Morgunblaðið - 21.12.1995, Blaðsíða 8

8 FIMMTUDAGUR 21. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
ÞETTA er léleg fjármálastjórn, góði. Á meðan smástækkun á einu
álveri kemur inn flýja tvö risaálver úr landi.
Tilraunaverkefni hafið um jafningjjafræðslu
Skólanemar nota jóla-
fríið til undirbúnings
FÉLAG framhaldsskólanema og
menntamálaráðherra boðuðu til
kynningarfundar á mánudag til að
kynna svokallaða jafningjafræðslu,
sem er sérstakt tilraunaverkefni
um fíknivamir í framhaldsskólum.
Verkefnið er nú hafíð og felst það
í því nemendur sjálfir vinni að við-
horfsbreytingu meðal framhalds-
skólanema til neyslu tóbaks, áfeng-
is og annarra fíkniefna.
Markmiðið með verkefninu er
m.a. að breyta viðhorfi framhalds-
skólanema til neyslu þessara efna,
efla vitund nema um áhættu
áfengis- og fíkniefnaneyslu og
auka þekkingu þeirra á skaðsemi
hennar og finna leiðir til að að-
stoða nemendur sem eiga í erfið-
leikum vegna áfengis- og fíkni-
efnaneyslu.
Samvinna fjölmargra aðila
Á kynningarfundinum á mánu-
dag mættu fulltrúar skólameist-
ara, kennara, námsráðgjafa, fíkni-
efnalögreglunnar og forvarnar-
deildar fíkniefnalögreglunnar,
Fræðslumiðstöðvar í fíknivörnum
og fleiri aðila. Skipuð hefur verið
sex manna verkefnisstjórn sem
hefur yfirumsjón með verkefninu
en vinnan mun að mestu leyti
hvíla á framhaldsskólanemum
sjálfum og verkefnisstjóra'
Á fundinum fórum við yfir
markmiðið með tilraunaverkefn-
inu og kynntum hugmyndir um
hvernig staðið verður að því,“ seg-
ir Ásdís Halla Bragadóttir, aðstoð-
armaður menntamálaráðherra og
formaður verkefnisstjórnar. Hún
sagði að áhersla væri lögð á sam-
vinnu við þá aðila sem boðaðir
voru á kynningarfundinn og fleiri
aðila sem að málinu kunna að
koma og að framhaldsskólanem-
endur í skólunum nytu stuðnings
í sínu starfi.
„Fundurinn gekk mjög vel og
allir þessir aðilar lýstu ánægju
sinni með að verkefnið væri farið
í gang og buðu aðstoð. Þarna
komu líka fram ýmsar athyglis-
verðar hugmyndir og áherslur sem
verkefnisstjórnin mun meta,“ seg-
ir hún.
Meðal verkefna sem unnið verð-
ur að er fræðsla og þjálfun nem-
enda, blaðaútgáfa, fíknivarnaá-
ætlun fyrir framhaldsskóla, um-
ræðufundir og aðstoð við nemend-
ur í vanda.
„Við erum þessa dagana í við-
ræðum við aðila sem munu von-
andi geta tekið að sér að halda
utan um daglega framkvæmd
verkefnisins og framhaldsskóla-
nemar eru þegar farnir að velta
fyrir sér hvernig þeir ætla að nota
jólafríið til að undirbúa verkefnið,“
segir Ásdís Halla.
Skynsamlega uppsett
„Mér líst ágætlega á þetta og
er frekar hlynntur þessu heldur
en hitt. Þarna er verið að fara a'f
stað með tilraunaverkefni sem er
skynsamlega uppsett. Þessu eru
sett markmið og tímamörk og ég
tel tilraunina vel þess virði að
reyna hana. Það sem er athyglis-
verðast við þetta er að þarna eru
jafnaldrar og menn úr þessum
hópi að gera eitthvað,“ sagði Björn
Halldórsson í fíkniefnadeild lög-
reglunnar í Reykjavík.
