Morgunblaðið - 28.11.1998, Síða 1

272. TBL. 86. ARG.
LAUGARDAGUR 28. NOVEMBER 1998
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Reuters
Páfí boð-
ar aflát
ánð 2000
Páfagarði. Reuters.
JÓHANNES Páll páfi sendi í
gær frá sér bréf þar sem hann
lýsir því yfir að árið 2000 verði
heilagt og segir að fólk geti þá
fengið aflát, m.a. með því að
fasta og neyta ekki áfengis og
tóbaks í a.m.k. einn dag.
I páfabréfinu, sem nefnist
„Incai-nationis Mysterium“
(leyndardómur holdtekjunnar),
segir að kaþólikkar geti fengið
aflát með góðverkum, pílagríms-
ferðum og föstum árið 2000 eins
og á fyrri heilögum árum kirkj-
unnar.
Aflát á að leysa fólk undan
refsingum á jörðu og stytta
dvölina í hreinsunareldinum, en
sú kenning leiddi til misnotkun-
ar á 16. öld, m.a. sölu bréfa sem
áttu að veita fullkomið aflát.
I páfabréfinu kemur fram að
fólk getur stytt dvölina í hreins-
unareldinum með því m.a. að
hætta „í að minnsta kosti einn
heilan dag ónauðsynlegri
neyslu, þ.e. reykingum og
áfengisdrykkju, eða fasta“.
Óeirðir
á Kúbu
Havana. Reuters.
TIL átaka kom milli andstæðinga og
stuðningsmanna kommúnistastjóm-
arinnar á Kúbu við dómhús í Havana
í gær þegar réttarhöld hófust yfir
blaðamanni, sem er sakaður um að
hafa „móðgað" háttsettan embættis-
mann í utanríkisráðuneytinu.
Að minnsta kosti þrír andstæðing-
ar stjórnarinnar vom handteknir.
Lögreglan stöðvaði hins vegar ekki
stuðningsmenn stjórnarinnar, sem
réðust á andófsmennina, eltu þá og
rifu af þeim fána Kúbu.
Þettu em mestu óeirðir á Kúbu frá
því í ágúst þegar til átaka kom við
sama dómhús vegna réttarhalda yfir
öðmm andófsmanni.
Rússland
Frjálslynt
bandalag
boðað
Moskvu. Reuters.
NOKKRIR leiðtogar frjálslyndra
stjómmálamanna í Rússlandi hafa
tekið höndum saman um að stofna
stjórnmálahreyfingu til að vinna
gegn framgangi kommúnista. A
meðal þeirra eru Oleg Sysujev,
skrifstofustjóri Borísar Jeltsíns
Rússlandsforseta og tveir fyrrver-
andi forsætisráðherrar og gaf
Sysujev í skyn að framtakið nyti
stuðnings forsetans.
Stjómmálamennimir hafa und-
irritað viljayfirlýsingu um sam-
starf frjálslyndra flokka fyrir
næstu þingkosningar sem verða að
ári. Það er fyrst og fremst morðið
á þingkonunni Galínu Starovojtovu
fyrir viku sem hefur ýtt við skoð-
anabræðrum hennar, en ljóst er að
fyrir höndum er erfitt verk, þar
sem óvíst er hversu viljugir flokk-
arnir era að fóma eigin hagsmun-
um fyrir samstöðu.
Alls hafa fjórtán stjómmála-
menn undirritað yfirlýsinguna.
Auk Sysujevs má þar nefna Sergei
Kíríjenkó og Jegor Gajdar, fyrr-
verandi forsætisráðherra, og Borís
Nemtsov og Anatólí Tsjúbajs,
fyrrverandi aðstoðarforsætisráð-
herra.
f mál við Berezovskí
Nikolaj Kovaljov, sem var rek-
inn úr stöðu yfírmanns rússnesku
leyniþjónustunnar fyrr á árinu,
hefur ákveðið að höfða mál á hend-
ur auðkýfingnum Borís Berezov-
skí. Er ástæðan sú fullyrðing Ber-
ezovskis að háttsettir starfsmenn
leyniþjónustunnar hafi ætlað að
ráða hann af dögum. Segir
Kovaljov fullyrðingar Berezovskís
ekki eiga sér neina stoð í raun-
veraleikanum.
