Morgunblaðið - 18.05.1996, Síða 22

22 LAUGARDAGUR 18. MAÍ 1996
. MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Borís Jeltsín lofar að afnema herskylduna algjörlega á fjórum árum
Gæti aukið
fylgið en efnd-
ir ólíklegar
Moskvu. Reuter.
MARGIR ungir Rússar og foreldr-
ar þeirra fögnuðu þeirri ákvörðun
Borísar Jeltsíns á fimmtudag að
leggja. herskylduna algjörlega af á
næstu fjórum árum en jafnvel
harðir stuðningsmenn forsetans
efuðust um að hann gæti efnt þetta
kosningaloforð.
Jeltsín gaf út forsetatilskipun
um að herkvaðningu rússneskra
karlmanna á aldrinum 18-28 ára
yrði hætt árið 2000. Forsetinn lof-
aði ennfremur að þeir sem yrðu
kvaddir í herinn fyrir þann tíma
myndu ekki að gegna herskyldu í
Tsjetsjníju eða öðrum átakasvæð-
um.
„Þetta er skref í rétta átt. Börn
sem geta ekki einu sinni haldið á
rifflum hafa verið drepin," sagði
hagfræðingurinn Serafima Marko-
iina og vísaði til ungra hermanna
sem hafa fallið í Tsjetsjníju.
„Með þessari tímasetningu er
markmiðið augljóslega að auka
fylgi forsetans," sagði hermálasér-
fræðingurinn Dmitrí Trenín og
margir fréttaskýrendur tóku í
sama streng.
„Nánast ógjörningur"
Með þessari ákvörðun gleður
forsetinn ekki aðeins ungu kyn-
slóðina og áhyggjufulla foreldra
heldur slær hann vopnin úr hönd-
um helsta andstæðings síns,
Gennadís Zjúganvovs, frambjóð-
anda kommúnista, sem hefur sak-
að Jeltsín um að vanrækja herinn
og eyðileggja rússneska herveldið.
Margir fréttaskýrendur voru þó
efins um að hægt yrði að fylgja
tilskipuninni eftir að kosningunum
loknum vegna mikils kostnaðar.
Þeir sögðu að her, sem aðeins yrði
skipaður atvinnuhermönnum,
krefðist tímafreks undirbúnings,
hækka þyrfti launin til að laða
hæfa menn í herinn, auk þess sem
sjá þyrfti þeim og fjölskyldum
þeirra fyrir húsnæði.
„Það er nánast ógjömingur að
ná þessu markmiði á tilsettum
tíma,“ sagði Trenín.
„Rakið lýðskrum"
Kommúnistinn Viktor Íljúkhín,
formaður öryggisnefndar Dú-
munnar, neðri deildar þingsins,
sagði tilskipun forsetans „rakið
lýðskrum" sem gæti riðið efnahag
Rússlands að fullu. Þingið gæti
tafið afgreiðslu laga, sem nauðsyn-
leg em til að fylgja tilskipuninni
eftir.
Pavel Gratsjov varnarmálaráð-
herra hafði ekki tjáð sig um tilskip-
unina í gær, en hann hefur hingað
til verið andvígur hugmyndinni á
þeirri forsendu að Rússar hafi ekki
efni á breytingunum. Afnám her-
skyldunnar nýtur þó stuðnings
margra af æðstu yfirmönnum
hersins og forsetaframbjóðandans
Alexanders Lebeds, fyrrverandi
hershöfðingja, sem margir telja að
verði vamarmálaráðherra eftir
kosningarnar.
Reuter
RÚSSNESKIR hermenn, sem taka þátt í byggingarframkvæmd-
um nálægt Kreml, ganga í takt á Rauða torginu. Borís Jeltsín
forseti hefur gefið út tilskipun um að herskylda verði afnumin
árið 2000 og er hún talin auka vinsældir hans meðal ungra Rússa.
Um 440.000 ungir Rússar hafa
verið kvaddir í herinn á ári hveiju
og gegna herskyldu í tvö ár. Að-
stæður margra þeirra eru ömurleg-
ar, ungir nýliðar hafa verið ofsótt-
ir miskunnarlaust í herbúðunum
og árlega svipta hundruð her-
manna sig lífi. Mánaðarlaunin eru
sem svarar 1.000-2.000 krónum
og dæmi eru um að hermenn hafi
soltið í hel á afskekktum herstöðv-
um.
Arabar í Israel lýsa yfir stuðningi við Shimon Peres, forsætisráðherra
Reuter
BENJAMIN Netanyahu, frambjóðandi hægriflokksins Likud, ávarpar þátttakendur á fundi í Jerúsal-
em í gær. Við hlið hans situr Avraham Shapira, fyrrverandi rabbíni gyðinga af Evrópuættum.
Peres með
talsvert for-
skot á Net-
anyahu
Jerúsalem, Nasaret. Reuter.
SHIMQN Peres, forsætisráð-
herra Israels, réðst í gær
harkalega á andstæðmga sína
á hægri vængnum, Likud, en
þeir hafa í kosningabarátt-
unni m.a. birt myndir af Peres
og Yasser Arafat, leiðtoga
Palestínumanna, er þeir hald-
ast í hendur á leið sinni upp
á svið á fjöldafundi. „Hvað
vilja þeir? Að við skjótum hvor
á annan?“ spurði Peres. Nýjar
kannanir gefa til kynna að
Peres muni sigra í kosningun-
um í lok mánaðarins.
