Morgunblaðið - 12.10.1996, Blaðsíða 49
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 12. OKTÓBER 1996 49
BRÉF TIL BLAÐSINS
MESSUR Á MORGUN
Martröð um
hermennsku
Frá Viðari Þorsteinssyni:
í B-BLAÐI Morgunblaðsins sunnu-
daginn 29. september birtist áhuga-
verð grein, með fyrirsögninni: „Lét
hermennskudrauminn rætast". Und-
ir fyrirsögninni mátti finna stutta
klausu í stóru letri sem hefst á eftir-
farandi orðum: „Þeir eru ófáir strák-
arnir sem láta sig dreyma um her-
mennsku. Eggert Magnússon, 25 ára
gamall liðsforingi í norska sjóhern-
um, átti þann draum í æsku og lét
hann rætast."
Síðan inniheldur greinin samtal
Unnar S. Eysteinsdóttur við Eggert
um herþjálfun hans. Þar lýsir Eggert
í dásemdartón hvemig norskir félag-
ar hans kvöldu hann og píndu í þau
þijú ár sem þjálfun hans tók. Auk
þessara miður skemmtilegu lýsinga
á hinum „ánægjulegu" hremmingum
Eggerts er jafnframt að finna í grein-
inni þær skoðanir hans að mikil þörf
sé á íslenskum her. Það sem að mínu
mati var svo rúsínan í pylsuendanum
var útlistun á hvað mannleg sam-
skipti væru mikilvæg innan hersins
og hvað allir yrðu miklu betri mann-
eskjur af því að gegna herþjónustu.
I tilefni af umræddum greinar-
skrifum vil ég einfaldlega minna á
til hvers her raunverulega er. Grein-
arhöfundur, liðsforinginn íslenski og
ritstjórn Morgunblaðsins hafa í grein
þessari tekið höndum saman um að
dásama og varpa dýrðarljóma á fyrir-
bæri sem flest fólk hefur mikla and-
styggð á.
Her er ekki til þess gerður að
ungir menn læri að „lifa af og bjarga
sér við ýmsar aðstæður", vinna sam-
an eða læra að treysta hver öðrum.
Hermennska er heilaþvottur og þjálf-
un í því að læra að hlýða hvetju því
sem yfirmaðurinn segir, hvað svo
sem það er. Góður hermaður er æfð-
ur í því að geta tekið líf annarra
samviskulaust og geta þannig verið
þægilegt verkfæri stjórnvalda þegar
úthella þarf blóði. Við þurfum ekki
annað en að kveikja á sjónvörpunum
okkar til að sjá hina dökku hlið her-
mennskunnar: Sundurtætt lík fórn-
arlamba stríðsins, hálfgeðbilaðir her-
foringjar sem etja hlýðinni og vel
þjálfaðri æsku lands síns út í opinn
dauðann, nú eða kannski það allra
dapurlegasta, niðurbrotnir og bitrir
ungir menn sem snúa heim af víg-
stöðvunum blindir, lamaðir og lim-
lestir.
Tilgangurinn með grein minni er
ekki að efast um það sem Eggert
telur sig hafa grætt á herþjón-
ustunni eða vefengja góða trú hans,
heldur benda á að hermennska er í
eðli sínu ekki af hinu góða. Mér finnst
í sjálfu sér ánægjulegt að menn skuli
vera hamingjusamir og finna sig, í
hverju svo sem það er, en heilbrigt
fólk vill ekki að hermennska sé aug-
lýst í víðlesnasta dagblaði landsins
sem eitthvað mannbætandi og að
hermanni sé lýst sem einhvers konar
„fyrirmynd ungra drengja". Ég veit
ekki hvort mér finnst það frekar
smekklaust eða siðlaust.
Við skulum aldrei missa sjónar á
hinu raunverulega óeðli hermennsku,
við skulum aldrei láta dulbúa hana
sem einhveija ungmennafélagsstarf-
semi eða skátahreyfingu, heldur
skulum við horfast í augu við þá
staðreynd að her er og verður til
staðar í þeim tilgangi að úthella blóði.
