öll er.
Já, minningarnar sækja að og
margs er að minnast. Við minn-
umst notalegu kvöldanna á heimili
þeirra Önnu og Hreins, þar sem
skrafað var saman um heima og
geima, mest var þó rætt um verslun
og viðskipti, en þar lá hugur okkar
saman. Kannski þegar líða tók á
kvöldið var gítarinn tekinn upp og
lagið tekið, en Anna var söngelsk
og hafði gaman af tónlist. Gítarinn
hennar Önnu hefur þagnað í bili,
en þráðurinn verður tekinn upp
síðar.
Okkar ágæti vinur Hreinn sér
nú á bak góðri konu, konu sem var
honum meira en góð eiginkona, hún
var honum ómetanlegur starfsfélagi
gegnum árin. Kjörbúð Laugaráss
stofnsettu þau árið 1959 og ráku
hana samfelltí 25 ár. Þar stóð hún
við hlið manns síns í blíðu og stríðu.
Það fór heldur ekki fram hjá okkur
hjónum hve samhent og hamingju-
söm þau Anna og Hreinn voru,
sannarlega alla tíð eins og nýtrúlof-
uð, því er missir Hreins mikill. Með
þessum fátæklegu kveðjuorðum
biðjum við algóðan Guð að varð-
veita vinkonu okkar Önnu og
styrkja vin okkar Hrein og hans
fjölskyldu í sorgum sínum. Fjöl-
margir félagar innan kaupmanna-
samtakanna hafa beðið mig fyrir
samúðarkveðjur til handa Hreini og
hans fjölskyldu í þessum kveðjuorð-
um. Skarð Önnu verður vandfyllt.
Blessuð sé minning hennar.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem.)
Gunnar og Jona
Þegar ég frétti að hún Anna mín
hefði verið lögð inná sjúkrahús með
alvarlegan sjúkdóm og væri vart
hugað líf runnu í gegnum huga