Morgunblaðið - 23.02.1999, Side 34

34 ÞRIÐJUDAGUR 23. FEBRÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
STOFNAÐ 1913
UTGEFANDI
FRAMKVÆMDASTJÓRI
RITSTJÓRAR
Árvakur hf., Reykjavík.
Hallgrímur B. Geirsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
LITUM OKKUR NÆR
BRETAR gerðu flugvöll í Vatnsmýrinni í síðari heims-
styrjöldinni og þar er hann enn. Vissulega hefði
byggð þróast öðruvísi, ef herinn hefði ekki valið honum
stað þar sem hann er nú og fórnað Rauðhólunum. Allt er
það rétt, sem menn segja um nálægð hans við byggð höf-
uðborgarinnar, flugvöllurinn tekur upp dýrmæt bygg-
ingasvæði, flugvallarsvæðið tekur 142 ha lands og ámóta
svæði umhverfis hann nýtist illa vegna flugumferðar,
hann heftir uppbyggingu stofnbrautakerfisins vestur Sel-
tjarnarnes og af honum stafar bæði loft- og hávaðameng-
un.
Nú hafa íslenzkir aðalverktakar komið fram með þá til-
lögu að fyllt verði upp undirstaða undir nýjan Reykjavík-
urflugvöll á grunnsævi í miðjum Skerjafirði og akbraut
lögð út á uppfyllinguna.
Náttúrufræðingar hafa bent á að þrátt fyrir ýmist
óhagræði af nærveru Reykjavíkurflugvallar við byggðina
í miðborg Reykjavíkur, hefur völlurinn samt haft jákvæð
áhrif. Vatnsmýrin, þar sem hann stendur, tilheyrir t.d.
vatnasvæði Tjarnarinnar í Reykjavík og fyrir tilstuðlan
mýrarinnar endurnýjast vatnið í Tjörninni um það bil 25
sinnum á ári. I Vatnsmýrinni eru einnig varplönd fugla og
við það að reisa mikla verzlunar- og íbúðabyggð í Vatns-
mýrinni er ekki vitað hver áhrif á Tjörnina og annað líf-
ríki umhvefis hana, yrðu.
Uppfylling á grunnsævi í Skerjafirði er stórmál. Hvaða
áhrif hafa t.d. slíkar uppfyllingar á strauma í Skerjafirði,
þar sem er auðugt dýralíf og eina náttúrulega ströndin í
höfuðborginni, ef frá er talinn stuttur spotti í Laugarnesi,
allt annað eru uppfyllingar af mannavöldum. Ströndin frá
Gróttu austur með Skerjafirði, upp Fossvogsdal, Elliða-
árdal og upp að Elliðavatni er vinsæl gönguleið sem eng-
inn mundi vilja missa. Þannig eru hættur við hvert fót-
mál, ef farið væri í stórframkvæmdir á þessu svæði.
Heillavænlegast væri að hrófla sem minnstu við því úr því
sem komið er. Flugvöllur og autt svæði í Vatnsmýrinni er
betri kostur en eyðilegging náttúruperlunnar.
Við gerð Reykjavíkurflugvallar á sínum tíma varð
ákveðið náttúruslys. Stórslys að margra mati. Það var
þegar Rauðhólarnir norðanvestan við Elliðavatn voru
grafnir upp og settir í uppfyllingu undir flugvöllinn. Þess-
ir gervigígar eru nú vart svipur hjá sjón og aðeins örfáir
eftir. Slíkt umhverfisslys má ekki endurtaka sig.
Nýlega skrifaði Örn Sigurðsson arkitekt grein í Morg-
unblaðið um Reykjavíkurflugvöll og framtíð hans. Hann
er einn þeirra, sem lagt hefur til breytingar á stæði fyrir
Reykjavíkurflugvöll, sem ráðgert er að víki fyrr eða síðar
vegna skipulagsmála. Hann segir: „Líklega eru þegar
fæddir allmargir Islendingar sem munu lifa aldamótin
2100. Þegar litið er yfír sögu Reykjavíkur á þessari öld
virðist hún ekki mjög fjarlæg en íbúafjöldi þar árið 1900
var 5.600 og hefur því nærri tuttugfaldast á hundrað ár-
um. Um aldamótin 2100 verða íbúar á höfuðborgarsvæð-
inu 500 til 800 þúsund og því brýnt að horfa langt inn í
framtíðina þegar unnið er að skipulagi. Flestar borgir
eiga sér langa sögu og byggingarhefð sem eru þeim bæði
menningarleg kjölfesta og vegvísir til framtíðar. Ekki er
slíku til að dreifa í Reykjavík og því mikilvægara en ella
að móta hér mjög öfluga framtíðarstefnu í skipulagsmál-
um.“
Hvers vegna sjá menn aðeins þá lausn, að Reykjavíkur-
flugvöllur verði fluttur út á miðjan Skerjafjörð? Það er
nægilegt landrými annað fyrir hann í þessu strjálbýla
landi okkar. Við leggjum mikla áherslu á verndun hálend-
isins. En væri ekki eins ástæða til að líta sér nær?
Á fyrrnefndri gönguleið eru óflekkaðar strendur með
dýrmætu fuglalífí allt árið, en á vorin vaknar fjaran af
löngum dvala og þá hópast í hana farfuglar og göngufólk
getur notið þess með einstæðum hætti, hvernig fuglaklið-
urinn fylgir því eftir. Marglitur gróður vex með göngu-
stígunum, trjágróður við skógræktarstöð Reykjavíkur,
Fossvogurinn hlýlegt dalverpi og Elliðaárdalur kliðar af
vatnanið og skóglendi.
