Morgunblaðið - 11.03.1994, Qupperneq 37
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. MARZ 1994
37
sjónum. Hann var kappsfullur og
metnaðargjarn fiskimaður. Hann
var farsæll og fengsæll. Hann var
ákveðinn og fylginn sér, vildi láta
hlutina ganga og hlífði sjálfum sér
í engu. Hann taldi til dæmis ekki
eftir sér ef rifrildi var í nótinni að
koma aftur á og gera við með mönn-
um sínum. Hann kunni betur við
að menn létu hendur standa fram
úr ermum. Jafnframt -var hann
sanngjarn og réttsýnn og fór vel
með menn og búnað. Alltaf var stutt
í hláturinn undir rólyndislegu yfir-
borðinu. Undir niðri var hann hinn
káti og skemmtilegi maður og gat
alltaf séð spaugilegu hliðarnar á
málunum. Hann hafði gaman af að
spjalla og velta vöngum yfir lífinu
og tilverunni. Þær voru margar
ánægjustundirnar í brúnni með
honum á þessari loðnuvertíð og
gleymast seint.
Eitt helsta áhugamál hans var
stangaveiði og stundaði hann laxveið-
ar í frístundum sínum eftir því sem
tækifærið gafst. Þær voru ófáar
ánægjustundimar sem hann átti með
fjölskyldu sinni og vinum í faðmi
náttúrunnar þar sem hann gat hvílst
frá dagsins önn og notið lífsins.
Guðjón kvæntist eftirlifandi eig-
inkonu sinni, Salóme Guðmunds-
dóttur frá ísafirði, árið 1967 og
eignuðust þau eina dóttur, Láru
Huld, sem stundar nú nám við
Háskóla íslands. í hinum erfiðu
veikindum sýndi Guðjón æðruleysi
og yfirvegun og þar stóð Sallý þétt
við hlið hans til hinstu stundar og
var honum mikill styrkur í erfiðri
baráttu.
Nú er Guðjón allur og komið að
kveðjustund. Mikill er missir eigin-
konu, dóttur og fjölskyldunnar allr-
ar. Ástvinum Guðjóns sendi ég og
fjölskylda mín innilegar samúðar-
kveðjur á þessari sorgarstund og
bið góðan Guð að gefa ykkur styrk.
Guð blessi minningu góðs drengs.
Frænda minn kveð ég að leiðar-
lokum með ljóðlínum Jónasar Hall-
grímssonar:
Flýt þér, vinur, í fegra heim.
Kijúptu að fótum friðarboðans
og fljúgðu á vængjum morpnroðans
meira að starfa pðs um geim.
(J.H.)
Guðjón Þórðarson.
Nú þegar daginn er óðum að
lengja og myrkrið að víkja fyrir birt-
unni, kvaddi Guðjón vinur minn þetta
líf. Baráttu við erfiðan sjúkdóm er
lokið. Dauðinn kemur manni alltaf
jafn mikið á óvart. Víst var það vitað
um nokkurn tíma að ekki væri von
um bata, en einhvern veginn trúði
ég því alltaf að hann myndi hrista
þetta af sér, slíkt hraustmenni sem
hann var.
Vinskapur okkar hófst fyrir hart-
nær 40 árum, þegar við smápattar
lékum saman fótbolta í yngstu flokk-
unum. Sú vinátta hefur staðið síðan.
Að vísu var oft langt milli funda, en
við fylgdumst alltaf hvor með öðrum
og hittumst þegar tækifæri gáfust til.
Fyrir allmörgum árum fórum við
Guðjón að stunda veiðiskap saman
og betri veiðifélaga var vart hægt
að fá. Fyrir utan það að hann hafði
einstaka ánægju af öllum veiðiskap,
var framkoma hans í garð veiðifélag-
anna slík að aldrei bar skugga á.
