Morgunblaðið - 15.07.1999, Síða 39

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 15. JÚLÍ 1999 39
SkriðuféD
Jökul-)
krókur
ínnstu- Skálpanes
Jarlhetta
Bláfcli
Sandá
Gullfofi
□ Stækkað '
- svæði
Tungufell
ar Halldórssonar
Morgunblaðið/Karen Tracy
rýstir á göngubrúna og myndast
rið það, kl. 23:20.
Morgunblaðið/Leah Tracy
ina og kassinn vinstra megin var við
í sundur.
Framboð Hillary Clinton til öldungadeildar Bandaríkjaþings vekur mikið umtal
Skyggir jafnvel á aðdraganda
væntanlegra forsetakosninga
EF eitthvað er að marka
þann gífurlega áhuga sem
bandarískir fjölmiðlar hafa
sýnt Hillary Clinton, eigin-
konu Bills Clintons Bandaríkjafor-
seta, á fyrstu dögum baráttu hennar
vegna kosninga til öldungadeildar
Bandaríkjaþings, sem ekki fara fram
fyrr en eftir sextán mánuði, mun
framboð hennar í New York-ríki
skyggja á umfjöUun um aðdraganda
væntanlegra forsetakosninga í
Bandaríkjunum. Áhugi fjölmiðlanna
er því athyglisverðari þegar haft er í
huga að Hillary hefur ekki einu sinni
lýst þvi yfír ennþá að hún rauni bjóða
sig fram. Eftir að forsetafrúin setti á
fót nefnd í síðustu viku, sem ætlað er
að kanna jarðveginn og safna pen-
ingum til að standa straum af kostn-
aði af hugsanlegu framboði, er hins
vegar öllum ljóst hvert stefnir.
Það eykur enn á áhuga manna á
þessari kosningabaráttu að Clinton
mun að öllum líkindum ekki eiga í
höggi við neinn aukvisa, allt bendir
til að frambjóðandi repúblikana verði
hinn harðskeytti borgarstjóri í New
York, Rudolf Giuliani. Giuliani er af-
ar vinsæll í heimaborg sinni, sem og í
New York-ríki öllu, og flestir eru
sammála um að kosningabaráttan
verði spennandi og viðburðarík. Sýna
nýjustu skoðanakannanir að Clinton
hefur örlítið forskot á Giuliani,
myndi fá 46% atkvæða á móti 44%
Giulianis.
Það skaðar ekki að kosningabar-
áttan yrði fyrir margra hluta sakir
söguleg. Engin fordæmi eru t.d. fyrir
því að eiginkona Bandaríkjaforseta
bjóði sig fram til þings í sama mund
og bóndi hennar er að yfírgefa Hvíta
húsið. Margir telja aukinheldur að
Hillary Clinton sé að leggja grunn-
inn að eigin forsetaframboði að
nokkrum árum liðnum en ekki aðeins
hefur kona aldrei setið á forsetastóli
í Bandaríkjunum heldur gefur auga-
leið að engin fordæmi eru fyrir því að
eiginkona fyrrverandi forseta feti í
fótspor bóndans.
Hyggst eyða sumrinu í að
„hlusta“ á New York-búa
Clinton hefur aldrei búið í New
York-ríki og ljóst er að það mun
verða hennar helsti dragbítur - að
minnsta kosti í upphafi - að sann-
færa kjósendur í ríkinu um að ekki
skipti máli hvaðan hún komi, heldur
hvað hún hafi fram að færa. Giuliani
hefur hins vegar þegar sakað Clinton
um að ætla að nota sér frægð sína til
að verða sér úti um feitt embætti í
ríki sem hún þekki ekkert og hefur
aldrei búið í.
Með því að byrja kosningaherferð
sína snemma vonast Clinton til að
geta afgreitt strax í upphafi þá inn-
byggðu andúð sem New York-búar
hafa á þeirri tilhugsun að utanað-
komandi stjórnmálamaður þykist
einfaldlega getað dúkkað upp í New
York eins og á hvítum hesti og þóst
vita hvað íbúum ríkisins er fyrir
bestu. Enn er langt í kosningarnar
og Clinton vonast til að eftir ár verði
allir hættir að gera mál úr því að hún
er ekki New York-búi.
Augljóst er að í upphafi baráttunn-
ar hyggst forsetafrúin gera sér far
um að sýna auðmýkt. Hún hefur til-
kynnt að hún ætli að eyða sumrinu í
að „hlusta á New York-búa“, eiga við
þá samræður um landsins gagn og
nytjar og komast að því hvaða mál-
efni það eru sem þeir þera helst fyrir
brjósti. Þessi „hlustunarherferð"
hennar hófst í síðustu viku og strax á
sínum fyrsta fréttamannafundi í
tengslum við hana gerði Clinton að
umtalsefni spurninguna sem senni-
lega mun leika á hvers manns vörum
framan af: hvers vegna ætlar hún í
framboð og hvers vegna í New York?
