Morgunblaðið - 26.10.1996, Blaðsíða 28

28 LAUGARDAGUR 26. OKTÓBER 1996
NEYTENDUR
MORGUNBLAÐIÐ
Býr sjálf til
camembert-ost,
feta-ost, kotasælu
ogjógúrt
ÞEIR sem koma í heimsókn á Sæ-
ból á Ingjaldssandi fá eflaust að
bragða á Camembert-osti sem El-
ísabet Pétursdóttir hefur búið til.
Hún hefur nú á annað ár fíkrað sig
áfram með að nýta umfram mjólk
í ostagerð og með góðum árangri,
fer létt með að búa til feta-ost,
kotasælu og camembertost.
„Við erum með eina kú og þar
sem heimasætan er eiginlega flutt
að heiman og við yfirleitt tvö í
heimili er nokkuð um umfram
mjólk hjá okkur. Ég hef lengi búið
til þykkmjólk og skyr en það er
takmarkað sem hægt er að borða
af því. Við erum töluvert afskekkt
hérna á Ingjaidssandi og mér datt
því í hug að reyna að búa til ost.
Vinur minn sem er með fyrirtæki,
Erlingur Friðriksson hjá Elda-
skálanum, leitaði með mér að nauð-
synlegum búnaði til ostagerðar sem
hann pantaði siðan fyrir mig frá
Danmörku. Þar komst hann í kynni
við danska konu sem kennir sér-
staklega heimilisostagerð og ég
ákvað að slá til og prófa.“ Elísabet
segir að ostagerðin sé tiivalin fyrir
þá bændur sem eigi einhverja um-
fram mjólk.
„Rjómaost er auðvelt að búa til
og hann er fljótgerður. Hann má
síðan krydda með því sem til er í
það og það skiptið. Það kom til
okkar mjólkurfræðingur í sumar og
sagði að ostagerðin væri í góðu lagi.
„Þetta er ails ekki flókið né tíma-
frekt en aðallega þarf að passa upp
á að fyllsta hreinlætis sé gætt. Það
þarf að passa rétt hitastig og að
snúa ostinum ef mygla er að mynd-
ast. Ostagerðin þarf líka að vera í
réttu umhverfi.“
- Þú þarft semsagt ekki að vera
með ost á heilanum meðan osta-
gerðin fer fram?
„Alls ekki. Ég er að dunda mér
við þetta af og til í tvo til þijá
daga.“ Elísabet hefur kryddað feta
ostinn og í vor sáðu hún og eigin-
maður hennar Erik Engholm til
dæmis dilli og steinselju út og
spretta var góð í sumar. Þegar
vetur er snjóharður kemur fyrir að
ófært sé að bæjunum tveimur sem
eru í byggð á Ingjaldssandi í allt
að sjö mánuði. Þau eru sjálfum sér
nóg um margt, ekki síst í landbún-
aðarframleiðslunni og það hefur
komið sér vel við þessar aðstæður.
Býr til ýmsar tegundir
af jógúrt
Að undanfömu hefur Elísabet
verið að fikra sig áfram með jógúrt-
gerð og það segir hún einfalt mál.
„Það er ótrúlega einfalt að búa til
eigin jógúrt og þá er hægt að hafa
þær bragðtegundir sem vill hveiju
sinni. Ég fékk sérstaka jógúrtvél
hjá þessum sama vini mínum og
útvegaði mér áhöld til ostagerðar
og það kom mér á óvart hversu
auðvelt þetta er.“
- En hvemig býr hún sig að
öðru leyti undir veturinn þegar hún
er svona afskekkt?
„Við erum með tvær frystikistur
sem við söfnum í kjöti og físki til
vetrar. Á haustin er forða af mjöl-
vöru safnað. Berin nýtum við í
sultu og saft og síðan höfum við
kúna til að fá mjólk og mjólkuraf-
urðir.“ Hún segir hinsvegar að eig-
inmaðurinn sé mikill kokkur.
„Hann hefur mjög gaman af elda-
mennsku og á í fórum sínum marg-
ar skemmtilegar uppskriftir bæði
sem hann kom með í farteskinu frá
Danmörku og sem hann hefur við-
að að sér frá ýmsum stöðum.“
- Eruð þið komin með brauðvél?
„Nei, því miður. Ég er viss um
að brauðvél kæmi sér vel á stað
sem þessum þar sem langt er í
næstu búð. Erik er hinsvegar mik-
ill bakstursmaður og bakar reglu-
lega góð brauð.“
- Hafíð þið verið með grænmet-
isrækt fyrir ykkur?
„Það er allur gangur á því en
alla jafna höfum við verið með
kartöflur, púrrulauk, grænkál og
gulrætur sem við frystum þá til
vetrar."
Elísabet og Erik eru með sauð-
fjárrækt en meðfram henni segist
Élísabet sauma úr selskinni. Yfir
sumarmánuðina er hún með hand-
verkssölu og selur þá heimasaum-
aða seli, gleraugnahús, buddur,
nælur og skó úr selskinni.