Guðjón var hæglátur maður að
eðlisfari, það breyttist aldrei þó átök
væru í veiðiskapnum, alltaf jafn
hægur og rólegur. í mesta lagi flaut-
aði hann aðeins ef ekki var allt eins
og honum fannst að ætti að vera.
Nú förum við ekki fleiri ferðir í
Víðidalsá eða Grímsá, en ef ég á
eftir að standa á árbakka og glíma
við þann stóra, er ég viss um að þú
stendur einhvers staðar álengdar í
ljósblikinu og fylgist með.
Ég á eftir að sakna þín, vinur.
Við Sigrún sendum ástvinum Guð-
jóns innilegar samúðarkveðjur.
Eyleifur Hafsteinsson.
Kær samstarfsmaður og vinur er
kvaddur í dag langt um aldur fram.
Með Guðjóni er genginn einn besti
og eftirsóttasti skipstjóri landsins,
karlmenni svo eftir var tekið og
kepjonismaður svo af bar.
A fáum mánuðum náði illvígur
sjúkdómur að bera hann ofurliði, en
í baráttunni við ólæknandi sjúkdóm
sýndi hann þvílíkan lífsvilja og dugn-
að að við sem fylgdumst með dáð-
umst að viljafestu hans og kjarki.
Einmitt þessir eðliskostir einkenndu
allt hans lífshlaup.
Hvert byggðarlag á allt undir
dugnaði og útsjónarsemi íbúa sinna.
Akurnesingar hafa ekki hvað síst
mátt þakka velsæld sína afburða sjó-
mönnum, mann fram af manni. Guð-
jón var einn þessara afburðasjó-
manna og átti ekki langt að sækja
að verða góður skipstjóri, því að fað-
ir hans, Bergþór Guðjónsson, er
annálaður skipstjóri og það var afi
hans, Guðjón Þórðarson á Ökrum,
einnig. Feðgarnir voru allir skipstjór-
ar á skipum sömu útgerðar á mis-
munandi tímum. Guðjón Þórðarson
var meðeigandi í mótorbátnum Vík-
ingi árið 1913, Bergþór Guðjónsson
stýrði meðal annars skipi með sama
nafni 1933 og síðasta veiðiferð Guð-
jóns Bergþórssonar var á nótaskipinu
Víkingi í desember 1993.
Snemma var ljóst að Guðjón hafði
tekið í arf áhuga forfeðranna á sjó-
mennskunni, því fermingarárið fór
hann fyrst til sjós. Hann fór í Stýri-
mannaskólann strax og hann hafði
aldur til 18 ára gamall og lauk skól-
anum á einu ári. Hann var afburða
námsmaður og hvöttu foreldrar hans
hann til langskólanáms en hugurinn
stóð „í brúnni“ og þar átti hann svo
sannarlega heima og annað starf en
skipsstjórn kom aldrei til greina í
hans huga. Sjó sótti Guðjón ávallt
frá Akranesi enda mikill Skagamað-
ur að upplagi.
Móðir Guðjóns er Guðrún Brynj-
ólfsdóttir, einnig borinn og barn-
fæddur Akurnesingur eins og faðir
hans. Mjög náið sdamband átti Guð-
jón við foreldra sína alla tíð og vöktu
þau yfir velferð hans og fylgdust af
miklum áhuga með velgengni hans.
Tvo systkini átti Guðjón, Brynjar,
sem býr á Akranesi, og Ósk, sem
er búsett í Borgarnesi.
Árið 1964 aðeins tvítugur réð
hann sig fyrst sem skipstjóra á Sig-
urvonina ÁK og fór norður á síld,
en það var einmitt nótaveiðin sem
átti best við hann. Þeir feðgar Guð-
jón og Bergþór keyptu bát saman
1965 sem hét Sigurfari og gerðu
þeir hann út með góðum árangri til
ársins 1971 en það ár réð Guðjón
sig til Haraldar Böðvarssonar & Co.