■ Rætt um að sameina/33
Eldgos í
Mexíkó
NÝ eldgosahrina hófst í eldfjajlinu
Popocatepetl í Mexíkó f gær. Ösku-
mökkurinn frá fjallinu var fjögurra
km hár og aska féll á þorp í
grenndinni. Popocatepetl þýðir
„Reykfjallið" á máli indfána á svæð-
inu. Fjallið er 5.452 m hátt og um
65 km suðaustur af Mexíkóborg.
Óttast er að kröftugra eldgos sé yf-
irvofandi og yfirvöld hafa sagt
70.000 íbúum í grennd við fjallið að
búa sig undir að flýja. Embættis-
menn segja að Mexíkóborg og 18
milljónum íbúa hennar stafi lítil
hætta af miklum eldsumbrotum.
Ákvörðunar í máli Pinochets beðið
Straw fær
lengri frest
London, Madrid. Reuters, The Daily Telegraph.
FRESTUR Jacks Straws, innan-
ríkisráðherra Bretlands, til að
ákveða næsta skref í máli Aug-
ustos Pinochets, fyrrverandi ein-
ræðisherra í Chile, var framlengd-
ur í gær um níu daga.
Straw hafði fengið frest til mið-
vikudagsins kemur til að ákveða
hvort undirréttur í London mætti
taka fyrir beiðni um að Pinochet
yrði framseldur til Spánar, en
dómari ákvað í gær að framlengja
frestinn til 11. desember.
Akveði Straw að hafna fram-
salsbeiðninni verður Pinochet
leyft að snúa aftur til Chile, en
heimili ráðherrann réttarhöld
verður einræðisherrann fyrrver-
andi að mæta fyrir rétt 11. desem-
ber til að svara framsalsbeiðninni.
Þingmenn Verkamannaflokksins
sögðust fullvissir um að Straw
myndi ekki hafna beiðninni.
„Hann getur ekki leyst Pinochet
úr haldi,“ sagði einn þeirra. „Það
yrði óafmáanlegur smánarblettur
á Verkamannaflokknum."
Stjórn Chile hefur lagt fast að
bresku stjórninni að leysa Pin-
ochet strax úr haldi og utanríkis-
ráðherra landsins, Jose Miguel
Insulza, ræddi í gær við Robin
Cook, starfsbróður sinn í Bret-
landi. Cook kvaðst hafa sagt ráð-
herranum að breska stjórnin liti á
framsalsbeiðnina sem dómsmál,
ekki pólitískt málefni. Straw tæki
einn ákvörðun í málinu og stjómin
í heild tæki ekki afstöðu til þess.
Ræðismannsskrif-
stofu lokað
Úrskurður æðsta dómstóls
Bretlands um að Pinochet njóti
ekki friðhelgi sem fyrrverandi
þjóðhöfðingi hefur leitt til götu-
mótmæla í Chile og ákveðið var í
gær að loka skrifstofu breska
ræðismannsins í borginni Valp-
araiso af öryggisástæðum. Heim-
sókn bresks herskips til landsins
var einnig aflýst að beiðni stjórn-
arinnar í Santiago.
Spænska dagblaðið E1 País
skýrði frá því í gær að yfirmaður
hersins í Chile hefði lagt til að rík-
isstjórnin sliti stjómmálasam-
bandinu við Spán og Bretland ef
henni tækist ekki að koma í veg
fyrir framsal Pinochets. Eduardo
Frei forseti og ríkisstjórnin hefðu
hafnað þeirri tillögu.
