Morgunblaðið - 09.06.1999, Blaðsíða 39
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
MIÐVIKUDAGUR 9. JÚNÍ 1999 39
+ Hanna Bjarna-
dóttir söng-
kona fæddist á
Akureyri 11. sept-
ember 1928. Hún
lést á Sjúkrahúsi
Reykjavíkur 31.
maí síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru báðir Skag-
firðingar, Sigríður
Ósland Siguijóns-
dóttir, f. á Öslandi í
Óslandshlíð 27.
febrúar 1902, d. 23.
apríl 1973, og
Bjarni Marteinn Jónsson, f. 23.
júní 1905 á Hrauni í Sléttuhlíð,
fyrrverandi fangavörður, en
hann dvelur nú í hárri elli á
dvalarheimili Hrafnistu í Hafn-
arfirði. Systkinin voru tvö og
er bróðir hennar Frosti, fædd-
ur 21. janúar 1930, fyrrver-
andi flugsljóri hjá Flugleiðum,
og býr í Kópavogi. Eiginkona
hans er Katla Ólafsdóttir.
Hanna ólst upp á Akureyri
fram á unglingsár, gædd
miklum námshæfileikum og
Undurfógur rödd söngfuglsins
okkar er þögnuð hér, en upprisu-
kraftur Jesú Krists hefur gefið
Hönnu byr undir báða vængi til
nýrra heimkynna, þar sem hún
syngur Drottni sínum lofsönginn.
Hanna Bjarnadóttir ólst upp á
Akureyri á kreppuárunum fyrir
seinni heimsstyrjöldina, þar sem
lífsbarátta fólks var gjörólík því,
sem við eigum að venjast nú á dög-
um. Oft var þetta spuming um að
hafa í sig og á. Atvinnuleysi var
mikið og vinna mjög ótrygg.
Verkalýðsbaráttan snerist því um
brauðið og að komast af til næsta
dags. Bjarni faðir hennar tók alla
vinnu, sem hægt var að fá til sjós
og lands. Hanna fór því með for-
eldrum sínum þangað, sem vinnu
var að fá, hvort heldur var á sfldar-
plan á Siglufirði eða til sveita í slát-
urtíðinni. Einnig fylgdist hún með
móður sinni þegar hún vann við
fiskþurrkun á stakkstæðunum á
eyrinni, en þau áttu lengst af
heima í Norðurgötunni niðri á eyri.
Hanna var fijálsleg í fasi, vel vax-
in með fallegt sjálfliðað rautt hár.
Það geislaði af henni glaðværðin.
Hún var hraustbyggð, einbeitt og
vel fallin til íþrótta og leikja. Á þess-
um árum keppti hún með íþróttafé-
laginu Þór í handbolta og stundaði
sund af kappi. Bömin voru söm við
sig í þá daga og nú. Ekki skipti máli
í leikjum og íþróttum hversdagsins
hvemig fullorðna fólkið, sem þeirra
vegna gat aðhyllst öfgastefnur til
vinstri og hægri eða til að mynda
fagnaðarboðskap Hjálpræðishers-
ins, hugðist leysa vandamál líðandi
stundar. Stundum var og farið í
sunnudagaskóla Hjálpræðishersins,
þar sem sáð var frækomum, sem
stundum báru ávöxt ævilangt.
Besta æskuvinkona Hönnu var Pál-
ína Jónsdóttir, en Jón, faðir hennar,
stjómaði lúðrasveit og annarri tón-
list Hjálpræðishersins á Akureyri
til margra ára. Vináttubönd Hönnu
og Pálu í æsku voru sterk og entust
ævilangt.
Bjarni faðir hennar lagði mikla
áherslu á að hún legði fyrir sig tón-
listamám. Hún lærði fyrst að spila
á lítið orgel, en síðar á píanó og
gekk í Tónlistarskóla Akureyrar.
Árið 1946 fluttist fjölskylda
Hönnu til Reykjavíkur, og var
heimili þeirra í Sigtúni. Á árinu
1947 fluttist suður til Reykjavíkur
ungur Vestfirðingur, Þórarinn
Jónsson, og fékk leigt risherbergi í
næsta húsi við Sigtún. Kynntist
hann brátt þessum glaðvæm og
hressilegu systkinum Hönnu og
Frosta. Ekki leið á löngu þar til
þau Hanna og Þórarinn felldu hugi
saman. Stutt var í kímnigáfuna og
opinberuðu þau trúlofun sína 1.
fékk frábæran vitn-
isburð í því, sem nú
kallast grunnskóla-
nám. Hún stundaði
einnig nám og lauk
prófi frá Húsmæðra-
skólanum á ísafirði.
