Morgunblaðið - 18.05.1996, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 18. MAÍ 1996 21
ERLENT
Boorda flotaforingi látinn
Sjálfsvíg vegna fyrir-
spurna um heiðursmerki
Washington. Reuter.
YFIRMAÐUR bandaríska flotans, Jer-
emy „Mike“ Boorda flotaforingi, lést á
fimmtudag á heimili sínu vegna skots-
ára á brjósti og bendir allt til þess að
um sjálfsvíg hafi verið að ræða. Boorda,
sem var 57 ára gamall, skildi að sögn
The Washington Post eftir sig bréf þar
sem hann sagðist miður sín vegna fyrir-
spurna fjölmiðla um heiðursmerki hans;
heiður sinn og heilindi væru dregin í efa.
„Andlát hans er mikill missir, ekki
aðeins fyrir flotann okkar og hervarnir
heldur fyrir þjóðina alla,“ sagði Bill
Clinton Bandaríkjaforseti er hann
minntist Boorda. William Perry varnar-
málaráðherra lýsti einnig harmi sínum
og sagði Boorda hafa verið sannan sjó-
mann.
Boorda skildi eftir sig annað bréf
sem hann ritaði liðsmönnum flotans en
ekki var búið að -ákveða hvort það yrði birt.
Heimildarmenn í varnarmálaráðuneytinu, Penta-
gon, sögðu að Boorda hefði hafnað því að snæða
miðdegisverð á vinnustað sínum, farið heim og skot-
ið sig þar með skammbyssu sinni í garðinum. Blaða-
menn tímaritsins Newsweek, höðfu samið um viðtal
við Boorda um heiðursmerkin umræddu í ráðuneyt-
inu um sama leyti og hann fannst myrtur. Lýstu
fulltrúar tímaritsins djúpri hryggð vegna atburðar-
ins. í Hvíta húsinu var fólk agndofa yfir þessum
tíðindum. Clinton forseti stýrði fundi í Georgetown-
háskóla er aðstoðarmaður sagði honum frá andláti
Boorda, forsetinn seig saman í sæti sínu og lokaði
augunum.
Hugðist segja sannleikann
Háttsettur flotaforingi, Kendell Pease, sagðist
hafa hitt Boorda er lýst hefði áhyggjum sínum vegna
fyrirspurna fjölmiðla en ABG-sjónvarpsstöðin hafði
auk Newsweek falast eftir viðtali. „Ég
ætla að segja þeim [blaðamönnunum]
sannleikann um heiðursmerkin,“ hafði
Pease eftir honum.
Boorda hafði borið áðurnefnt heiðurs-
merki frá því í Víetnamstríðinu en lagt
það til hliðar fyrir ári er fyrst var byrjað
að gera fyrirspurnir um rétt hans til að
bera það. Merkið er veitt sérstaklega
fyrir hreysti og gert úr tveim, v-laga
bronsbókstöfum. Boorda hlaut tvö heið-
ursmerki fyrir skyldustörf í Víetnam á
árið 1965 og 1971-1973 en ekki kom
fram í skjölum sem Pease flotaforingi
sýndi fréttamönnum í gær hvort honum
hefði í raun verið veitt hreystimerkið
áðurnefnda.
Jeremy Boorda hóf ferilinn sem í flot-
anum 1956, hann skrökvaði til um aldur
sinn til að fá inngöngu. Hann varð fyrsti
óbreytti sjóliðinn í sögu flotans sem vann sig upp á
tindinn og náði æðstu völdum, það gerðist 1994 er
fyrirrennari hans, Frank Kelso flotaforingi, sagði
af sér. Boorda var afar vinsæll meðal undirmanna
sinna, þótti skilja vel aðstæður þeirra, var alþýðleg-
ur og léttur í lund.
Flotinn hefur á undanförnum árum sætt harðri
gagnrýni vegna spillingar, slysa og hneykslismála
af ýmsu tagi, einkum hafa sögur af kynsvalli og
karlrembu valdið miklu umróti. Hóf Boorda þegar
að treysta hlut kvenna í flotanum, m.a. stjórna kon-
ur nú sumum herflugvélum flotans.
