Morgunblaðið - 28.11.1998, Page 34

34 LAUGARDAGUR 28. NÓVEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
NEYTENPUR
Jólahlaðborðin aldrei vinsælli en í ár
Selja 125.000 mál-
tíðir á aðventu
Það er orðið erfitt að fá borð á mörgum
veitingahúsum borgarinnar á föstudags-
og laugardagskvöldum í desember og
Guðbjörg R. Guðmundsdóttir komst
að því að margir panta á jólahlaðborð
með árs fyrirvara.
„VIÐ höfum reiknað út að um
125.000 máltíðir séu seldai- af jóla-
hlaðborðum á aðventunni," segir
Óskar Finnsson, veitingamaður á
Argentínu, steikhúsi en hann fann
þessa tölu út á sínum tíma með
Bjarna í Brauðbæ. „Þetta er ekki
hárnákvæm tala en hún er nálægt
því að vera rétt. Við erum að tala
um jólahlaðborðin á veitingahúsum
og hótelum borgarinnar og líka úti á
landsbyggðinni svo og jólahlaðborð-
in sem sett eru upp í veitingasölum
og félagsheimilum."
Átta sinnum á jólahlaðborð
Óskar bendir á að ekki sé hægt
að fullyrða að 125.000 landsmenn
fari á jólahlaðborð því hann segir að
oft sé sama fólkið að fara oftar en
tvisvar og oftar en þrisvar út að
borða á aðventunni. „Eg veit þess
dæmi að fyrirtæki panti átta sinn-
um á jólahlaðborð og þá er sami
maðurinn kannski að fara í öll skipt-
in með ýmsa fasta viðskiptavini.“
Óskar segir að fólk panti með
löngum fyrirvara og segir að þegar
sé farið að panta fyrir jólin 1999.
„Það hafa skapast fastar hefðir í
kringum þessi jólahlaðborð, sauma-
klúbbar fara alltaf fyrstu helgina í
desember eða bridgeklúbburinn
hittist þriðja föstudaginn í desem-
ber. Hópar eins og þessir panta
gjaman með árs fyrirvara."
Reykt svínakjöt og waldorfsalat
Þegar Óskar er spurður hvort
það séu einhverjir sérstakir réttir á
jólahlaðborðum sem fari mest af
eða boðið sé upp á á öllum jólahlað-
borðum, segir hann að það sé engin
spuming, reykt svínakjöt verði að
vera á öllum jólahlaðborðum. „Eg
held að allir bjóði upp á það í
Reykjavík að minnsta kosti og síðan
er algjör undantekning ef
waldorfsalat er ekki á boðstólum
líka.“
Verðið svipað
Algengt verð á jólahlaðborðum er
á bilinu 3.000-3.500 krónur á kvöldin
frá fimmtudegi til sunnudags. Mörg
veitingahús eru með ódýrara jóla-
hlaðborð í hádeginu og þá er verðið
jafnvel komið niður í 1.400-1.900
krónur. Svo virðist sem nokkur
aukning sé á að veitingastaðir bjóði
lægra verð á mánudags-, þriðju-
dags-, og miðvikudagskvöldum.
Yfirleitt borga börn að 12 ára aldri
hálft gjald en sums staðar borða
börnin ókeypis.
Forsvarsmenn sumra veitir.ga-
húsa tvíbóka staðina á kvöldin
þ.e.a.s. gefa viðskiptavinum sínum
um þrjár klukkustundir til að borða
og taka svo inn aðra gesti. Þá hafa
þeir sem voru að borða tækifæri á
að fara í þægileg sæti og drekka þar
kaffið sitt og borða jafnvel eftirrétt.
Rjúpnasúpa og blinis
Mörg veitingahús hafa verið að
skapa sér sérstakan stíl, þ.e. bjóða
upp á framandi rétti eða skapa sér
sérstöðu. Dæmi um þetta er til
dæmis jólahlaðborð að hætti Idu
Davidsen á Hótel Loftleiðum. Þar
kemur danska smurbrauðsjómfrúin
Ida Davidsen ásamt eiginmanni sín-
um Adam Siesby til landsins og set-
ur upp jólahlaðborðið.
í Perlunni hefur rjúpnasúpan
trekkt að fjölda gesta og á Hótel
Borg eru það Siggi Hall og Örn
Garðarsson matreiðslumeistarar
sem matreiða og bjóða til dæmis
upp á marhænuhrogn á blinis með
sýrðum rjóma og flamberaða nauta-
strimla sem þeir elda í salnum fyrir
gesti.
Skíðaskálinn býður upp á jóla-
hlaðborð frá fimmtudögum til
Morgunblaðið/Sverrir
sunnudags. Á fímmtudögum og
sunnudögum er lögð áhersla á að
skemmta ungviðinu, þ.e. jólahlað-
borðið er ókeypis fyrir böm að 12
ára aldri og jólasveinninn kemur í
heimsókn með glaðning og tekur
snúning með börnunum og syngur
jólalög. Á föstudags- og laugar-
dagskvöldum er síðan boðið upp á
fríar rútuferðir og síðan er dansað
til klukkan eitt.