Ég er ekki einn af þessum „ófáu
strákum sem láta sig dreyma um
hermennsku". Hermennska er ekki
draumur, heldur martröð sem ég
neita að láta rætast.
VIÐAR ÞORSTEINSSON,
Víðimel 27, Reykjavík.
Guðspjall dagsins:
Jesús læknar
________hinn lama.____________
(Matt. 9.)
ÁSKIRKJA: Barnaguðsþjónusta kl.
11. Guðsþjónusta kl. 14. Árni Berg-
ur Sigurbjörnsson.
BÚSTAÐAKIRKJA: Barnamessa kl.
11. Foreldrar hvattir til þátttöku
með börnunum. Guðsþjónusta kl.
14. Pálmi Matthíasson.
DÓMKIRKJAN: Messa kl. 11.
Prestur sr. Jakob Á. Hjálmarsson.
Dómkórinn syngur. Organleikari
Marteinn H. Friðriksson. Barna-
samkoma kl. 13 í kirkjunni. Guðs-
þjónusta kl. 14. Sr. Jakob Á. Hjálm-
arsson.
ELLIHEIMILIÐ GRUND: Guðs-
þjónusta kl. 10.15. Sr. Gylfi Jóns-
son. Organisti Kjartan Ólafsson.
GRENSASKIRKJA: Fjölskyldu-
messa kl. 11. Barnakór Grensás-
kirkju syngur, kórstjóri Margrét
Pálmadóttir.Júlessa kl. 14. Prestur
sr. Halldór S. Gröndal. Organisti
Árni Arinbjarnarson.
HALLGRÍMSKIRKJA: Fræðslu-
morgunn kl. 10. Kennimenn í Hall-
grímskirkju: Dr. Sigurbjörn Einars-
son, dr. Sigurður Árni Þórðarson.
Barnasamkoma og messa kl. 11.
Fermingarbörn og foreldrar hvött
til að mæta. Sr. Ragnar Fjalar Lár-
usson og sr. Karl Sigurbjörnsson.
LANDSPÍTALINN: Messa kl. 10.
Sr. Jón Bjarman.
HÁTEIGSKIRKJA: Barnaguðsþjón-
usta kl. 11. Sr. Helga Soffía Konr-
áðsdóttir. Messa kl. 14. Organisti
Pavel Manasek. Sr. Tómas Sveins-
son.
LANGHOLTSKIRKJA: Kirkja Guð-
brands biskups. Messa kl. 11.
Fermingarbörn og foreldrar þeirra
hvött til að mæta í messuna. Prest-
ur sr. Tómas Guðmundsson. Org-
anisti Sesselja Guðmundsdóttir.
Kór Langholtskirkju (hópur III)
syngur. Kaffisopi eftir messu.
Barnastarf kl. 13.
LAUGARNESKIRKJA: Messa kl.
11. Gídeonfélagar kynna starf sitt
og lesa ritningarlestra. Sigurbjörn
Þorkelsson prédikar. Drengjakór
Laugarneskirkju syngur undir
stjórn Friðriks S. Kristinssonar.
Organisti Gunnar Gunnarsson.
Barnastarf á sama tíma. Guðsþjón-
usta kl. 14 í Sjálfsbjargarhúsinu,
Hátúni 12. Kvöldguðsþjónusta kl.
20.30. Lifandi tónlist frá kl. 20.
Ólafur Jóhannsson.
NESKIRKJA: Barnastarf kl. 11.
Opið hús frá kl. 10. Frostaskjól:
Barnastarf kl. 11. Húsið opnar kl.
10.30. Sr. Halldór Reynisson.
Guðsþjónusta kl. 11. Ath. breyttan
tíma. Organisti Reynir Jónasson.
Sr. Frank M. Halldórsson.
SELTJARNARNESKIRKJA: Messa
kl. 11. Prestur sr. Solveig Lára
Guðmundsdóttir. Organisti Pavel
Manasek. Barnastarf á sama tíma
í umsjá Hildar Sigurðardóttur, Erlu
Karlsdóttur og Benedikts Her-
mannssonar.
