Morgunblaðið - 07.02.1999, Blaðsíða 58

MORGUNBLAÐIÐ
58 SUNNUDAGUR 7. FEBRÚAR 1999
FÓLK í FRÉTTUM
Kurt Cobain
Ice-T
Brad Pitt
Leonardo DiCaprio
Tom Hanks
Ljósmyndarinn Mark Seliger
Morgunblaðið/Golli
MARK Seliger nýkominn til landsins á Hótel Borg í gærmorgun.
;
áþreifanlegri. Það segir manni
margt ef maður skoðar góða mynd
í þaula; maður finnur alltaf nýja
merkingu. Kvikmyndir og mynd-
bönd eldast ekki eins vel.“
Þú talaðir áðan um ímyndir. Lít-
ur þú á sjálfan þig sem ímynda-
smið?
„Það eru mjög sterk
bönd á milli mín og tíma-
ritsins og ég hef mjög
ákveðinn stíl í ljósmyndun
sem kemur vel út fyrir
tímaritið og mig líka. Tíma-
ritið snýst um að vera ungur
og að temja sér visst skeyt-
ingarleysi, að vera óþekkur.
Mér fínnst það skemmtilegt.
Hvað getur verið betra en að
vera alltaf ótuktarormurinn í
kennslustofunni?"
Þú vinnur mikið með fræga
fólkinu. Er það jafn skelfilegt
og sagan segir?
„Nei,“ svarar hann ákveðið.
„Það er mjög ánægjulegt
vegna þess að maður fær tæki-
færi til að prófa sig áfram með
stórleikurum sem eru vanir að
bregða á leik fyrir framan
myndavélina."
Mér skilst að þú sért í hljóm-
sveit.
„Eg er í kántrýhljómsveit,“
segir hann og brosir. „Hún var
stofnuð á þessu ári og ég hef haft
mjög gaman af samstarfinu.
Þetta er góð leið til leiða hugann
að einhverju öðru en ljósmyndun
og þetta er nýtt tjáningarform
sem veitir mér innblástur á öllum
sviðum."
Að hverju ertu að vinna um
þessar mundir?
„Eg er að vinna að mynd með
mannamyndum sem byggð er á tíu
árum hjá Rolling Stone. Bókin
kemur út í september og er gefin
út af Bullfinch," svarar hann og
fær sér kaffisopa; harðsoðið egg og
brauðsneið er á leiðinni. Það er
laugardagsmorgunn og kominn
tími til að fá sér eitthvað í gogginn.
tími til að koma einhverju á fram-
færi.“
Ljósmyndun er bara sekúndu-
brot.
„En það góða við ljósmyndun er
að maður getur skoðað þær aftur
og aftur. Einhverra hluta vegna
eru þær
Ótuktarormurinn
í kennslustofunni
Mark Seliger, helsti ljósmyndari
tónlistartímaritsins Rolling Stone, hefur
fengist við ýmislegt um dagana og
ræðir við gesti í Gerðarsafni síðdegis í dag.
Pétur Blöndal talaði við hann um ljós-
myndun og fræga fólkið.
ÞAÐ eru ekki margir á
ferli um sjöleytið á
laugardagsmorgni.
Götumar em auðar og
eins gott því lítið sést
út um frostrósirnar á framrúðunni
og athyglisgáfan er ekki upp á
marga fiska. Lögreglan stöðvar
bílinn bara rétt til að athuga hvort
bílstjórinn sé ekki vakandi. Svo er
að leggja við Hótel Borg, safna
saman minnispunktunum í höfðinu
og leggja í hann.
Bandaríski ljósmyndarinn Mark
Seliger er á fótum enda nýkominn
frá New York. Hann er hérlendis
>til að halda fyrirlestur á sýningu
Ljósmyndarafélagsins og Blaða-
Ijósmyndarafélagsins í Gerðarsafni
síðdegis í dag. Þetta er ekki í
fyrsta skipti sem Seliger verður á
vegi blaðamanns. Vegir þeirra lágu
saman í óeiginlegri merkingu í
Helfararsafninu í Washington þar
sem blaðamaður keypti bókina
When They Came to Take My
Father með viðtölum og áhrifa-
miklum myndum úr smiðju Seli-
gers af eftirlifendum úr útrýming-
arbúðum nasista.
En þetta er í fyrsta skipti sem
blaðamaður hittir Seliger í eigin
persónu og honum leikur foiwitni á
að vita af hverju hann er á Islandi.
