Morgunblaðið - 07.07.1998, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 7. JÚLÍ 1998 37
AÐSENDAR GREINAR
„Um ástand kennslu-
mála í stærðfræði“
ÉG VAR að lesa
greinarkom í Morgun-
blaðinu 17. júní eftir Al-
bert H.N. Valdimars-
son, stærðfræðikennara
við Flensborgarskólann
í Hafnarfírði: „Um
ástand kennslumála í
stærðfræði.“ Þar visar
hann til og tekur undir
ummæli, sem hann
eignar Eggert Briem,
um það hvernig færa
megi til betri vegar
„ástand kennslumála í
stærðfræði“. Margir
telja þetta ástand
slæmt, þó að fáir kunni
ráð við og ýmsir þykist
hafa góðar hugmyndir.
Ástæða þess að ég legg orð í þenn-
an belg er sú að ég hefði viljað sjá
nánar útskýrt hvað þessir mætu
stærðfræðikennarar meina með
kröfunni um að „gera stærðfræði-
námið við HÍ aðgengi-
legra“ og hvort þeir séu
yfirleitt sammála um,
hvað felst í þessari
óljóst orðuðu kröfu. Það
hvarflar ekki að mér að
væna þá um að vilja að
HI vígi til starfa og
áhrifa við framhalds-
skólastigið fólk, sem
ekki hefur viðunandi
vald á mikilvægum
grunnhugtökum í stærð-
fræði framhaldsskóla-
stigsins, en ég hef heyrt
ýmsa leggja slíkt til.
Hvemig hugsa þeir sér
að gera stærðfræðinám-
ið við HÍ aðgengilegra
en það hefur verið án þess að hætta á
það að faglegt undirmálsfólk fái
áhrifavald á kröfugerð í stærðfræði á
framhaldsskólastiginu, líkt því sem
skeð hefur á grunnskólastiginu?
Ég minni á að snillingurinn, dr.
Ég legg áherslu á að
leið til úrbóta fyrir
framhaldsskólastigið,
segir Jdn Hafsteinn
Jónsson, felst ekki í
undirmálsdekri eða af-
slætti í kröfugerð HI.
Ólafur Dan Daníelsson, sem öllum
öðrum fremur mótaði stærðfræði-
kennslu á Islandi á þessari öld,
starfaði við Kennaraskóla Islands
frá stofnun hans 1908 og til 1919.
Hann mótaði því frá upphafi náms-
efni og kröfugerð KÍ í stærðfræði-
greinum og þar með heila kynslóð
barnakennara. Þessa starfs Ólafs
Daníelssonar nutu svo barnaskól-
arnir langt fram á seinni hluta þess-
Jón Hafsteinn
Jónsson
arar aldar, þegar andstæðra áhrifa
fór að gæta í KI.
Af grein AHN Valdimarssonar má
ráða, hve mikið sé nú eftir í KHÍ af
þeim viðhorfum og kröfum, sem
Ólafur Daníelsson var og er svo
kunnur fyrir. Núverandi ástandi í
KHÍ lýsir AHN Valdimarsson meðal
annars þannig: „Flestir nemendur
KHÍ eru ekki stærðfræðilega sinn-
aðir [...] aðeins u.þ.b. 15% grunn-
skólakennara taka stærðfræðival, en
það er einungis 7 eininga nám.“
Það er umhugsunarefhi að í KHÍ
skuli það vera talið verjandi að grunn-
skólakennari, sem þaðan útskrifast,
þurfí ekki við stofnunina að standa
skil á neinni lágmarksfæmi í stærð-
fræði. Þar á bæ vita menn þó vonandi
að engin trygging varðandi slíka lág-
marksfæmi felst lengur í almennu
stúdentsprófí eftir að fjölbrautaskóla-
flóðið (með allt deildafarganið) reið yf-
ir framhaldsskólastigið. Um eining;
amar sjö í stærðfræðivahnu í KHI
þarf ekki að fjölyrða.
Farsælla væri að KHÍ setti lág-
markskröfur í íslensku og stærð-
fræði sem inntökuskilyrði heldur en
það að geta státað af mikilli aðsókn.