Likud-menn og frambjóð-
andi þeirra í embætti forsætis-
ráðherra, Benjamin Netanya-
hu, hafa lýst andstöðu við
friðarsamningana sem gerðir
voru við Palestínumenn og
kváðu á um sjálfstjórn þeirra
á hernumdu svæðunum. Enn
er eftir að semja um stöðu
Jerúsalemborgar og nánar um
réttindi Palestínumanna sem
vih'a stofna sjálfstætt ríki.
Likud telur að allt of langt
hafi verið gengið til móts yið
kröfur Arafats og öryggi Isra-
els verið stofnað í hættu.
Andstæðingar Arafats með-
al Palestínumanna segja á
hinn bóginn að hann hafi svik-
ið hagsmuni þjóðar sinnar
með undanlátssemi.
Kosið verður til þings í Isra-
el 29. þessa mánaðar og einnig
verður forsætisráðherra kjör-
inn beinni kosningu í fyysta
sinn. Leiðtogar araba í Israel
lýstu á fimmtudagskvöld yfir
stuðningi við Peres í embætti
forsætisráðherra en arabískir
kjósendur eru um 12% þeirra
sem eru á kjörskrá.
„Við sættum okkur ekki við
að vera utanveltu þegar
ákveðið er hver skuli vera
næsti forsætisráðherra,“
sagði Ibrahim Nimer Hussein,
borgarstjóri Shafa Amr I Gal-
íleu og forseti nefndar sem
stofnuð var til að samræma
afstöðu arabískra kjósenda.
Talið er að niðurstaðan auki
verulega sigurlíkur Peres.
Hernaður Israelshers gegn
hizbollah-skæruliðum T Liban-
on nýverið, aðgerð sem nefnd
var Þrúgur reiðinnar, olli því
að margir arabar voru sagðir
ætla að sitja heima 29. ma! en
ólíklegt er nú að svo verði.
Þrjar kannanir dagblaða
voru birtar í gær og voru að-
spurðir úr röðum gyðinga og
araba. Peres var með fjögurra
til sex prósenta forskot á Net-
anyahu. Samkvæmt könnun-
um fengi Verkamannaflokkur
Peres nokkru meira fylgi en
Likud í kosningum til þmgsins
þar sem 120 fulltrúar sitja, og
allt að 41 þingsæti. Ljóst þyk-
ir að forsætisráðherrann hafi
með aðgerðunum í Líbanon,
sem kostuðu hundruð sak-
lausra borgara lífið, styrkt
stöðu sína meðal þeirra Isra-
ela sem töldu að forsætisráð-
herrann væri ekki nægilega
harður í horn að taka í afstöðu
sinni gagnvart aröbum, hann
væri of eindreginn friðarsinni.
Peres og Arafat fengu
friðarverðlaun Nóbels ásamt
Yitzhak heitnum Rabin, fyrr-
yerandi forsætisráðherra
Israels, fyrir þáþt sinn í friðar-
samningunum. Ofgafullur
þjóðermssinni úr röðum gyð-
inga myrti síðar Rabin.
Lipponen hvet-
ur til varfærni
PAAVO Lipponen, forsætis-
ráðherra Finnlands, hvetur til
þess að menn sýni aðgát í
umræðunni
um tengsl
Finna og Atl-
antshafs-
bandalags-
ins. Sá Lipp-
onen ástæðu
til þessa í
kjölfar
skyndilegrar
o g ákafrar
umræðu um
mörgulega aðild Finna. Sagði
forsætisráðherrann að óyfír-
vegaðar yfirlýsingar kynnu að
gefa ranga mynd af stefnu
Finna í öryggismálum
Ron Brown-
háskóli
í Króatíu
HÁSKÓLI sem opnaður verður
á/ næstunni í króatísku borg-
inni Dubrovnik, verður nefnd-
ur eftir Ron
Brown, við-
skiptaráð-
herra Banda-
ríkjanna,
sem fórst í
flugslysi
skammt frá
borginni í
síðasta mán-
uði. Skólinn Ron Brown
tekur til
starfa í september og þar
verða kennd ferðamálafræði
og viðskiptafræði.
Prinsinn
flýgur með
farþega
HOLLENSKI krónprinsinn
Vilhjálmur Alexander mun á
næstunni fljúga flugvélum í
innanlandsflugi í heimaland-
inu. Prinsinn mun verða að-
stoðarflugmaður á Fokker-70
flugvélum KLM-flugfélagsins
en hann vantar flugtíma á þá
tegund véla til að ljúka flug-
prófi.
Skotið á báta
áEyjahafi
TYRKNESK stjórnvöld báru í
gær fram mótmæli við grísku
stjórnina í kjölfar þess að
gríska strandgæslan skaut á
tyrkneska báta á Eyjahafi.
Grikkir neita því að atvikið
hafi átt sér stað en Tyrkir
fullyrða að skotið hafi verið á
á um tug tyrkneskra báta sem
voru að veiðum við eyjuna
Lesvos á fimmtudagskvöld.
Le Pen í írak
JEAN-Marie Le Pen, leiðtogi
Þjóðernisfylkingarinnar
frönsku og hægri þjóðernis-
sinni, hvatti
í gær til þess
að viðskipta-
banni Sam-
einuðu þjóð-
anna á Irak
yrði aflétt.
Le Pen er á
ferð í írak og
var gert ráð
fyrir því að
hann myndi
hitta Saddam Hussein, leið-
toga landsins, og Tareq Aziz,
aðstoðarforsætisráðherra, að
máli.
Lipponen