„Við í lögreglunni erum mjög
þakklátir fyrir allt sem gert er í
forvarnarmálum því okkur hefur
þótt ástandið í fíkniefnamálum
vera að fara á verri vegi undanfar-
ið og ef rétt er á haldið og við
stöndum okkur í stykkinu þá eiga
krakkarnir að geta gert þetta
manna best,“ sagði Ólafur Guð-
mundsson hjá Forvarnardeild lög-
reglunnar í Reykjavík.
LAUGAVEGUR
OG
NÁGRENNI
Hin eina og sanna jólastemmning
“mKL 22.00
ÍKVÖLD
QCeðiCeg jóC,
þöítjíum viðskiptin.
SVyeðja.
Verslunarfólk við
Laugaveg og nágrenni.
Söluskrifstofa SH í Tókýó 5 ára
Viðskiptin hafa
rúmlega tvöfaldast
Jón Magnús
Kristjánsson
FIMM ár eru nú liðin
frá því að Sölumið-
stöð hraðfrystihús-
anna opnaði söluskrifstofu
í Tókýó í Japan og af því
tilefni var efnt til móttöku-
athafnar 12. desember sl.
að viðstöddu fjölmenni.
Auk forstjóra SH, Friðriks
Pálssonar, komu til sam-
komunnar helstu viðskipta-
vinir SH, samtals 110
manns. Boðið var upp á
íslenskan jafnt sem jap-
anskan mat og ýmsar nýj-
ungar kynntar.
Jón Magnús Kristjáns-
son, forstöðumaður sölu-
skrifstofunnar, sagði í
símasamtali við Morgun-
blaðið, að sérstaklega
skemmtilegt hefði verið að
sjá allan þennan hóp við-
skiptavina samankominn.
Fimm starfsmenn eru á
skrifstofunni, tveir íslendingar og
þrír Japanir. Skrifstofan er stað-
sett miðsvæðis, nálægt lestarstöð
og er ekki nema innan við hálftíma
ferðalag til flestra viðskiptavina.
Söluskrifstofan var opnuð vegna
síaukinna viðskipta við þetta
markaðssvæði enda hefur Sölum-
iðstöðin haft þá stefnu að vera sem
næst mörkuðunum. SH rekur dótt-
urfyrirtæki og skrifstofur í Banda-
ríkjunum, Bretlandi, Þýskalandi
og Frakklandi og sú nýjasta er
Japansskrifstofan, sem að mati
Jóns Magnúsar hefur sannað gildi
sitt. Hún er jafnframt fyrsta fisk-
söluskrifstofan, sem opnuð er af
íslendingum, utan Evrópu og
Bandaríkjanna. SH byggir söluna
á langtíma föstum viðskiptum, en
er lítið sem ekkert á uppboðsmark-
aðinum í Tókýó.
Asíumarkaður hefur verið
stærsti markaður Sölumiðstöðv-
arinnar undanfarin tvö ár, en við-
skiptin þangað hafa meira en tvö-
faldast frá opnun skrifstofunnar
og var árið 1994 aigjört metár.
Sem hlutfall af verðmæti, nema
Asíuviðskiptin nú um 27% af heild-
arviðskiptum SH, en það hlutfall
var um 12% árið 1990. Þá var
heildarmagnið um 20 þús. tonn,
en var 42 þús. tonn í fyrra.
Jón Magnús segir að það stefni
í eitthvað minna magn í ár. Til
loka nóvember hafi verið búið að
selja 37 þús. tonn á Japan, Taiw-
an, Suður-Kóreu, Kína og Hong
Kong. Veltan fyrstu ellefu mánuði
ársins nemi um sex milljörðum
ísl. kr., sem er um 12% lækkun
miðað við sama tíma í fyrra. 11%
samdráttur hefur orðið í magni og
12% samdráttur í verðmæti fyrstu
ellefu mánuðina miðað við sama
tíma í fyrra. Jón Magn-
ús segir að rekja megi
þennan samdrátt m.a.
til minni karfaútflutn-
ings frá íslandi og verk-
falls. Á móti hefði grál-
úðuútflutningurinn aukist nokkuð
svo og útflutningur á sjófrystri
rækju.