„Friðrik [Örn Hjaltested ljós-
myndari] bauð mér að koma hing-
að og halda fyrirlestur. Og líka að
sjá fullt af hreindýrum." Hann
brosir út í annað. „Er það ekki það
sem þið hafið fyrir stafni hér á Is-
landi?“
Ætlarðu á snjóbretti?
„Mig langaði til þess,“ segir
hann ákafur. „En ég verð bara
hérna í nokkra daga. Hvernig er á
snjóbrettum hérlendis?"
Við erum með brekkur og snjó.
„Mér finnst best að fara á snjó-
' bretti þegar það snjóar. Það er
ekki jafn skemmtilegt ef snjórinn
er ekki nýfallinn."
En þú ætlar að halda fyrirlestur
á morgun [sunnudag].
„Eg les ekki yfir neinum. En ég
ætla að halda sýningu á broti af
þeim myndum sem ég hef unnið að
-viindanfarin tíu ár og ræða um
myndirnar. Þá á ég við kringum-
stæðumar sem ég kom mér í, hug-
myndirnar sem ég fékk; ég ætla að
ræða við áheyrendur og segja þeim
sögur af ljósmyndun."
Hvenær ákvaðst þú aðgerast..."
„Ljósmyndari?“ svarar Seliger.
„Ætli ég hafi ekki verið sextán eða
sautján ára. Þá var ég farinn að
framkalla mínar myndir sjálfur.
Eg hafði verið að spreyta mig sem
listamaður en fann mig ekki alveg í
því hlutverki. Ljósmyndun var fyr-
ir mér bæði skjótari og áhugaverð-
ari og þess vegna fór svo að ég
lagði hana fyrir mig.“
Hvað tók við eftir það?
„Eg fór í háskóla þar sem ég
lagði stund á hefðbundið bóklegt
nám og ljósmyndun. Ég ólst upp í
Texas, sneri þangað aftur eftir
námið og bjó í Houston í nokkur
ár. Eftir það flutti ég aftur til New
York, vann sem aðstoðarmaður
nokkurra þekktra ljósmyndara og
gerðist síðan sjálfstætt starfandi
ljósmyndari. Ég vann fyrir ýmis
tímarit en svo fór að lokum að ég
var ráðinn til að taka einvörðungu
myndir fyrir Rolling Stone, US og
Mens Journal."
Skyndilega rekur Seliger augun
í bókina um eftirlifendur helfarar-
innar og lifnar allur við. „Það var
stórkostleg upplifun að vinna að
þessu verkefni," segir hann.
„Eina vandamálið var að við luk-
um við bókina á svo skömmum
tíma. Við fengum aðeins sex
mánuði vegna þess að útgefand-
anum lá á að koma bókinni út.
Það reyndi á þolrifin að vinna
svo hratt en að sama skapi er
góð æfing að geta unnið á þess-
um afköstum. Ég var í fullri
vinnu meðan á tökunum stóð
við að mynda fyrir tímaritin og
gerði þetta í frístundum.
Það var viðburðaríkt að
vinna að bókinni og hafði
mikla þýðingu fyrir mig bæði
sem ljósmyndara og mann-
eskju. Manni ber skylda til að
leggja þessum málstað lið.
Það er gaman að taka mynd-
ir af frægu fólki en þetta eru sög-
uraar sem maður vill deila með
næstu kynslóð. Þegar ég var 17 ára
fór ég til Póllands og skoðaði
Auschwitz. Ég er gyðingur og það
hafði djúpstæð áhrif á mig. Þess
vegna hafði mig alltaf langað til að
vinna efni um helfórina."
Þú hefur ekki aðeins unnið við
ljósmyndun heldur líka gert tón-
listarmyndbönd og auglýsingar.
„Ég leikstýri með félaga mínum
og við höfum gaman af því. Það er
mjög fullnægjandi að vinna með
ímyndir; manni leiðist það aldrei.“
Fylgir ljósmyndun sömu lögmál-
um og kvikmyndagerð?
„Svipuðum," svarar Seliger og
hallar undir flatt. „Sem Ijósmynd-
ari hef ég meiri stjóm á því sem ég
er að fást við. En sem kvikmynda-
gerðarmaður á ég í samstarfi við
fjölda manns sem lætur mig koma
vel út, hvort sem það er kvik-
myndatökumenn eða klipparar. En
þrjár mínútur er mjög stuttur
Drew Barryi