Morgunblaðið - 13.11.1998, Blaðsíða 4

4 FÖSTUDAGUR 13. NÓVEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Ummæli Davíðs Oddssonar forsætisráðherra um Kyoto-bókunina
Undirritum ekki nema
Island nái sínu fram
ÚTILOKAÐ er að ísland undirriti Kyoto-bókun-
ina við loftslagssáttmála Sameinuðu þjóðana
nema þau sjónarmið í því sambandi sem íslenzk
stjórnvöld hafa fært fram á ráðstefnunum í
Kyoto í fyiTa og nú síðast í Buenos Aires hljóti
almenna viðurkenningu. Þetta sagði Davíð Odds-
son forsætisráðherra í erindi sem hann fiutti í
Konrad-Adenauer-stofnuninni í Bonn í fyrradag
og staðfesti í samtali við Morgunblaðið í gær.
Bandarísk stjórnvöld undirrituðu í gær Kyoto-
bókunina og Islendingar eru því eina iðnvædda
ríkið sem enn á eftir að gera það. Staðfestingu
þjóðþings þarf þó til að undirritun sé gild, og að
sögn Halldórs Þorgeirssonar, eins fulltrúa Is-
lendinga á ráðstefnunni í Buenos Aires, hefur sú
staðfesting enn sem komið er aðeins fengist í
tveimur löndum. Stuart Eizenstat, aðstoðarutan-
ríkisráðherra Bandaríkjanna, sagði í gær að ekki
yrði leitað staðfestingar þingsins fyir en þróun-
arlönd hefðu skuldbundið sig til að taka með af-
gerandi hætti þátt í því að draga úr losun gróður-
húsalofttegunda.
Engin þörf á undirritun strax
„Það er komið fram, eins og ráðstefnan [í Bu-
enos Aires] endaði hvað okkur varðar,“ sagði Da-
víð í samtali við Morgunblaðið í gær, „að okkar
þætti málsins er eiginlega frestað.“ Því sé að svo
komnu máli engin þörf fyrir að íslendingar skrifí
undir samkomulagið. „Við erum ennþá með í
þessu ferli og okkar sjónarmið verða tekin upp
aftur núna í marzmánuði."
I erindinu í fyrradag sagði Davíð meðal annars
að „engin þjóð myndi gefa - með alþjóðlegum
samningi - upp á bátinn möguleika á að bæta lífs-
kjör íbúanna." Á íslandi liggi þessir möguleikar í
því að nýta frekar orkuauðlindir sínar.
Þá sagði hann að margar þær þjóðir sem und-
irritað hefðu Kyoto-bókunina og hafizt handa við
að minnka losun gróðurhúsalofttegunda um
nokkur prósentustig hefðu heilmikið svigrúm til
að gera slíkt. í mörgum tilvikum nægi að loka
mengandi iðnaðarverksmiðjum, sem hvort eð er
hefði þurft að úrelda. Sambærilegt svigrúm væri
ekki til staðar á Islandi. Þau tíu prósent, sem Is-
lendingar hefðu samið um að mega auka losun
umræddra lofttegunda á tímabilinu fram til árs-
ins 2008-2010, miðað við losun ársins 1990, væru
langt frá því að geta veitt Islandi nauðsynlegt
svigi-úm til að byggja upp meiri orkufrekan iðnað
og „auka þar með fjölbreytni efnahagshfsins".
Davíð áréttaði þetta í samtali við Morgunblað-
ið: „Það mundi engin þjóð gefa eftir hagsmuni
sína, sérstaklega ef sú eftirgjöf byggðist á ósann-
gjömum reglum.“
Tillaga íslands hefur ekki fordæmisgildi
Guðmundur Bjarnason umhverfisráðherra
flutti í gær ræðu á þinginu í Buenos Aires. Hann
lagði þár meðal annars áherslu á að binding
gróðurhúsalofttegunda í jarðvegi með land-
græðslu yrði tekin með í útreikningum, en ekki
aðeins binding með skógrækt. Hann minnti á ósk
íslendinga um undanþágu fyrir lítil ríki vegna
losunar frá iðnaði sem nýtti hreina, endurnýjan-
lega orku og lagði áherslu á að sú undanþága
hefði ekki fordæmisgildi. Hann sagði að hafna
skyldi tilraunum til að nýta tillögu íslendinga
sem fordæmi til þess að fá undanþágur vegna
losunar sem hefði ekki skýran ávinning fyrir
heimsbyggðina.
