Morgunblaðið - 12.10.1996, Blaðsíða 12

12 LAUGARDAGUR 12. OKTÓBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
LANDSFUNDUR SJÁLFSTÆÐISFLOKKSINS
Kjartan Gunnarsson, framkvæmda-
stjóri Sjálfstæðisflokksins
Flokkamir nái
samkomulagi um að
takmarka fjáraustur
„ÞAÐ er alveg sérstakt athugunar-
efni fyrir stjórnmálaflokkana alla
hvort þeir ættu ekki allra hluta
vegna að reyna að ná fijálsu sam-
komulagi um starfsreglur sem tak-
marka fjáraustur í kosningum sem
lamar síðar almennt starf þeirra.
Ég hygg að kjósendur fái sig
fullsadda af auglýsingaflóði og ber-
sýnilega illri meðferð fjármuna í
kosningum. Sóun af því tagi er
stjórnmálum og stjórnmálabaráttu
almennt ekki til framdráttar," sagði
Kjartan Gunnarsson, framkvæmda-
stjóri Sjálfstæðisflokksins, er hann
flutti skýrslu sína um starfsemi
Sjálfstæðisflokksins á landsfundin-
um í gær.
Jákvæð áhrif á fjáröflun allra
sljórnmálaflokka
Kjartan sagði að löggjafarvaldið
hefði komið til móts við stjórnmála-
flokkana varðandi fjáröflun þeirra
með því að setja í lög ákvæði um
að ótvírætt væri að framlög til
stjórnmálaflokka væru, eins og
framlög til margvíslegarar annarrar
menningar- og félagsstarfsemi í
landinu, frádráttarbær rekstrar-
kostnaður rekstraraðila. „Laga-
breyting af þessu tagi var sam-
þykkt fyrir um tveimur árum og
hefur hún nú þegar haft umtalsverð
jákvæð áhrif fyrir fjáröflun allra
stjórnmálaflokka," sagði Kjartan.
Flokkar í samkeppni við aðila
með yfirburða fjárhagsstöðu
„Annað athugunarefni í þessu
sambandi," sagði Kjartan varðandi
fjármál flokkanna, „er hvort menn
vilji taka upp opinbera styrki til
starfsemi stjómmálaflokkanna.
Rökin fyrir slíkum styrkjum eru að
stjórnmálaflokkarnir standa í æ
harðari samkeppni bæði um þekk-
ingu, upplýsingagjöf og stefnumót-
un við samtök og aðila sem annað
hvort njóta sjálf verulegra opin-
berra styrkja eða hafa þvílíka yfir-
burða fjárhagsstöðu að útilokað er
fyrir stjórnmálaflokka að standa
þeim á sporði og veita þeim eðlilegt
aðhald. Onnur röksemd er fullyrð-
ingin um að flokkar sem njóti veru-
legra opinberra styrkja séu öllum
óháðir. Þeir verða að vísu háðir lög-
gjafarvaldinu sem ég held að sé
hreint ekki betra en að vera háður
eigin flokksmönnum og stuðnings-
mönnum.“
Útfærsla útgáfustyrkja
„Ég ætla ekki að svo komnu
máli að fjalla frekar um þetta en
minni á að svokallaðir blaðastyrkir
sem eru styrkir til útgáfumála þing-
flokka og stjórnmálaflokka hafa
fest vel í sessi hér á landi en úthlut-
un þeirra hófst 1970 og hefur því
staðið samfleytt í tæp 30 ár án
þess að nokkurn tíma hafi orðið um
þá verulegur ágreiningur. E.t.v. er
frekari útfærsla þess kerfis eðlileg-
asta lausnin á þessu máli.“
Kjartan vék að því að hann teldi
mikilvægt að varðveita hin sérstöku
einkenni landsfunda Sjálfstæðis-
flokksins sem séu stærstu skipu-
lögðu samkomur sem haldnar séu
á Islandi að frátöldum þjóðhátíðum
og slíkum mannamótum og hafí
eigið líf og eigið eðli. „Það að halda
áfram að hafa landsfundina fundi
er að mínum dómi lífsnauðsyn fyrir
flokkinn. Landsfundurinn má aldrei
verða að vel undirbúinni leiksýningu
þar sem ekkert óvænt getur gerst.
