Morgunblaðið - 30.04.1998, Page 12

12 FIMMTUDAGUR 30. APRÍL 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Fundur Samfok með borgarstjóraefnum R- og D-lista
„Kjósum metnað
og betri skóla“
SAMBAND foreldrafélaga og for-
eldraráða í skólum, Samfok, efndi
til fundar um áherslur og framtíðar-
sýn framboðslistanna tveggja, er
bjóða fram í borgarstjórnarkosn-
ingunum í vor, á grunnskólamál
borgarinnar.
Yfírskrift fundarins var „Kjósum
metnað og betri skóla“ og var hann
vel sóttur af foreldrum og öðrum
áhugasömum, enda ætlað að undir-
strika jákvæðar kröfur foreldra til
framtíðarþróunar í grunnskólamál-
um. Guðbjörg Björnsdóttir formað-
ur Samfok skýrði frá því í upphafi
fundarins að tímasetning könnunar
sem félagið lét gera, um viðhorf for-
eldra í Reykjavík til málefna grunn-
skólanna, væri ekki tilviljun. Könn-
unin hefði verið framkvæmd einmitt
nú vegna komandi kosninga og til-
komu nýrrar skólastefnu. Hún sagði
að fundurinn væri haldinn með það
fyrir sjónum að foreldrar grunn-
skólabama gætu áttað sig á þeim
áherslum sem hvor listi myndi
leggja á grunnskólamál ef hann yrði
við völd næsta kjörtímabil.
_ Ingibjörg Sólrún Gísladóttir og
Árni Sigfússon hófu bæði erindi sín
með því að fara yfír verk flokka
sinna á sviði grunnskólamála þegar
þeir voru við völd. Ingibjörg talaði
um áherslur R-listans á undanförnu
kjörtímabili og Arni um verk D-list-
ans á kjörtímabilinu 1990-1994.
Bæði tíndu þau ýmislegt til og er
greinilegt að ekki hefur verið setið
auðum höndum í skólamálum þó
áherslur flokkanna hafí verið ólíkar.
Ámi Sigfússon sakaði R-listann um
metnaðarleysi í málum grannskól-
anna í Reykjavík. Meðal þess sem
hann tæpti á var svikið loforð listans
um öflugra samstarf heimilis og
skóla. Ingibjörg benti hins vegar á
niðurstöður könnunar Samfoks þar
sem 80% foreldra kveðast ánægð
með tengsl sín við aðal- eða umsjón-
arkennara bamsins. I könnuninni
kemur einnig fram að 66% foreldra
vilji auka áhrif sín á skólastarfið.
Einsetning skóla og sjálfstæði
þeirra voru meðal helstu mála sem
rædd vora á fundinum auk þess sem
fjallað var um það hvernig listarnir
sjá fyrir sér framkvæmd grunn-
skólastefnu menntamálaráðuneytis-
ins.
Einsetning grunnskólanna
Ingibjörg Sólrún sagði að reiknað
væri með því að ljúka einsetningu
grunnskóla í Reykjavík haustið 2001
en til þess vantaði eins og málin
stæðu nú 150 almennar skólastofur.
Húsnæðisskortur stæði því nokkuð í
vegi fyrir því að einsetning gæti orð-
ið að veruleika nú. Hún sagði að bú-
ast mætti við því að verja þyrfti 800-
1000 milljónum á ári næstu fjögur
árin vegna einsetningarinnar, og
nefndi byggingarframkvæmdir sem
helsta kostnaðarliðinn.
Arni Sigfússon sagði að sér þætti
ekki ástæða til þess að lofa því sem
lagaskylda segði til um. Ljúka
skyldi einsetningu árið 2002 og það
yrði að sjálfsögðu gert. Hann lagði
áherslu á vandaða einsetningu.
