Morgunblaðið - 01.07.1999, Qupperneq 12

12 FIMMTUDAGUR 1. JÚLÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Samning-ur Línu ehf. við Nor.Web um nettengingu
í gegnum raforkukerfí Reykvíkinga
Formaður Félags löggiltra
endurskoðenda um sýknudóm
Miklabraut morgun-
dagsins úr vírum
Morgunblaðið/Finnur Friðriksson
FRÁ undirritun samnings Línu ehf. við Nor.Web. Sitjandi eru, frá
vinstri: Steve Pusey, forstjóri Nor.Web, Helgi Hjörvar, formaður verk-
efnisstjórnar Línu ehf., og Guðmundur Þóroddsson orkustjóri. Að baki
þeim stendur Les Thain, viðskiptastjóri Nor.Web.
Sýnir vel ríka
ábyrgð stjórn-
enda félaga
Undirrítaður hefur ver-
ið í Lundúnum samn-
ingur fulltrúa hins nýja
fj arskiptafyrirtækis
Línunnar ehf. við
breska fyrirtækið
Nor.Web um að 100
heimili og smá fyrir-
tæki í Reykjavík fái
nettengingu í gegnum
raforkukerfi Orkuveitu
Reykjavíkur. Finnur
Friðriksson fylgdist
með og ræddi við
Helga Hjörvar,
formann verkefnis-
stj órnar Línunnar.
HELGi Hjörvar segir hug-
myndina að þessari nýju
gerð nettengingar í
Reykjavík hafa kviknað
haustið 1997. „Þá birtist frétt í Fin-
ancial Times um að dótturíyrirtæki
Nortel, sem er kanadískur fjarskipt-
arisi, hefði þróað nýja tækni til að
miðla gögnum um raforkunetið og
með því í raun rofið hina „náttúru-
legu“ einokun gömlu símamálastofn-
ananna sem var til komin vegna
þess að þær eiga víra inn í öll hús.
Sem betur fer er þó til önnur gerð af
vírum sem liggja í öll hús og það eru
rafmagnsvírar. I kjölfar þessarar
fréttar flutti ég því þá tillögu í stjóm
veitustofnana að hafin yrði könnun á
möguleikum þess að fara út í rekst-
ur þjarskiptafyrirtækis."
í framhaldi af þessu segir Helgi
að óformlegar samningaviðræður
hafi hafist og stóðu þær um nokk-
urt skeið, eða þar til fyrir lá hvaða
möguleikar vora í boði og hver
kostnaður yrði. Þá var ráðist í
markaðsathuganir heima fyrir til
að kanna hvort forsendur væru
fyrir því að stíga næsta skref. Seg-
ir Helgi niðurstöður þeirra athug-
ana hafa farið fram úr björtustu
vonum manna og því hafi ekkert
verið því til fyrirstöðu að taka aftur
upp viðræður við Nor.Web, sem
enduðu með þeim samningi sem nú
hefur verið undirritaður.
Reykjavík þótti fýsilegur kostur
Helgi segir tvær meginástæður
liggja að baki því að Nor.Web hafi
gengið til samninga við Línuna.
„Annars vegar þótti þeim áhuga-
verð sú markaðsvinna sem unnin
var að frumkvæði Orkuveitunnar.
Mörg orkufyrirtæki eru upptekn-
ari af tækninni en markaðsmálum
en Orkuveita Reykjavíkur hafði
annars konar áherslur. Hins vegar
sáu þeir hversu gríðarlega út-
breidd tölvu- og netnotkun er hér-
lendis. Það gefur ákveðna mögu-
leika á því að búa til í Reykjavík
eins konar fyrirmyndardæmi þar
sem markaðshlutdeild verður mjög
há. Þá eru þjónustufyrirtæki í net-
geiranum í Reykjavík mjög þróuð
og líkleg til þess að bregðast mjög
fljótt við þessari nýjung og bjóða
ýmiss konar nýja þjónustu."
Stefnt að því að tengja öll heim-
ili á raforkuveitusvæði
Hvað varðar sjálfan samninginn
segir Helgi að í honum felist að 100
heimili og smá fyrirtæki 1 Reykja-
vík fái tilraunanettengingu í gegn-
um raforkukerfið. Verður þessum
tengingum komið á fyrir næstu jól
en ráðgert er að borgarstjóri vígi
fyrstu tenginguna á haustdögum
og mun það líklega verða í ein-
hverjum grunnskóla borgarinnar.
Þáttur Nor.Web verður fólginn í
því að útvega stjómstöð fyrir allt
kerfíð, auk sérfræðiaðstoðar við
gerð fjárhags- og markaðsáætlana,
og þróun þjónustunnar. Forsenda
þess að hægt sé að ráðast í þetta
verkefni er þó sú, að sögn Helga,
að ljósleiðari verði lagður milli
spennistöðva Orkuveitunnar en um
hann mun nettengingin liggja. Er
gert ráð fyrir að kostnaður við
þennan áfanga, þ.e. lagningu ljós-
leiðara og tengingarnar, nemi um
350 milljónum króna. Meiningin er
þó að hér sé aðeins um fyrsta
skrefið að ræða. „Samningnum
fylgja drög að frekara samstarfi og
um áramót mun Línan ákveða
hvort næsta skref verður stigið. I
því felst að tengja öll heimili á raf-
orkuveitusvæði Orkuveitunnar,
þ.e. í Reykjavík, á Seltjamarnesi, í
Mosfellsbæ, Kópavogi og hluta
Garðabæjar." Það er vonast til að
stærsti hluti þessa svæðis verði
orðinn tengdur árið 2000-2001.