Fyrsta skipið sem hann var með hjá
þeirri útgerð var Skírnir, síðan
Rauðsey og Sigurfari sem í dag heit-
ir Höfrungur. Guðjón átti helminginn
í því skipi í nokkur ár á móti fyrirtæk-
inu. Síðustu árin hefur Guðjón verið
skipstjóri á nótaskipunum Höfrungi
og Víkingi á móti Marteini Einars-
syni og Viðari Karlssyni.
Haustið 1971 þegar Guðjón tók
Skírni kynntist ég honum fyrst fyrir
alvöru. HB & Co hafði ráðist í að
kaupa tvö nótaskip frá Reykjavík,
Rauðsey og Skírni, þá um haustið
og töldu margir að djarft væri teflt
með þessum kaupum. Ég minnist
þess að þegar einn trúr og tryggur
starfsmaður stóð í brú annars skips-
ins og sagði „þetta gengur aldrei
upp“, þá gekk Guðjón til hans og
lagði hönd yfir öxl hans eins og hon-
um var einum lagið og sagði rólega
en ákveðið „þetta gengur allt saman
upp hjá okkur, Aggi minn“. Guðjón
reyndist sannspár því loðnuveiðar
hófust fyrir alvöru stuttu seinna.
Ég bar frá fyrstu kynnum mikið
traust til hans og hann var svo sann-
arlega traustsins verður. Hann var
ekki aðeins afburða veiðimaður, hann
var trúr og tryggur því sem honum
var treyst fyrir og það fylgdi honum
ávallt farsæld. Guðjóni hélst vel á
mannskap alla tíð og fylgdu sömu
sjómennirnir honum í áratugi. Áhugi
hans og kapp til sjósóknar entist
honum til síðustu stundar því á milli
erfiðra krabbameinsmeðferða síðast-
liðið sumar og haust stundaði hann
sjóinn og náði sama árangri og ævin-
lega. Hann hafði samband við sjó-
mennina og fylgdist með veiðunum
til hinstu stundar.
Guðjón var meira en meðalmaður
að burðum, hár, þrekinn, fríður sýn-
um, alvörugefinn og lítið fyrir óþarfa
skraf. Hann gat verið harður í horn
að taka, vissi sinn vilja en var ávallt
sanngjarn, enda báru allir sem
kynntust honum mikla virðingu fyrir
honum. Guðjón var allra manna kát-
astur á gleðistundum og hafði gaman
af smástríðni. Hann var fastur gest-
ur á fótboltavellinum og stóð vel við
bakið á sínum mönnum.
Guðjón var gæfumaður. Stærsta
gæfan í hans lífi var Salóme Guð-
mundsdóttir sem ættuð er frá
ísafírði, henni kynntist hann ungur
og hún reyndist honum frá fyrstu til
síðustu stundar slíkur samferðamað-
ur og vinur að við sem fylgdumst
með síðustu samvistardögum þeirra
hér í þessum heimi munum því seint
gleyma. Eina dóttur eignuðust þau,
Láru Huld, sem er nú 25 ára og
stundar nám í lögfræði. Hún stund-
aði sjómennsku á tímabili með föður
sínum og íþróttaáhuganum deildu
þau saman. Guðjón var stoltur af
stelpunni sinni sem færði honum
ómælda hamingju, enda voru þau
afar samrýnd.
Á kveðjustund þakka ég fyrir hönd
bræðra minna Sveins og Sturlaugs
og annarra samstarfsmanna fyrir
áralanga og góða samvinnu um leið
og við vottum aðstandendum okkar
dýpstu samúð.
Guð gefi þeim öllum styrk á erfið-
um tímum.
Haraldur Sturlaugsson.
Hinn 2. mars lést á Sjúkrahúsi
Akraness Guðjón Bergþórsson skip-
stjóri eftir löng og ströng veikindi.
Guðjón var fæddur 21. mars 1944,
sonur Bergþórs Guðjónssonar frá
Ökrum og konu hans, Guðrúnar
Brynjólfsdóttur.
