Morgunblaðið - 10.09.1994, Side 8

8 LAUGARDAGUR 10. SEFfEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Tak sæng þína og gakk . . .
Ögmundur Jónasson formaður BSRB
Einhliða breytingar á sam-
eign verði endurskoðaðar
„ÉG VONA að bæjarstjórn Vest-
mannaeyja endurskoði ákvörðun
sína, enda gengur hún þvert á það
sem tíðkast annars staðar, þar sem
reynt er að ná samkomulagi um
breytingar á lögum og reglugerðum
um lífeyrissjóði. Þama er um að
ræða sameign launafólksins og
bæjarsjóðsins og á henni verða ekki
gerðar einhliða breytingar," sagði
Ogmundur Jónasson, formaður
Bandalags starfsmanna ríkis og
bæja.
Bæjarstjóm Vestmannaeyja hef-
ur breytt reglugerð Lífeyrissjóðs
starfsmanna Vestmannaeyjabæjar,
en samkvæmt breytingunum verða
ekki teknir nýir félagar inn í líf-
eyrissjóðinn eftir 1. janúar nk. „Við
lítum þetta mál mjög alvarlegum
augum, enda er þama um að ræða
mjög veigamikinn hluta af heildar-
kjörum," sagði Ögmundur. „Við
höfum lagt áherslu á að það sé
reynt að gæta samræmis í breyting-
um á lögum og reglugerðum um
lífeyrissjóði, sem eru í heild mjög
sambærileg, og ekki verði ráðist í
einhliðar ákvarðanir af þessu tagi.
Fjármálaráðherra lýsti yfir fyrr á
árinu að leitað yrði eftir samkomu-
lagi við BSRB og aðra hagmunaað-
ila áður en ráðist yrði í tillögugerð
um breytingar á lögum um lífeyris-
sjóð starfmanna ríkisins. Við höfum
sagst reiðubúin til slíkra viðræðna
og lýst yfir við Samband íslenskra
sveitarfélaga að við óskum eftir
viðræðum og að sambandið beiti
sér fyrir milligöngu í þeim efnum.“
Rætt í tengslum við samninga
Ögmundur kvaðst vona að þessar
breytingar í Vestmannaeyjum væru
einangrað dæmi, sem aldrei yrði
að veruleika. „Ég vona að bæjar-
stjórn Vestmannaeyja endurskoði
þessa ákvörðun sína,“ sagði hann.
„Þegar við höfum rætt um okkar
kjör í kjarasamningum er iðulega
skírskotað til þeirra réttinda sem
fólk býr við, þar á meðal lífeyrisrétt-
inda, enda verða þau eðlilega ekki
slitin úr tengslum við aðra þætti.
Kjarasamningar eru lausir um ára-
mót og eðlilegt að þessir hlutir komi
upp á borð í tengslum við það.“
Árásarmálið í Keflavík
Málið sent til
rikissaksóknara
Kcnavík. Morgunblaðið.
SAMPRÓFANIR hafa nú farið fram manninn, sem hann kánnaðist lítil-
„Subway“ á
íslandi
VEITINGASTAÐUR úr
bandarísku veitingahúsakeðj-
unni Subway Sandwitches &
Salads verður opnaður í
Reykjavík, á Suðurlandsbraut
46, sunnudaginn 11. septem-
ber.
Einkaleyfishafi Subway á
íslandi er Stjarnan hf. en
samningar voru undirritaðir í
höfuðstöðvum Subway í
Connecticut í Bandaríkjunum
fyrr á árinu. Framkvæmda-
stjóri er Skúli G. Sigfússon og
rekstrarstjóri Halldór Viðar
Hafsteinsson. Aðstoðarfor-
stjóri Subway, Millie Shinn,
verður viðstödd opninina.
Supway býður upp á kalda
og heita „kafbáta“ í tveimur
stærðum, 6 og 12 tommu, og
eru þeir fylltir með fersku
áleggi og grænmeti. Jafnframt
er boðið upp á salöt. Opnunar-
tími er alla daga frá 9.30 til
23.30.