Helgi segir ekki liggja fyrir hvert
verðið til neytenda fyrir þessa þjó-
unstu verði en þó sé ljóst að það
verði vel samkeppnishæft miðað
við flutningsgetu.
Lína ehf. verði
aimenningshlutafélag
Fyrirtækið Lína ehf., sem
stendur fyrir samningnum við
Nor.Web, var stofnað í síðustu
viku með 200 milljóna króna hluta-
fé. Segir Helgi að það verði fyrst
um sinn í eigu Orkuveitu Reykja-
víkur en að síðar standi til að gera
það að almenningshlutafélagi með
dreifðri eignaraðild. Mun það
enda ekki vera ætlun Reykjavíku-
borgar að standa í fjarskipta-
rekstri til langframa. Helgi segir
jafnframt að ekki standi til að fara
í samkeppni við önnur fyrirtæki á
fjarskiptamarkaðnum. „Ætlun
okkar er að leggja línuna, hvort
sem það er ljósleiðari eða að nýta
raforkustrengina, en treysta síðan
þeim fyrirtækjum sem fyrir eru á
markaðnum til að stofna til við-
skipta á henni. Á ég þar við net-
fyrirtæki, símafyrirtæki og aðra
aðila sem starfa á þessum mark-
aði. Hlutverk Línunnar, eins og
Orkuveitunnar, er fyrst og fremst
að búa til innviði fyrir atvinnulífið
en við höfum ekki í hyggju að
keppa við þjónustufyrirtækin á
markaðnum."
Byltingarkennd tækni
Svo vikið sé nánar að þeirri
tækni sem hér um ræðir segir
Helgi hana hafa ýmsa kosti um-
fram hefðbundna netteng-
ingu.“Raforkutengingin er t.d.
byggð fyrir flutning í báðar áttir en
mörg þeirra kerfa sem þróuð hafa
verið til þessa eru fyrst og fremst
þróuð með afþreyingu í huga og
hafa mikla flutningsgetu heim til
notandans en litla frá honum. Það
að raforkukerfið býður mikla flutn-
ingsgetu bæði til og frá notendum
gerir það að verkum að þetta er
mjög öflug aðferð við „heimavinnu"
og mun án efa hafa í för með sér
miklar breytingar á daglegu lífi
fólks því mun auðveldara verður að
vinna vinnu sína heiman frá sér.
Annar stór kostur er að þetta er
fastlínutenging þannig að notand-
inn er alltaf í sambandi. Hann þarf
því ekki að hringja inn á netið og
fái hann sendingar fær hann þær
samstundis. Þetta gefur mögu-
leika á margs konar nýrri þjón-
ustu.
Stærsti kosturinn er þó hraðinn.
Nú í upphafi býður þetta kerfi upp
á 1000 kb flutningsgetu á sekúndu
en ISDN-tenging ræður við 128 kb
á sekúndu ef hún er einvörðungu
notuð í tölvusamband en 64 kb ef
hún er notuð í bæði síma- og tölvu-
samband. Þetta stóreykur mögu-
leikana á að flytja hljóð og mynd,
sem ætti að leiða til meiri notkun-
ar og margvíslegrar nýrrar þjón-
ustu á Netinu, þótt auðvitað sé
erfitt að segja fyrir um hvemig
það þróast.“
Helgi segir Reykjavík hafa allt
sem þarf til þess að ná árangri í
upplýsingasamfélaginu. Þar sé vel
menntað fólk, öflug fyrirtæki í hug-
búnaðariðnaði og gríðarleg ný-
sköpun í atvinnulífi á því sviði.
Hann segir hins vegar að hingað til
hafi flutningskerfið í upplýsinga-
samfélaginu ekki svarað kröfum
tímans. „Þetta knýr okkur til að
búa til innviði sem hæfa þessu nýja
samfélagi, þar sem Miklabraut
morgundagsins er ekki úr malbiki
heldur vírum."
„MÉR finnst þessi dómur sýna
hversu ábyrgð stjórnenda og
stjórnarmanna félaga er rík og
þeir geta ekki yfirfært þá ábyrgð á
neina aðra,“ sagði Þorvarður
Gunnarsson, formaður Félags lög-
giltra endurskoðenda, er hann er
spurður álits á dómi héraðsdóms
Reykjavíkur í máli Nathan & 01-
sen gegn PricewaterhouseCoopers
og Gunnari Sigurðssyni endur-
skoðanda þess efnis að endurskoð-
andinn beri ekki bótaábyrgð vegna
fjárdráttar.