,Aðalatriðið er ekki að búa til
stimpla og hlaupa um og stimpla
skóla einsetna, við höfum lært að
þannig gerum við það ekki. Um leið
og við [Sjálfstæðismenn] vorum að
vinna að einsetningunni á síðasta
kjörtímabili voram við einnig að
huga að öðram málum og huga að
gæði menntunar barna okkar. Mun
mikilvægara er að huga að innihald-
inu og innra starfí skólans. Gæði
einsetningarinnar skiptir öllu máli.“
Aukið sjálfstæði
skóla mikilvægt
Ingibjörg sagði að mikið hefði
verið rætt um sjálfstæði skóla og
sagðist telja að í því fælist bæði fag-
legt og fjárhagslegt sjálfstæði. „Ef
við eram spurð að því hvort við vilj-
um auka sjálfstæði skóla held ég að
við myndum flest svara því játandi.
En það er kannski misjafnt hvað við
leggjum í það hugtak. Faglegt sjálf-
stæði felst í því að skólarnir, starfs-
fólk þeirra og foreldramir, setji sér
skammtíma- og langtímamarkmið
og geri áætlanir sem kynntar eru í
sérstakri skólanámsskrá. Fjárhags-
legt sjálfstæði skólanna felst í því að
hver skóli fær úthlutað einni heild-
arapphæð í byrjun árs og getur síð-
an ráðstafað upphæðinni í samræmi
við markmið skólans, þó vitaskuld
innan ramma laga, reglugerða og
aðalnámsskrár." Ingibjörg sagðist
sjá fyrir sér að foreldrar kæmu
meira inn í daglegt skólastarf sem
sjálfboðaliðar og að þeir kæmu
einnig að forgangsröðun, stefnumót-
un og áætlanagerð með setu í for-
eldraráði. Það kæmi svo í hlut
starfsmanna skólanna að bera
ábyrgð á framkvæmd þeirrar
stefnumótunar sem foreldrarnir
hefðu átt beina aðild að.
Árni Sigfússon sagði að kominn
væri tími til að gera skólana faglega
og fjárhagslega sjálfstæða, „ekki
sjálfstæðari heldur sjálfstæða,"
sagði Árni. „Skólinn á að hafa mun
meira svigrúm þó hann starfí að
sjálfsögðu innan ákveðins ramma.
Grundvöllurinn að því er að sjálf-
stæðar stjómir starfí innan skól-
anna og þar vil ég sjá foreldra í
stjórn, auk starfsmanna skólans og
fagmanna frá fræðsluráði. Skólinn
sjálfur skal velja námsefni, hann
skal fá ákveðna upphæð og hafa
frjálst val um hvernig hann úthlutar
henni.“.
Breytingar með nýrri
skólastefnu
í nýrri skólastefnu menntamála-
ráðuneytisins era sett fram mörg ný
atriði. Nokkur þeirra era aukið val
elstu nemenda grannskólanna, að
skapa sterka einstaklinga, traustur
grunnur í íslensku, stærðfræði og
náttúrufræði er nauðsynlegur, hlúa
þarf að sérþörfum nemenda, byggja
þarf námið þannig upp að meira
nám náist á skemmri tíma og upp-
lýsingatækni skal vera verkfæri í
öllum námsgreinum.
Ingibjörg sagði að lögð yrði
áhersla á að ná því markmiði
menntamálaráðherra að 30% náms-
efnis í 9. og 10. bekk yrði val. Einnig
væri hugmynd um að gera umsjón-
arkjarna þar sem umsjónarkennari
væri með sínum bekk og nýtti
stundirnar að eigin vali. Hún sagði
að ráðinn hefði verið sérstakur aðili
til að fylgja því eftir að lögð væri
áhersla á traustan grunn í íslensku,
stærðfræði og náttúrafræðum og í
því væri endurmenntun kennara
lykilatriði. Hún sagði að búa þyrfti
til íslenskt lesblindupróf og benti á
mikilvægi þroskaprófa og hreyfí-
þroskaprófa við upphaf náms. Ingi-
björg sagði að þegar væri hafínn
undirbúningur að því að gera nám
við upphaf skólagöngu markvissara
Morgunblaðið/Ásdís
ÁRNI Sigfússon og Ingibjörg Sólrún Gísladóttir fjölluðu um framtíð-
arsýn Sjálfstæðisflokksins og Reykjavíkurlistans á grunnskólana í
Reykjavík á fundi Samfok á þriðjudagskvöldið.