Er ástæða til að þrengja að þessari paradís?
Snjóflóð féllu á Flateyri,
SNJÓFLÓÐ féll úr Skollahvilft ofan við Flateyri, á sama stað og 1995. Flóðið féll að innri hlið snjóflóðavaniargarðsi
við smábátahöfnina sem sést á myndinni. Efst í gilinu, uppi undir fjallsbrún, sést brotið í snjónum, þar s
Garðarnir stó(
fyrstu prófra
Snjóflóð sem vitað er að fallið ha
-Bolungarvik, 20. feb., v. Geirastaði
Bolungarvik, 20. feb., v. hesthúsahverfi
Bolungarvik, 21. feb., nokkurflóð úr
gíljum I Erninum
Oshlið, 17. feb.
Óshtíð, 19. feb.
Súgandafjörður, 20. feb.,
nokkur smáflóð stfðúi
Flateyri, 20. feb., 4 flóð:-
Úr Skollahvilft,,,
Innra-Bæjargili,
Ytra-Bæjargili og
vestan þessytrá:
Hnifsdalur, 21. feb., Búðargil og Traðagil
Hnifsdalsvegur, 20. feb.
Eyrarhlið, Hnifsdalsvegur, 21. feb.
Súðavikurhlíð, 17. feb.
Súðavikurhlíð, 19. feb., 3 flóð.
Súðavík,3.feb.
Isafjörður, 20. feb., v.'Grænagarð
isafjörður, 21. feb., Seljaiandshlið
... , - Után v. Bíldudal
Tal|nafjorður. BjW,aa|ur . 20.feb.
Patreksfíðfðut,. 'ÍJ ÍAi'—\ .
-Isafjörður, 21. feb., v. sorpbr. Funa
v/\
50 km
Reykholar

Flateyringar eru ánægð-
ir með þá prófraun snjó-
flóðagarða staðarins
sem fékkst á sunnudag
og telja sig öruggari en
áður þótt snjóflóðið hafí
ekki verið stórt. Sýslu-
maðurinn á Isafirði telur
að snjóflóðin sýni að
þær aðgerðir sem gripið
hefur verið til á Flateyri
og í Hnífsdal hafí verið
réttar. Helgi Bjarnason
ræddi við fólk fyrir
vestan.
IBÚAR Flateyrar, yfu-menn al-
mannavarna í Isafjarðarbæ og
hönnuðir snjóflóðavarnanna eru
ánægðir með þá prófraun sem
snjóflóðið á sunnudag var á snjóflóða-
garðana ofan við þorpið. Akveðið var
að ýta upp görðum eftir snjóflóðin
mannskæðu sem runnu yftr hluta
þorpsins árið 1995. Lokið var við verk-
ið á síðasta ári og er þetta fyrsti vetur-
inn sem reynir á þá fullgerða. Snjóflóð-
ið um helgina var þó mun minna en
flóðin 1995, meira en helmingi minna
að sögn heimamanna, en snjóflóðasér-
fræðingar Veðurstofunnar vildu ekki
fullyrða um stærð þess fyrr en að lokn-
um mælingum sem unnið var að í gær.
Með fyrstu prófraunum
„Við efuðumst aldrei um vii’kni
garðanna og hefðum sofíð rólegir þótt
þetta próf hefði ekki komið fyrr en síð-
ar. Þetta er með allra fyrstu prófraun-
um sem mannvirki af þessu tagi hafa
fengið vegna þess að sjaldnast falla
snjóflóð eftir að varnirnar eru komn-
ar,“ sagði einn af hönnuðum snjóflóða-
garðanna á Flateyri, Gunnar Guðni
Tómasson verkfræðingur hjá VST,
þegar hann skoðaði snjóflóðið í gær.
Hann var að vonum ánægður með það
hvað varnargarðarnir höfðu tekið vel
við flóðinu og beint því frá byggðinni.
Virðist snjóflóðið hafa komið á innri
garðinn og flotið með honum í sjó
fram. Aðstæður voru þannig í gær að
snjóflóðið sást vel neðan úr þorpinu og
ekki að sjá annað en garðarnir geti
tekið við mun stærra flóði.
Gunnar sagði að erfítt væri að meta
áhrif garðanna, til dæmis hvort snjó-
flóðið hefði farið á hús í þorpinu ef
garðanna hefði ekki notið við. Sagði þó
að flóð með þessari skinðlengd hefðu
yfirleitt haft stefnu á byggðina. Hann
benti jafnframt á að ekki mætti van-
meta þær breytingar sem gerðar hefðu
verið á landinu utan við garðana, með-
fram þeim væri nú braut sem beindi
snjónum í sjó fram. „Það bendir allt til
þess að varnirnar virki eins og til var
ætlast og ég vona að snjóflóðið verði til
þess að íbúar hér á Flateyri öðlist fulla
trú á vamargörðunum,“ sagði hann.
Vfsindalegur tilgangur
Snjóflóðasérfræðingai- frá Veður-
stofu Islands, Tómas Jóhannesson og'
Jón Egill Egilsson, voru í gær að skoða
snjóflóðið og mæla ásamt Gunnari
Guðna og verkfræðingum sem vinria að
hönnun snjóflóðavama í Bolungarvík
og á Isaflrði. Sögðust þeir lítið geta
sagt um stærð flóðsins í samanburði
við snjóflóðið 1995, fyrr en að loknum
mælingum. Jón Egill sagði að snjóflóð-
ið hefði aðallega vísindalegan tilgang
og þeirra hlutverk væri að þessu sinni
að mæla sem best mörk flóðsins og