Ég legg á herslu á, að leið tO út-
bóta fyrir framhaldsskólastigið felst
ekki í undirmálsdekri eða afslætti í
kröftigerð í HÍ. Grunnskólinn og
KHÍ era víti til varnaðar.
Mætti ekki varðandi framhalds-
skólastigið reyna einhverjar eftirtal-
inna leiða:
1. Að reisa skorður við heimild
framhaldsskólanna til að starfrækja
sérdeildir, þannig að fí-amhaldsskóli
verði t.d. að hafa á að skipa kennara-
liði með lágmarks prófgráður til að
teljast þess umkominn að reka
stærðfræðideildir.
2. Að próf í veigamestu áföngunum
til stúdentsprófs á hverri námsbraut
séu samin og dæmd af einum aðila
tilnefndum af HÍ, enda séu þessi
próf eins í öllum skólum sem reka
jafngildar námsleiðir.
3. Að meta námsgreinar eftir erfíð-
isgildi og mikilvægi og greiða nem-
endun laun (eftir námsárangri?)
4. Að hætta að setja kennslufræði- v
leg námskeið ofar raunverulegri fag-
menntun kennara. En eins og nú er
þarf einstaklingur með doktorsgráðu
í stærðfræði frá virtum háskóla og
afburða kennsluferil að sæta lakari
starfskjörum en annar með BA-
gráðu og einhverjar námskeiðsnefn-
ur í uppeldis og sálarfræði.
Höfundur er fyrrverandi mennta-
skólakennari.
Sjálfsbjargarheimilið 25 ára
í DAG, þriðjudaginn
7.júlí 1998, era 25 ár frá
því að Sjálfsbjargar-
heimilið að Hátúni 12 í
Reykjavík tók til starfa.
Það voru stórhuga
menn, Sjálfsbjargarfé-
lagar, sem sýndu þann
stórhug og dugnað sem
til þurfti að hrinda fram-
kvæmdinni við byggingu
af stað. Ég hygg að á
engan sé hallað þó ég
nefni hér sérstaklega þá
Theodór A. Jónsson,
Trausta Sigurlaugsson,
Ólöfu Ríkharðsdóttur,
Eirík Einarsson, Helga
Eggertsson, Hinriku
Kristjánsdóttur og Sig-
ursvein D. Kristinsson. Þeirra óeigin-
gjarna starf var mikið og fyrir það
skal sérstaklega þakkað. Sú dirfska
og það áræði sem þetta fólk sýndi má
verða okkar leiðarljós. Eins og svo
oft áður á Islandi þegar hrinda á
framkvæmdum af stað eru það íbúar
þessa lands sem og hreyfihamlaðir á
Norðurlöndum sem lögðu hönd á
plóginn við fjáröflun. Sjálfsbjargarfé-
lagar höfðu verið í sam-
starfi við félag hreyfi-
hamlaðra á Norður-
löndum og kynnt sér
sambærileg heimili og
Sjálfsbjargarheimilið er
og haft náið samstarf
við þau.
Heimilið
Þegar fyrstu íbúar
fluttu inn á heimilið var
mikil þörf fyrir það og
svo er enn. Ennþá eru
íbúar á heimilinu sem
komu til búsetu í júlí
1973. Heimilið hefur
ávallt verið ætlað
hreyfihömluðum ein-
staklingum frá 16 ára
til 60 ára og lögð áhersla á það að all-
ir landsmenn sem þurfa heimili með
aðgengi geti sótt um vistun. Það
verður að segjast eins og er að ekki
hefur alltaf verið auðvelt að fá vistun
á heimilinu sökum skorts á rýmum. I
dag vinnum við markvisst að því að
auka sameiginlegt rými íbúa heimil-
isins þar sem ekki er hægt að stækka
einstaklingsrýmið. Hver íbúi býr í
Við höfum séð umtals-
verðan árangur, segir
Guðrún Erla Gunnars-
döttir, í þessari afmæl-
isgrein um Sjálfsbjarg-
arheimilið.
sínu herbergi einn og hefur sína per-
sónulegu muni í kringum sig. A und-
anfórnum árum hefur verið unnið
markvisst að því að auka heimilis-
braginn og var liður í því að leggja
niður einkennisfatnað starfsmanna
sem var mikið til bóta. Arið 1994
héldum við af stað með breytingar á
heimilinu með yfirskriftinni ,Aukin
lífsgæði íbúa, aukin starfsgleði
starfsmanna". I kjölfarið var ákveðið
að skipta starfseminni i minni eining-
ar og hafa sömu íbúa og sömu starfs-
menn í einingu, með því móti var
hægt að mynda meiri samfellu í
starfinu og hver íbúi fékk starfsmann
sem sinn tengilið.