ÓHÁÐI SÖFNUÐURINN: Fjöl-
skylduguðsþjónusta kl. 14. Kirkju-
dagurinn. Leikið á hörpu og gítar
í guðsþjónustunni. Kaffisala kven-
félagsins eftir guðsþjónustu.
ÁRBÆJARKIRKJA: Barnaguðs-
þjónusta kl. 11. Guðsþjónusta kl.
14. Organleikari Violeta Smid. Fé-
lagar í Gídeonfélagi Reykjavíkur,
austurdeild, kynna í guðsþjón-
ustunni starf félagsins og lesa ritn-
ingarlestra. Prestarnir.
BREIÐHOLTSKIRKJA: Barnaguðs-
þjónusta kl. 11. Guðsþjónusta á
sama tíma. Barnakórinn syngur.
Prédikunarefni: Fimmta boðorðið:
„Þú skalt ekki mann deyða“. Sam-
koma Ungs fólks með hlutverk kl.
20. Gísli Jónasson.
DIGRANESKIRKJA: Messa kl. 11.
Altarisganga. Barnaguðsþjónusta
á sama tíma. Organisti Sigríður
Sólveig Einarsdóttir. Sóknarprest-
ur.
FELLA- OG HÓLAKIRKJA: Guðs-
þjónusta kl. 11. Prestur sr. Guð-
mundur Karl Ágústsson. Signý
Sæmundsdóttir syngur einsöng.
Organisti Lenka Mátéová. Barna-
guðsþjónusta kl. 11 í umsjón Ragn-
ars Schram. Kirkjurútan gengur
eins og venjulega. Kl. 18 guðsþjón-
usta með altarisgöngu. Prestarnir.
íslensk ungmenni
og útigangshesta-
barátta yfirvalda
Frá Birgi Þ. Kjartanssyni:
RÍKISVALDIÐ hefur á síðustu 20
árum hjakkað í sama farinu í hálf-
gerðu andleysi og algeru úrræðaleysi
gagnvart börnum og ungmennum
sem lenda á skjön við lög og reglu,
og samfélagið hefur gefið nafnið
„afbrotaunglingar". Líkja má þessari
sögu við draugagang fyrri alda.
Islenskir draugar voru sumir
ótugtir, alltaf skyldu þeir ráðast á
aftasta og minnsta manninn þegar
farið var yfir heiðar í slæmum veðr-
um.
Reiðileysi
Og að hinum almenna borgara,
sem fylgist með umræðu í fjölmiðlum
um málefni þetta, setur óhug og ótta,
því öll sú umfjöllun er sett fram í
æsifréttastíl og er ómálefnaleg. í
umræðunni um þessi ungmenni er
spurt með hvaða hætti væri hægt
að taka á óhamingju þeirra, og
sporna við því að hópur ungmenna
í reiðileysi, sem virðist fara ört
stækkandi, sé á vergangi, atvinnu-
laus, hættur í skóla og jafnvel yfir-
gefinn af sínum nánustu, og lifi eins
og útigangshestar. Fólk deilir um það
með hvaða hætti eigi að standa að
þeirri hjálp og hvaða vörnum skuli
koma við til að fyrirbyggja áfram-
haldandi þróun til hins verra því
mörg ungmenni telja lög og reglur
fundnar upp af skilningslausum
gamalmennum.
Viðhorf
Ekki er að undra þótt í dag sé
erfitt fyrir ungt fólk að átta sig á því
í uppvextinum hvernig umgangast
beri áfengi, því mikils ósamræmis
i gætir í viðhorfum uppalenda til
n áfengisdrykkju í samfélaginu og á
heimilum. Ríkið á erfítt með að finna
viturlega samræmingu milli tekna
og kostnaðar sem af áfengisneyslu
hlýst, svo sem afbrota, skemmdar-
verka og ofbeldis.