Við verðum að varðveita lífsneista
landsfundanna sem felst ekki hvað
síst í því ótakmarkaða málfrelsi og
tillögurétti sem hér hefur ávallt
ríkt,“ sagði Kjartan Gunnarsson,
framkvæmdastjóri Sjálfstæðis-
flokksins.
Fulltrúaráð samþykki
meirihlutamyndanir
HARALDUR Blöndal hæstarétt-
arlögmaður lagði fram á Lands-
fundi í gær tillögu til breytinga
á skipulagsreglum Sjálfstæðis-
flokksins sem gerir ráð fyrir því
að sveitarstjórnarmenn geti ekki
gengið til meirihlutasamstarfs við
aðra flokka nema að fengnu sam-
þykki hlutaðeigandi fulltrúaráðs
flokksins.
Þá lagði Haraldur til þá breyt-
ingu á skipulagsreglunum að við
prófkjör yrðu oddvitar framboðs-
Iista valdir sérstaklega.
Viðmælendur Morgunblaðsins
meðal landsfundarfulltrúa spáðu
því að fjörugar umræður ættu
eftir að verða um tillögur Har-
alds, einkum þá fyrrnefndu, sem
komi fram m.a. í tilefni deilna
innan bæjarstjórnarflokksins í
Hafnarfirði og samstarfserfið-
leika í fleiri sveitarstjómum. Til-
lagan á sér hliðstæðu við ákvæði
skipulagsreglna um ríkisstjórnar-
myndun, þar sem samþykkis
flokksráðs er krafist.
Tillögur Haralds verða af-
greiddar síðar á fundinum og
einnig tillaga Þorsteins Halldórs-
sonar í Kópavogi sem lagði til að
gerðar yrðu þær breytingar á
skipulagsreglum flokksins að í
stað þess að Landsfundi verði
ætlað æðsta vald í málum flokks-
ins skuli það vald falið þing-
flokki. Þorsteinn mælti fyrir til-
lögunni, hvatti Landsfundinn til
naflaskoðunar og gagnrýndi m.a.
að alþingismenn flokksins gengju
í störfum sinum gegn markaðri
stefnu Landsfunda.
Davíð og Þorsteinn harðorðir í garð talsmanna veiðileyfagjalds
„Ekkí heil brú
í öllu dæminu“
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
og Þorsteinn Pálsson sjávarútvegs-
ráðherra gagnrýndu harðlega hug-
myndir um veiðileyfagjald í sjávar-
útvegi í fyrirspurnartíma ráðherra
Sjálfstæðisflokksins á landsfundin-
um í gær.
Davíð var spurður á fundinum
hvort hann teldi ekki hættu á að
auðlindaskatti yrði komið á vegna
þeirra miklu hækkana sem orðið
hefðu á aflakvóta að undanförnu.
Davíð sagðist ekki telja að svo
yrði því auðlindaskattur eða sér-.
stakúr sjávarútvegsskattur, myndi
ekki breyta neinu um það.
„Það var mælt fyrir þingsálykt-
unartillögu á Alþingi í gær
(fimmtudag) af hálfu Alþýðu-
flokksins um veiðileyfagjald og
umræðan varð mjög merkileg.
Ekki vegna þess að henni hafi
lokið á þeim fundi, heldur vegna
þess að það virtist koma í ljós að
flutningsmennirnir, sem hafa haft
þetta mál að dýrðlegu máli sínu
Iengi, virtust ajls ekki hafa hugsað
málið til enda og fjarri því,“ sagði
Davíð.
