Morgunblaðið - 21.04.1999, Qupperneq 6
6 MIÐVIKUDAGUR 21. APRÍL 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Tungutækni á íslandi
Viltu eignast
hlut í auðœfum
Norðurlandanna7
Fjárfestu til framtíðar í arðvœnlegustu
fyrirtœkjum á Norðurlöndum!
VERÐBREFASTOFAN
Suðurlandsbraut 20, Reykjavík Sími 570-1200
www.vbs.is
Einn milljarð króna þarf
til þróunarstarfs
STARFSHOPUR sem kannað hef-
ur stöðu og möguleika tungutækni
telur að staða hennar hér á landi sé
slæm og verja þurfí allt að 250 millj-
ónum króna á ári næstu fjögur árin
til þess að verulegur árangur náist.
Björn Bjamason menntamálaráð-
herra kynnti niðurstöður hópsins á
ríldsstjórnarfundi í gær.
Með tungutækni er átt við með-
ferð tungumálsins í tölvum og hug-
búnaði. I skýrslu starfshópsins
kemur fram að á þessu sviði séum
við íslendingar komnir styttra en
nágrannaþjóðir okkar, til dæmis
varðandi forrit sem leiðrétta staf-
setningar- og málfræðivillur og
orðabækur í tölvutæku formi, og
þetta þurfí að bæta.
Hugbúnaðariðnaður sem gæti
leitt til útflutnings
Starfshópurinn telur einnig að
þróa þurfi talgeivla og talgreiningu
fyrir íslensku, en hugbúnaður af
þessu tagi er þegar kominn á mark-
að fyrir ensku og nokkur önnur
tungumál.
„Markmiðið með því verði að
styrkja stöðu tungutækni og stuðla
að því að fyrirtæki þrói og selji vöru
fyrir íslensku jafnt og aðrar tungur.
Hópurinn bendir á að slíkt átak
mundi styrkja hugbúnaðariðnað á
þessu sviði og gæti leitt til útflutn-
ings,“ segir í skýrslunni.
Starfshópurinn leggur til að komið
verði á fót sérstakri þróunarmiðstöð
tungutækni þar sem unnið verði að
sameiginlegum gagnasöfnum, mál-
söfnum, sem fyrirtæki geti byggt á
við gerð leiðréttingarforrita, orða-
bóka og annarra verkfæra tungu-
tækninnar. Einnig leggur hann til að
fé verði lagt í rannsóknar- og þróun-
arsjóð sem styrki hagnýtar rann-
sólöiir á sviði tungutækni, fyrirtæki
verði styrkt til að þróa afurðir
tungutækni og að komið verði á fót
stuttu hagnýtu námi í máltækni og
meistaranámi í máltölvun.
Fjárdráttur
og fangelsi
í kjölfar
spilafíknar
STARFSMAÐUR við embætti
sýslumannsins á Keflavíkurflugvelli
var í Héraðsdómi Reykjavíkur í
gær dæmdur í átta mánaða fangelsi
fyrir fjárdrátt, með því að hafa á ár-
unum 1995-1997 dregið sér tæpar
4,3 milljónir króna úr sjóðum emb-
ættisins og notað heimildarlaust í
eigin þágu.
Ríkissaksóknari ákærði manninn
einnig fyrir misnotkun aðstöðu í op-
inberu staiTi með því að hafa greitt
sér 458 þúsund krónur heimildar-
laust úr sjóði embættisins í árslok
1997, vegna ótekins orlofs á árunum
1994-1996 og var hann einnig fund-
inn sekur um þann ákærulið með
játningu sem átti sér stoð í gögnum
málsins.
Tekið var tillit til orlofsinneignar
ákærða að frádreginni staðgreiðslu
og nam bótakrafan mismun þess
fjár sem ákærði hafði tekið úr sjóði
embættisins og inneignar hans eða
um 90 þúsund krónum.