Ábyrgð sljórnarnianna
mikilvæg
Þorvarður benti á að hér væri
aðeins um héraðsdóm að ræða og
ekld vitað hvort málið færi lengra.
„Rök dómara koma fram og þeir
benda á að pottur hafi verið brot-
inn bæði hjá stjórnendum og end-
urskoðanda en mér finnst þessi
dómur fyrst og fremst sýna þá
ríku ábyrgð sem stjórnarmenn
taka á sig með því að sitja í stjórn-
um félaga. Þeir bera í raun ábyrgð
á því að eftirlitskerfi virki.“
Formaðurinn benti einnig á að
dómur væri ekki endanlegur fyrr
en Hæstiréttur tæki á málinu,
Hæstiréttur hefði oft haft aðra
ÞÓRIR Haraldsson, aðstoðarmað-
ur heilbrigðisráðherra, segir að
samningur hafi ekki enn verið end-
urnýjaður við Krabbameinsfélag
íslands, eins og fram kom í Morg-
unblaðinu á þriðjudag, vegna þess
að verið sé að gera breytingar á
samningnum og samningaviðræð-
um sé ekki lokið. Forsvarsmenn
heilbrigðisráðuneytisins hefðu
hins vegar talið að Krabbameins-
félaginu væri ljóst hver staða
málsins væri.
„Ákveðið var að færa samskipti
Krabbameinsfélagsins og ríkisins í
form þjónustusamnings og hefur
það tekið tíma, en áður voru fleiri
en einn samningur sem Krabba-
meinsfélagið hafði gert við ríkið
um þessa starfsemi,“ segir Þórir.
Samningafundur
á næstunni
Þórir segir að viðræður hafi
staðið yfir frá því talsvert fyrir
áramót, en það sem einnig hafi taf-
ið samningagerðina hafi verið ósk
Krabbameinsfélagsins um aukin
framlög fyrir þann tíma sem liðinn
er fyrr á þessu ári. Hann segir að
haldinn verði fundur á næstu dög-
um til þess að halda áfram samn-
ingagerð. Samningaviðræðum
væri ekki lokið og því væri ekki
hægt að segja til um hvenær
samningurinn yrði endanlega frá-
genginn.
„Sú stefna liggur hins vegar ljós
fyrir af hálfu heilbrigðisráðuneyt-
isins að ekki verður dregið úr
starfsemi Leitarstöðvarinnar og
leitarstöðum ekki fækkað. En auð-
vitað geta menn haft mismunandi
skoðun en héraðsdómur en hvert
einstakt mál væri sérstakt og ekki
væri svo Ijóst í þessu tilviki hvert
fordæmisgildi málsins væri.
Hefur þýðingu
fyrir ýmsar stéttir
Jakob Möller, formaður Lög-
mannafélags íslands, segir að
dómur í máli sem þessu gæti haft
þýðingu fyrir þær stéttir sérfræð-
inga sem selja út vinnu sína eða
starfa sem ráðgjafar, svo sem lög-
menn, endurskoðendur, arkitekta
og verkfræðinga. „Ég hef ekki séð
dóminn nema í frásögnum blaða
og mér er ekki ljóst hvar mörkin
lágu milli fyrirtækisins og endur-
skoðandans. Þar skipta ýmis at-
riði máli eins og til dæmis hvað
endurskoðandinn vissi um að af-
stemmingar gjaldkerans voru
seint á ferð og hvaða ráð hafði
hann gefið en almennt talað hefur
endanlegur dómur í svona máli
þýðingu fyrir þessar stéttir. Þetta
er enn eitt dómsmálið í safnið þar
sem fjallað er um kröfur sem
gerðar eru til þessara stétta og í
hverju einstöku tilviki er metið
hvort einstaklingur sem í hlut á
uppfyllti þær kröfur," sagði Jakob
Möller.
skoðanir á því hvað sé eðlilegt end-
urgjald og samningaviðræðumar
snúast meðal annars um það,“ seg-
ir Þórii’.
Háskóli Islands
Símsvarinn
venjulega
á íslensku
og ensku
SÍMSVARI Háskóla íslands,
sem fer í gang eftir lokun
skiptiborðs, flytur að öllu
jöfnu símaskilaboð á íslensku
og síðan á ensku. Vegna bil-
unar í símsvaranum í síðustu
viku gerðist það að skilaboðin
voru einungis flutt á ensku.
„Símsvarinn fyllist af kveðj-
um á ákveðnum tíma og það
þarf að hreinsa reglulega út af
honum. Það hafði hins vegar
ekki verið gert í of langan
tíma og þess vegna kom sím-
svarakveðjan einungis á
ensku. Það er búið að laga
þetta og þetta mun ekki koma
íýrir aftur,“ segir Hanna
Sveinsdóttir, símavörður á
skiptiborði Háskóla íslands,
vegna athugasemda Péturs
Péturssonar útvarpsþular
sem birtist í Morgunblaðinu
sl. laugardag.
Aðstoðarmaður heilbrigðisráð-
herra um fjárveitingar til K.I.
Samningavið-
ræðum ekki lokið