Á barnsaldri kom
strax fram, að hún
hafði einkar fagra
sópransöngrödd.
Hún hóf sem barn
náin í orgelleik, síð-
ar píanóleik og var
nemandi í Tónlistar-
skóla Akureyrar.
Hún lærði söng í nokkur ár hjá
Guðrúnu Þorsteinsdóttur söng-
konu og síðar Sigurði Birkis í
Reykjavík. Framan af sjötta
áratug aldarinnar stundaði
Hanna söngnám hjá Florence
Lee Holtsman í Los Angeles í
Bandaríkjunum og síðar hjá
Ragnari Hultén, tónlistarpró-
fessor í Stokkhólmi. Söngur og
söngkennsla varð því ævistarf
hennar. Hún söng einsöngshlut-
verk í óperum, óperettum og
óratoríum. Hún söng einnig lög
aprfl 1948. Héldu vinnufélagar
Þórarins, að um væri að ræða apr-
ílgabb. Þau giftu sig 1949 og vant-
aði aðeins örfáa mánuði upp á 50
ára hjúskaparafmæli þeirra. Þarna
var því lagður homsteinn að ham-
ingjuríkri framtíð þeirra og far-
sæld í einkalífi.
Hanna mat mikils dóttur sína og
bar mikla umhyggju fyrir fjöl-
skyldu hennar. Hún var þakklát
fyrir að fá að sjá bamaböm sín
vaxa upp og dafna í næsta ná-
grenni við sig. Hanna var hjálpfús,
hreinskilin og ráðagóð, og kenndi
jafnan bamabömum sínum
guðsótta og góða siði. Einhverju
sinni, þegar amma og afi komu í
heimsókn, varð nöfnu hennar og
dótturdóttur að orði, sem þá var í
kringum þriggja ára aldurinn:
„Ertu nú komin til að vaska upp og
ráða.“ í annað sinn þegar sú stutta
var í heimsókn hjá afa og ömmu,
þurfti amma hennar að vanda um
við hana úti í garði, þar sem hún
var að leik hjá afa sínum. Litla
nafnan vildi ná fullum sáttum,
hljóp að glugganum og kallaði inn
til ömmu: „Já, en amma mín, þú ert
nú góð, þegar þú ert góð.“
A söngferli sínum kom Hanna
víða við. Eftir nám í Bandaríkjun-
um hélt hún á slóðir Vestur-íslend-
inga í Bandaríkjunum og Kanada.
Hélt hún marga einsöngstónleika
og heimsótti einnig elliheimili og
gladdi aldraða landa sína með
söng. Söng hún m.a. í Seattle, Bell-
ingham, Blaine, Vancouver, West-
minster, Winnipeg, Mountain og
Brookings. Eftir að heim til ís-
lands var komið, söng hún m.a. ein-
söngshlutverk í Töfraflautunni eft-
ir Mozart og Sumar í Týról í Þjóð-
leikhúsinu og Ástardrykknum eftir
Donizetti. Hún söng einsöng í stór-
um kórverkum með söngsveitinni
Fflharmoníu ásamt Sinfóníuhljóm-
sveit Islands undir stjórn dr. Ró-
berts Abrahams Ottóssonar, sem
voru Requiem Brahms og tvívegis
með tíu ára millibili Messías eftir
Handel. Hanna raddþjálfaði marga
kóra. Þar má m.a. nefna söngsveit-
ina Fflharmoníu, Sunnukórinn á
Isafirði, kirkjukórinn í Bolungar-
vík og Gígjumar á Akureyri. Hún
starfaði með og söng einsöng um
árabil með kirkjukór Ássóknar á
aðfangadag jóla. Hún söng marg-
sinnis í hvítasunnukirkjunni Ffla-
delfíu. Margt fleira mætti nefna, en
hér verður látið staðar numið.
Trúin á Jesú Krist var hjartans
mál Hönnu. Orðin í 3. kafla Jó-
hannesarguðspjalls, „Því að svo
elskaði Guð heiminn, að hann gaf
son sinn eingetinn til þess að hver,
sem á hann trúir, glatist ekki, held-
ur hafi eilíft líf‘, voru henni heilag-
íslenskra tónskálda á öldum
Ijósvakans í Ríkisútvarpinu.
Oft hljómaði einsöngur henn-
ar í kirkjum landsins, einkum
þó í Hvitasunnukirkjunni Ffla-
delffu, og í mörg ár söng hún
einsöng á jólum í Ássókn sem
og við vígslu Áskirkju. Margir
söngkórar og nemendur nutu
Ieiðsagnar hennar við radd-
þjálfun.