Bótakrafa utanríkisráðuneytisins
nam tæpum 4,3 milljónum króna að
viðbættum 90 þúsund krónum
vegna seinni liðar í ákæru og var
ákærði dæmdur til að greiða ráðu-
neytinu alls tæpar 4,4 milljónir í
skaðabætur.
Ákærði játaði skýlaust brot sín
og kvað ástæðu þeirra hafa verið þá
að hann hafi verið heltekinn
spilafíkn og hafi andvirðið fjárins
farið í spilakassa.
Áformað að hefja byggingu þjónustuskála við Alþingi í maí
, :
smm
TÖLVUUNNAR teikningar af fyrirhuguðum skála við Alþingishúsið, en gert er ráð fyrir að veggir hans verði að hluta til klæddir flísuin úr íslensku
grágrýti og að hluta til glerklæddir, en innau við glerveggi verði viðarklæddir fletir og sólskermur úr lerki. Meginhluti þaks er stálklæddur.
HEILDARKOSTNAÐUR við nýj-
an þjónustuskála sem reistur verð-
ur við Alþingishúsið er áætlaður um
490 milljónir króna, en reiknað er
með að framkvæmdir við hann hefj-
ist í maímánuði. Skálinn mun tengja
Alþingishúsið við aðrar byggingar
sem nú standa á svokölluðum Al-
þingisreit og einnig þá
framtíðarbyggingu sem
skipulögð er á svæðinu. Á
þessu ári eru 100 milljónir
króna ætlaðar til þessa
verkefnis.
Byggingunni verður skipt
í tvo framkvæmdaráfanga
og á að ljúka þeim fyrri í
september á þessu ári, en
þá er áformað að hefja
framkvæmdir við síðari
áfangann. Fáist nægjanleg-
ar fjárveitingar er steftit að
því að taka skálann í notkun
í október árið 2000 að sögn
Ólafs G. Einarssonar, for-
seta Alþingis.
Gjörbreytir aðstöðu
Alþingis
„Pessi bygging mun gjör-
breyta allri aðstöðu Alþing-
is, bæði hvað varðar mót-
töku gesta, fundaaðstöðu og
matsal,“ segir hann.
Arkitektar skálans eru
Sigurður Einarsson og Jón
Ólafur Ólafsson hjá Batterí-
inu ehf. en Almenna verkfræðistof-
an hf. annast burðarþol byggingar-
innar. Þjónustuskálinn á að vera
tvær hæðir auk kjallara og verður
sá hluti hennar sem standa mun of-
anjarðar samtals um 770 fermetrar.
Meirihluti hússins mun hins vegar
vera í kjallara, eða um 1.690 fer-
metrar og þar er meðal annars gert
ráð fyrir um 1.160 fermetra óupp-
hituðu rými fyrir 42 bifreiðir og 530
fermetra þjónustu- og tæknirými. í
fyrri áfanga verður kjallari steypt-
ur upp og gengið frá lóð, og er
áætlaður kostnaður við hann um
200 milljónir króna, en í síðari
áfanga er gert ráð fyrir uppsteypu
Kostnaður um
500 miiydnir
Morgunblaðið/Ásdís
SIGURÐUR Einarsson, sem er arkitekt hússins ásamt Jóni Ólafi Ólafssyni, og Ólafur
G. Einarsson, forseti Alþingis, og Priðrik Ólafsson skrifstofustjóri þegar fyrirhuguð
byggingaráform voru kynnt fulltrúum fjölmiðla í gær.
hæða og frágangi allrar byggingar-
innar, sem kosta á um 290 milljónir
króna.
„Verkefnið er háð fjárveitingu
þingsins, en þær fjárveitingar sem
eru ætlaðar til þess á yfirstandandi
ári nægja hvergi nærri fyrir verk-
inu öllu. Hins vegar verður ekki aft-
ur snúið með fjárveitingunni á yfir-
standandi ári. Það hefur verið rætt
á vettvangi fjárlaganefndar, for-
sætisnefndar og ríkisstjórnar að
þessi framkvæmdum verði flýtt eins
mikið og hægt er. Menn eru sam-
mála um að ekki sé mögulegt að
vera með framkvæmdir í hjarta
borgarinnar í langan tíma og því
verði að vinna eins hratt og unnt
er,“ segir Ólafur.
