Morgunblaðið - 30.01.1991, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUÐAGUR 30, JANÚAR 1991
Flugvélabyrgi Iraka
auðveld skotmörk
Afleiðing stríðsins:
Flugfélög fækka ferðum
vegna samdráttar í flugi
Sætanýting Lufthansa lækkar úr 60% í 40%
London. Daily Telegraph.
BRESKA flugfélagið British Airways ákvað í gær að fækka ferð-
um til Parísar og New York vegna samdráttar sem orðið hefur
í flugi vegna stríðsins fyrir botni Persaflóa. Sömuleiðis ákvað
Lufthansa að fækka daglegum áætlunarferðum um 60 vegna þess
að sætanýting í þeim hefði lækkað úr rúmlega 60% í 40%.
Brussel. Reuter.
VESTRÆN stjórnvöld vissu nán-
ast allt um leynileg flugvélabyrgi
íraka og ættu auðveldlega að
geta eyðilagt þau, að því er
belgískur verkfræðingar, sem
aðstoðaði við að reisa þau, sagði
í gær.
„Auðvitað vissu stjórnvöld á Vest-
urlöndum frá byijun hvað við vorum
reisa í írak, hvernig við gerðum það
og til hvers,“ sagði verkfræðingur-
inn í viðtali við belgíska dagblaðið
Le Soir. Talið _er að mikill hluti af
herflugvélum íraka, alls um 700
vélar, hafi verið geymdar í byrgjun-
um frá því stríðið við Persafióa hófst.
Verkfræðingurinn starfaði fyrir
íraska flugherinn í þijú ár á vegum
belgíska fyrirtækisins Six Construct
Intemational. Hann sagði að stjórn-
völd hefðu fengið upplýsingar um
byrgin frá vestrænu fyrirtækjunum,
sem áttu þátt í að reisa þau.
Blaðið birti myndir af byrgjunum
og samkvæmt þeim eru þau fyrir
eina eða tvær flugvélar. Verkfræð-
ingurinn sagði að byrgin væru í raun
ekki neðanjarðar, eins og vestrænir
fjölmiðlar hafa haldið fram, heldur
hefði sandi einfaidlega verið mokað
yfir þau. „Engin af þessum byrgjum
þyldu öfluga sprengju ef henni yrði
varpað á réttart stað,“ sagði verk-
fræðingurinn.
Washington, Nikósíu. Reuter.
MARLIN Fitzwater, talsmaður
George Bush Bandaríkjafor-
seta, vísaði í gær á bug yfirlýs-
ingum Saddams Hussein, for-
Talsmaður British Airways
sagði að bókanir félagsins hefðu
dregist saman um 13% að undan-
förnu þegar á allar .flugleiðir væri
litið. Bókanir ýmissa bandarískra
flugfélaga hafa hins vegar dregist
saman um 30% og hafa þau fækk-
að áætlunarferðum til Evrópu.
Talsmaður bresku flugvallar-
stjórnarinnar sagði í gær að sam-
drátturinn í flugi vegna stríðsins
hefði lýst sér í fækkun farþega til
London. Hefði þeim fækkað um
seta íraks, í viðtali hans við
fréttamann CNN- sjónvarps-
stöðvarinnar í Bagdad. í viðtal-
inu sagði Saddam m.a. að Scud-
eldflaugar íraka gætu borið
efna- og sýklavopn auk þess sem
unnt væri að búa þær kjarn-
orkuhleðslum.
Fitzwater sagði Saddam ein-
ungis hafa endurtekið fyrri yfirlýs-
ingar og hótanir í garð Banda-
ríkjamanna og haft í frammi
venjubundinn áróður. Saddam
hefði hótað viðúrstyggilegum
stríðsglæpum og reynslan sýndi
að hann hikaði ekki við að fremja
slík grimmdarverk.
Sérstaka athygli vakti sú full-
yrðing forsetans að Scud-eldflaug-
arnar gætu borið kjarnahleðslur.
Vestrænir hemaðarsérfræðingar
fullyrða að írakar ráði ekki yfir
kjarnorkuvopnum og lýstu nokkrir
þeirra yfir furðu sinni sökum þess-
ara ummæla forsetans í gær. Er
Saddam var spurður hvort hann
myndi beita efnavopnum í Persa-
flóastyijöldinni sagði hann að ír-
akar myndu svara sérhverri árás
í sömu mynt. Enn hefði hefð-
bundnum vopnum einungis verið
beitt í stríðinu og vonandi reyndist
ekki nauðsynlegt að grípa til ann-
arra og áhrifameiri vígtóla.
í viðtalinu, sem Peter Arnett,
fréttamaður CNN í Bagdad, tók á
mánudag sagði Saddam að her-
sveitir bandamanna hefðu fyrst
ráðist á olíumannvirki íraka. Því
væri írökum heimilt að „nota“ olíu
í hemaðarlegum tilgangi. Virtist
hann með þessu vera.að vísa til
mengunarinnar á Persaflóa en
talsmenn herstjórnar bandamanna
hafa sakað íraka um að hafa
dælt allt að 11 milljónum olíufata
í sjó fram.