Guðmundur vísaði að lokum til þeirrar reynslu
sem fengist hefði af nýtingu orku úr jarðhita og
vatnsföllum og sagði að íslendingar væru reiðu-
búnir til að miðla þeirri reynslu til annarra, eins
og þegar hefði verið gert með starfrækslu Jarð-
hitaskóla Sameinuðu þjóðanna síðustu tutt.ugu
árin.
í Morgunblaðinu í gær var sagt frá frétt í ástr-
alska dagblaðinu Sydney Morning Herald þess
efnis að áströlsk stjórnvöld hefðu lýst stuðningi
við undanþágubeiðni íslendinga vegna þess að
þarlend fyrirtæki hyggðust fjárfesta í
magnesíumverksmiðju hér á landi. Halldór Þor-
geirsson segist hafa borið þessar fréttir undir
fulltrúa Ástrala á ráðstefnunni í Buenos Aires og
þeir hafi sagt þær með öllu tilhæfulausar. „Mál-
efnin sem hér er fjallað um eru allt of mikilvæg
til þess að menn láti stöku verksmiðjur ráða af-
stöðu sinni,“ segir Halldór.
—
Kvenmanns-
nafnið
Hlökk
samþykkt
MANNANAFNANEFND hef-
ur fellt þann úrskurð að kven-
mannsnafnið Hlökk fullnægi
skilyrðum 1. málsgreinar 5.
greinar laga um mannanöfn og
verði fært á mannanafnaskrá.
Tildrög þess að málið kom til
kasta nefndarinnar voru þau að
Þröstur Helgason og Hrönn
Marinósdóttir ákváðu að skíra
dóttur sína nafninu Hlökk.
Hagstofa íslands neitaði hins
vegar að skrá nafnið þar því það
væri ekki til á mannanafnaskrá
Hagstofunnar sem eiginnafn og
ákvað Hagstofan að vísa máhnu
til Mannanafnanefndar. Tvær
konur hér á landi bera hins veg-
ar nafnið Hlökk sem millinafn.
„Ég beið alveg rólegur eftir
niðurstöðu nefndarinnar. Þetta
er íslenskt nafn og ég leit svo á
að nefndin gæti ekld hafnað því,
það væru engin málfræðileg eða
málsöguleg rök fyrir því að
hafna nafninu," segir Þröstur í
samtali við Morgunblaðið.
Að sögn hans er nafnið Hlökk
fengið úr Grímnismálum Eddu.
„Þetta er valkyrjunafn og getur
merkt orrusta. Orðið kemur
líka fyrir í skáldskaparmálum
Snon-a-Eddu en það var notað í
kenningum í dróttkvæðum
kveðskap," segir Þröstur.
Morgunblaðið/Ásdís
Superman með
Sinfóníunni
Dæmi um 40.000 kr. gjald
fyrir heilsdagsvistun
DÆMI eru um að dagmæður taki
rúmlega 40 þúsund kr. á mánuði fyr-
ir heilsdagsvistun eins bams. Fram
kom í Morgunblaðinu í gær að mikill
skortur er á dagmæðrum, einkum í
vesturbænum og miðbænum. Olga
Björk Omarsdóttir dagmóðir, sem á
sæti í stjóm Samtaka dagmæðra,
segir ófremdarástand ríkja í þessum
málum. 34 böm era á biðlista eftir
vistun og foreldrar og aðstandendur
bama yngri en tveggja ára era fam-
ir að falast eftir vistun haustið 1999.
Olga Björk hefur starfað sem dag-
móðir í fimmtán ár og segir að
ástandið hafí oft verið slæmt en
aldrei eins og núna. Hún segir að
foreldrar séu að koma með böm til
sín úr Grafarvogi, Kópavogi og Sel-
tjamamesi. Skorturinn á dagmæðr-
um sé því ekki bundinn við einstök
hverfí.
