Morgunblaðið - 17.05.1991, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. MAÍ 1991
Bretland:
Bók fyrrum blaða-
fulltrúa ritskoðuð
St. Andrews, frá Guðmundi Heiðari Frimannssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
Ríkisstjórn Bretlands ritskoðaði endurminningar Sir Bernhards
Inghams, fyrrum blaðafulltrúa frú Thatchers. Sunnudagsblaðið
The Sunday Times birti nokkra af ritskoðuðu köflunum sl. sunnu-
dag.
Sir Bernhard Ingham var blaða-
fulltrúi frú Thatchers, fyrrum for-
sætisráðherra, frá því hún tók við
embætti árið 1979 og þar til hún
varð að láta af því í fyrra. Sir
Bernhard var valdamikill og náinn
samstarfsmaður forsætisráðher-
rans og eins og margir, sem upp-
runnir eru í Jórvíkurskíri, skóf
hann ekki utan af hlutunum.
Sir Bernhard lét af embætti um
leið og frú Thatcher. Hann hefur
nú ritað endurminningar sína frá
þessum árum. Hann skilaði hand-
riti til útgefandi síns fyrr á árinu
og sömuleiðis til ríkisstjómarinnar,
en reglur um embættismenn ríkis-
ins kveða á um, að þeir verði að
leita samþykkis hennar, ef þeir riti
eitthvað um reynslu sína í embætti.
The Simday Times keypti rétt
til að birta útdrætti úr bókinni.
Það komst yfir óritskoðað eintak
af henni. Sl. sunnudag birti það
svo frétt um, hvemig bókin hefði
verið ritskoðuð.
Mestum tíðindum sætir kaflinn
um Westland-málið svonefnda, en
Grænland:
Alnæmi
breiðist
hratt út
Kaupmannahöfn. Frá N. J. Bruun,
fréttaritara Morgunblaðsins.
ALNÆMISSMIT breiðist svo
hratt út í Grænlandi, að
Mads Melby, yfirlæknir á
Statens Seruminstitut, sjúk-
dómarannsóknastöð danska
ríkisins, telur nauðsynlegt
að grípa til sérstakra ráð-
stafana. Á þremur árum
hafa 22 menn greinst með
smit.
Melby segir, að hlutfallslega
séu jafn margir smitaðir í Dan-
mörku og Grænlandi en
munurinn sé sá, að í Danmörku
tók það tíu ár að ná hlutfalls-
tölunni en ekki þijú eins og í
Grænlandi. Þá bendir hann
einnig á, að í Danmörku séu
áhættuhóparnir eiturlyfjaneyt-
endur, sem sprauta sig, dreyra-
sjúklingar og kynhverfir en í
Grænlandi er þessum hópum
varla fyrir að fara.
þá sagði Michael Heseltine, núver-
andi umhverfisráðherra, af sér
embætti vegna ágreinings um sölu
á þyrlufyrirtækinu Westland. Þetta
mál reið stjóm Thatchers næstum
að fullu árið 1985.
Sir Bernhard telur Heseltine ein-
an bera ábyrgð á því, hvemig fór.
Harka hans í málinu hafi byggst
á ótrúlegu dómgreindarleysi, sem
Sir Bernhard segir, að geri Heselt-
ine óhæfan til að vera forsætisráð-
herra. Sömuleiðis fer hann ekki
leynt með andúð sína á Sir Geoffr-
ey Howe, en Sir Geoffrey átti veru-
legan þátt í að steypa frú Thatch-
er af stóli.
Margt af því, sem um þessa tvo
menn er sagt, var ritskoðað. Sömu-
leiðis það, sem blaðafulltrúinn
sagði um stjómmálamenn i Evr-
ópu. Fyrir ritskoðun segir hann
Evrópubandalagið hringleikahús
og sameiningu Evrópu aigerlega
tilgangslausa. Sömuleiðis var
strikað út, að Þjóðveijar hefðu
horfið af sviði alþjóðastjómmála í
upphafi Persaflóastyijaldarinnar.
Það var einnig fellt út, að frú
Thatcher hefði sífellt þurft að þola
skammir og yfirgang smámenna í
Evrópubandalaginu. Þar hefðu ít-
alir verið verstir.
Talið er að þessar fréttir auki
töluvert sölu bókarinnar, en hún
kemur út í næstu viku.
Sovétríkin:
Reuter
Friður í Beirut
Eftir linnulitla bardaga og bræðravíg í 15 ár
virðist loks vera að komast á friður í Líbanon.
í landinu er nú aðeins ein ríkisstjóm og stjórnar-
herinn hefur gengið hart fram í að afvopna
herflokka hinna ýmsu fylkinga þótt sumar þeirra
séu tregar ti!. Á myndinni eru börn að ná í vatn
á Grænu línunni svokölluðu í Beirut en hún var
áður einskismannsland sem skildi borgarhluta.
Dauðinn var nánast vís hveijum sem þangað
vogaði sér.
Neyðaráætlun í efnahags-
málum líklega samþykkt
Mn&livn Rmdnp
Moskvu. Reuter.