FJÖLDI foreldra og annarra áhugasamra einstaklinga mætti á fund-
inn um áherslur listanna á framtíð grunnskólanna í Reykjavík.
en það er nú og það markmið hefur
verið sett að a.m.k. verði ein
nettengd tölva í hverri kennslustofu
árið 2000.
Ingibjörg lagði mesta áherslu á að
hægt yrði að leggja lesblindupróf
fyrir íslenska nemendur, nýtt náms-
efni væri mikilvægt og hlúa þyrfti að
símenntun kennara, til þess að ný
skólastefna næði fram að ganga.
Árni Sigfússon viðraði hugmyndir
Sjálfstæðisflokksins um hvað þyrfti
að gera til að starf innan skólanna
yrði öflugara en nú. Hann talaði um
að bæta þyrfti samskipti heimila og
skóla og kom með þá hugmynd að
hver kennari fengi tvo tíma á viku í
foreldrasamskipti eða samstarf.
Hann sagði að foreldrar ættu að
geta komið að stefnumótun fræðslu-
ráðs og foreldrar sem stjórnarmenn
í skólum ættu að geta haft bein áhrif
á sína stofnun.
Árni kynnti hugmynd um að
Reykjavíkurskólar bjóði tíunda
mánuðinn sem val. „Það gengur ekki
lengur að við séum að miða okkur
við sveitaskólana og sauðburð. Við
þurfum það ekki, það er engin
ástæða til þess að allir skólar séu
eins. Það er kominn tími til að opna
þennan möguleika og við leggjum til
að tíundi mánuðurinn verði nýttur
sem val og tengdur samstarfi við
íþróttafélögin, raungreina- og lista-
starfsemi."
Árni Sigfússon lagði áherslu á
upplýsingabyltinguna, að það væri
raunhæft markmið að tryggja að
tölvur yrðu í öllum kennslustofum
innan tveggja ára. „Annar mikil-
vægur þáttur er að skólakerfið þarf
að ala upp sterkari einstaklinga, ein-
staklinga sem þora að segja nei við
fíkniefnum. Við þurfum að vinna að
þessu máli af meiri hörku og þurfum
að útrýma dópsölum af skólalóðum.
Við foreldrar sem hér eram vitum
að þeir era á skólalóðum og það þarf
að útrýma þeim með hörku.“ Loka-
punktinn sagði Árni vera öflugri
tungumálakennslu, leggja þyrfti
áherslu á hana, en sú hugmynd sam-
ræmdist einnig nýrri skólastefnu.
*
Afrýjunarnefnd fellir ur gildi ógildingu samkeppnisráðs á yfírtöku Myllunnar á Samsölubakaríi
Lögboðinn frestur
útrunninn er ákvörð-
un var tekin
ÁFRÝJUNARNEFND samkeppn-
ismála felldi í gær úr gildi ákvörðun
samkeppnisráðs um ógildingu á yf-
irtöku Myllunnar-Brauðs hf. á Sam-
sölubakaríi hf. Komst nefndin að
þeirri niðurstöðu að ákvörðun sam-
keppnisráðs hefði verið tekin eftir
að tveggja mánaða lögboðinn frest-
ur var runninn út. Samkeppnisráð
hefur ákveðið að skjóta úrskurði
áfrýjunarnefndar til dómstóla.
„Við eram ánægðir með þessa
niðurstöðu. Við vonum að okkur
gefíst nú friður til að einbeita okkur
að starfínu og vinna að því hagræði
sem við getum náð fram,“ sagði
Kolbeinn Kristinsson, fram-
kvæmdastjóri Myllunnar-Brauðs
hf., eftir að niðurstaða áfrýjunar-
nefndarinnar var birt í gær.
Yfirvöldum kunnugl, um
kaupin af fréttum 19. des.
Mjólkursamsalan seldi Myllunni-
Brauði hf. öll hlutabréf sín í Sam-
sölubakaríi hf. 19. desember sl.
Hinn 22. desember bárust Sam-
keppnisstofnun gögn um hlutafjár-
kaupin og hóf hún í framhaldi af því
könnun á þessum viðskiptum. Hinn
20. febrúar ógilti samkeppnisráð
svo yfírtöku Myllunnar-Brauðs hf. á
Samsölubakaríi með þeim rökstuðn-
ingi að yfirtakan leiddi til markaðs-
yfírráða Myllunnar-Brauðs, hún
drægi úr samkeppni og væri and-
stæð markmiði samkeppnislaga.