Ekki er hægt að sleppa hendinni
af Elísabetu og Erik án þess að fá
eina danska uppskrift handa les-
endum. Það er hefðbundinn haust-
réttur, grænkálssúpa að dönskum
hætti sem Erik segir að sé mjög
vítamínrík og bragðmikil.
ELÍSABET segir ekki erfitt að búa til feta-ostinn sem hún
kryddar síðan með heimaræktuðum kryddjurtum.
Ljósmynd/Halldór Sveinbjömsson
ÞAÐ ER lítið mál að búa til ostinn. Leiðbeiningarnar eru nákvæmar og ýmsar uppskriftir fylgja.
Aðalmálið er að gæta fyllsta hreinlætis. Það er lykillinn að vel heppnaðri ostagerð.
Grænkólssúpa
I stórtgrænkál
750 g léttsaltaó svínakjöt
1 og ^vatn
1 msk salt
3-4 gulrætur
1 kryddpoki (í hann má setja
niðursöxuð blöð af blaðlauk, einn
lauk, og það sem af gengur af
selleríi)
2 blaðlaukar
hálft selleríbúnt
3-4 kartöflur
3 msk hveiti
pipar
ERIK og Elísabet hafa ræktað ýmsar tegundir af grænmeti
og settu niður kryddjurtir með góðum árangri í vor.
Grænkálið er skolað, rifið niður og
og soðið í 10-15 mínútur eða þang-
að til það er orðið mjúkt. Þá er það
tekið upp og geymt til síðast og
hakkað smátt. Kjötið er soðið meyrt
og síðustu 10-15 mínúturnar er
kryddpokinn soðnn með í vatninu
svo og grænmetið sem á að fara í
súpuna. Hökkuðu grænkáli er bætt
í líka. Þegar grænmetið og kjötið
er soðið er það tekið úr súpunni
og hún þykkt með hveitinu og látin
malla í um 5 mínútur. Súpan er
borin fram með sterku sinnepi,
grófu salti og rúgbrauði. ■
Nýtt
Nýjar
mjólkur-
umbúðir
um land allt
ÞESSA dagana er verið að taka nýj-
ar mjólkurumbúðir í noktun um land
allt. Þetta er í fyrsta skipti sem
mjólkursamlög
landsins undir
forystu markaðs-
nefndar mjólkur-
iðnaðarins
standa í samein-
ingu að nýju útliti
umbúðanna. í
fréttatilkynningu
frá mjólkursam-
lögunum segir að
léttmjólk, nýmjólk og ijómi séu
fyrstu tegundimar sem koma í þess-
um nýju umbúðum. Undanrenna og
súrmjólk fylgja síðan í kjölfarið. Á
umbúðunum er að finna ábendingar
um hollt mataræði og fróðleik um
næringu og heilbrigða lífshætti.
Ábendingarnar eru unnar í samráði
við Manneldisráð íslands, Landlækn-
isembættið, Tannverndarráð, Tóbak-
svarnamefnd og fleiri.
100 tegundir
vítamína og
bætiefna
FYRIRTÆKIÐ Cetus hefur sett á
markað vítamín og bætiefni frá fyrir-
tækinu Power Health. Er um hundr-
að mismunandi tegundir að ræða og
meðal nýjunga t.d. efnið citrin sem
á að skerða löngun fólks í sætindi.
Þá er sérstök blanda kölluð Man
Power en hún á að hafa áhrif á kynk-
irtlastarfsemi og minnka áhrif
streitu. Svokallað Rutivite er meðal
efnanna en það á að hafa jákvæð
áhrif á blóðþrýsting og æðakerfi og
minnka hand-, og fótkulda.
Indverskir
matardagar
í Blómavali
í DAG, laugardag, og á morgun,
sunnudag, standa Blómaval og heild-
verslun Karls. K. Karlssonar fyrir
indverskum matardögum á græna
torginu í Blómavali í Sigtúni og á
Akureyri. Indverskir réttir verða
matreiddir á staðnum og fólki boðið
að smakka. Matreiddir verða réttir
úr vörum frá Patak’s frá kiukkan
14-18 báða dagana. Kynntir verða
kjöt- og grænmetisréttir og geta
gestir og gangandi fengið uppskriftir
að indverskum réttum auk leiðbein-
inga um meðlæti og fleira sem snert-
ir indverska matargerð.
Snyrtistofan
Eygló 10 ára
SNYRTISTOFAN Eygló er tiu ára
um þessar mundir og af því tilefni
er veittur 20% staðgreiðsluafsláttur
af allri almennri snyrtingu, þ.e.a.s.
af andlitsbaði, húðhreinsun, hand-
snyrtingu, vaxmeðferð og litun. Til-
boðið gildir líka fyrir gjafakort. Ey-
gló Þorgeirsdóttir er eigandi stofunn-
ar en hún rekur einnig sjúkranudd-
stofu og fótaaðgerðastofu á sama
stað. Tilboðið fellur ekki undir
sjúkranuddstofu og fótaaðgerðastofu
þar sem sú þjónusta fellur undir
heilbrigðisstéttir. Tilboðið gildir til
11. nóvember.