Morgunblaðið - 09.11.1997, Blaðsíða 8

8 SUNNUDAGUR 9. NÓVEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Hann er aldeilis villtur þessi, góði minn. Hann heldur að hann sé kominn heim
til konunnar...
Reykjavíkurhöfn stækkuð um 40 þúsund fermetra á ári
Hugað að uppbyggingu
í Eiðsvík innan 10 ára
REYKJAVÍKURHÖFN hefur að
meðaltali stækkað um 40 þúsund
fermetra á ári undanfarin 20 ár, eða
700-800 þúsund fermetra á þessu
tímabili. Nú liggja fyrir umsóknir
um a.m.k. 100 þúsund fermetra.
Næstu ár er því útlit fyrir enn frek-
ari stækkun Reykjavíkurhafnar.
Hannes Valdimarsson hafnarstjóri
segir að innan næstu tíu ára verði
að fara að huga að framtíðarupp-
byggingu hafnar í Eiðsvík. Reykja-
víkurhöfn minnist 80 ára afmælis
síns með hátíðardagskrá og málþingi
á Grand Hótel næstkomandi mið-
vikudag.
Hannes segir að talsverðir stækk-
unarmöguleikar séu ennþá í Sunda-
höfn með uppfyllingum og frekari
mótun lands. Fyrirtæki hafi hætt
þar starfsemi og höfnin er að þróa
það land til áframhaldandi nýtingar.
Það er því verið að taka eldra hafnar-
svæði og finna ný not fyrir það.
Unnið að markaðsstarfi
„í aðalskipulagi er gert ráð fyrir
að Eiðsvík byggist upp sem höfn.
Væntanlega verður það í tengslum
við uppbyggingu Sundabrautar, þ.e.
vegtengingar yfir Kleppsvík. Ég
held að það verði innan áratugar sem
hafist verður handa við að móta
áform um uppbyggingu í Eiðsvík.
Það mun fara mikið eftir eftirspurn
og hún ræðst af efnahagslífinu í
landinu og hvaða viðskipti önnur er
hægt að laða að svæðinu," segir
Hannes.
Hann segir að það verði einmitt
hluti af þeirri vinnu sem fer fram á
næstu árum. Reykjavíkurhöfn hefur
á undanförnum árum í vaxandi
mæli tekið þátt í því með fyrirtækj-
um á hafnarsvæðinu að vinna að
markaðsstarfí.
„Reykjavíkurhöfn er að sumu leyti
afsíðis í alþjóðlegu tilliti og við þurf-
um að finna hvort styrkleiki sé fólg-
inn í þvi að vera mitt á milli álf-
anna. Fyrirtæki hafa fundið tæki-
færi á þeim grunni. Við viljum vera
með í því að leita að þeim tækifær-
um,“ segir Hannes.
A málþinginu verða nokkrir mái-
efnahópar skipaðir fulltrúum úr at-
vinnulífinu sem ætla að vinna að
mótun hugmynda á þessu sviði.
• •
Oryggismál
rædd á þingi
Norður-
landaráðs
49. ÞING Norðurlandaráðs verður
sett á morgun, mánudag, í Helsinki.
Á setningardaginn flytja forsætis-
og utanríkisráðherrar Norðurland-
anna þinginu skýrslur sínar um
árangur og framtiðaráherslur í
Norðurlandasamvinnunni. Þá flytja
vamarmálaráðherrar Norðuriand-
anna (utan íslands) þinginu skýrsl-
ur, en þetta er í fyrsta skipti sem
varnar- og öryggismál eru til um-
fjöllunar á Norðurlandaráðsþingi.
Þingið stendur fram á fimmtudag.
Fjöldi mála er á dagskrá þings-
ins, auk hefðbundinna þingstarfa.