„Ég tel að það hafi haft áhrif
á ákvörðun manna um að stofna
söluskrifstofu í Japan að viðskipti
við þennan heimshluta jukust hratt
á árunum 1986-89. Segja má að
fram til 1986 hafi viðskipti okkar
við Japan og Austur-Asíu að mestu
falist í Ioðnu og loðnuhrognum og
mjög lítið um aðrar tegundir. Upp
frá því þróaðist markaðurinn mjög
hratt, einkum vegna íjölgunar
frystitogara á íslandi. Sala á sjó-
frystum karfa og grálúðu hefur
gengið mjög vel á Japansmarkaði.
Loðnuviðskipti hafa aukist mjög
síðastliðin tvör ár þar sem að
loðnuveiði okkar helstu keppi-
nauta, Kanadamanna og Norð-
manna, hefur brugðist á sama
tíma. Það þýðir að við höfum ver-
ið einir á markaðnum og í stað
►JÓN Magnús Kristjánsson er
fæddur á Flateyri við Önund-
arfjörð 30. maí árið 1962 og
vann þar í fiski á sumrin öll
sín námsár. Eftir stúdentspróf
frá MK lá leiðin í viðskipta-
fræði í Háskóla íslands þaðan
sem hann útskrifaðist árið
1987. Þá hóf hann störf hjá
Sölumiðstöð hraðfrystihús-
anna í Reykjavík, í markaðs-
deildinni og var þar í sölu á
karfa, grálúðu og loðnu sem
eru afurðir sem tengjast Asíu-
viðskiptum mikið. Hann tók við
starfi forstöðumanns söluskrif-
stofu SH í Tókýó í júlí 1994
af Helga Þórhallssyni, sem
gegnt hafði því starfi frá opn-
un skrifstofunnar 1990. Eigin-
kona Jóns Magnúsar er Fríða
Torfadóttir og eiga þau þijú
börn, 6,4 og 2 ára.
3-6 þúsund tonna af frystri loðnu
á Japansmarkaði á ári, sem var
lengi vel hefðbundið magn, hefur
heildarmagn frystrar loðnu á Jap-
ansmarkaði frá íslandi skotist upp
í 18-19 þúsund tonn á ári sl. tvö
ár í skjóli þess að enga aðra loðnu
er að fá.“
Jón Magnús segir að verð á sjáv-
arafurðum hafi verið frekar hátt
í Japan miðað við önnur lönd. En
í kjölfar efnahagssamdráttar, sem
hófst fyrir um fjórum árum, hefur
verðlag farið lækkandi. Sterk
staða jensins hefur einnig leitt til
þess að kaupendur í Japan krefj-
ast lægra verðs en ella. Hann telur
framtíðina þó vera tiltölulega
bjarta. „Við erum í góðu og sterku
sambandi við marga við-
skiptavini. Stöðugt er
verið að þróa nýjar af-
urðir og enn séu margir
möguleikar fyrir hendi.
Hér er fjölbreyttur físk-
markaður, sá stærsti í heiminum,
og er neyslan mjög fjölbreytt. A
Japansmarkaði er ekki bara hægt
að selja fískmeti, heldur'líka þara
og annað sem úr sjónum kemur."
Japansmarkaður er kröfuharð-
ur, að sögn Jóns „há vörugæði eru
skilyrði fyrir því að ná árangri.
Áreiðanleiki í viðskiptum og góð
þjónusta eru Iíka atriði sem við-
skiptavinir okkar leggja áherslu
á. Við erum að selja hér neysluvör-
ur, sem hin dæmigerða japanska
fjölskylda getur hugsað sér að
borða á virkum dögum. Sagt er
að Japanir borði með augunum,
sem þýðir að menn hugsa ekki
aðeins um bragðgæði, heldur
skiptir útlit matar ekki síður máli,
t.d. að fiskurinn sé ferskur að sjá,
fallegur á litinn og þéttholda.
Maturinn þarf að vera lokkandi til
að hleypa munnvatnskirtlunum af
stað.“
Markaðurinn
erfiður í allri
neysluvöru