Áður en Boorda varð yfirmaður alls flotans var
hann yfírstjórnandi hetja Atlantshafsbandalagsins í
Suður-Evrópu. Hann stjórnaði fyrstu hernaðarað-
gerðum í nær hálfrar aldar sögu bandalagsins er
ráðist var á flugvélar Bosníu-Serba á Balkanskaga.
Boorda heimsótti ísland í apríl í fyrra en Keflavík-
urstöðin heyrði undir hann.
Jeremy „Mike“
Boorda
flotaforingi.
Valdabarátta meðal Bosníu-Serba
Óljóst hvort þing-
ið kemur saman
Bel^rad. Reuter.
HÖRÐ valdabarátta geisar nú meðal leiðtoga Bosníu-Serba í kjölfar þess
að Radovan Karadzic, „forseti" lýðveldis Bosníu-Serba, vék forsætisráð-
herra lýðveldisins, Rajiko Kasagic,úr embætti á miðvikudag. í gær lýsti
varaforseti þings Bosníu-Serba, Milovan Milanovic, því yfir að hann styddi
Kasagic og að brottvikning hans hefði ekki verið nauðsynleg. Óljóst er
hvort þing Bosníu-Serba mun koma saman vegna málsins en Kasagic
hefur sagst munu sitja í embætti þar til þingið hefur tilnefnt eftirmann
hans og reymr nu hvað hann getur
„Kasagic reyndi að eyða því hatri
sem hefur gert serbnesku þjóðina
nær útlæga frá árinu 1991. Miðað
við þau takmörk sem honum hafa
verið sett og þá erfiðu tíma sem
eru nú, hefur honum tekist þetta,“
sagði Milanovic.
Karadzic vék Kasagic úr emb-
ætti í kjölfar deilu þeirra um hvort
lýðveldi Bosníu-Serba ætti að hlíta
friðarsamkomulaginu um Bosníu.
Fjjöldi
þingmanna óljós
Aðför Karadzic að Kasagic hefur
vakið hörð viðbrögð. Serbnesk yfir-
völd segjast óánægð með hana og
borgarstjórinn í Banja Luka, sem
er einn helsti áhrifamaður í liði
Bosníu-Serba, hefur lýst yfír stuðn-
ingi við Kasagic. Hins vegar er
ákaflega erfitt að segja til um það
hvort Kasagic tekst að afla sér
nægilegs stuðnings.
„Enginn veit nákvæmlega hversu
margir sitja á þingi Bosníu-Serba.
Sumir eru dánir, einhveijir hurfu í
ringulreiðinni sem ríkti á síðasta
ári. En giskað hefur verið á að þing-
mennirnir séu um 70,“ segir Nejbo-
sja Radmanovie, leiðtogi sósíalista-
ser stuðnmgs a þmgmu.
flokksins í Banja Luka. Telur hann
að Kasagic geti nú þegar reitt sig
á stuðning að minnsta kosti þijátíu
þingmanna, flestra frá norðurhlut-
anum.
Radomanovic efast um að
Karadzic þori að láta kalla þingið
saman. „Við erum komnir í sjálf-
heldu og bíðum þess eins hvaða
mistök Karadzic gerir næst. Ég
óttast að þau verði okkur dýrkeypt
- hann hefur engu að tapa.“
Karadzic lýsti því yfir í gær að
flokkur hans væri ekki klofinn,
þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir til
þess. Sagði hann að aðrar þjóðir
hefðu „reynt að skapa sundurlyndi
og að færa valdið frá stjórninni en
að það myndi aldrei takast."
Vesturlönd þrýsta nú mjög á
Serba að sjá til þess að Karadzic
verði framseldur til stríðsglæpa-
dómstólsins í Haag. Fullyrt er að
yfirvöldum í Serbíu sé það í lófa
lagið, vilji þau það. Carl Bildt, full-
trúi Evrópusambandsins í Bosníu,
telur að Slobodan Milosevic Serbíu-
forseti vilji bíða þar til Karadzic
hafi tapað kosningunum í Bosníu í
september, áður en hann grípi til
aðgerða gegn honum.
