Morgunblaðið - 21.04.1999, Qupperneq 28
28 MIÐVIKUDAGUR 21. APRÍL 1999
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Fínlegur söngur
Morgunblaðið/Árni Sæberg
STYRKÞEGAR og fulltrúar þeirra ásamt forsvarsmönnum Menning-
arsjóðs Sjóvár-Almennra.
Menningarsjóður Sjóvár-Almennra
Tólf styrkir
afhentir
KVENNASÖGUSAFN íslands
hlaut hæsta styrkinn úr Menning-
arsjóði Sjóvár-Almennra trygg-
inga hf., 500.000 kr., þegar úthlut-
að var úr sjóðnum í gær í Lista-
safni Sigurjóns Ólafssonar. Alls
hlutu tólf aðilar styrki úr sjóðnum
að þessu sinni, samtals 3,8 milljón-
ir króna.
Eftirtaldir hlutu styrki að upp-
hæð 300.000 kr. hver: Tónlistar-
hópurinn Camerartica, til efling-
ar á starfsemi hópsins, tónlistar-
hópurinn Ljóð og djass, til efling-
ar á starfsemi hópsins, Leikfélag-
ið Annað svið, til að gera nýja
leikgerð af Sölku Völku í sam-
starfi við Hafnarfjarðarleikhúsið
Hermóð og Háðvöru, Sigríður Þ.
Valgeirsdóttir, til að ganga frá
handriti bókar um íslenska dansa,
Kristnitökuhátíð Reykjavíkur-
prófastsdæma, Kópavogs og Sel-
tjarnarness, til að standa straum
af svokölluðum „Sögulegum guðs-
þjónustum", og Ólöf Nordal, til að
ljúka við höggmyndaverk úr áli.
Ennfremur hlutu 300.000 kr.
styrki: Marita forvarna- og hjálp-
arstarf, til reksturs forvarna-
verkefnisins „Hættu áður en þú
byrjar“, Lyfjaþróun hfi, til að
hrinda af stað rannsóknarverk-
efni þar sem markmiðið er að
geta búið til bóluefni gegn eitur-
lyfjum, Einar Trausti Sveinsson
íþróttamaður, til að búa sig undir
keppni á Ólympíumótinu í Sydn-
ey árið 2000, Herdís Egilsdóttir,
til að ganga frá, gera tölvutækt
og koma á Netið kennsluefni og
leiðbeiningum um kennsluaðferð-
ina Landnám, og Valdís Ingibjörg
Jónsdóttir, til verkefnis sem fjall-
ar um hvernig hægt er að koma í
veg fyrir að kennarar missi
ótímabært þann raddstyrk sem
þeim er nauðsynlegur til að koma
frá sér kennsluefni til nemenda.
Kvennasögusafn Islands fékk
sem áður sagði hæsta styrkinn,
500.000 kr., til að hanna og setja
upp heimasíðu fyrir safnið, gera
kynningarefni og skrásetja gögn
safnsins.
Tólf tíu ára nemendur úr Hlíða-
skóla aðstoðuðu Ólaf B. Thors, for-
stjóra Sjóvár-Almennra, við af-
hendingu styrkjanna og nemendur
úr Tónlistarskólanum í Reykjavík
fluttu verk eftir Bach og Tjækov-
skí. Einnig léku þeir Guðmundur
Steingrímsson, Carl Möller og
Birgir Bragason úr hópnum Ljóð
og djass og Karl Guðmundsson las
ljóð eftir Jóhann Hjálmarsson.
Menningarsjóðurinn var stofn-
aður árið 1997 og er þetta í annað
sinn sem úthlutað er úr honum. Að
þessu sinni bárust alls 132 um-
sóknir, um 60% fleiri en á síðasta
ári.
TOJVLIST
S a 1 u r i n n
KÓRTÓNLEIKAR
Háskólakórinn, Vox Akademia,
Strengur Hailgerðar og silfur Egils,
fluttu íslensk söngverk, undir stjórn
Egils Gurinarssonar. Mánudagurinn
19. apríl, 1999.
FLESTUM stærri kórum
Reykjavíkur hefur verið skipt upp í
smærri -sönghópa og hafa þessir
kammerhópar ýmist starfað sam-
tímis aðalkórunum eða haldið sjálf-
stæða tónleika. A tónleikum Há-
skólakórsins, sem haldnir voru um
síðustu helgi, 17. og 19. apríl, í Saln-
um, komu fram þrír sönghópar, auk
Háskólakórsins, Kammerkór er
nefnist Vox Akademia, kvennakór-
inn Strengur Hallgerðar og karla-
kórinn Silfur Egils. Saman sungu
svo kórarnir eitt tónverk, Laudam-
us te eftir John Speight. Nöfn sam-
kynja kóranna eru nokkuð langt
sótt og má vera að Strengur Hall-
gerðar merki hárlokka þá er Hall-
gerður langbrók neitaði Gunnari
sínum um, forðum daga. Silfur það,
er Egill fékk ekki að strá yfir þing-
fara, er glatað mönnum, nema ef
vera skyldi, að söngurinn eigi að
bergmála ímyndað endurskin þess.