Guðjón ólst upp í föðurhúsum á
Akranesi ásamt tveimur systkinum
sínum. Á því heimili- hefur umræðan
sjálfsagt oft snúist um sjósókn og
aflabrögð, en þeir Akrabræður voru
orðlagðir aflamenn svo og Brynjólfur
afí Guðjóns í móðurætt. Það hefur
því varla komið mörgum á óvart
þegar Guðjón ákvað á ungum aldri
að gera sjósókn að sínu lífsstarfi.
Hann hóf sína sjómennsku sem há-
seti, en eftir að hafa lokið stýri-
mannsprófí varð hann stýrimaður og
síðar fengsæll skipstjóri um áratuga
skeið. Við sem hér minnumst okkar
fallna foringja, skipveijar á Víkingi
AK 100, höfðum notið starfskrafta
Guðjóns um tveggja ára skeið, eftir
að þeir urðu tveir skipstjórarnir hjá
okkur, Guðjón og Viðar Karlsson,
og skiptu starfinu á milli sín.
Guðjón kom okkur fyrir sjónir sem
traustur og öruggur skipstjóri. Hann
var því vanur að ná góðum árangri
í starfi sínu og þurfti því að gera
þær kröfur til undirmanna sinna að
hver og einn skilaði sínu verki eins
og vera bar. En mestar kröfurnar
gerði hann vafalaust til sjálfs sín
enda lofaði árangurinn stjórnandann.
Á sumarloðnuveiðunum sl. sumar
var orðið ljóst að Guðjón gekk ekki
heill til skógar. Hann lét þó engan
bilbug á sér fínna og stóð meðan
stætt var og raunar miklu lengur,
því síðustu veiðiferð sinni lauk hann
ekki fyrr en 14. desember, þá orðinn
fárveikur. Upp úr Víkingi komu þá
hátt í 1.100 tonn af loðnu og desemb-
erhlutnum var borgið.
Guðjón var glæsimenni bæði í sjón
og raun. Hann var mikill að vallarsýn
og rammur að afli, enda kominn af
sterkum stofnum í báðar ættir. Eitt
atvik sem kom fyrir á Sigurfaranum
á síldveiðum í Faxaflóa í lok sjöunda
áratugarins lýsir Guðjóni kannski
betur en mörg orð. Þeir höfðu ætlað
sér að kasta á torfu en þegar nótin
fór ekki á réttu augnabliki, þá var
hætt við kastið. Pokinn var þá kom-
inn útfyrir og nótin tekin að renna
þegar skipið stoppaði. Strákarnir
reyndu þá að toga það inn aftur, sem
útfyrir var farið, en höfðu ekki er-
indi sem erfiði. Er Guðjón sá það,
snaraðist hann úr brúnni til þeirra
og dreif nótina inn af svo miklum
krafti að „við höfðum varla við að
draga slakann frá honum,“ eins og
einn þeirra lýsti þessu atviki. Þannig
má segja að lífshlaup Guðjóns hafi
verið, stöðugt tekist á við verkefnin
af fullu afli.
í brúnni á vel búnu fiskiskipi er
mikið af tækjum sem skipstjórinn
þarf að kunna vel á og ráða þær
rúnir er þar birtast. Við þetta vildi
Guðjón hafa algjört næði og lét ekk-
ert utanaðkomandi trufla sig, þetta
virtu skiþveijar. Er hann birtist síðar
í borðsalnum að loknu góðu dags-
verki og menn fóru að glettast, þá
var enginn orðheppnari og kátari en
skipstjórinn.
Á unglingsárunum lék Guðjón
knattspyrn'u eins og svo margir Ák-
urnesingar fyrr og síðar. í sínum
aldursflokki þótti hann bera svo af
að hann lék einnig með næsta flokki
fyrir ofan sinn. Það var vist ekkert
auðvelt að komast framhjá stóra
miðframverðinum af Skaganum.