Mjólkursamsalan og Myllan-Brauð
hf. kærðu ákvörðun sameppnisráðs
til áfrýjunamefndar samkeppnis-
mála 20. mars sl. og kröfðust þess
að Mn yrði felld úr gildi.
í niðurstöðum áfrýjunarnefndar
er vísað til þess að sagt hafí verið
frá yfírtöku Myllunnar-Brauðs hf.
á Samsölubakaríi í fréttum að
kvöldi 19. desember 1997. Hin
kærða ákvörðun um ógildingu á yf-
irtökunni hafi hins vegar verið
kveðin upp 20. febrúar. í 1. mgr.
18. greinar samkeppnislaga segir
að ákvörðun um ógildingu skuli
taka eigi síðar en tveimur mánuð-
um eftir að samkeppnisyfirvöldum
varð kunnugt um samrunann eða
yfirtökuna.
„Telja verður að miða beri við
almanaksmánuði þegar umræddur
tveggja mánaða frestur er reiknað-
ur út. Telja verður ennfremur að
samkeppnisyfírvöldum hafí verið
kunnugt um yfirtökuna þann 19.
desember 1997 í skilningi umrædds
ákvæðis. Óumdeilt er í málinu að
þann dag hafí fréttir verið fluttar af
yfirtökunni í fjölmiðlum. Engin
lagaheimild er til þess að líta svo á
að frestinn beri að miða við það er
formleg tilkynning barst frá aðilum
um yfírtökuna," segir í niðurstöðu
áfrýjunarnefndar.
I úrskurði nefndarinnar segir
ennfremur: „Þegar skilyrði 1. mgr.
18. gr. samkeppnislaga eru fyrir
hendi heimilar ákvæðið samkeppn-
isyfirvöldum að ógilda samruna eða
yfirtöku. Ef þetta heimildarákvæði
er notað á annað borð verður að
taka ákvörðun um það innan þess
tveggja mánaða frests sem fyrr
greinir. Ógilding samruna eða yfir-
töku er íþyngjandi fyrir þau fyrir-
tæki sem í hlut eiga auk þess sem
réttaróvissa fylgir í kjölfarið ef það
dregst að taka slíka ákvörðun. Af
þessum sökum ber að líta svo á að
það sé gildisskilyrði umræddrar
ákvörðunar um ógildingu að
ákvörðun um hana sé tekin innan
hins lögboðna frests.
Af framangreindum sökum ber
að fella hina áfrýjuðu ákvörðun úr
gildi. Ekki er unnt að verða við
kröfu um málskostnað þar sem
lagaheimild skortir til þess,“ segir í
niðurstöðum áfrýjunarnefndar.
Samkeppnisráð gagnrýnir
úrskurðinn
Samkeppnisráð sendi í gær frá
sér yfirlýsingu þar sem úrskurður
nefndarinnar er gagnrýndur. Telur
ráðið að hann muni valda óvissu og
erfíðleikum við framkvæmd sam-
keppnislaga. „Samkeppnisráð getur
ekki fallist á þá túlkun áfíýjunar-
nefndar að fresturinn byrji að líða
þegar fréttir birtast í fjölmiðlum. I
sambærilegum málum hefur alltaf
verið litið svo á að frestur byrji að
líða þegar samkeppnisyfírvöldum
berast gögn sem gera þeim kleift að
rannsaka málið.
Samkeppnisráð telur að þrátt
fyrir þennan skilning áfrýjunar-
nefndar um upphafsdag frests hafi
samkeppnisráð tekið ákvörðunina
um ógildingu innan lögboðins
frests. Þetta byggir samkeppnisráð
á ákvæðum stjórnsýslulaga um að
þann dag sem frestur er talinn frá
skuli ekki telja með í frestinum.
Fresturinn rann því út 20. febrúar
eða sama dag og samkeppnisráð
ógilti yfírtökuna. Akvörðunin um
ógildinguna var því tekin innan lög-
mælts frests," segir m.a. í tilkynn-
ingu samkeppnisráðs.