Hanna giftist árið 1949 eftir-
lifandi maka si'num, Þórarni
Jónssyni múrarameistara, sem
fæddur er á ísafirði 16. mars
1923. Foreldrar Þórarins voru
hjónin Karlinna Grein Jóhann-
esdóttir frá Seljalandi í Skut-
ulsfirði, f. 1896, d. 1979, og Jón
Jónsson, klæðskeri frá Höfða í
Dýrafirði, f. 1890, d. 1979.
Hanna og Þórarinn eignuðust
eina dóttur, Sigríði, f. 1950.
Hún er gift Ólafi Óskari Jak-
obssyni, f. 1952. Eru þau búsett
í Reykjavík. Börn þeirra eru
fimm: 1) Þórarinn Jóhannes, f.
1973. 2) Jakob Óskar, f. 1975.
3) Sigurður Anton, f. 1978. 4)
Hanna Lísa, f. 1986, og 5) Pét-
ur Jóhann, f. 1995.
Utför Hönnu Bjarnadóttur
fer fram frá Hvítasunnukirkj-
unni Ffladelfíu, Hátúni 2,
Reykjavík, í dag og hefst at-
höfnin klukkan 15.
ur sannleikur. Hún var einlæg í trú
sinni, falslaus, hreinskilin og hisp-
urslaus. Hún talaði umbúðalaust
við samferðafólk sitt í þessum
heimi um mikilvægi þess að eiga
trúna á Jesú Krist, fullvissu um
fyrirgefningu syndanna og eilíft líf.
Hún gerði sér fulla grein fyrir, að
réttlætisverk okkar manna duga
skammt, og við eigum allt undir
náð og miskunn Drottins Jesú
Krists frelsara okkar. Hanna vissi
svo sannarlega, „að lausnari henn-
ar lifir“, eins og hún söng í síðasta
sinn með Sinfóníuhljómsveit ís-
lands í Messíasi eftir Hándel.
Ég þakka Jesú Kristi fyrir allt
það, sem hún var mér, dóttur sinni
og bamabörnum. Ég veit, að Hann
styrkir Þórarin eiginmann hennar í
sorginni.
„Drottinn gaf. Drottinn tók. Lof-
að veri nafn Drottins."
Ólafur Óskar Jakobsson.
Jesús sagði: „Ég er upprisan og líf-
ið. Sá sem trúir á mig mun lifa,
þótt hann deyi. Og hver, sem lifir
og trúir á mig , mun aldrei að eilífu
deyja. Trúir þú þessu?“
(Jóh. 11.25-26.)
Það er með miklum trega og
söknuði sem ég kveð þig í dag,
elsku amma mín, en trúin á hjálp-
ræðisverk Jesú Krists veitir mér
fullvissu um að þú hafir séð dýrð
guðs og þér líði nú vel og sért laus
við alla þjáningu.
Ég er þakklátur fyrir þann tíma
sem ég fékk að kynnast þér og það
verða margar dýrmætar stundir
með þér sem ég geymi í fjársjóði
minninganna um ókomna tíð. Það
voru forréttindi að fá að kynnast
jafn einlægri og hreinskflinni konu
og þér. Þú varst mér ekki einungis
amma heldur einnig stórvinur,
kennari og leiðbeinandi. Persónu-
leiki þinn og manngæska voru ein-
stök, þú varst ávallt tilbúin að rétta
mér hjálparhönd og styðja við bakið
á mér jafnvel þótt þú ættir við mikil
veikindi og heilsuleysi að stríða.
Mér eru sérstaklega minnisstæð
nokkur atvik í maí síðastliðnum
þegar þú kenndir mér og undirbjóst
mig undir að syngja fyrir á prófi og
söngskemmtun fyrir Blindrafélagið.
Hvort sem það var fyrir söngpróf,
söngskemmtun eða í söngtíma
heima í stúdíóinu þínu þá vildirðu
alltaf ná fram því besta. Mér þótti
aðdáunarvert að þú gætír þjálfað
mig þrátt fyrir að hafa fengið mikla
heilablæðingu tveimur mánuðum
áður. Lífsvilji þinn og stolt hófu þig
yfir öll veikindi hversu alvarleg sem
þau voru. Þú vfldir sannarlega að ég
gerði vel. Þú varst mér frábær
söngkennari og ég er þér afar þakk-
látur fyrir að hafa kennt mér undir-
stöðuatriði sönglistarinnar. Þú gafst
þig alltaf alla í kennsluna, aldrei
skorti á hreinskilni þína þegar þú
sagðir mér hvað betur mættí fara
og eins hældir þú mér líka fyrir það
sem var þér að skapi. Gagnrýni þín
var gjöf fyrir mig.