Ný sljórn mynduð á Ítalíu
Niðurskurður
fjárlaga fyrsta
verkefnið
Róm. Reuter.
ROMANO Prodi, nýr forsætisráð-
herra Ítalíu, gekk í gær frá ráð-
herralista stjórnar sinnar. Þetta er
55. ríkisstjórn Ítalíu frá stríðslokum
en sú fyrsta í tæp fimmtíu ár sem
fyrrum kommúnistar eiga aðild að.
Eitt fyrsta verkefni ríkisstjórnarinn-
ar verða að knýja í gegn niðurskurð
á fjárlögum yfirstandandi árs, sem
fráfarandi stjórn hafði lagt grunn-
inn að.
Prodi kynnti ráðherralista stjórn-
arinnar, sem í eiga sæti fulltrúar
mið- og vinstriflokka, eftir stuttan
fund með Oscar Luigi Scalfaro for-
seta í Quirinale-höll.
Gerði hann lítið úr hrakspám
margra vegna þess að stjórnin er
mynduð föstudaginn 17. maí en hjá-
trúarfullir ítalir telja þann dag boða
ógæfu á sama hátt og föstudagurinn
13. í mörgum öðrum ríkjum .
Prodi er 56 ára gamall hagfræði-
prófessur og leiddi lista Ólífubanda-
lagsins, sem sigraði í kosningunum
í fyrra mánuði. Stærsti flokkurinn
innan bandalagsins er Lýðræðislegi
vinstriflokkurinn (PDS), er tók við
af ítalska Kommúnistaflokknum.
Eru flestir ráðherrar úr röðum PDS.
Dini
utanríkisráðherra
Meðal helstu ráðherra má nefna
Carlo Azeglio Ciampi, sem verður
yfir nýju sameinuðu ráðuneyti fjár-
mála- og fjárlaga. Ciampi er 75 ára
og fyrrum seðlabankastjóri. Hann
var fenginn til að gegna embætti
forsætisráðherra árið 1993 er spill-
ingarmál voru hvað mest til umræðu
í landinu en hætti síðan afskiptum
af stjórnmálum. Hann tilheyrir eng-
um stjórnmálaflokki og er skipun
hans sögðu hafa reitt forystumenn
hins kommúníska Endurnýjunar-
flokks til reiði, en stjórn Prodis er
háð stuðningi flokksins í neðri deild
þingsins.
Lamberto Dini gegnir embætti
utanríkisráðherra. Hann er 65 ára
gamall. Dini var ijármálaráðherra í
sjö mánuði í ríkisstjórn Silvios Ber-
lusconis og tók við forsætisráð-
herraembættinu eftir að stjórnin
féll í janúar 1995.
Einn helsti leiðtogi ítalskra
vinstrimanna á síðustu áratugum,
hinn sjötugi Giorgio Napolitano,
gegnir nú ráðherraembætti í fyrsta
skipti og stjórnar ráðuneyti innan-
ríkismála, sem áratugum saman var
í höndum kristilegra demókrata.
Di Pietro
í stjórninni
Saksóknarinn Antonio di Pietro,
sem þekktastur er fyrir baráttuna
sína gegn spillingu á Italíu, er ráð-
herra opinberra framkvæmda og
mun því stjórna þeim geira þar sem
hvað mest hefur verið um spillingu.
Hann tilheyrir engum stjórnmála-
flokki og tók ekki þátt í kosninga-
baráttunni.
Skipan Beniaminos Andreattas í
embætti varnarmálaráðherra kom
einnig nokkuð á óvart. Andreatta
gegndi embætti fjárlaga- og fjár-
málaráðherra á árunum 1979-1982
og gat sér orð fyrir harðlínustefnu
í peningamálum. Hann er einn fárra
fyrrum ráðherra kristilegra demó-
krata sem ekki hefur verið bendlað-
ur við nein spillingarmál og var
utanríkisráðherra í stjórn Ciampis.
Míkíd virvdl
jyrir börn
HAGKAUP
Hagkaup póstverslun
ænt númer: 800-6680 Sími: 568-2255 Fax: 588-9330
- fUrirfiölstoftöuna