Guðrún Erla
Gunnarsdóttir
Við höfum séð umtalsverðan ár-
angur í kjölfarið og er það vel. Sjálfs-
bjargarheimilið hefur átt því láni að
fagna að hafa velmenntaða starfs-
menn með framtíðarsýn og velviljaða
íbúum heimilisins. I dag eru í starfi 3
starfsmenn sem hófu starf fyrir 25
árum, þeir hafa ásamt öðrum starfs-
mönnum starfað með áhuga og verið
tilbúnir að taka þátt í þróun heimilis-
ins. Það er þakkarvert að hafa
trausta starfsmenn sem eru óþreyt-
andi að taka þátt í því að búa íbúum
heimilisins betra umhverfi, því það er
mjög mikilvægt á heimili sem þessu
að ekki verði stöðnun.
Skammtímavistun hefur verið
starfrækt á heimilinu frá árinu 1990,
í fyrstu var um 1 skammtímapláss að
ræða en síðan sást hve þörfin fyrir
þessa þjónusu var mikil svo rýmin
urðu 2. Það er mjög mikils virði fyrir
þá sem búa úti í þjóðfélaginu að eiga
þess kost að fá vistun í skamman
tíma ef makinn þarf t.d. að leita sér
lækninga eða að fara í frí án hins
hreyfihamlaða.
Endurhæfingaríbúð hefur verið
starfrækt frá árinu 1993 og er óhætt
að fullyrða það að með tilurð hennar
hefur líf margra auðgast. Þess má
geta að fyrsti íbúi íbúðarinnar hafði
búið í 20 ár á Sjálfsbjargarheimilinu
en býr nú sjálfstæðri búsetu og unir
lífi sínu vel. Það er mikið átak að
flytjast úr vernduðu umhverfi til
margra ára í sjálfstæða búsetu og
eru ótal þættir sem þarf að þjálfa og
vinna með til þess að flutningurinn
verði árangursríkur.
Dagvistun er rekin á heimilinu og
hafa nýjungar þar skilað góðum ár-
angri. Boðið hefur verið uppá sjálf-
styrkjandi námskeið meðal annars
fyrir unga hreyfihamlaða einstak-
linga og hefur það sýnt sig að svo
sannarlega var þörf á þessari þjón-
ustu. Ibúum heimilisins gefst einnig
kostur á að taka þátt í starfsemi dag-
vistar og er það ómetanlegt.
A afmælisári ákvað stjórn heimilis-
ins að gera íbúum þess kleift að fara í
sumarhús til Danmerkur. Það er Hou
á Jótlandi sem varð fyrir valinu og
getur tekið á móti mörgum hreyfi-
hömluðum einstaklingum. Það eru 26
íbúar heimilisins sem leggja land
undir fót ásamt starfsmönnum heim-
ilisins 11. júlí til 18. júlí.
Ég vil með þessum greinarstúf
óska heimilinu ásamt íbúum og
starfsmönnum þess til hamingju með
daginn, það er ósk mín að þeirrar
gæfu og ffjóu hugsunar sem fylgt
hefur starfseminni hingað til muni
áfram njóta við.
Höfundur er hjúkrunarforstjóri.
Saga felaganna
Á Fótboltavef Morgunblaðsins
finnur þú
alla réttu
takkana
Titlar og afrek
Leikmenn og
frammistaða þeirra
Liðsstjórinn,
gagnvirkur Netleikur
Dagbók, yfirlit yfir leiki
www.mbl.is/boltinn
✓
Fótboltavefur mbl
Þar sem þú getur fylgst með boltanum í sumar.