Lögfræðingur Pinochets sagði í
gær að ekkert væri hæft í fréttum
breskra fjölmiðla um að virtur
geðlæknir hefði verið fenginn „tO
að meta streitueinkenni“ einræð-
isherrans fyrrverandi. The Times
sagði í gær að lögfræðingar hans
hygðust freista þess að fá Straw
til að hafna framsali á þeirri for-
sendu að hann myndi ekki þola
andlega álagið sem íylgir réttar-
höldum.
Þjóðverjar óska ekki eftir framsali Kúrdaleiðtogans
ítalir íhuga
að vísa Ocal-
an úr landi
Ankara, Bonn, Róm. Reuters.
YFIRVÖLD í Tyrklandi undir-
bjuggu í gær lögformlega beiðni um
framsal á Abdullah Öcalan, leiðtoga
Kúrdíska verkamannaflokksins
(PKK), en sú tilraun virtist dæmd til
að mistakast. Vonir Tyrkja um að fá
Öcalan dreginn fyrir dóm í
Þýzkalandi brugðust í gær þegar
Gerhard Schröder, kanzlari Þýzka-
lands, gerði Massimo D’Alema, for-
sætisráðherra Italíu, Ijóst að þýzk
stjómvöld myndu ekki fara fram á
framsal skæruliðaleiðtogans. Carlo
Scognamiglio, varnarmálaráðherra
Italíu, sagði í gærkvöldi að Öcalan
kynni að verða vísað úr landinu úr
því Þjóðverjar, sem óskuðu eftir
handtöku hans, vildu ekki fá hann
framseldan.
Embættismenn tyrkneska
dómsmálaráðuneytisins létu utanrík-
isráðuneytinu í Ankara í té 900 blað-
síðna skjalamöppu, sem framsals-
beiðni Tyrkja byggist á. Senda átti
möppuna tO Rómar í dag. Sú
ákvörðun þýzkra stjórnvalda að fara
ekki fram á
framsal Öcalans
er ráðamönnum í
Ankara örugg-
lega ekki að
skapi, en í gær-
kvöldi hafði eng-
inn þeirra enn
viljað tjá sig um
málið. Yfirvöld í Þýzkalandi gáfu út
handtökuskipun á hendur Öcalan ár-
ið 1990, þar sem hann er sakaður um
að hafa hvatt fylgismenn sína til að
fremja morð þar í landi. Schröder
sagði hins vegar í gær að ekki yrði
farið fram á framsal þar sem hætta
væri á skæðum átökum milli hinna
fjölmennu hópa Tyrkja og Kúrda í
landinu, ef Öcalan yrði dreginn þar
fyrir rétt.
„Viljum varðveita friðinn"
„Við viljum varðveita friðinn í
Þýzkalandi," sagði Schröder á fundin-
um með D’Alema í Bonn. Hann sagði
æskilegast að Öcalan kæmi fyrir evr-
Reuters
KÚRDISKAR konur mynda sigurmerki með fingr-
unum á mótmælafundi nokkurra þúsunda stuðn-
ingsmanna Kúrdaleiðtogans Abdullah Öcalans í
Bonn. Á höttum kvennanna eru myndir af Öcalan.
ópskan eða alþjóðlegan dómstól.
Öryggismálayfirvöld í Tyrklandi
sögðu í gær að PKK væri meðal
hreyfinga sem grunaðar eru um að
bera ábyrgð á sprengitilræði í íyrri-
nótt. Sprengja sprakk í rútu í miðju
Tyrklandi með þeim afleiðingum að
fjórir létust og um 20 slösuðust.
Tilraunir til að mynda nýja ríkis-
sfjórn í Tyrklandi gengu illa í gær.
Leiðtogar helztu stjórnmálaflokk-
anna höfnuðu beiðni Suleymans
Demirels forseta um að kosningum,
sem ráðgerðar eru í apríl, yrði seink-
að, svo að reyna mætti að koma sam-
an stöðugri stjóm með því þingi sem
nú situr.