Láta eins og þeir hafi fundið
nýja gullgæs
„Það var réttilega bent á það i
þinginu að í málinu væri ekkert
klárt annað en fyrirsögnin, það er
að segja, tillaga um veiðileyfa-
gjald. Um gjaldið vissu menn síðan
ekki neitt. Hvernig ætla menn að
leysa úr því? Inntak tillögunnar var
að forsætisráðherra skipaði nefnd,
sem yrði tilnefnt í, til þess að kanna
sérstaklega áhrif veiðileyfagjalds á
eftirfarandi: Fjárhagslega stöðu
sjávarútvegs, hagvöxt, fískveiði-
stjórnun, gengisskráningu, við-
skipti með veiðileyfi, hagstjórn
hérlendis, byggðaþróun, sam-
keppnisstöðu atvinnuvega, útflutn-
ing, atvinnu, lífskjör, tekjudreif-
ingu og ríkisfjármál.
Ef ég ætlaði að leggja fram til-
lögu um veiðileyfagjald, eða sér-
stakan skatt á sjávarútveg, myndi
ég byija á því að kanna þetta og
hvort það væri í lagi gagnvart öll-
um þessum þáttum. En það á að
skoða þetta eftir á, eftir að búið
yrði að samþykkja að leggja sér-
stakan skatt á sjávarútveginn.
Þegar þessir menn voru svo spurð-
ir út í þessi mál kom í ljós að það
var ekki heil brú í öllum tillögu-
flutningnum. Menn létu eins og
þeir hefðu fundið upp nýja gull-
gæs, sem gæti verpt eggjum. Gæs
sem gæti gefið af sér 30 eða 40
milljarða og losað okkur við allan
tekjuskatt. Þessir peningar áttu
bara að koma með trikkum. Ekki
af því að við hefðum veitt meira
eða selt meira, heldur bara af því
að við hefðum rukkað meira. Það
var ekki heil brú í öllu dæminu.
Það kom líka fram að þegar
menn tala um veiðileyfagjald, sér-
stakan skatt á sjávarútveginn, þá
eru menn að notfæra sér óánægju,
sem er grasserandi mjög víða með
kvótakerfið. Menn eru ekki alsælir
með kvótakerfið og sumir vilja
sóknarstýringu en ekki núverandi
stýringu kvótakerfisins. Eiga þeir
að biðja um veiðileyfagjald? Það
hefur ekkert með það að gera,“
sagði Davíð.
Vitlausasta umræða sem ég
hef heyrt á Alþiugi
„Síðan er sagt að sumir hafi
fengið aflakvótann ókeypis og séu
að leigja og selja öðrum fyrir okur-
verð. Það kom líka fram að veiði-
leyfagjaldið á að innheimta hjá
þeim sem hafa kvóta. Það eru þeir
sem eiga að borga veiðileyfagjaldið
og það myndi bara bætast ofan á
þann kostnað sem menn hefðu af
því að kaupa eða leigja kvóta af
öðrum. Það var ekki heil brú í öllu
heila dæminu. Það sem menn gátu
skilið var þetta: Það átti að ná
30-40 milljörðum af sjávarútvegi,
sem nú er rekinn á núlli og til
þess að búa til þá peninga handa
sjávarútveginum til að borga þá
átti að fella gengið samsvarandi,
sem myndi kannski verða 30, 40,
50 prósent. Það myndi skapa al-
gera óðaverðbólgu því almenning-
ur yrði náttúrulega að borga slíka
gengisfellingu dýru verði og það
átti að leysa bara einhvern veginn.
Ég hef aldrei áður séð 40 milljarða
tekna með þessum hætti upp úr
hatti.
. . . einhver vitlausasta
umræða sem ég hef heyrt
í þinginu nokkru sinni.. .
Það er nú reyndar sagt að það
sé enginn töframaður sem nái kan-
ínu upp úr hatti, nema setja fyrst
kanínu í hatt. Ef menn ætla að
ná 40 milljörðum af sjávarútvegin-
um með þessu hætti, með þessum
galdraverkum, hókus pókus, þá
verða þeir að troða þangað 40
milljörðum áður en þeir taka hann
upp úr, en það er ekki gert.
Þetta er einhver vitlausasta
umræða sem ég hef heyrt í þinginu
nokkru sinni, fyrr eða síðar og
blessaður Alþýðuflokkurinn fór
afar illa út úr þessum umræðum.