Silfur Egils hóf tónleikana með
laginu Vorið góða eftir Atla Heimi
Sveinsson, fallegt lag við fallegan
texta, er var að mörgu leyti vel
sungið, þó í daufara lagi, en reynt
var að draga fram meiri hressileik í
lagi eftir Sigfús Einarsson, Leiðar-
ljóð Goodtemplara. Lagið og textinn
eru af þeirri gerðinni, sem kennd
hefur verið við ungmennafélagsand-
ann, og má vera, að til grundvallar
flutningi þess liggi nokkur gaman-
semi, sem náði ekki að vinna sitt
verk, því sönginn vantaði það upp-
hafna afl er einkenndi þennan vakn-
ingatíma.
Háskólakórinn átti næsta leik og
hóf söng sinn með Fenja Uhra, lagi
Hjálmars H. Ragnarssonar við
Nýjar bækur
• ÍTÖLSK-ÍSLENSK ORÐABÓK
eftir Paolo Maria Turchi.
I fréttatilkynningu segir: „Hér er
um að ræða veigamikið verk, hið
fyrsta sinnar tegundar, sambæri-
legt við íslensk-
ítalska orðabók
sama höfundar
sem út kom árið
1994, en þó með
töluvert fleiri
uppflettiorðum
og enn ítarlegri.
Megináhersla er
lögð á almennt
nútímamál, jafnt
ritmál sem dag-
legt mál, og ým-
iss konar sérfræðimáli eni einnig
gerð skil, ekki síst því er lýtur að
ýmsum listgreinum, svo sem tónlist
og myndlist. I bókinni eru um þrjá-
tíu og fimm þúsund uppflettiorð.
Hvert þeirra er merkingargreint,
þýtt á íslensku og notkun þess sýnd
með dæmum. Einnig eru skráðar
helstu málí'ræðiupplýsingar. Sögn-
um eru gerð sérstök skil og er í við-
auka yfirlit yfir sagnbeygingu
reglulegra sagna á ítölsku. Þá er
einnig skrá yfir algengustu óreglu-
legar sagnir og beyging þeirra
sýnd.“
í bókinni er viðauki um framburð
og stafsetningu ítölskunnar og mið-
að hefur verið við að bókin henti
bæði íslenskumælandi og ítölsku-
mælandi notendum.
Paolo Maria Turchi hefur unnið í
átta ár að gerð beggja orðabókanna
og hlotið viðurkenningar íyrir starf
sitt.
Útgefandi er Iðunn. Orðabókin er
678 bls. Menningarsjóður veitti styrk
til útgáfunnar. Bókin er prentuð í
Prísma/Prentbæ ehf. Verð: 9.800 kr.
skringitexta Dunganons, skemmti-
legu lagi er var vel flutt, og síðan
sérlega viðkvæmt lag, einnig eftir
Hjálmar, við fallegan texta Jóhann-
esar úr Kötlum um Jesús Maríuson.
Á flæðiskeri eftir Gunnar Reyni
Sveinsson, hressilegt lag við texta
eftir Æra-Tobba, var næst á efnis-
skránni. Frumflutt var lag eftir
Einar Pálsson við texta eftir Dag
Sigurðarson, er nefnist Barnagæla.
Lagið er vel samið og leikur við
textann á skemmtilegan máta.
Svífum beint til Chicago,
stemmulag við Disney-rímur eftir
Þórarin Eldjárn, var vel flutt og
sama má segja um raddsetninguna
á þjóðlaginu Það var barn í dalnum
en tvö síðastnefndu lögin eru verk
Áma Harðarsonar. Féll ég í hendur
flögðum eftir Kjartan Ólafsson við
texta Hannesar Péturssonar er gott
kórlag og var það ágætlega flutt.
Kórstjórinn leggur áherslu á fínlega
tónmótun og því verður söngurinn í
heild á köflum nokkuð haminn og
kom þetta að nokkru fram í lagi
Jóns Leifs við Sólsetursljóð Jónasar
Hallgrímssonar, að söngur kórsins
var einum of hikandi, sérstaklega
um miðbik Iagsins, enda er ekki
sem auðveldast að halda skýrum
þeim hljómrænu þverstæðum, sem
einkenna tónstíl Jóns. Þetta lag er í
sama gæðaflokki og Requiem og
mætti heyrast oftar á verkefnaskrá
blandaðra kóra.
