Morgunblaðið - 07.02.1999, Blaðsíða 48

^8 SUNNUDAGUR 7. FEBRÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
A£> H£//M/NUsH
A/Ó T/L PASS * ---
þA& £(W É&C/ HÖ6Ó'
A'lA&GA köfztvr
1 HF/A1//JUA4
Grettir
Hundalíf
ÉG BR AE> UTBÖA. SAAAUOKU HAN04 |
R _-„ _•---v' N ta. isis I
(þa/S erskammt l/ð/ð''
V JÍrn 7n///m.., _____
Þl.ESS,
6Ó&1
. , ...ag enn /
] / - _ N
Ljóska
Smáfólk
Ansans!
Ég hélt að þeir
væru að gefa
ókeypis fótbolta.
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík • Si'mi 569 1100 • Símbréf 569 1329
Tal - Landssíminn
og kröfurnar
Frá Guðbimi Jónssyni:
LINUR þessar eru settar á blað
vegna athyglisverðra krafna á
hendur Landssímanum, ýmist frá
forystumönnum Tals hf. eða ein-
stökum notendum að þjónustu
þeirra. Það er að vísu ekki svo að ég
haldi að starfsmenn Landssímans
geti ekki svarað fyrir sig. Þeir verða
hins vegar að gæta ákveðinna kurt-
eisisreglna og eiga því ekki gott
með beina gagnrýni á framsetningu
órökrænna krafna. Astæður þess
eru dregnar fram hér að framan.
Tvennt langar mig til að draga fram
hérna sem dæmi um þessar órök-
rænu kröfur.
Fyrra tilfellið er að Tal hf. gerði
kröfur til að Landssíminn hf. inn-
heimti fyrir það gjöld vegna hluta af
starfsemi þess. - Síðara tilfellið er
beinar og óbeinar kröfur á Lands-
símann hf. um að birta símanúmer
Tals hf. í símaskrá sinni. - Afar at-
hyglisverðar kröfur frá fyrirtæki
sem er í beinni samkeppni við
Landssímann hf.
Rökrænt séð gengur hvorug
þessara krafna upp í eðlilegu við-
skiptaumhverfi. Bæði fyrii'tækin
eru sjálfstæð hlutafélög sem selja
þjónustu sína á sama markaði og
keppa um fjölda viðskiptavina með
verðlagningu og magni þjónustu.
Því á það sér engar rökrænar for-
sendur að annað fyrirtækið geti
gert kröfur á hendur hinu vegna
þjónustu sinnar við viðskiptamenn
sína. Allt sem annað fyrirtækið læt-
ur hinu í té til aukningar á þjónustu
þess við viðskiptamenn sína, hlýtur
að vera samkomulagsatriði gegn
eðlilegu gjaldi, þannig að þjónustan
við hitt fyrirtækið valdi ekki kostn-
aðarauka í rekstri þess fyrirtækis
sem veitir þjónustuna. Slíkt mundi
hækka þjónustugjöld þess gagnvart
viðskiptamönnum sínum en slíkt er
andstætt markmiðum um eðlilega
viðskiptahætti og samkeppni á jafn-
ræðisgrundvelli. Jafnræðisgrunnur
getur að vísu verið tvíræður þegar
fyrirtækin eru mjög mismunandi að
stærð en Samkeppnisstofnun á að
geta metið jafnræði fyrirtækja í að-
gangi að markaðnum, eða verðlagn-
ingu á sölu nnars fyrirtækisins á
þjónustu til mns. Ekki verður farið
frekar út í rökstuðning þessara
þátta hér, þótt mörg fleiri sjónar-
hom megi hafa á þessum tilvikum.