Sporbraut ógæfunnar
Skoðun mín er sú að lokun með-
ferðarheimilisins Tinda hafi verið
mistök af hálfu ríkisins því ung-
menni þau sem þar voru til meðferð-
ar komu mörg frá brotnum heimilum
og þekkja ekki eðlilegt og venjulegt
líf. Eitt það versta sem ungmenni á
þroskabraut lífsins getur hent er að
lenda á sporbraut áfengis- og vímu-
efnaneyslu, afbrota og niðurlægingar.
Venjulegt líf
Mikilvægt er í lífi hvers ungmenn-
is að koma frá kærleiksríku heimili,
þar sem ríkir friður og samlyndi, en
þróun síðustu ára sýnir fjölgun hjóna-
skilnaða, vaxandi félagslega erfið-
leika hjá fjölskyldum, atvinnuleysi og
mikla fjárhagslega erfiðleika. Við
þessar aðstæður og gliðnun þess fé-
lagslega ramma sem ungmenni hafa
búið við, er kominn ákjósanlegur jarð-
vegur fyrir hin neikvæðu öfl. 011 erum
við nefnilega vanaverur og lærum
hegðun af fyrirmyndum okkar eins
og foreldrum, systkinum, kennurum
og félögum. Það er því líkt sem okk-
ur sé gert að erfa drykkjusiði úr for-
eldrahúsum, þó þar geti brugðið til
beggja vona séu þeir siðir afbrigðileg-
ir. Vonandi eru flest ungmenni svo
lánsöm að þau megi sjálf ákveða sinn
lífsfarveg, þegar eðlilegur þroski leyf-
ir og þau eru til þess fær.
Klæðnaður fólks hefur batnað,
einnig viðurværið og húsnæðið. En
hvað hefur þá verið vanrækt? Jú, líf-
ið sjálft og manngildið.
BIRGIR Þ. KJARTANSSON,
ráðgjafi hjá Fíknifræðslunni.
GRAFARVOGSKIRKJA: Barna-
guðsþjónusta kl. 11 í umsjón Hjart-
ar og Rúnu og kl. 12.30 í Rima-
skóla í umsjón Jóhanns og Ólafs.
Guðsþjónusta kl. 14. Sigurður
Skagfjörð syngur einsöng. Organ-
isti Hörður Bragason. Eftir guðs-
þjónustuna verður fundur með for-
eldrum fermingarbarna úr Húsa-
og Hamraskóla. Fulltrúar bekkjar-
deilda draga um fermingardag.
Prestarnir.
HJALLAKIRKJA: Fjölskylduguðs-
þjónusta kl. 11. Nemendur úr Tón-
listarskóla Kópavogs koma í heim-
sókn. Skólakór Snælandsskóla
syngur undir stjórn Heiðrúnar Há-
konardóttur. Barnaguðsþjónusta
kl. 13 í umsjá írisar Kristjánsdótt-
ur. Organisti Oddný J. Þorsteins-
dóttir. Kristján Einar Þorvarðarson.
KÓPAVOGSKIRKJA: Barnastarf í
safnaðarheimilinu Borgum kl. 11.
Guðsþjónusta kl. 11. Organisti Örn
Falkner. Ægir Fr. Sigurgeirsson.
SELJAKIRKJA: Barnaguðsþjón-
usta kl. 11. Guðsþjónusta kl. 14.
Sr. Sigfinnur Þorleifsson, sjúkra-
húsprestur prédikar. Organisti
Kjartan Sigurjónsson. Sóknar-
prestur.
FRÍKIRKJAN, Rvík: Guðsþjónusta
kl. 14. Organisti Pavel Smid. Cecil
Haraldsson.
KRISTSKIRKJA, Landakoti: Laug-
ardag: Messa kl. 8 og kl. 14.
Sunnudag: Hámessa kl. 10.30,
messa kl. 14, messa á enskú kl.
20. Mánudaga til föstudaga: mess-
ur kl. 8 og kl. 18. Rósakransbæn
kl. 17.30.
MARÍUKIRKJA, Breiðholti: Messa
kl. 11 á sunnudögum.