Fjallað verður um sameiginlega til-
lögu jafnaðarmanna, hægrimanna
og miðjumanna í öryggismálum. Þá
er búist við að atvinnumál verði fyr-
irferðarmikil á þinginu, en gerð verð-
ur grein fyrir verkum og árangri
Norðurlandanna í atvinnumálum.
Á vegum Alþingis sækir íslands-
deild Norðurlandaráðs þingið, en
hana skipa: Valgerður Sverrisdóttir
(formaður), Steingrímur J. Sigfús-
son, (varaformaður), Geir H. Ha-
arde, Rannveig Guðmundsdóttir,
Sigríður Anna Þórðardóttir, Siv
Friðleifsdóttir og Sturla Böðvarsson.
Geir H. Haarde er jafnframt formað-
ur flokkahóps hægrimanna í Norður-
iandaráði. Þá sækja Davíð Oddsson
forsætisráðherra, Halldór Ásgríms-
son, utanríkisráðherra og samstarfs-
ráðherra Norðurlanda, Friðrik Soph-
usson fjármálaráðherra, Þorsteinn
Pálsson, sjávarútvegs-, dóms- og
kirkjumálaráðherra, og Páll Péturs-
son félagsmálaráðherra sækja þingið.
Námskeið í matreiðslu jurtarétta
Fjölbreytni er
grundvallaratriði
í mataræði
Ikvöld, sunnudagskvöld,
hefst matreiðslunám-
skeið í Suðurhlíðaskóla.
Þar mun Gabrielle Calder-
ara næringarfræðingur við
endurhæfingarstöðina La
Ligniere í Sviss halda fyrir-
lestra um holla fæðu og fjöl-
breytt mataræði og vera
með sýnikennslu og smökk-
un í matreiðslu jurtarétta.
„Ég tel að það sé hollt
fyrir fólk að færa sig meira
frá kjötneyslu og velja í
auknum mæli íjölbreytta
fæðu úr jurtaríkinu," segir
Gabrielle. „Vísindalegar
rannsóknir hafa sýnt fram
á að það eru ýmsir kostir
samfara því að borða jurta-
fæðu. Þeir sem borða græn-
metisfæði lifa allt að fimm
til tíu árum lengur en kjöt-
ætur allt eftir því um hvaða lönd
er verið að tala. í þeim löndum
þar sem mikið er borðað af kjöti
og fituríkri fæðu er munurinn
auðvitað meiri en þar sem al-
mennt viðgengst að borða hollari
mat.
Aðrir kostir sem fylgja því að
vera jurtaæta eru að líkurnar
minnka á að fá hjarta- og æða-
sjúkdóma, það dregur úr líkum á
krabbameini og offitu. Þá má
einnig til gamans geta þess að
þeir sem hafa borðað jurtafæði frá
bamæsku verða hávaxnari ein-
staklingar en þeir sem lifa líka á
kjötmeti."
Gabrielle bendir á að forsendan
fyrir því að neysla á jurtafæði sé
æskileg er að fæðuvalið sé mjög
fjölbreytt og að fólk fái fæðuna
úr öllum fæðuflokkunum. „Þetta
á auðvitað líka við um kjötætur.
Fjölbreytni er grundvallaratriði í
mataræði fólks. “
- Vantar jurtaætur ekki viss
efni sem eru í kjöti?
„Nei, það gætir misskilnings
hvað þetta varðar. Fólk fær aðal-
lega prótein, járn og fitu úr kjöti
og þá slæma fitu. Baunir, sojaaf-
urðir, hnetur, kornmeti og mjólk-
urvörur gefa prótein og baunir eru
t.d. mjög járnríkar. Til að járnið
nýtist sem best er talið hagstætt
að borða C-vítamínríka fæðu með
t.d. baunaréttum."
- Mörgum vex i augvm mat-
reiðsla t.d. baunarétta þar sem
þær þurfa að liggja í bleyti yfír
nótt. Er matreiðsla grænmetis-
rétta ekki mjög tímafrek?
„Það þarf alls ekki að vera.
