Morgunblaðið - 03.06.1995, Blaðsíða 2
2 LAUGARDAGUR 3. JÚNÍ 1995
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Reglur ESB um landamæraeftirlit með heilbrigði fisks teknar upp í EES
Sparar útflytj endum
kostnað og óhagræði
SAMKOMULAG náðist um það á
fundi íslenzkra og norskra embætt-
ismanna með framkvæmdastjórn
Evrópusambandsins í Brussel í
gær, að nýjar reglur ESB um heil-
brigðiseftirlit á landamærum með
innfluttum landbúnaðar- og sjávar-
afurðum yrðu teknar upp í samn-
inginn um evrópskt efnahagssvæði.
ísland mun þó aðeins taka upp þær
reglur, sem snúa að sjávarafurðum.
Með því þurfa íslenzkar sjávar-
afurðir ekki að sæta heilbrigðiseft-
irliti á landamærum ESB-ríkja.
Stefnt er að því að vinna að
tæknilegri útfærslu þessa sam-
komulags í sumar og haust og að
nýju reglumar verði teknar upp í
EES 1. janúar, mánuði áður en hin-
ar nýju reglur ESB eiga að taka
gildi. Gildistöku þeirra hefur verið
frestað, en þær áttu að taka gildi
um næstu mánaðamót.
Sjómannadeilan
Staðan
skýrð
fyrir ráð-
herrum
FORYSTUMENN sjómannasam tak-
anna gengu á fund forsætisráðherra,
sjávarútvegsráðherra og utanríkis-
ráðherra síðdegis í gær til að gera
þeim grein fyrir stöðu mála í viðræð-
um við útvegsmenn. Engin lausn er
í sjónmáli í deilunni og virðist flest
benda til að hún leysist ekki fyrir sjó-
mannadag.
Fundurinn var haldinn að frum-
kvæði sjómannasamtakanna. Þau
óskuðu eftir fundi með ráðherrunum
eftir að LÍÚ hafnaði tilboði sjómanna
um lausn á ágreiningi um verðmynd-
un á físki og sjómenn höfðu hafnað
gagntilboði LÍU.
Sævar Gunnarsson, formaður Sjó-
mannasamtakanna, sagði að fundur-
inn hefði verið haldinn til að gera rík-
isstjóminni grein fyrir stöðunni. Sjó-
menn hefðu ekki verið að fara fram
á lagasetningu. „í ríkisstjómarsátt-
málanum er að fínna yfírlýsingu um
að tekið verði á verðmyndunarmálum
í sjávarútvegi. Við spurðum ráðherr-
ana að því hvort þetta vandamál, sem
verið hefur í vegi fyrir samningum,
snerti þau áform og ef svo væri, hvort
hægt væri að flýta lausninni," sagði
Sævar. Hann sagði að ráðherramir
hefðu engin svör gefíð á þessu stigi.
Samkomulag um marga þætti
„Samningsaðilar virðast hafa kom-
ist að niðurstöðu um mjög stóran
hluta málsins, en það er ágreiningur
enn um nokkra þætti og það virðist
vera mjög erfítt að brúa það bil,“
sagði Þorsteinn Pálsson sjávarútvegs-
ráðherra í gærkvöldL Hann ræddi
einnig við forystu LÍÚ í gær. Hann
sagði að lagasetnig til lausnar deil-
unni væri ekki til umræðu. „Samn-
ingsábyrgðin hvílir á samningsaðilum
sjálfum, en stjómvöld eru auðvitað
alltaf reiðubúin til viðræðna við samn-
ingsaðila. Það er mjög mikilvægt í
slíkum samtölum að báðir séu þá á
einu máli hvaða atriði það eru sem
stjómvöld þurfa að taka á ef það á
að vera þáttur í lausn," sagði Þor-
steinn þegar hann var spurður hvort
ríkisstjómin myndi hafa eitthvert
frumkvæði í málinu á næstunni.
■ Sjómannadeilan/4
Evrópusambandið ákvað á síð-
asta ári að samræma heilbrigðiseft-
irlit með matvöminnflutningi á ytri
landamærum sínum, en til þessa
hefur það verið mismunandi eftir
aðildarríkjum. Jafnframt verður
gjaldtaka fyrir eftirlit samræmd.
Samkvæmt nýju reglunum á að
taka sýni til rannsóknar úr fímmtu
hverri sendingu af flestum sjávar-
afurðum og úr annarri hverri send-
ingu af skelfíski.