íraksforseti var spurður hvernig
á því stæði að fjölda íraskra flug-
véla hefði verið flogið yfír til.íran
undanfarna daga. Þetta þykir í
raun óskiljanlegur atburður ekki
síst í ljósi þess að íranir og írakar
háðu blóðuga átta ára styijöld á
síðasta 'áratug. Svör Saddams
þóttu ekki sérlega upplýsandi.
Hann kvað írani og Iraka líta
styijöldina við Persaflóa svipuðum
augum og vísaði til þess að bæði
21% á Heathrow-flugvelli í síðustu
viku og 17% á Gatwick.
Þrátt fyrir samdrátt, hærri
tryggingar, hótanir um hryðjuverk
og hernaðarátök hafa a.m.k. átta
flugfélög hafíð að nýju flugferðir
til ríkja við Persaflóa. Fyrst til að
ríða á vaðið var British Airways
með ferðum til Saudi-Arabíu,
Sameinuðu arabísku furstadæm-
anna og Óman. Önnur félög sem
ákveðið hafa að halda uppi lítils
háttar flugi til Persaflóasvæðisins
ríkin væm íslömsk. írakar, mál-
svarar trúarinnar, ættu í höggi við
villutrúarmenn. Amett sagðist
hafa spurt Saddam hvort hann
teldi að flugvélar þessar yrðu not-
aðar á síðari stigum styijaldarinn-
ar og kvaðst forsetinn þá ætla að
virða allar ákvarðanir írana í þessu
efni. Af hálfu íranskra stjórnvalda
liggur fyrir að flugvélarnar verða
kyrrsettar í íran þar til stríðinu
lýkur.
Forsetinn virtist ekki hafa nein-
ar efasemdir um réttmæti þess að
halda flugmönnum þeim sem írak-
ar hafa náð á sitt á vald á hernað-
arlega mikilvægum stöðum og
vísaði til þess að íraskir námsmenn
eru Air France, Gulf Air, Egypt
Air, Air India, Aeroflot, Cathay
Pacifíc og Kuwait Aii-ways.
Á sama tíma hefur vænkast
hagur fyrirtækja sem bjóða upp á
„myndbandafundi" landa í milli.
Vegna óvissunnar sem skapast
eftir að Persaflóastríðið braust út
hafa mörg fyrirtæki bannað
starfsmönnum sínum og stjóm-
endum að ferðast í flugi. í staðinn
hafa þau efnt til síma- og mynd-
bandafunda í auknum mæli. Hefur
þessi þjónusta breska símafélags-
ins, British Telecom, aukist um
60% á hálfum mánuði og um 75%
síðustu 11 dagana hjá bandaríska
símafélaginu American Telephone
& Telegraph (AT&T).
erlendis hefðu verið hafðir í haldi
frá því styijöldin braust út. Forset-
inn kvaðst ekki efast um að írak-
ar yrðu sigurvegarar styijaldar-
innar og gat þess að írösk stjórn-
völd mætu mikils mótmæli sem
fram hefðu farið víða um heim
gegn hernaðaraðgerðum banda-
manna.
Peter Amett kvað Saddam
Hussein hafa komið vel fyrir en
kvaðst hafa fengið það á tilfinn-
inguna eftir að hafa talað við for-
setann að hann myndi hugsanlega
beita óhefðbundnum vopnum yrðu
írakar fyrir miklu mannfalli í Pers-
aflóastyijöldinni.
Reutcr
Olíubrákin mengar ekki
vatnshreinsistöðvar
Yfirvöld í Saudi-Arabíu sögðu í gær að tekist hefði að koma í veg fyrir
að olíubrákin á Persaflóa mengaði vatnshreinsistöðvar í lanainu. Meng-
unarvarnargirðingum hefur einnig verið komið fyrir umhverfis eyjar
við strendur landsins til að vernda þúsundir fugla og-skjaldbaka sem
eiga þar heimkynni. írakar dældu um 11 milljónum fata af olíu í hafíð
og er brákin nú 80 km löng og 20 km á breidd. Talið er að 32 sækýr,
500 skjaldbökur og 1.500 sæsnákar hafi þegar drepist af völdum
mengunarinnar. Á myndinni kannar bandarískur hermaður ströndina
nálægt landamærunum að Kúveit.
Saddam Hussein í viðtali við CNN:
Segir Scud-eldflaugar geta bor-
ið efna- og kjamorkuhleðslur
Bandaríkjamenn vísa yfirlýsingum forsetans á bug
Reuter
Saddam Hussein heilsar íröskum hermanni í Kúveit er hann var á
ferð þar nýlega.