Á Hótel Holti er sérstakur jóla-
seðill á boðstólum en ekki jólahlað-
borð. Þar gefst gestum kostur á að ;
panta af jólaseðlinum og í hádeginu
er hægt að kaupa þriggja rétta mál-
tíð á 2.100 krónur en fjögurra rétta
máltíð kostar 4.400 krónur á kvöldin.
Best að fara 6-7 sinn-
um að hlaðborðinu
fordrykkinn. Þær rjúka að borðinu
og fá sér þungan mat og eru svo
orðnar pakksaddar eftir einn eða
tvo diska. Það ættu allir að hafa
fyrir reglu að borða bæði morgun-
mat og hádegismat ef það stendur
til að fara á jólahlaðborð um
kvöldið."
„YFIRLEITT byrja gestirnir á
því að fá sér alltof þungan mat
strax á fyrsta diskinn og verða því
saddir strax á öðrum diski,“ segir
Marentza Poulsen þegar jólahlað-
borðin ber á góma. Hún hefur um
árabil unnið við að leiðbeina gest-
um á Hótel Loftleiðum hvernig
þeir eiga að borða af hlaðborði og
njóta þess.
„Gestimir eiga í raun að fara
sex til sjö sinnum að hlaðborðinu
og njóta þess að borða þennan
góða mat sem verið er að bjóða
uppá. Þegar fólk fer oft og fær sér
lítið í hvert skipti sér það hvað það
er að borða og það sem meira er,
það fmnur bragðið af hverju fyrir
sig. Fólk getur jafnvel haft á því
skoðun hvaða réttir brögðuðust
best ef þeir borða af hlaðborðinu
með þessum hætti.“
Marentza segir að oft byrji fólk
á miðju hlaðborði, fái sér til dæm-
is lax, síld, lifrarkæfu með
beikoni, ávaxtasalat, hangikjöt og
heita svínasteik með brúnuðum
kartöflum. „Heit sósan flýtur svo
yfir allt og það sér hver maður að
hún er þá borin fram með síldinni
jafnt sem lifrarkæfunni. Bragðið
rennur saman í eitt og fólk veit
jafnvel ekki hvað það er að
borða.“
- En hvernig á að borða af hlað-
borðinu?
„Ég legg til að gestimir taki sér
nægan tíma til að borða og fari sex
til sjö ferðir. Reyndar mæli ég
með því að þeir byrji á að fá sér
einn snafs ef þeir á annað borð
smakka áfengi. Snafsinn róar
magann. Bæði Danir og Færey-
ingar hafa fyrir sið að fá sér einn
Morgunblaðið/Árni Sæberg
MARENTZA Poulsen segir að fólk borði alltof þungan mat strax í
byijun og sé orðið satt á öðrum diski. Farið frekar sex til sjö sinn-
um, takið lítið af hverju og smakkið á sem flestu.
SVONA á fólk alls ekki að raða á diskinn hjá sér. Öllu ægir saman
og líklega veit fólk ekkert hvað það er að borða.
snafs og þeir hafa langa reynslu af
jólahlaðborðum.
Síðan er byrjað á að smakka á
síldarréttunum. Þar sem ég er að
leiðbeina gestum með rétti á
dönsku hlaðborði skipar síldin þar
heiðursess. Þar er að finna rétti
sem fást jafnvel hvergi annars
staðar og maður eldar ekki heima.
Næst legg ég til að laxinn sé
smakkaður og fiskipaté. Á þriðja
diskinn setur fólk svo kalt paté,
kannski súrsæta svínasíðu og til
dæmis nautatungu með piparrót-
arsósu.
Þegar þetta hefur aðeins fengið
að sjatna er farið í fjórðu og
fimmtu ferðina og þær eru helgað-
ar heitum réttum, svínasteikinni,
reyktu öndinni eða einhverju öðru
gómsætu. Sjötta ferðin og jafnvel
sú sjöunda er síðan fyrir eftiirétt-
ina. Þegar fólk er búið að vera að
borða í tvo til þrjá tíma og búið að
fara allar ferðirnar er kominn tími
fyrir kaffibollann. Og eftir að hafa
farið svona oft og prófað margar
tegundir í rólegheitum líður fólki
vel. Það er ekki of satt en mjög
mett.“
- En nú eru margir sem svelta
sig allan daginn þegar þeir eru að
fara á hlaðborð. Þeir eru orðnir
mjög svangir og nenna kannski
ekki að fara svona oft að borðinu.
„Já, það er einmitt það versta
sem fólk, aðallega þó konur, gera í
þessu sambandi. Þær sleppa há-
degismatnum og eru orðnar að-
framkomnar af hungri þegar þær
mæta á hlaðborðið. Það er að líða
yfir þær þegar þær eru búnar með