Ég veit að ég særi vini okkar á
Morgunblaðinu sem trúa á þetta
mál eins og heilagasta mál tilveru
sinnar af einhveijum ástæðum.
Trúa reyndar ekki á neitt mál ann-
að, eins og málum er komið núna,
en þetta mál. En það er bara ekki
heil brú í heila málinu. Mig tekur
það nærri vegna Morgunblaðsins
sem er svo gott blað,“ sagði forsæt-
isráðherra.
Málflutningurinn hrein della
Þorsteinn Pálsson sjávarútvegs-
ráðherra óskaði einnig eftir að fá
að svara fyrirspurninni og sagði:
„Það er eitt rétt í málflutningi
þeirra sem núna leggja til að sett-
ur verði nýr skattur á sjávarútveg-
inn og það er sú fullyrðing þeirra
að fiskveiðistjórnunarkerfið sem
við höfum búið við á undanfömum
árum hefur aukið hagkvæmni í
rekstri sjávarútvegsins. Það hefur
gert það að verkum að atvinnu-
grein sem áður var háð styrkjum,
fyrirgreiðslu, niðurgreiddum lán-
um og eilífum reddingum af hálfu
opinberra aðila, getur núna staðið
á eigin fótum og er að byija að
geta höfðað til almennings um að
fá hlutafé eins og aðrar atvinnu-
greinar. Því miður stendur sjávar-
útvegurinn enn að baki öðrum at-
vinnugreinum í þessu efni vegna
þess að fjárhagsstaða hans þarf
að styrkjast enn meir, en þróunin
er í rétta átt fyrir þá sök að við
höfum staðið rétt að verki.
Við skulum líka hafa í huga að
þessi málflutningur, sem snýst
mikið um að viðurkenna eitthvað
prinsipp um að leggja skatt á sjáv-
arútveginn, hann er hrein della,
vegna þess að á fyrsta degi, þegar
kvótakerfið var innleitt, var ákveð-
ið að sjávarútvegurinn skyldi borga
ákveðinn kostnað við stjómun veið-
anna með gjöldum á aflaheimildir.
Núna greiðir sjávarútvegurinn all-
an kostnað af stjórnun veiðanna
. . . núna greiðir sjávarút-
vegurinn allan kostnað af
stjórnun veiðanna ...
og veiðieftirliti og hann greiðir ail-
an kostnað af úreldingarstyrkjum
Þróunarsjóðs og hann hefur tekið
á sig verulegar skuldbindingar af
óráðsíu lántökum ríkisstjómar
Steingríms Hermannssonar á sín-
um tíma og greiðir þetta með gjöld-
um á aflaheimildir.
Spurningin í dag snýst um það
hvort á að hækka skatta verulega
á sjávarútveginn. Þá þurfum við
að velta því fyrir okkur hvort það
sé skynsamlegt gagnvart sam-
keppnisstöðu útflutningsfram-
leiðslunnar að setja á nýja skatta.
Styrkjum við útflutningsfram-
leiðsluna með því að auka kostnað-
inn við hana - atvinnugrein sem
er að keppa við ríkisstyrkta fram-
leiðslu í nágrannalöndunum? Ég
held að því miður sé staðan sú í
dag að við myndum veikja sam-
keppnisstöðuna, veikja greinina og
þar með verðmætasköpunina í
þjóðfélaginu og möguleika okkar
til að bæta lífskjörin, ef við gerðum
þetta. Það er líka athygli vert að
lausnarorðið hjá tillögumönnum
var að þetta ætti alls ekki að koma
við sjávarútveginn, hann ætti að
græða alveg jafn mikið eftir sem
áður og það átti að gerast með
gengislækkun. Ætli fólkinu í land-
inu myndi nú ekki finnast það
skrýtið að það ætti að borga brús-
ann af auðlindaskattinum með því
að þurfa að kaupa sykurinn á
hærra verði, hveitið á hærra verði,
fötin á hærra verði og bílana á
hærra verði? Ég er hræddur um
að það kæmi svipur á ýmsa þegar
þessi staðreynd birtist í raunveru-
leikanum,“ sagði Þorsteinn.