Morgunblaðið - 07.07.1998, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 7. JÚLÍ 1998 29
LISTIR
Þeir svölustu -
Getz og Baker
Friðsælir
tónleikar
TOIVLIST
III jómdiskar
STAN GETS OG CHET BAKER:
THE STOCKHOLM CONCERTS
Stan Gets tenórsaxófón, Chet Baker
troinpet og söngur, Jim McNeily pí-
anó, George Mraz bassa, Victor Lewis
trommur. Diskur eitt: Stablemates,
We’ll Be Together Again, On The Up
And Up, How Long Has This Be Going
On, 0 Grande Amor, Just Friends.
Tími: 55.20.
Diskur 2: My Funny Valentine, Sipping
At Bell’s, Stella By Stairlights, Aireg-
in, The Baggage Room Blues, We’ll Be
Together Again, I’Il Remember April.
Tími: 58.29.
Diskur 3: Just Friends, My Funny Va-
lentine, Sippin At Bell’s, Blood Count,
Milestones, Airegin, Dear Old Stock-
holm, Line For Lyons. Tími 58.58.
Verve 537 555-2. Stokliólmur 1983. Út-
gáfuár: 1998. Verð (Skífan) kr. 3499.
ÞAÐ eru rúm fimmtán ár síðan St>
an Gets kvartettinn og Chet Baker
léku á tvennum tónleikum í Sönclra
teatern í Stokkhólmi. Hvorir tveggju
tónleikarnir voru hljóðritaðir og eru
nú gefnir út í heild sinni á þremur
geisladiskum, að undanskildri túlkun
þeÚTa á Line for Lions frá fyrri tón-
leikunum sem er glötuð. Þrettán
ópusanna hafa verið gefnir út áður en
átta heyrast nú í fyrsta skipti. Breið-
skífan sem gefin var út með kvin-
tettnum sama ár og tónleikamir voru
haldnir nefndist Line for Lyons - þar
mátti heyra sjö ópusa - einnig var
gefin út skífa með sex ópusum með
Stan Gets kvartettinum frá þessum
tónleikum, en Baker lék ekki með í
öllum lögunum. Satt að segja var
samkomulagið ekki upp á það besta
milli Gets og Bakers á þessu tónleika-
ferðalagi. Getz var vanur að standa
einn í sviðsljósinu með hrynsveit sinni
og fannst Baker draga frá sér athygl-
ina, auk þess sem hinn Ijúfi Baker og
harði Getz áttu ekki skap saman.
Tónleikamir á þessu ferðalagi vour
fyrirhugaðir 35, en um miðbik ferðar-
innar sagði Getz við skipuleggjanda
tónleikanna, Hollendinginn Wim
Wigt: „Annaðhvort hættii- hann eða
ég.“ Getz var sá sem dró fjöldann að
svo Baker varð að víkja.
Það er stórkostlegt að eiga þess
kost að hlusta á tónleikana tvenna,
sem haldnir voru sama febrúardag-
inn, í heild sinni. Þeir voru álíka
langir, tæpur hálfur annar tími hvor-
ir um sig, en efnisskráin breyttist
nokkuð. Getz kvartettinn hóf þá
báða og lék We’ll Be Together Again
í bæði skiptin, en Stablemates, On
The Up And Up, How Long Has
This Be Goin On og 0 Grande Amor
á þeim fyrri og The Baggage Room
Blues, I’ll Remember April og Blood
Count á þeim seinni og hef ég ekki
hewyrt Blood Count betur blásinn
síðan Johnny Hodges blés ópusinn
blautan úr penna Billys Strayhoraes.
Þeir Baker léku Just Friends, My
Funny Valentine, Shipping At Bell’s,
Airegin og Line For Lyons á hvora-
tveggja tónleikunum, Stella By Sta-
irlight á þeim fyrri og Milestones og
Dear Old Stockholm (Ack Várma-
land du sköna) á þeim seinni.
Einhver kann að hugsa að nóg sé að
hafa eina útgáfu af hveiju lagi á disk-
unum, en það er ekki svo. Þótt túlkun-
in breytist ekki í aðalatriðum er blæ-
brigðamunur mikill og tilbrigði í sóló-
um. Uppbyggingin er sú sama utan
hvað Stan Gets leikur undir söng Ba-
kers i Just friends, bæði í upphafi og
lok á seinni tónleikunum, en sérstak-
lega er allur bragur á ópus Sonny
Rollins, Airegin (Nigeria stafað aftur
á bak), annar á fyrri tónleikunum en
þeim seinni. Baker er óvanalega
ki-öftugur í sóló sínum á fyrri tónleik-
unum og tónninn breiður. Stan vitnar
í gamla dixílandópusinn Darktown
Stmtter’s Ball í sóló sínum á fyrri tón-
leikunum, en á þeim seinni hefur hann
ofið tilvitnunina inn í útsetninguna á
sem leikið er í vesturstrandarfúgustíl
í stað stíl austurstrandarbíboppsins
sem höfundur lék. Sama er gert við
Shipping At Bell’s eftir Miles Davis
og ótrúlegt að hvomg hinna mögnuðu
túlkunnar þeirra félaga á þeim ópusi
hafi birst áður.