í árásarmálinu í Keflavík og verður
það að sögn rannsóknarlögreglunn-
ar í Keflavík nú sent ríkissaksókn-
ara til frekari ákvörðunar. Upphaf
málsins var að maður á fertugs-
aldri kærði tvo unga Suðumesja-
menn fyrir barsmíðar um síðustu
helgi og hefur einn mannanna
gengist við verknaðinum.
Við samprófunina breytti einn
ungu mannanna, sem ekki hefur
verið kærður í þessu máli, fram-
burði sínum lítillega. í fyrri fram-
burði kom fram hjá honum að hann
hefði orðið samferða manninum
sem fyrir árásinni varð út af
skemmtistað í nágrenni árásarstað-
arins og að upphaf átakanna hafi
verið ágreiningur um vín sem pilt-
arnir áttu. í breyttum framburði
kemur fram að pilturinn hafi hitt
lega við, á bílaplaninu þar sem árás-
in átti sér stað, en um upphaf henn-
ar muni hann hins vegar ekki.
Einnig kom fram að allir hafí
mennimir viðurkennt að verið tals-
vert drukknir þegar atburðurinn
átti sér stað. Maðurinn sem kærði
árásina heldur fast við þann fram-
burð sinn að tveir piltanna hafí
ráðist á sig fyrirvaralaust. Hann
hlaut nokkra áverka á andliti og
var færður í sjúkrahúsið í Keflavík
til aðhlynningar. Hann var m.a.
með glóðaraugu á báðum augum.
Ungi maðurinn sem hefur geng-
ist við verknaðinum segir átökin
hafa byrjað vegna ágreinings um
vín sem þeir hafi átt. Hann var
með áverka á hné og fíngri sem
hann segist hafa fengið í átökum
við manninn.
Tékkneskur stjórnmálaleiðtogi gagnrýninn
Markaðshyggja í
fótspor marxisma
Jiri Dienstbier
Verður þú næsti
borgarstjóri Prag
eins og rætt
hefur verið um
í Tékklandi?
„Það er óvíst, borgar-
stjórinn er ekki kjörinn
beint og það er talsvert
vandamál, fólkið kýs að-
eins borgarfulltrúa. En ef
ég yrði frambjóðandi
myndi ég setja mjög
ákveðin skilyrði, einkum
myndi ég leggja áherslu á
að beijast gegn hræðilegri
spillingu sem ríkir í borg-
inni. Auk þess myndi ég
krefjast þess að samstarfs-
flokkamir skipuðu emb-
ættin fólki sem getur ekki
aðeins veifað flokksskír-
teinum heldur hefur einnig
nauðsynlega hæfileika í
starfið".
-Telurðu að samtök um-
bótasinna hafí klofnað of fljótt
í marga flokka?
„Borgaravettvangur fékk
þorra atkvæða í fyrstu fijálsu
kosningum eftir byltinguna.
Fljótlega vildu menn fara að fá
hreinni línur, stofna nýja flokka.
Ég held að þetta hafi gerst of
fljótt, fyrst hefðum við átt að
leysa grundvallarvandann sem
fylgdi umskiptunum.
Margir vilja reyna
Sumir nýju flokkarnir eru
ekki með neina ákveðna póli-
tíska stefnu, þarna eru aðeins á
ferð forystumenn sem vilja verða
flokksleiðtogar. Hins vegar eru
svo flokkar með mjög svipaða
stefnu sem geta þó ekki komið
sér saman vegna persónulegra
ástæðna en þetta er allt skiljan-
legt. Eftir 50 ár þar sem
stjórnarfarið var óeðlilegt vilja
margir einfaldlega reyna fyrir
sér í stjórnmálum! Eftir nokkrar
kosningar skilja þeir að óhjá-
kvæmilegt er að mynda stærri
samtök fólks með svipuð við-
horf“.
-Hvar greinir ykkur Klaus
á, er það í efnahagsmálum?