Sjálfsagt hefði Guðjón getað náð
langt í knattspyrnunni hefði sjó-
mennskan ekki kallað hann til sín
svo ungan. Alla tíð fylgdist Guðjón
vel með knattspyrnunni og til gam-
ans má geta þess, að í sumar, þegar
úrslitaleikur bikarkeppninnar var
háður, sigldi hann inn á Patreksfjarð-
arflóann svo við skipveijarnir gætum
séð leikinn í beinni útsendingu.
í einkalífinu var Guðjón gæfumað-
ur. Eftirlifandi eiginkona hans er
Salóme Guðmundsdóttir frá ísafirði.
Þau eignuðust eina dóttur, Láru
Huld, sem er nemandi í Háskóla Is-
lands. Það er aðdáunarvert hversu
vel og dyggilega Salóme stóð við
hlið mannsins síns, ekki síst í hans
miklu veikindum, þegar hún fylgdist
með því að réttur skammtur af lyfj-
um væri tekinn á réttum tíma og
síðan á sjúkrahúsinu er hún var þar
honum til halds og trausts frá morgni
til kvölds.
Nú þegar vinur okkar og sam-
starfsmaður, Guðjón Bergþórsson,
er fallinn frá, langt fyrir aldur fram,
þá viljum við bera fram þakklæti
fyrir samstarfið um leið og við send-
um okkar dýpstu samúðarkveðjur til
þeirra mæðgnanna, Salóme og Láru,
svo og til foreldra hans, systkina og
annarra ættingja og vina.
Skipveijar á Víkingi AK 100.
í dag er kvaddur Guðjón Bergþórs-
son eða Jonni eins og hann var kall-
aður. Mér var hugsað til hans þegar
ég keyrði til Keflavíkur þriðjudaginn
2. mars, þar sem ég var að sækja
erlendan leikmann fyrir félagið okk-
ar. Á leiðinni mætti ég mörgum bif-
reiðum með fólki sem ég kannaðist
við en það fólk var að fara í jarðar-
för séra Jóns M. Guðjónssonar. Ég
velti því fyrir mér hvort það væri
tilviljun að Jonni skyldi kveðja okkur
á sama sólarhring og séra Jón var
jarðsettur, því að fyrir mér er svo
margt líkt með þeim, séra Jóni og
Jonna, þó að á ólíkum sviðum sé.
Báðir eldhugar á sínu sviði en samt
svo hlédrægir og kurteisir.
Jonni var veiðimaður af guðs náð
hvort sem hann var á sjó eða með
stöng við veiðar. Ég kynntist honum
best í veiðitúrum sem við fórum sam-
an ásamt félögum okkar héðan af
Akranesi og úr Hafnarfirði. Það voru
dýrlegir dagar þar sem Jonni naut
sín. En best held ég að Jonna hafi
liðið þegar saman fór eitt árið Evr-
ópukeppni landsliða í knattspyrnu
og veiði í Víðidalsá. Þá var skipst á
að veiða og horfa á knattspymu.
Danir unnu og glöddust þá menn.
Jonni stundaði knattspyrnu frá
unga aldri, þar til hann valdi sér
ævistarf, sjómennskuna. Hann lék
með öllum flokkum ÍA og þeir sem
þekkja til eru þess fullvissir að Jonni
hefði orðið afbragðs knattspyrnu-
maður hefði hann kosið þann vett-
vang.
Jonni hefur frá þeim tíma sem
hann hætti að leika sjálfur verið einn
af traustustu stuðningsmönnum
Knattspyrnufélags ÍA. Því miður var
löngu búið að skipuleggja keppnis-
ferð fyrir lið okkar til Kýpur þannig
að við getum ekki fylgt honum til
grafar og það þykir okkur leitt.
Ég vil fyrir hönd veiðifélaganna á
Akranesi og í Hafnarfirði og Knatt-
spyrnufélags ÍA þakka Jonna sam-
fylgdina um leið og ég bið góðan guð
að blessa og styrkja Sallý, Láru og
aðra aðstandendur hans í sorg þeirra.