Sömu reglur gilda um
framleiðslu sjávarafurða
íslenzkir sérfræðingar hafa talið
að þessar reglur myndu bæði valda
töfum og auknum kostnaði fyrir
íslenzka fískútflytjendur. Jafnframt
hefur verið talin hætta á að heil-
brigðisreglunum yrði misbeitt kæmi
til viðskiptadeilna og landamæra-
skoðun tæki þannig óeðlilega lang-
VERKALÝÐSFÉLÖG starfsmanna í
álverinu í Straumsvík boðuðu í gær
verkfall í álverinu sem hefjast mun
frá og með laugardeginum 10. júní
hafí samningar ekki tekist fyrir þann
tíma. Ef verkfall skellur á eru ákvæði
um tveggja vikna aðlögunartíma að
framleiðslustöðvun í álverinu, en ef
framleiðsla stöðvast tekur marga
mánuði að gangsetja verið aftur.
Næsti samningafundur í deilunni hjá
ríkissáttasemjara hefur verið boðað-
ur á þriðjudagsmorgun.
í frétt frá trúnaðarráði verkalýðs-
félaganna í Straumsvík segir að
fulltrúar Vinnuveitendasambands
íslands og ÍSAL hafí i gær lagt fram
fáar breytingar á minniháttar atrið-
an tíma.
Með gildjstöku EES-samningsins
lögleiddu íslendingar allar reglur
ESB um framleiðslu og markaðs-
setningu sjávarafurða. I íslenzkum
fískvinnsluhúsum gilda því allar
sömu heilbrigðisreglur og í ESB. Á
þeim forsendum hafa íslenzk stjóm-
völd farið fram á að ísland yrði
undanþegið hinu nýja eftirliti með
heilbrigði sjávarafurða. Öðru máli
gegnir hins vegar um landbúnað.
Reglur ESB um landbúnaðarfram-
leiðslu gilda ekki á íslandi.
Evrópusambandið hefur því vilj-
að gera það að skilyrði að Íslending-
ar tækju einnig upp reglur um land-
búnaðarinnflutning, en slíkt myndi
þýða að ekki væri hægt að stöðva
innflutning t.d. kjötvöru frá ESB-
ríkjum vegna heilbrigðissjónarmiða.
Á fundinum í Brussel í gær náðist
hins vegar samkomulag um að ís-
um sem vom í kröfum beggja aðila
og óskað eftir því að boðun vinnu-
stöðvunar yrði frestað. Samninga-
nefnd starfsmanna hafi verið sam-
mála um að efnisinnihald tillagn-
anna hafí verið fjarri því að rétt-
læta frestun, auk þess sem ekki
hafi verið tími til að kalla saman
trúnaðarráð félaganna með svo
skömmum fyrirvara til að taka fyrir
ákvörðun um frestun vinnustöðv-
unar.
Lýst ábyrgð á hendur
vinnuveitenda
Þá segir að samninganefnd
verkalýðsfélaganna hafði vonast til
þess að sáttafundur sem haldinn var
lendingar yrðu undanþegnir reglun-
um um landbúnaðarvörur. Norð-
menn verða að taka þær upp, enda
tóku þeir upp flestar reglur ESB
um landbúnaðarframleiðslu með
gildistöku EES vegna meiri hags-
muna í útflutningi landbúnaðar-
vara.
Fijáls fiskinnflutning-
ur frá ESB
Með upptöku reglna ESB í EES-
samninginn mun innflutningur frá
þriðja ríki til íslands verða háður
sama eftirliti á landamærum ís-
lands og ytri landamærum ESB.
Innflutningur sjávarafurða frá
ESB, sem samkvæmt EES-samn-
ingnum er tollfrjáls, verður þá held-
ur ekki stöðvaður á heilbrigðisfor-
sendum. Þessi innflutningur hefur
aftur á móti verið hverfandi til
þessa.
á fímmtudag myndi leiða til árang-
ursríkra viðræðna svo ekki þyrfti
að koma til boðunar verkfalls. Hins
vegar hafí komið fram á fundinum
að hluti samninganefndarmanna
viðsemjenda hefði ekki talið sig
hafa tíma til viðræðna um launamál
og því hafí orðið að aflýsa viðræðum
um þau. Síðan segir: „Samninga-
nefnd verkalýðsfélaganna hefur
bókað sérstakar athugasemdir hjá
sáttasemjara vegna þessarar uppá-
komu fulltrúa VSÍ/ÍSAL á við-
kvæmu stigi viðræðna og lýst allri
ábyrgð á þeirra hendur þar sem
ekki var reynt að ná samningum
áður en til boðunar vinnustöðvunar
kom.“
Stúlka
rænd
UNG stúlka var rænd um hálf-
þijúleytið í gær á Barónsstíg
milli Grettisgötu og Njálsgötu.