Olga Björk starfar með annarri
dagmóður og leigja þær húsnæði
undir starfsemina á Oldugötu. Þar
hefur verið sótt um vistun fyrir 34
böm 1. janúar næstkomandi. „Eins
og staðan er nú kemst ekki eitt ein-
asta bam inn,“ sagði Olga Björk.
Þrátt fyrir fulla nýtingu segir hún
reksturinn varla standa undir sér.
Hingað til hefur verið miðað við að
dagmæður megi að hámarki hafa
fimm böm í vistun. Olga Björk segir
að nú standi til að heimila þeim að
hafa sex börn.
Frjáls verðlagning
Olga Björk segir að einnig sé
skortur á dagmæðrum í Grafarvogi.
„Það kom kona hingað í gær og hún
var grátandi. Þetta er fólk sem ætl-
ar að stunda nám eða vinnu en hef-
ur engin úrræði.“
Dagmæður ráða sjálfar hve hátt
vistunargjaldið er. „Eg hef heyrt að
vistun kosti allt frá 26 þúsund kr. á
mánuði upp í rámar 40 þúsund kr.
Sumir eru tilneyddir til að taka
þessu. Það er eins og stefnan sé sú
að gera fólki erfitt fyrir að eiga fjöl-
skyldu í stað þess að hlúa að því,“
segir Olga Björk.
Niðurgreiðslur frá borginni á
hvert barn er 5 þúsund kr. fyrir
gifta foreldra fyrir 4-5 tíma vistun
en 10 þúsund kr. fyrir allan daginn.
Fyrir böm einstæðs foreldris eða
námsfólks er niðurgreiðslan 22 þús-
und kr. á mánuði fyrir heilan dag.
EINNI helstu hefju yngstu kyn-
slóðarinnar, Superman eða Ofur-
menninu, er fátt óviðkomandi og í
vikunni hefur hún troðið upp á
tónleikum Sinfóníuhljómsveitar
íslands í Háskólabíói. Eru þeir
ætlaðir nemendum í efstu bekkj-
um grunnskóla og framhalds-
skólanemum.
Efnisskráin er sniðin með þenn-
an aldurshóp í huga en það er í
verki H.K. Grubers, Franken-
stein, sem Ofurmennið lætur að
sér kveða - sprettur raunar fram
við hamskipti Frankensteins.
Textinn sem hetjan, leikin af
Bergþóri Pálssyni, syngur er eftir
þýska ljóðskáldið Artmann í þýð-
ingu Sjóns. Ennfremur koma
fram með hljómsveitinni tvær
stúlkur úr Menntaskólanum við
Harmahh'ð, Guðríður Þóra Gísla-
dóttir og Salka Guðmundsdóttir,
sem syngja lag Bjarkar, Bachelor-
ette. Nemi úr Iðnskólanum í
Reykjavík, Máni Þorfinsson, dans-
ar „breakdans“ við tónlist Atla
Heimis Sveinssonar og hljóm-
sveitarstjórinn, Bemharður Wilk-
inson, rappar við undirleik hljóm-
sveitarinnar í Kanon eftir Pachel-
bel.
ristján Pálsson
^JþiJrgismadgr *
Prófkjör
Sjálfstæðisflokksins
í Reykjaneskjördæmi
14. nóvember nk.

Morgunblaðið/Kristinn
Útför Magnúsar
IJTFÖR Magnúsar Torfa Ólafssonar, fyrrverandi
ráðherra, var gerð frá Langholtskirkju í Reykja-
vík í gær að viðstöddu fjölmenni. Sr. Halidór
Reynisson jarðsöng og organisti var Reynir Jónas-
Torfa Ólafssonar í
son. Ur kirkju báru kistu hins látna þau Karl Jón- j
asson, Anna Einarsdóttir, Sveinn Ólafsson, Einar
Bragi, Gunnar Eyjólfsson og Ingimundur Magnús-1
son.