Það var gaman að heyra þig rifja
upp ljúfar minningar frá árunum
sem þú stundaðir söngnám í
Hollywood. Þar fékkstu tækifæri
til að læra hjá einum allra besta
kennara heims á þeim tíma, Flor-
ence Lee Holtsman. Fróðustu
menn í sönglífinu hér á landi sögðu
að þú hefðir náð undraverðum
framfórum og miklum árangri í
söngnáminu eftir einungis eitt ár
ytra en það var gert að skilyrði fyr-
ir styrk sem þú fékkst frá mennta-
málaráðuneytinu að þú kæmir
heim eftir eitt ár og héldir þrenna
tónleika hér á landi, sem og varð.
Þú fórst aftur út til Hollywood
skömmu síðar, komst síðan heim
eftir tveggja og hálfs árs söngnám
í Bandaríkjunum. Elsku afi sýndi
mikinn skilning og áhuga á þínu
söngnámi og studdi þig ávallt og
hvatti til dáða. Þér stóðu til boða
ýmis tækifæri eftir þennan tíma í
Hollywood en þú kaust frekar að
eiga eðlilegt fjölskyldulíf og ráðast
í húsbyggingu þegar heim var
komið heldur en að láta reyna á
flökkulíf söngvarans.
Ef marka má þá ritdóma sem ég
hef komist í og lesið og þær upp-
tökur sem ég hef heyrt með þér þá
varstu mjög góð söngkona og með
ákaflega fallegan lýrískan blæ á
röddinni. Þú varst ákaflega vand-
virk og gerðir ávallt vel það sem þú
tókst þér fyrir hendur. Ég veit að
þú varst hógvær og af hjarta lítillát
og lést fyrst og fremst verkin tala í
söngnum sem og öðru sem þú tókst
þér fyrir hendur. Þú og afi voruð
ætíð samhent og samstíga í ykkar
farsæla hjónabandi. Þið hefðuð átt
50 ára brúðkaupsafmæli í haust ef
þér hefði auðnast að lifa lengur.
Elsku amma, ég er þakklátur
Guði fyrir þau tuttugu ár sem hann
gaf þér til viðbótar hér á jörðinni
eftir hafa reist þig á fætur eftir
baráttu við illvígan sjúkdóm, þar
sem meginhluti magans var fjar-
lægður. Þrátt fyrir mikið heilsu-
leysi síðustu tuttugu árin skorti þig
aldrei kímnigáfu og skopskyn, þú
varst ætíð hrókur alls fagnaðar þar
sem þú komst og áttir auðvelt með
að fá fólk til að gleðjast með þér.
Heilræðin sem þú gafst mér, söng-
inn sem þú kenndir mér og lífsregl-
urnar sem þú lagðir fyrir mig mun
ég geyma og hafa að leiðarljósi allt
mitt hf. Ég kveð þig nú með mikl-
um söknuði en þar sem ég veit að
trúin á Jesú Krist var haldreipi þitt
þá fyllist ég gleði yfir því að þú sért
núna í himnaríki og þér líði vel.
Elsku afi, ég votta þér mína
dýpstu samúð á þessum erfiðu tím-
um. Guði styrki þig og huggi í
sorginni.
Þórarinn Jóhannes Ólafsson.
Fyrir rúmum tuttugu árum var
mjög tvísýnt um líf ömmu. Þá lá
hún á gjörgæsludeild eftir upp-
skurð við magakrabba. Með bæn-
um góðra manna og framþróun
læknavísindanna tókst að fram-
lengja líf hennar því sem nemur
minni ævi. Hún var semsagt að
berjast fyrir lífi sínu á meðan ég
kom í heiminn. Ég var að koma en
hún var að fara. Farseðlinum var
breytt og amma sneri aftur í húsið
sem hún hafði verið að byggja
ásamt manni sínum í tuttugu ár.
Þegar fólk kom í heimsókn var að-
dáun jafnan fyrstu viðbrögðin.
Enda var smekkur þeirra hjóna
ekkert til að skammast sín fyrir.
En þá áttu þau hjón margt óklárað,
sem aðrir sáu ekki. Jú, húsið var
þeirra lífstíðarverkefni. Alltaf að
breyta og bæta, moka og múra.
Þau ætluðu sér að klára húsið. Og
garðinn. Þrátt fyrir litla heilsu voru
þau alltaf vinnandi. Enda lærði ég
margt af því að fylgjast með þeim.