Stúlkan, sem er tæplega tví-
tug, var að koma frá Lands-
bankanum, Laugavegi 77, þar
sem hún hafði tekið út peninga
og sett í buddu sem hún hafði
hangandi um hálsinn.
Ungur maður kom aðvífandi
þar sem hún gekk eftir Baróns-
stíg og hrifsaði af henni budd-
una. Samkvæmt upplýsingum
lögreglu gerði stúlkan sér ekki
grein fyrir því hvort hann hefði
skorið á ólina eða smeygt henni
yfír höfuð hennar. I veskinu
voru skilríki, debetkort, vega-
bréf og 70 þúsund krónur í
reiðufé.
Stúlkan gat gefíð nokkuð
greinargóða lýsingu á mannin-
um sem hún segir hafa verið
mjög grannan, um 185 cm á
hæð, með skolleitt, burstaklippt
hár. Hann var í dökk- eða svar-
bláum gallabuxum og svörtum
mittisjakka. Á jakkanum voru
einhvers konar hringir eða
keðjur. Þá var hann með græn-
an svokallaðan palestínuháls-
klút með kögri um hálsinn.
Maðurinn stökk upp í bíl sem
félagi hans ók. Stúlkan heldur
að það hafi verið gamall Volvo
244, fjögurra dyra, hvítur að
lit.
Hún fór inn í verslun í næsta
nágrenni og lét lögreglu vita
um atburðinn. Rannsóknarlög-
reglan kom á vettvang og hefur
nú málið til rannsóknar.
Ekki hefur tekist að hafa
hendur í hári mannanna þótt
vitni hafí verið að atburðinum.
Ný Súðavík
Beðið eftir
hættumati
Á RfKISSTJÓRNARFUNDI í
gær var farið yfir þau verkefni
sem unnið er að í einstökum
ráðuneytum vegna afleiðinga
snjóflóðsins í Súðavík.
Að sögn Ólafs Davíðssonar,
ráðuneytisstjóra í forsætis-
ráðuneytinu, stendur fyrir dyr-
um að staðfesta skipulag fyrir
nýja byggð í Súðavík. „Það er
beðið eftir greinargerð um
hættumat fyrir nýja svæðið
sem þarf að liggja fyrir áður
en það verður staðfest," sagði
hann.
Á vegum félagsmálaráðu-
neytisins er verið að undirbúa
og ganga frá nýjum reglum um
hættumat. í framhaldi af því
mun sveitarstjómin væntanlega
gera tillögur um flutning eða
kaup á húsum. Ennfremur er
nú unnið að reglugerð um Ofan-
flóðasjóð, að sögn Ólafs.
Eldiir í
Hegranesi
ELDUR kom upp í ms. Hegra-
nesi í gærmorgun þar sem skip-
ið var í slipp í Reylq'avík.
Samkvæmt upplýsingum frá
Slökkviliðinu í Reykjavík var
verið að logskera við netarennu
í skipinu. Gat hafði opnast inn
í vélarrúm þar sem kviknaði í
ýmsu dóti, aðallega pakkningum
utan af ýmsu dóti og svolítið í
einangrun í lofti. Það fylltist
fljótlega allt af reyk og þegar
starfsmenn fengu ekki við neitt
ráðið var kallað á slökkvilið.
Reykkafarar voru sendir nið-
ur í skipið og gekk vel að slökkva
og hættu á útbreiðslu var af-
stýrt.
I lausu lofti
DAVÍÐ Rafn Kristjánsson leikur listir sínar ina en þó er hætt við því að það verði ekki
á þjólabretti á horni Vonarstrætis og Tjarnar- fyrr en á morgun því í dag er spáð norðan
götu við Ráðhús Reykjavíkur. Honum verður kalda og skýjuðu með 6 til 9 stiga hita í
vonandi óhætt að taka húfuna ofan um helg- Reylg'avík.
Verkfall boðað í álverinu í Straumsvík frá 10. júní
Tveggja víkna aðlög-
unartími að stöðvun