HVÍTASUNNUKIRKJAN Ffladelfía:
Almenn samkoma kl. 16.30. Ræðu-
maður Vörður Traustason. Allir
velkomnir.
MESSÍAS-FRÍKIRKJA: Rauðarár-
stíg 26, Reykjavík. Guðsþjónusta
sunnudag kl. 20 og fimmtudag kl.
20. Altarisganga öll sunnudags-
kvöld. Prestur sr. Guðmundur Örn
Ragnarsson.
HIRÐIRINN, Dalvegi 24, Kópa-
vogi: Samkoma sunnudag kl. 20.
Lofgjörð og fyrirbænir. Prédikari
Helena Leifsdóttir. Allir hjartanlega
velkomnir.
ORÐ LÍFSINS: Grensásvegi 8. Al-
menn samkoma kl. 11. Ræðumað-
ur Ásmundur Magnússon. Fyrir-
bænaþjónusta/bænaklútar. Allir
hjartanlega velkomnir.
FÆREYSKA Sjómannaheimilið:
Samkoma á morgun kl. 17.
HJÁLPRÆÐISHERINN: Sunnu-
dagaskóli kl. 14. Bænastund kl.
19.30. Hjálpræðissamkoma kl. 20.
Káre Morken stjórnar, Aslaug
Haugland talar.
REYNIVALLAKIRKJA f Kjós:
Messa kl. 14. Gunnar Kristjánsson.
BRAUTARHOLTSKIRKJA, Kjalar-
nesi: Barnaguðsþjónusta kl. 11.
Gunnar Kristjánsson.
VÍDALÍNSKIRKJA: Guðsþjónusta
kl. 11. Kór Vídalínskirkju syngur.
Organisti Gunnsteinn Ólafsson.
Sunnudagaskóli í Vídalínskirkju kl.
11 og Hofstaðaskóla kl. 13. Bragi
Friðriksson.
BESSASTAÐAKIRKJA: Kirkjudag-
ur safnaðarins. Guðsþjónusta kl.
14. Nemendur úr Álftanesskóla og
Tónlistarskólanum taka þátt í at-
höfninni. Álftaneskórinn syngur
undir stjórn Þóru Fríðu Sæmunds-
dóttur. Organisti Þorvaldur Björns-
son. Athöfnin tengist því að 100
ár eru liðin frá dauða Gríms Thoms-
en, skálds. Kaffisala Kvenfélags
Bessastaðahrepps til styrktar Líkn-
arsjóðnum í hátíðasal íþróttahúss-
ins að athöfn lokinni. Bragi Frið-
riksson.
VÍÐISTAÐAKIRKJA: Barnamessa
kl. 11. Fjölskylduguðsþjónusta kl.
14. Kór Víðistaðasóknar og barna-
kór Víðistaðakirkju syngja. Sigurð-
ur Helgi Guðmundsson.
HAFNARFJARÐARKIRKJA:
Sunnudagaskóli í Hafnarfjarðar-
kirkju kl. 11. Umsjónarmenn sr.
Þórhildur Ólafs, Natalía Chow og
Katrín Sveinsdóttir. Sunnudaga-
skóli í Hvaleyrarskóla kl. 11. Um-
sjónarmenn sr. Þórhallur Heimis-
son, Ingunn Hildur Hauksdóttir og
Bára Friðriksdóttir. Guðsþjónusta
kl. 14. Prestur sr. Gunnþór Inga-
son. Organisti Natalía Chow.
Fermingarbörn úr Öldutúnsskóla
sýna helgileik, lesa ritningarlestra
og bænir. Kaffisamvera í safnað-
arheimilinu Strandbergi eftir guðs-
þjónustu.
FRÍKIRKJAN, Hafnarfirði: Barna-
guðsþjónusta kl. 11. Einar Eyjólfs-
son.
KAPELLA St. Jósefssystra,
Garðabæ: Þýsk messa kl. 10.
JÓSEFSKIRKJA, Hafnarfirði:
Messa kl. 10.30. Rúmhelga daga
messa kl. 18.
