Morgunblaðið - 28.08.1998, Qupperneq 1
STOFNAÐ 1913
193. TBL. 86. ÁRG.
FÖSTUDAGUR 28. ÁGÚST 1998 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Aukinn þrýstingur á Jeltsín eftir efnahagshrun í Rússlandi
Orðrómur um afsögn
sagður „uppspuni og lygi“
Moskvu. Reuters.
Reuters
OLDRUÐ kona virðir fyrir sér verðmerkingar við hverfisverslun í Sankti Pétursborg í gær. Neysluvörur
hafa hækkað mikið í verði í Rússlandi síðustu daga og kemur það ekki síst niður á ellilífeyrisþegum.
ÞRÝSTINGUR á Borís Jeltsín, for-
seta Rússlands, að segja af sér
ágerðist enn frekar í gær, en algert
efnahagsöngþveiti blasir nú við í
landinu. Jeltsín mætti ekki til vinnu
í Kreml í gær, annan daginn í röð,
heldur dvaldi í veiðiskýli sínu um
hundrað kílómetra frá Moskvu. Há-
vær orðrómur var hins vegar á
kreiki um afsögn forsetans og flutti
bandaríska sjónvarpsstöðin CBS
jafnvel frétt þess efnis að Jeltsín
hefði þegar skrifað afsagnarbréf
sitt. Þurfti fréttafulltrúi forsetans
margoft að neita orðrómi þessum og
sagði hann „uppspuna og lygi“ er-
lendra fjölmiðlamanna.
Svo virðist þó sem afsögn Jeltsíns
sé einungis tímaspursmál og halda
fréttaskýrendur því fram að þessi
atburðarás hafi í raun hafist þegar
forsetinn skipaði Viktor
Tsjernomyrdln í embætti forsætis-
ráðherra á nýjan leik síðastliðinn
sunnudag.
Tsjernomyrdín sagði í gærkvöld
að náðst hefði samkomulag um að-
gerðir til að takast á við efnahags-
vandann í landinu og að þrátt fyrir
kreppu væri ástand í Rússlandi
tryggt. Hafði Tsjernomyrdín þá átt
viðræður við fulltrúa Dúmunnar,
neðri deildar rússneska þingsins,
sem verða að samþykkja skipan
hans í embætti. Talrð er að í viðræð-
unum hafi verið rætt um að stjórn-
arandstaðan fengi aukin ítök, jafn-
framt því sem Tsjernomyrdín sjálf-
ur tæki á sig nokkuð af verkum
Jeltsíns sem yrði með þessum hætti
gert kleift að hverfa hljóðlega, og án
eftii-mála, af sjónarsviðinu.
Ýmis örþrifaráð
til umræðu
Algert hrun blasir við rússnesk-
um efnahag eftir áföll undanfarinna
daga og lokaði Seðlabanki landsins
fyrh- kaup og sölu gjaldmiðla eftir að
gengi rúblunnar féll niður úr öllu
valdi í gærmorgun. Var tilkynnt
seinna um daginn að slík viðskipti
yrðu áfram bönnuð í dag.
Tsjernomyrdín sneri heim úr ferð
sinni til Úkraínu þar sem hann átti
fund með Michel Camdessus, fram-
kvæmdastjóra Alþjóðagjaldeyris-
sjóðsins, um efnahagsvanda Rúss-
lands en ekki er ljóst hver árangur
af fundinum varð. Bæði erlendar
fjármálastofnanir og ráðamenn á
Vesturlöndum hafa sagt að frekari
fjárhagsaðstoð komi ekki til greina
nema Rússar hrindi í framkvæmd
nauðsynlegum efnahagsumbótum.
Gennadí Sjúganov, leiðtogi komm-
únista, lýsti ánægju sinni með samn-
ingsvilja í Kreml nú og sagði að svo
virtist sem stuðningsmenn Jeltsíns
hefðu loks gert sér grein fyrir mikil-
vægi sameiginlegra ráðagerða um
nauðsynlegar efnahagsaðgerðir.
Alexander Shokhin, einn samstarfs-
manna Tsjernomyrdíns, sagði ýmis
örþrifaráð nú rædd, m.a. tíma-
bundna lokun markaða, bann á
verslun með rúblur og öflugri stjórn-
un á viðskiptum með gjaldmiðla.
■ Jeltsín að/22
Gaddafí
samþykkur
Lundúnum. Reuters.