„Við sátum báðir í ríkisstjórn-
inni sem tók helstu ákvarðanir
í sambandi við umskiptin frá
kommúnistastjóminni, við deil-
um ekki endilega mikið um efna-
hagsmálin þótt þau
fléttist inn í pólitískar
deilur okkar.
Klaus telur að öll
vandamál mannkyns-
ins sé hægt að láta
frjáls markaðsöfl leysa. Þetta
er í reynd ný tilraun með hug-
myndafræði, gengur ekki upp
neins staðar en hann er jafnvel
enn kreddufastari en Margaret
Thatcher í efnahagsmálum. Við
getum ekki leyst t.d. félags- og
umhverfisvandamál með mark-
aðslausnum einvörðungu. Marx-
istar sögðu líka að til væru öfl
sem mannfólkið hefði enga
stjóm áj öfl sem réðu örlögum
okkar. Áður var það sagan og
stéttabaráttan, nú eru það
markaðsöflin. Þetta er rangt,
sagan er ávallt saga fólks. Við
viljum treysta á fijálst framtak
manna, Klaus hina huldu hönd
markaðarins."
-Eru margir Tékkar hrædd-
ir við ofurvald Þjóðveija?
„Það eru til hópar og flokkar
sem reyna að notfæra sér slíka
andúð og ótta, einkum hjá gömlu
fólki sem man eftir hernámi
Þjóðveija í stríðinu, þeir reyna
►Umbótahreyfingin sem vann
bug á flokkseinræði kommún-
ista í Tékkóslóvakíu 1989
klofnaði fljótt, sjálft ríkið
klofnaði í Tékkland og Slóvak-
íu. Einn af vinsælustu stjórn-
málamönnum í Tékklandi er
Jiri Dienstbier, er var utanrík-
isráðherra Tékkóslóvakíu
fyrstu árin eftir hrun kom-
múnismans og einn af leiðtog-
um umbótahreyfingarinnar,
Borgaravettvangs. Dienstbier
er fyrrverandi blaðamaður og
sljórnar nú litlum flokki sem
ekki náði inn á þing í síðustu
kosningum, þrátt fyrir vin-
sældir leiðtogans. Hann hefur
gagnrýnt af hörku eindregna
hægristefnu Vaclavs Klaus
forsætisráðherra og er nú einn
af fulltrúum flokks síns á þingi
frjálslyndra í Reykjavík.
jafnvel að efla þessar tilfínning-
ar. En ég held að fáir taki und-
ir þetta og það sem mikilvægast
er, allt byggist á því hver þróun
Evrópumálanna verður. Fari svo
að þjóðemisstefna fái enn auk-
inn byr í seglin getur gömul
hræðsla auðvitað komið aftur
fram á sjónarsviðið.
ESB-samstarfið
Markmið okkar ætti að vera
aukin samvinna og samruni, á
sama hátt og samskipti Frakka
og Þjóðveija voru mjög slæm
öldum saman en eru
nú mjög góð þá ættum
við að koma á svipuð-
um tengslum við
Þýskaland, við alla
granna okkar. Ef við,
Þjóðveijar, Frakkar og aðrar
þjóðir, erum tengd traustum
böndum í Evrópusamstarfinu
verður óttinn við Þjóðveija
ástæðulaus."
-Hvað með Rússland? Geta
Rússar tekið þátt í evrópskri
samvinnu?
„Ef til vill en það fer eftir
þróun mála í Rússlandi. Annað-
hvort fetar Rússland sig í átt til
eðlilegs lýðræðis eða ekki. Það
gæti tekið nokkur ár eða ára-
tugi vegna þess að vandamál
Rússlands eru miklu flóknari en
smærri landa eins og Tékklands.
Landið okkar er eins og dálítil
rannsóknastofa þegar vandi
Rússa er hafður í huga. Rúss-
land er auk þess ekki aðeins
evrópskt heldur einnig Asíuland.
Það verður vafalaust löng bið
á því að allur heimurinn verði
eins og eitt þorp en mér finnst
að það ætti að vera mikið og
náið samstarf á milli Evrópu-
sambandsins og Rússlands."
Markmiðið
aukin sam-
vinna