Ekki er heldur verið að telja sam-
keppni Tals óæskilega, hún hefur
þegar sannað gildi sitt. Ætlunin
með þessum skrifum er að vekja
fólk til vitundar um mikilvægi þess
að vanda vel röksemdafærslur að
baki krafna sinna. Við höfum því
miður of mörg dæmi um óraunhæf-
ar kröfur. Afleiðingar þeirra eru um
allt samfélagið. Segja má að þessar
afleiðingar, ásamt afleiðingum þess
er stjórnvöld hverju sinni ganga til
móts við óraunhæfar kröfur þrýsti-
hópa, séu ein af meginástæðum fyr-
ir bágri lífsafkomu stórs hluta þjóð-
arinnar og skorti á raunveru-
leikamati í fjármálum. Sívaxandi
skuldastaða heimilanna í landinu
bendir einmitt í þá átt.
GUÐBJÖRN JÓNSSON,
Hjarðarhaga 26, Reykjavík.
Þáttur fjölmiðlanna
Frá Hrafni Sæmundssyni:
FJÖLMIÐLAR eru farnir að fjalla
um Ár aldraðra.
Það var haldinn ágætur fundur í
Reykjavík 20. janúar, en þá hófst
fundaröð um land allt á vegum heil-
brigðis- og tryggingaráðuneytisins
og fleiri.
Allt fundarefnið var vandað. Tal-
að var um fjármál aldraðra. Um
tölvukennslu aldraðra. Prýðilega
fram sett. Og Jón Helgason, fyrr-
verandi ráðherra, flutti góða ræðu í
upphafi og skýrði boðskap Samein-
uðu þjóðanna „þjóðfélag fyrir fólk á
öllum aldri“. Og Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir borgarstjóri flutti að
lokum mjög góða ræðu um sína
framtíðarsýn.
En fjölmiðlafólkið skildi greini-
lega ekki þennan boðskap. Ingi-
björg og Jón töluðu um þá framtíð-
arsýn að aldraðir sitji þjóðfélags-
lega við sama borð og aðrir þjóðfé-
lagshópar. Að aldraðir hafi eðlilegt
þjóðfélagslegt jafnrétti á við aðra
aldurshópa. Jón sagði: „Það á að
vinna með öldruðum en ekki fyrir
aldraða", Ingibjörg sá fyrir sér eldri
kynslóðina með frumkvæði og sem
sjálfstæðan og eðlilegan hluta af
þjóðfélaginu.
Þetta fannst fjölmiðlafólkinu ekki
fréttnæmt. Það byrjar féttaflutning
á Ári aldraðra eins og fréttir frá Al-
þingi þar sem alþingismenn eru að
skipta kökunni. Hjakka eins og
skemmd grammófónplata á sömu
gömlu lummunum.
Spumingin er þessi:
Á þetta Ár aldraðra að snúast um
það hvort fólk sem er komið á viss-
an aldur, orðið „löggild gamal-
menni“ eigi að fá tölvukennslu eins
og aðrir aldurshópar?
Á þetta Ár aldraðra að snúast um
það hvort „löggild gamalmenni" eigi
að fá almenna heilsugæslu og heil-
brigðisþjónustu eins og aðrir ald-
urshópar?
Á þetta Ár aldraðra að snúast um
það hvort „löggild" gamalmenni eigi
að fá húsnæði og umönnun á síðasta
skeiði ævinnar? Og svo framvegis.
Eða á þetta Ár aldraðra að snúast
um þau mannréttindi fullorðins
fólks að vera eðlilegur hluti og virk-
ir þátttakendur í þjóðfélaginu en
ekki á sér básum þar sem „góð-
hjartað" fólk og frammámenn taka
málið á dagskrá á tyllidögum og á
Árum aldraðra og vilja þá allt í einu
fara að gera eitthvað „fyrir“ gamla
fólkið?
Hefur fullorðið fólk sjálft ekkert
um þetta að segja? Eða aðrir? Eða
hefur hálfrar aldar stöðnun tekið
allt frumkvæði frá þessu fólki? Og
hvar eru þjóðfélagsfræðingarnir
okkar?
HRAFN SÆMUNDSSON,
Bræðratungu 10, Kópavogi.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.