MUAlMMAR Gaddafí, forseti Líbýu,
sagði í viðtali á CNN-sjónvarpsstöð-
inni í gær að hann sæi ekkert því til
fyrirstöðu að Líbýustjórn sendi tvo
menn, sem grunaðir eru um Locker-
bie-tilræðið, til Hollands þar sem
skoskir dómarar munu taka mál
þeirra fyrir. Hann sagði engin skil-
yrði sett fyrir afhendingu mannanna.
Mikið
verðfall
áWall
Street
DOW Jones-vísitalan í New York
féll um 357 punkta, eða 4,2%, í
gær, og var hún í 8.166,99 punkt-
um við lokun á Wall Street. Er
þetta þriðja inesta fallið í punkt-
um talið sem orðið hefur og
mesta prósentulækkunin siðan í
október á síðasta ári.
Verð hélt áfram að falla á
mörkuðum í Evrópu og Asíu.
Nikkei-vísitalan í Tókýó féll um
3% í gær og hefur ekki verið
lægri í sex ár. I Þýskalandi lækk-
aði DAX-vísitalan um 4,5%, en
þýski hlutabréfamarkaðurinn
hefur sérstaklega liðið fyrir
áhyggjur af því að kreppan í
Rússlandi muni sliga þýska
banka sem eru meðal stærstu
lánardrottna Rússa.
Kanada er fyrsta ríkið í hópi
sjö helstu iðnríkja heims sem far-
ið er að sýna kreppueinkenni.
Kanadadollar féll mikið í gær-
morgun og hrun varð í kjölfarið
á markaði í Toronto.
Ástæður fyrir verðfallinu á
mörkuðum í gær má fyrst og
fremst rekja til efnahagsþreng-
inga og stjórnmálakreppu í Rúss-
landi og dvínandi vona um að
takast megi að ráða fram úr
efnahagsvanda Asíulanda í bráð.
Namibía leggur Kabila lið í átökunum í Kongó
Uppreisnarmenn tekn-
ir höndum í Kinshasa
Kinshasa. Reuters.
SOKN uppreisnarmanna inn í Kins-
hasa, höfuðborg Lýðveldisins
Kongó, hefur verið stöðvuð að sögn
upplýsingaráðherra stjórnarinnar,
sem greindi frá því í gær að mörg
hundruð uppreisnarhermenn hefðu
verið teknir höndum í bardögum um
höfuðborgina.
Barist var í gærmorgun í úthverf-
um Kinshasa annan daginn í röð og
síðdegis bárust fregnir af bardögum
uppreisnarmanna og stjórnarher-
manna nærri flugvelli borgarinnar.
Stjórnvöld í Harare, höfuðborg
Zimbabve, greindu frá því í gær að
fjögur þúsund Uppreisnarmenn
hefðu fallið, særst eða verið teknir
höndum í bardögunum. Þessar tölur
hafa ekki verið staðfestar.
Robert Mugabe, forseti Zimb-
abve, hefur sent frekari liðsauka til
stjórnarhersins í Lýðveldinu Kongó,
þar sem fyrir eru 600 þarlendir sér-
sveitarmenn. Forseti Namibíu, Sam
Nujoma, hefur einnig viðurkennt
opinberlega að namibískar hersveit-
ir berjist við hlið hersveita Kabilas
forseta.
Mugabe gagnrýndur
heima fyrir
Ákvörðun Mugabes um að senda
hermenn til Kongó hefur verið
gagnrýnd heima fyrir. Vikublaðið
Financial Gazette segir forsetann
einungis vera í persónulegum er-
indagjörðum í Lýðveldinu Kongó í
tilraun til þess að styrkja stöðu sína
í samskiptum ríkja í suðurhluta Af-
ríku. Opinbera málgagnið Herald
lýsti því hins vegar yfir að Zimbabve
legði stjórnvöldum í Kongó lið
„vegna þess að komið hefði á daginn
að hersveitir tveggja erlendra þjóða
stjórnuðu sókninni að Kinshasa." Er
þar vísað til stuðnings Úganda og
Rúanda við uppreisnarhermenn.
Vopnahlé ekki
í sjónmáli
Framkvæmdastjóri Einingarsam-
taka Afríku (OAÚ) og sendinefnd
ráðherra frá Suður-Afríku náðu ekki
samkomulagi í gær um að hvetja
stríðandi fýlkingar í Lýðveldinu
Kongó til þess að leggja strax niður
vopn. Niðurstaða fundarins var hins
vegar að „meiri tíma þyrfti til sam-
ráðs áður en rætt yrði við deiluað-
ila.“
Reuters
ÆSTIR verðbréfamiðlarar í Chicago keppast við að gefa viðeigandi
merki á meðan Dow Jones-verðbréfavísitalan féll stöðugt í gær.