Ekki bara það sem ég lærði af að
hjálpa þeim. Heldur líka það sem
ég lærði með þvi að átta mig á, að
allt sem þau áttu höfðu þau byggt
með berum höndunum. Fyrir sléttu
ári, þegar ég varð stúdent, vildi ég
halda veisluna mína hjá þeim. Og
þegar gestimir fóru að tínast inn
var amma orðin leiðsögumaður í
höllinni sinni. Þá fannst henni gam-
an að lifa.
Það er eflaust mjög misjafnt
hvemig fólk á eftir að minnast
Hönnu Bjamadóttur. Margir eiga
eftir að minnast hennar sem stuð-
bolta sem söng og spilaði á manna-
mótum. Aðrir sem söngkennara.
Enn aðrir sem kröfuharðrar konu
sem lét aðeins það besta duga. Vin-
ir mínir munu líklega minnast
hennar sem siðapostula sem var
ekkert grín að verða fyrir barðinu y
á. Konu sem ekki varð sloppið frá
nema vera sammála henni.
Það sem gerði hana að því sem
hún var var þetta falsleysi og blátt
áfram framkoma sem hún bjó yfir.
Hún var ófeimin við að segja það
sem henni fannst og það hefur fleytt
henni langt. Trúin áttí líka stóran
þátt í lífi hennar. Hún sagði fyrir
stuttu að hún gengi fyrir Guði eins
og bfll fyrir bensíni. Miðað við
heilsufarið á henni og það sem hún
fékk áorkað er það ekki fjarri sanni.
Með þessari grein vil ég koma á
framfæri þakklæti fyrir að hafa
fengið að kynnast þessari sérstöku
konu. Ég á henni mfláð að þakka. .
Og mínar bestu samúðarkveðjur tfl
afa Þóra. Guð styrki þig í sorginni.
Sigurður Anton Ólafsson.
Um miðja nótt þegar allt er
kyrrt sest ég niður og pára nokkr-
ar línur á blað um vinkonu mína og
trúsystur, Hönnu Bjarna, sem nú
er farin tfl hinnar himnesku borgar
Jerúsalem.
Við Hanna Bjama, eins og hún
ætíð var kölluð, áttum margar góð-
ar stundir saman. Hún var gædd
mikilli kímnigáfu sem ég kunni vel
að meta. Þær gleymast seint
stundirnar er við áttum saman
þegar hún var að kenna mér að
opna rödd mína. Það voru
skemmtistundir sem enduðu oft
með að við lágum báðar í gólfinu af
hlátri. Hanna var töfrandi persónu-
leiki, ákveðin, sterk á sinni mein-
ingu og stundum virtist hún hrjúf,
en inni fyrir sló viðkvæmt og gott
hjarta sem mátti ekkert aumt sjá.
Ef hún heyrði að hallað var á lítfl-
magnann þá hvessti hjá minni
konu, því með þeim minnsta stóð
hún allt til enda. Eitt sinn áttí ég í
erfiðleikum og þurfti að fá uppörv- c
un og húsaskjól um ákveðinn tíma.
Þá hringdi ég í Hönnu mína og
tjáði henni vandræði mín og ekki
stóð á svarinu. „Jú, elskan, komdu
bara strax.“ Og á þessu sviði stóð
Þórarinn eftirlifandi maður hennar
alltaf með henni. Þau elskuðu að
hlúa að öðrum, bjóða fólki heim inn
í sitt listfagra heimili.
Núna heyrum við ekki lengur
sem eftir lifum röddina hennar
fögru sem var einstök, hún var svo
ljúf og mild. En nú syngur hún fyr-
ir Frelsarann, Drottin, Guð í land-
inu sem hún stefndi til. Nú hefur
hún hitt móður sína sem hún
elskaði svo heitt.
Ég þakka Hönnu minni fyrir ynd- '
islegar stundir sem gleymast seint
og um leið votta ég eftirlifandi
manni hennar, Þórami, samúð mína,
Sigríði og Óla og bamabömunum.
Guð blessi ykkur öll, í Jesú nafni.
í heimkynnum himneskra sala
hljómar nú rödd þín fagra
í hugljúfri morgundýrð.
Nú englar allir syngja,
og umveQa Hönnu mina
með ástkærum Frelsara vorum.
Allt sem þú áttir hérna
er eftirsldlið á jörðu.
Þú lést það í faðminn fagra
frelsarans okkar vinar.
Þreytt orðin varstu og vegmóð
vel mátt þú hvfldinni una.
Föðmuð sértu af öllum
semelskuðuþigájörð.
(Þóra Björk.)
Þóra Björk Benediktsdóttir.
HANNA
BJARNADÓTTIR