Þjóðlag úr Álfahamri heitir lag
eftir Jórunni Viðar við texta eftir
Guðmund Böðvarsson, er var sér-
lega samið fyi-ir Háskólakórinn og
var frumflutningur þess mjög fal-
lega mótaður við píanóundirleik
Unnar Vilhelmsdóttur. Þetta er fal-
legt lagt, rómantískt eins og öll
þjóðtrú og náttúruhyggja er, sem
hefur fengið nýtt inntak gagnvart
vélhyggju þeirri sem ráðið hefur
ríkjum síðustu áratugina.
Eftir kórstjórann söng kvenna-
kórinn lagið Nardus við kvæði Jó-
hannesar úr Kötlum, mjög gott lag,
er var fallega sungið. Vox Academia
var eins konar mótpartur Háskóla-
LIÐIN eru 68 ár frá þingrofinu
1931. Af því tilefni gefa Alþingi
og Sögufélagið í sameiningu út
bókina Þingrofíð 14. apríl 1931.
Bókin er eftir dr. Harald Matthí-
asson fyrrverandi menntaskóla-
kennara sem er eftir því sem
best er vitað eini núlifandi Is-
lendingur sem var viðstaddur
þann sögulega stjómmálavið-
burð sem þingrofið árið 1931
var. Um það stóðu miklar fræði-
kórsins og flutti Á þessari rímlausu
skeggöld eftir undirritaðan við
kvæði Jóhannesar úr Kötlum, The
Sick Rose eftir Atla Heimi Sveins-
son, Fjórtán ára, ágætt lag eftir
söngstjórann við texta Þórbergs, og
La belle eftir Hróðmar I. Sigur-
bjömsson.
Unglingurinn í skóginum eftir
Hákon Leifsson er töluvert tónverk
en þar vantaði kórinn ki'aft til að
andstæður tónmálsins kæmu nægi-
lega vel fram og á þetta einnig við
um flutninginn á Skeggöldinni.
Gloria, úr messu eftir Gunnar Reyni
Sveinsson, vantaði einnig þann
flæðihljóm, sem stærri kór hefði átt
til að gefa þessu ágæta verki Gunn-
ars. Maríuljóð Leifs Þórarinssonar
við kvæði Vilborgar Dagbjartsdótt-
ur var fallega flutt og Grafskiáftar-
faddsetning Hjálmars H. Ragnars-
sonar var ágætlega sungin, þó
nokkuð væri fjarri sá kraftur er fer
þessu sérkennilega lagi mjög vel.
Tónleikunum lauk með frum-
flutningi á Laudamus te eftir John
Speight en þar komu til leiks allir
kórarnir og þá gat að heyra þann
hljómstyrk, sem mörgum þykir
meira til um en þegar fínlega er
sungið. Þessi kórþáttur eftir John
Speight er frekar stuttur en þó er
þar margt áhugavert að heyra í
raddskipan og tónferli. Trúlega er
hér um að ræða hluta af stærra
verki, þó þess sé ekki getið í efnis-
skrá og væri vel við eigandi, ef svo
er, að fá að heyra það í heild sinni.
Egill Gunnarsson er efnilegur
kórstjóri og náði oft að draga fram
mjög fallega mótaðan söng, en nær
eingöngu á fínlegri nótunum. Þama
kemur til samspil þess efnis sem
fólgið er í raddgæðum söngfólks og
því hvernig söngstjórinn vinnui' úr
því efni, ásamt vali á viðfangsefn-
um. Söngefni tónleikanna var um
margt sérlega fróðlegt og eingöngu
dregið saman úr kórsafni íslenskra
höfunda, sem er ekki algengt og því
vom þessir tónleikar annað og
meira en söngsýning.
Jón Ásgeirsson
legar deilur sem raktar eru í
bókinni auk pólitískra átaka er
upphófust í kjölfar þess svo lá
við upplausnarástandi í höfuð-
borginni.
Höfundurinn er landskunnur
fræðimaður, sagnaþulur og
ferðagarpur. Hann starfaði í
áratugi á skrifstofu þingsins
sem þingskrifari og því þótti við
hæfi að Alþingi ætti aðild að út-
gáfu þessa rits.
Ny,
framsókn
til nýrrar
aldar
fjfl
FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Vertu með á miðjunni
Morgunblaðið/Sverrir
ÓLAFUR G. Einarsson kynnti útgáfu bókarinnar fyrir hönd Alþingis
síðastliðinn mánudag. Við hlið hans standa dr. Haraldur Matthíasson
rithöfundur og Heimir Þorleifsson forseti Sögufélagsins sem einnig
kom að útgáfunni.
Bók um þing-
rofið 1931
Paolo Maria
Turchi