Það þarf ekki að fara mörgum orð-
um um blástur þeirra félaga. Enginn
ti-ompet- eða tenórsaxófónleiki hefur
staðið þeim á sporði í hinum svala
vesturstrandai'stíl þótt list þeirra
spanni mun víðara svið. Fegurð tóns-
ins, tilfinningin fyrir laglínunni,
dramatísk sköpun Getz og hin inn-
hverfari túlkun Bakers renna saman í
eina heild. Hrynsveitin er ekki af
verri endanum. Þetta vora fyrstu tón-
leikamir sem píanistinn Jim McNeOy
lék með þeim. Hann var yfirleitt pí-
anisti Getz á ámnum 1981-85, en var
á tónleikaferðalagi í Ástralíu er Getz
og Baker hófu tónleikaferðalag sitt,
svo Gil Goldstein kom í hans stað. Jim
átti fyrst að leysa Gil af hólmi kvöldið
STAN Getz og Chet Baker á
sviðinu í Söndra teatem 1983.
eftir í Ósló, en Getz vildi hafa hann á
upptökunni svo píanistinn varð að
fljúga í striklotu frá Astralíu, fjömtíu
tíma flug, og lenti nokkram klukku-
tímum fyrh' tónleikana í Stokkhólmi
og ótrúlegt hversu vel hann lék þetta
kvöld. Hann sagðist samt hafa verið
andlega fjarverandi þar til Stan fór að
blása - snilli hans stæðist enginn.
Tékkinn George Mraz er á bassann,
hann lék eitt sinn í Reykjavík með
kvartetti John Abercrombies, og upp-
áhalds trommaii Getz við settið -
Victor Lewis.
Baker syngur Just Friends og My
Funny Valentine á sinn sérstaka hátt
og þeii' Getz em á Ijóðrænustu nótun-
um í Stellu og Ack Varmaland du
schöna, sem Getz hljóðritaði fyrst ár-
ið 1951 og Gunnar Ormslev árið eftir
og nefndi Frá Varmalandi. Það hefur
orðið norrænna þjóðlaga víðfórlast í
djassi undir nafninu Dear Old Stock-
holm. Line For Lyons leika þeir Ba-
ker og Getz tveir í vestursfrandar-
fúgustílnum sem höfundurinn, Gerry
Mulligan, hafði ekki síður á valdi sínu.
Þessir tónleikar hafa staðist tím-
ans tönn og upptakan er hin
ágætasta. Upptökur með Getz og
Baker eru ekki margar. Sextán
ópusar frá The Haig í Los Angeles
1953 og tveir frá Tiffany klúbbnum í
sömu borg árið eftir. Verve breið-
skífa frá 1958, óútgefin upptaka frá
Newport djasshátíðinni 1964 þarsem
Baker og Astrudo Gilberto voru
gestir Getz, klúbbupptaka frá Ítalíu
1977 og svo upptökurnar frá tón-
leikaferðalaginu 1983. Þeir léku ekki
saman eftir það. Fimmtán ár eu síð-
an og þeir báðir undir grænni torfu -
en tónlistin jafn fersk og heillandi og
er hún var blásin fyrst á hráslagaleg-
um febrúardegi í Stokkhólmi. Eng-
inn unnandi Getz og Bakers né hins
svala djass ætti að láta þennan gim-
stein fram hjá sér fara - þó svo hann
eigi aðra hvora breiðskífuna.
Vernharður Linnet
TOJVLIST
Hallgrfmskirkja
ORGELTÓNLEIKAR
Karsten Jensen, orgelleikari við
Mattheusar-kirkjuna í Kaupmanna-
höfn, flutti orgelverk eftir Lebégue,
J.S. Bach, Hartmann, Madsen, Franck
og Widor. Sunnudaginn 5. júlí.
FYRSTU tónleikarnir undir yfii'-
skriftinni „Sumarkvöld við orgelið"
voru haldnir sl. sunnudag í Hall-
grímskii'kju. Það var Karsten Jen-
sen, organisti við Mattheusarkh'kj-
una í Kaupmannahöfn, sem reið á
vaðið og hóf tónleikana með svítu á
„öðrum tóni“ eftir Nicolas-Antoine
Lebégue (Le Begue, 1631-1702),
franskan orgelleikara og tónskáld er
einnig var kunnur sem orgelsmiður.