Gunnar Sigurðsson,
formaður Knattspymufélags IA.
Jóhann Hans Jóns
son - Minning
Fæddur 18. október 1924
Dáinn 4. mars 1994
Mig langar með örfáum orðum
að minnast vinnufélaga míns, Jó-
hanns H. Jónssonar, sem varð bráð-
kvaddur á heimili sínu föstudaginn
4. mars sl.
Jói, eins og við vinnufélagarnir
kölluðum hann, hafði unnið í tæpa
fjóra áratugi hjá Ölgerðinni Agli
Skallagrímssyni þegar hann lést.
Þar hófust okkar kynni fyrir tutt-
ugu árum er ég réðst til starfa hjá
Ölgerðinni þá rétt tvítugur strákur-
inn.
Þijátíu ára aldursmunur gleymd-
ist fljótt í samvistum við Jóa. Hann
hafði lag á að varðveita strákinn í
sér og hélt þeim eiginleika fram á
síðasta dag. Hann hafði gaman af
að gantast við vinnufélagana og
jafnvel tuskast við strákana. Oft
flugu meinfyndnar athugasemdir
manna á milli og lét Jói ekki sitt
eftir liggja. Hann sendi mönnum
gjarnan tóninn undir rós og urðu
menn oft langir í andlitinu við að
reyna að finna út merkinguna.
Allt var þetta að sjálfsögðu í
mesta bróðerni og þótti öllum vænt
um Jóa. Því þrátt fyrir dálítið hijúft
yfirborð- var hann ljúfur inn við
beinið þó hann væri ekki allra.
Jói var einnig mjög ósérhlífinn
og duglegur til vinnu. Því kynntist
ég vel er við unnum saman við út-
keyrslu í Hafnarfirði og víðar um
nokkurra ára skeið.
Jói vann lengst af við útkeyrslu
hjá Ölgerðinni, en hin seinni ár
vann hann í ölsuðuhúsi fyrirtækis-
ins við Frakkastíg.
Eftir 20 ára kynni af jafn sér-
stökum persónuleika og Jói var er
margs að minnast og mörg spaugi-
leg atvik koma upp í hugann. Víst
er að eftir fráfall Jóa er mannlífið
ekki alveg jafn litríkt og áður.
Ég kveð heiðursmanninn Jóhann
H. Jónsson. Hvíl í friði, kæri vinur.
Jón Ivars.
Horfinn, dáinn.
Þegar Jói mætti ekki á sína vakt
kl. 8 á föstudagsmorgun og ekkert
hafði frá honum heyrst, þá hlaut
eitthvað að vera að. Það var ekki
Jóa líkt, að láta ekki vita, ef hann
ekki gat mætt til vinnu, því mjög
sjaldan kom fyrir að hann forfallað-
ist, enda var vinnan hans líf og
yndi, og ósérhlífni var honum eins
og í blóð borin. Svo barst harma-
fregnin: Jói er dáinn.
Það var eins og einhver strengur
brysti og drungi legðist yfir allt.
Það var aldrei nein lognmolla í
kringum Jóa. Stundum gat gustað
allmikið, og þá sagði hann sína
meiningu og gat verið óvæginn, en
þetta var bara á yfirborðinu, því
ef okkur fannst hamagangurinn
orðinn fullmikill, þá var oft nóg að
ganga til Jóa og taka í hönd hans
og segja: „Sæll vinur,“ og þá var
stutt í brosið hjá honum.
Jói var afskaplega greiðvikinn,
og hann sýndi það í ýmsu að hann
var vinur vina sinna.
Með þessum fáu orðum viljum
við vinnufélagar Jóa kveðja okkar
hjartkæra starfsbróður, Jóhann
Hans Jónsson, og eigum við eftir
að sakna hans áfram, því tilveran
á eftir að verða litlausari án hans.
Hvíli hann í friði.
Vinnufélagar í Ölgerðinni
við Frakkastíg.