Lítið byggt frá 1881
Hann kveðst vona að á fjárauka-
lögum í haust verði bætt við frekari
fjármunum til verksins og á næstu
fjárlögum því sem á vantar. ,Á- veg-
um Alþingis hefur ekkert verið
byggt síðan 1881, þegar þinghúsið
var byggt. Þá var viðbygging, Kr-
inglan, gerð við þinghúsið árið 1918,
en annað hefur ekki verið byggt að
frátaldri nýlegri endurbyggingu
húsanna tveggja við Kirkjustræti
og viðbyggingu milli þeirra á árun-
um 1995 og 1996.“
Þjónustuskálinn verður tveggja
hæða bygging með kjallara, sem
tengist Alþingishúsinu og bílakjall-
ara á lóð Álþingis og eldri bygging-
um við Kirkjustræti. Hann verður
anddyri fyrir daglega starfsemi
þingsins, en svo kölluð viðhafnarað-
koma að Alþingi verður áfram um
aðalinngang á norðurhlið
Alþingishússins. Við bygg-
ingu þjónustuskálans flytj-
ast mötuneyti, fatageymsla,
símaskiptiborð og aðalsal-
erni úr Alþingishúsinu og er
þá gert ráð fyrir að jarðhæð
Alþingis verði færð í sem
næst upprunalegt horf.
Ekki er búið að áætla kostn-
að við slíkar endurbætur.
„I þeirri skipulagsvinnu
sem fram hefur farið fram
fór mikill tími í að finna
réttu tenginguna við Al-
þingishúsið, þannig að allir
gætu verið sáttir. Það hefur
verið haft mikið samráð og
samband við húsafriðunar-
nefnd ríkisins og borg-
arminjavörð, auk þess sem
skipulagsnefnd hefur komið
að málinu, svo eitthvað sé
nefnt. Á seinasta ári höfum
við hannað þessa byggingu
og teljum að skálinn muni
auðvelda margvíslega þjón-
ustu sem Alþingi þarf nú að
inna af hendi,“ segir Sigurð-
ur Einarsson arkitekt.
Aðspurður um hvort unnt væri
að festa kaup á húsi Landssímans
gegnt Alþingishúsinu og hafa þar
ýmsa þá þjónustu sem ætlað er að
verði í skálanum, þannig að hann
væri minni í sniðum, kveðst Ólafur
telja að byggingin svari þörfum
sem aðrar byggingar á svæðinu
geti ekki svarað með sama hætti.
Ölafur kveðst hins vegar ekki úti-
loka að Alþingi hafi áhuga á að
kaupa hús Landssímans, farið hafi
verið yfir teikningar af húsinu og
það skoðað, en hins vegar hafi hug-
myndir um slíkt legið niðri frá sein-
asta hausti.
Um 4.200
unglingar í
samræmd
próf
SAMRÆMD próf hjá nemend-
um 10. bekkjar grunnskólans
hefjast í dag og standa fram á
þriðjudag. Um 4.200 unglingar
þreyta prófin að þessu sinni.
Klukkan níu hefst samræmt
próf í íslensku, á fóstudag
verður prófað í dönsku, í
stærðfræði á mánudag og í
ensku á þriðjudaginn.
Að auki er boðið upp á sam-
ræmd próf í norsku og sænsku
í stað dönsku fyrir þá nemend-
ur sem hafa búið í Noregi og
Svíþjóð.
Síðasti skóladagur er í
nokkrum framhaldsskólum
með bekkjarkerfi í dag en alla
jafna er kennt lengur í fram-
haldsskólum með áfangakerfi.
Samkvæmt upplýsingum frá
Hagstofu íslands útskrifast
um það bil 1.700 nemendur ár-
lega úr framhaldsskólum.