Hann gaf út verk fyrir sembal og
orgel og var sérlega rómaður fyrfr
sjálfstæða notkun pedalsins.
Frægastur nemanda hans var de
Grigny.
Svíta þessi er ekta snemm-
barokkverk, þar sem meginhluti
verksins er saminn fyrir „manual“,
áferðarfalleg en ekki rismikil tónlist,
sem flutt vai' á látlausan máta. Sama
má segja um flutninginn á kóralfor-
spilinu Nun Kommt der Heiden Hei-
land eftir meistara J.S. Bach, en það
var í ágætri fantasíu í f-moll eftir
Hartmann sem eitthvað brá til betri
hluta í leik orgelleikarans. Hér á
landi var Hartmann aðallega þekkt-
ur fyrir smáleg ættjarðarlög, nokkur
sérlega falleg, eins t.d. Man ég
• LÍFIÐ í jafnvægi - tíu skref til
betri líkama og betra lífs er eftir
Bob Greene og Oprah Winfrey.
I kynningu segir: „Viltu hafa
stjórn á lífi þínu og viktinni. Hver
getur svo betur hjálpað þér betur
en Oprah Winfrey, sem hefur sjálft
reynt alla hugsanlega megmnar-
kúra og hefur lést og þyngst á víxl.
Arið 1992 breyttist líf hennar, þá
hitti hún einkaþjálfara sem sérhæf-
ir sig í líkamshreysti, efnaskiptum
og megrun, Bob Greene. Hann
kenndi henni að borða rétt og
hvernig hún ætti að taka upp alveg
nýja lífshætti svo þyngdartapið yrði
varanlegt. í bókinni er lýst í 10
grænar grundir, en minna hefur far-
ið fyrfr flutningi á stærri tónsmíðum
þessa ágæta tónskálds, er samdi óp-
erur, balletta og kammertónlist, auk
orgel- og kórverka af ýmsu tagi, svo
að nokkurt nýnæmi var að þessari
ágætu fantasíu, sem var vel flutt af
Karsten Jensen.
Fimm orgelkóralar eftfr Jesper
Madsen (1957) voru næst á efnis-
skránni, en þessi smálegu verk vom
samin til notkunar við morgunbænir,
sem útvarpað er frá dómkfrkjunni í
Kaupmannahöfn á hverjum morgni.
Þetta er hugguleg tónlist og ekki rú-
in allri stemmningu en býr þó tæp-
lega yfir nokkm sem á erindi á tón-
leika.
Piece Héroique eftir César
Franck var næst á efnisskránni og
var þetta hetjulega verk flutt með
þeirri varfærni, er að mestu ein-
kenndi leik Karstens Jensens. Þetta
á einnig við um lokaviðfangsefnið,
tvo þætti úr orgelsinfóníu eftir orgel-
snillinginn Widor. Andante Canta-
bile vai’ fallega leikin og töluverð
reisn var yfir leik hins danska orgel-
leikara í Finale-þættinum, þar sem
nýttur er þrumandi ki'aftur orgelsins
í þykkri hljómskipan.
Efnisski'áin var í heild varfærnis-
lega valin og varfærnislega flutt en
að öðm leyti verður ekki annað sagt
en að Karsten Jensen sé ágætur org-
elleikai'i, sem hefði mátt kippa ögn
fastar í en hann gerði á þessum frið-
sælu tónleikum, bæði með átaka-
meiri viðfangsefnum og skarpari og
tilþrifameiri spilamennsku.
skrefum hvemig Oprah fór að. Þar
finnst einnig úrdráttur úr dagbók
hennar sem lýsir þeim erfiðleikum
og þeirri afneitun sem hún gekk í
gegnum til að ná settu marki.“
Oprah Winfrey er rabbþátta-
stjórnandi, leikkona og forstjóri
síns eigin fyrirtækis. Hún hefur
stjómað vinsælasta rabbþætti
heims í rúm 11 ár.
Bob Greene er líkamsþjálfunar-
fræðingur og einkaþjálfari og sér-
hæfir sig í líkamshreysti, efnaskipt-
um og megmn. Hann er með meist-
araprófsgráðu frá Arizona háskóla.
Utgefandi er PP forlag. Bókin er
240 síður.
Jón Ásgeirsson
Nýjar bækur
RYMINGARSALA
0)
D
0
0)
D
0
Allur fainaóur á
Bolir - blússur - buxur - kjólar
- dragtir - pils - peysur o. fl.
Raftæki & búsáhöld
50% afsláttur af öllum vörum
kr. stk,
Ferd*töskusett
'tiskm
Komdu oq gerðu frábœr kaup á Oönduðum fatnaði
Verslunarhús Quelle Dalvegi 2 - Kópavogi - S: 564 2000
0)
D
0
Q)
D
0