Matreiðsla kjötrétta getur tekið
langan tíma og einnig skamman
tíma. Nákvæmlega það sama á
við um grænmetisrétti. Núorðið
er hægt að kaupa niðursoðnar
baunir og búa til holla rétti á ör-
skömmum tíma úr ----------------
þeim.“
Gabrielle segir að öll
matargerð krefjist
skipulagningar ef hún
á að vera góð. „Það er
alveg sama hvort um “
jurtarétti er að ræða eða mat-
reiðslu kjötrétta. Matargerðin
krefst skipulagningar ef fæðan á
að vera fjölbreytt og holl.
Á námskeiðinu mun ég einmitt
kenna fólki undirstöðuatriði við
eldamennsku jurtarétta og leið-
beina með hráefnin sem sumum
finnst framandi. Korn er ekki bara
kom og ég bendi t.d. á að pasta,
spaghettí og cheerios er kornvara.
Á sama hátt mun ég leiðbeina
þátttakendum með baunir.“
Gabrielle segist alltaf hafa haft
gaman af því að kenna fólki að
borða heilsusamlega. „Ég kem
Gabrielle Calderara
►Gabrielle Calderara er fædd
í Strasbourg. Hún lauk BA-
prófi í næringarfræði frá há-
skólanum í Strasbourg og
MA-prófi frá Andrews háskól-
anum í Michigan í Bandaríkj-
unum. Gabrielle hefur haldið
fyrirlestra í ýmsum löndum
Evrópu og er virk í félagi
bandarískra næringarfræð-
inga.
Gabrielle hefur starfað sem
næringarfræðingur við La
Ligniere heilsustofnunina í
Sviss frá árinu 1987.
Eiginmaður hennar er David
Calderara og þau eiga eina
dóttur.
hingað til lands í þessum tilgangi
án þess að fá borgað sérstaklega
fyrir það. Ég er ekki að selja nein
hráefni né kynna vörumerki held-
ur einfaldlega að benda fólki á
leiðir til betra lífs. Sá kostnaður
sem er fólginn í að sækja nám-
skeiðið borgar ferðir mínar fram
og til baka og hráefnið sem við
notum til matreiðslu á námskeið-
inu.“ Gabrielle mun kenna þátt-
takendum hvað hráefni úr jurta-
ríkinu bjóða upp á í matargerð
og hún segir að um mjög fjöl-
breytta matreiðslu sé að ræða.
- Nú starfar þú á endurhæfíng-
arstöð í Sviss þar sem hjartasjúkl-
ingar dvelja. Er erfítt að fá fólk
til að láta af gömlum siðum í
matarvenjum?
„Já, það reynist erfitt. í raun
er einungis hægt að fá örfá pró-
sent til að breyta mataræði sínu.
Það er alvarlegt að fá hjartasjúk-
dóm og ég furða mig oft á því
hversvegna fólk er ekki tilbúnara
en raun ber vitni. Fyrsta hálfa
mánuðinn er fólk opið fyrir breyt-
ingum en síðan er alltof
algengt að það gleymi
þeim.“
- En það er ekki nóg
að breyta um matar-
æði?
Nei, hollt mataræði
iurtaætur lifa
að meðaltali 5
árum lengur
en kjötætur
er einungis einn hlekkur í keðj-
unni og fleira þarf að koma til.
Það er afskaplega mikilvægt að
láta streitu ekki ná tökum á sér,
fá nægan svefn, stunda líkams-
rækt, fá gnægð af fersku lofti og
drekka mikið vatn. En það er þó
gott að breyta einu þessara atriða
tii langs tíma en breyta öllu í einu
og gleyma því svo þegar frá líður."
Matreiðslunámskeiðið er haldið
í Suðurhlíðaskóla og það stendur
yfir í fjögur kvöld. Fólk getur
annaðhvort komið eitt kvöldið eða
verið öll kvöldin. Námskeiðið hefst
klukkan 19.45.