KARMELKLAUSTUR: Messa
sunnudaga kl. 8.30. Aðra daga kl.
8. Allir velkomnir.
YTRI-NJARÐVÍKURKIRKJA:
Sunnudagaskóli kl. 11. Börn í
Innri-Njarðvíkursókn sótt að safn-
aðarheimili kl. 10.45. Foreldrareru
hvattir til að mæta með börnum
sínum. Fjölskylduguðsþjónusta
sunnudag kl. 14. Kirkjukórinn leið-
ir almennan söng undir stjórn org-
anistans Steinars Guðmundsson-
ar. Nemendur úr Tónlistarskóla
Njarðvíkur koma fram. Fermingar-
börn og foreldrar þeirra eru hvött
til að mæta. Baldur Rafn Sigurðs-
son.
KEFLAVÍKURKIRKJA: Sunnu-
dagaskóli kl. 11. Munið skólabíl-
inn. Guðsþjónusta í Sjúkrahúsi
Suðurnesja kl. 13. Guðsþjónusta
kl. 14. Prestur: Sigfús Baldvin
Ingvason. Kór Keflavíkurkirkju
leiðir söng. Organisti: Einar Örn
Einarsson.
KAÞÓLSKA kapellan, Keflavík:
Messa kl. 14.
HVERAGERÐISPRESTAKALL:
Sunnudagaskóli í Hveragerðis-
kirkju kl. 11. Guðsþjónusta í Heilsu-
stofnun NLFÍ kl. 11. Jón Ragnars-
son.
SELFOSSKIRKJA: Sunnudagaskóli
kl. 11. Messa sunnudag kl. 14.
Sóknarprestur.
STOKKSEYRARKIRKJA: Barna-
guðsþjónusta kl. 11. Úlfar Guð-
mundsson.
STRANDARKIRKJA: Hátíðar-
messa kl. 14. Biskup íslands,
herra Ólafur Skúlason, prédikar
og endurvígir kirkjuna eftir gagn-
gerar breytingar. Sóknarprestur-
inn sr. Svavar Stefánsson og fyrr-
verandi sóknarprestur sr. Tómas
Guðmundsson þjóna fyrir altari
ásamt biskupi. Söngfélag Þorláks-
hafnar sér um söng undir stjórn
Róberts Darling, organista. Sókn-
arnefnd.
LANDAKIRKJA, Vestmannaeyj-
um: Sunnudagaskóli kl. 11. Al-
menn guðsþjónusta kl. 14. Boðið
upp á barnasamveru í safnaðar-
heimili meðan á prédikun og altar-
isgöngu stendur. KFUM og Kfund-
ur fellur niður vegna helgarferðar.
AKRANESKIRKJA: í dag laugar-
dag, barnaguðsþjónusta kl. 11,
föndur. TTT samvera í safnaðar-
heimilinu kl. 13. Stjórnendur Sig-
urður Grétar Sigurðsson og Axel
Gústafsson. Fjölskylduguðsþjón-
usta kl. 14. Vænst er þátttöku
fermingarbarna og foreldra þeirra.
Fermingarbörn aðstoða. Björn
Jónsson.
BORGARPRESTAKALL: Barna-
guðsþjónusta verður í Borgarnes-
kirkju kl. 11.15. Messa í Borgar-
neskirkju kl. 14. Gestaprédikari
verður Hans M. Hafsteinsson,
guðfræðinemi. Guðsþjónusta á
dvalarheimili aldraðra, Borgar-
nesi, kl. 15.30. Messa í Borgar-
kirkju kl. 16. Þorbjörn HlynurÁrna-
son.
Frikirkjusöf nnöurinn
í Reykjavík
Guösþjónusta
ki. 14.00.
Þeir, sem ætla á
landsþing
æskulýðsfélaganna
18.-20. október,
staðfesti þátttöku |
hið fyrsta.
PiTÍ 18
» s* 6é m k m u
fl S I fi i ffi ®
ÍAk.