LIKLEGT er, að samningar takist með Míkhail Gorbatsjov, for-
seta Sovétríkjanna, og fulltrúum sovétlýðveldanna um nýja neyð-
aráætlun í sovéskum efnahagsmálum. Er henni ætlað að koma í
veg fyrir efnahagslegt hrun og eyða öllum efa um, að áfram verði
haldið á umbótabrautinni. Er niikil áhersla lögð á aukna einkavæð-
ingu og minni niðurgreiðslur og alríkisstjórnin mun afsala sér
ýmsum völdum, til dæmis yfir ákveðnum atvinnugreinum, í hend-
ur lýðveldunum.
Fulltrúar 13 af 15 sovétlýðveld-
anna hafa tekið þátt í umræðum
um nýju áætlunina og eru aðeins
undanskildir Eistlendingar og Ge-
orgíumenn. Virðist vera á því vax-
andi skilningur, að efnahagsstarf-
semin í sovésku lýðveldunum sé
orðin svo samofin, að hún verði
ekki skilin í sundur í einu vet-
fangi. Með áætlunihni er annars
stefnt að því að auka iðnaðar- og
neysluvöruframleiðslu í landinu og
draga úr gífurlegum og sívaxandi
fjárlagahalla.
Áætlunin er í átta liðum og má
nefna, að sovétstjórnin, stjómir
iýðveldanna og sveitarstjómir eiga
að semja niðurskurðarfjárlög fyrir
síðara misseri ársins og grípa til
ýmissa aðgerða til auka fram-
leiðslu. Þá á að skipta arðinum af
ýmissi vinnslu, til dæmis olíu- og
demantavinnslu, á milli lýðveld-
anna en á móti skulu þau axla
saman erlendu skuldabyrðina. Á
síðara misseri verða lýðveldunum
gefnar fijálsar hendur um mótun
einkavæðingarinnar og vinna skal
að því að gera rúbluna skiptanlega
á mörkuðum og ýta undir erlenda
fjárfestingu með skattaívilnunum
og stofnun sérstakra efnahags-
svæða. Síðast en ekki sist verða
verkföll bönnuð á þessu ári.
Hér hefur aðeins verið stiklað á
stóru en sagt er, að tillögurnar
hafi fengið misjafnar undirtektir
meðal fulltrúa lýðveldanna. Flestir
virðast þó vera á því, að svo illa
sé komið í sovéskum efnahagsmál-
um, að betra sé að veifa röngu tré
en öngu.
ísáttahug
Kínveijar og Sovétmenn
vilja nú sættast eftir ára-
tuga óvild og ágreining
og til marks um það er
heimsókn Jiang Zemins,
formanns kínverska
kommúnistaflokksins, til
Moskvu. Er hann hæst
settur kínverskra ráða-
manna, sem þangað hefur
komið í 34 ár eða síðan
Maó formaður var þar á
ferð. í gær var undirrit-
aður samningur um aust-
urlandamæri Sovétríkj-
anna og Kína og var
myndin tekin að því loknu
af þeim Zemin og Míkhaíl
Gorbatsjov, forseta Sov-
étríkjanna. Talsmaður
kínversku stjómarinnar
sagði í gær, að góð sam-
skipti ríkjanna myndu
stuðla að stöðugleika og
friði.
Verðmæti fjarlægð fyrir
komu Ceaucescus-hjóna
London. Reuter.
ELIZABET II Bretadrottning lét fjarlægja öll verðmæti úr gesta-
herbergjum konungshallarinnar fyrir heimsókn rúmenska harð-
stjórans Nikolae Ceausescus, að því er dagblaðið Sunday Tele-
graph sagði sl. sunnudag.
Ceausescu og eiginkona hans
Elena, sem tekin voru af lífi í bylt-
ingunni í Rúmeníu árið 1989,
höfðu tekið ófijálsri hendi skraut-
gripi og nytjahluti fyrir þúsundir
Bandaríkjadollara úr herbergjum
sínum meðan þau voru í opinberri
heimsókn í París árið 1978, að
sögn blaðsins.
Frétt sem birt er í blaðinu undir
fyrirsögninni „Fingralangi Nic er
að koma“ er byggð á heimildamynd
sem Breska ríkissjónvarpið, BBC,
sýnir í kvöld. Þar kemur fram að
Valery Giscard d’Estaing, þáver-
andi forseti Frakklands, hafi haft
símasamband við Buckingham-höll
og varað drottninguna við Ceaus-
escu-hjónunum. Samkvæmt frá-
sögn hans hurfu lampar, vasar og
öskubakkar, svo og munir sem los-
aðir voru af baðherbergisveggjum.
„Það var engu líkara en innbrots-
þjófar hefðu fengið að athafna sig
þama heilt sumar," sagði hann í
viðtali við BBC.
Drottningin skipaði hallarvörð-
um að hafa nánar gætur á hjónun-
um og þættinum kemur fram að
hún hafi seinna sagt að þessi heim-
sókn hafí verið verstu þrír dagarn-
ir í lífí sínu.