„Spurningin er eðlileg og ég skil
alveg að fólk skuli bera hana upp,“
viðurkenndi Clinton. „Eg veit vel að
mín bíður mikil vinna, að fara út í
Fari svo fram sem horfir munu þau Hillary
Clinton, forsetafrú Bandaríkjanna, og Rud-
olf Giuliani, borgarstjóri í New York,
etja kappi um sæti í öldungadeild Banda-
ríkjaþings í kosningum sem fara fram á
næsta ári. Davíð Logi Sigurðsson segir í
grein sinni að gert sé ráð fyrir harðri og
hnífjafnri baráttu tveggja hörkutóla.
Reuters
Viðburðarík kosninga-
barátta í uppsiglingu
YFIRVOFANDI barátta forseta-
frúarinnar Hillary Clinton og Ru-
dolfs Giulianis, borgarstjóra í
New York, um sæti í öldunga-
deild Bandaríkjaþings fyrir New
York-ríki er mjög til umfjöllunar
í bandarískum fjölmiðlum þessa
dagana. Á forsíðu nýjasta tölu-
blaðs tímaritsins The New Yor-
ker gat að líta Clinton með vega-
kort í höndunum svo hún geti
ratað um ríkið sem hún hyggst
fara í framboð fyrir, en þar var
verið að vísa í þá staðreynd að
Clinton hefur aldrei verið búsett í
New York. í bakgrunni var síðan
Giuliani skuggalegur á að líta,
reiðubúinn til að veita „túristan-
um“ ráðningu en þar var verið að
vísa í að borgarstjórinn lét sig
hafa það að aflýsa mikilli veislu
sem halda átti á vegum borgar-
innar í tilefni útgáfu nýs tímarits,
TaIk, fyrir þá sök að á forsíðu
fyrsta tölublaðsins átti að birta
mynd af Hillary Clinton. Fjölmiðl-
ar í New York eru sagðir miklum
mun aðgangsharðari en Clinton á
að venjast í Washington og Clint-
on er nú sögð geta átt von á því
að dagblöðin í New York fari að
róta rækilega til í hennar málum
svo þeir geti látið hana fá það
óþvegið. Til dæmis hefur The
New York Post, sem er í eigu fjöl-
miðlarisans Ruperts Murdochs,
þegar hafið eins konar herferð
gegn Clinton og hafa margar
greinar birst í blaðinu undan-
farna daga, sem vart verða túlk-
aðar öðruvísi en fjandsamlegar í
hennar garð. Clinton getur þó
huggað sig við að blöðin í New
York eru ekki heldur á þeim bux-
unum að taka á Giuliani með
silkihönskum.
kjördæmið og hlusta og læra af fólk-
inu í New York og leiða því fyrir
sjónir að það skipti ekki höfuðmáli
hvaðan ég kem, heldur fyrir hvað ég
stend ... Vonandi tekst mér að koma
þeim skilaboðum á framfæri að ég
yrði öflugur og góður fulltrúi fyrir
New York-ríki,“ sagði Clinton.
Þótt ekki sé það algert einsdæmi
að íbúar New York velji sér aðkomu-
mann sem fulltrúa á Bandaríkjaþingi
- Robert F. Kennedy er sennilega
frægasta dæmið um það, en hann var
kjörinn í öldungadeildina fyrir New
York árið 1964 - staðhæfir Clinton
að hún hafi orðið afar undrandi þeg-
ar sú hugmynd var fyrst viðruð við
hana að hún færi fram í New York-
ríki. „Þetta hljómaði sem afar skrýt-
in hugdetta,“ sagði Clinton en bætti
því við að þegar æ fleiri íbúar ríkis-
ins tóku að hvetja hana til að láta
slag standa hefði henni litist betur og
betur á hugmyndina. ,Á- endanum er
það síðan New York-búa að ákveða
hvort hugmyndin sé góð eða ekki.“
Búin að ákveða hvaða mál
hún setji á oddinn?
Clinton sagði á fréttamannafundi
sem haldinn var á búgarði öldunga-
deildarþingmannsins Daniels Pat-
ricks Moynihans, en Clinton vonast
til að erfa þingsæti hans er hann sest
í helgan stein á næsta ári, að New
York hefði orðið fyrir valinu sem
kjördæmi einkanlega vegna þess að
það hefði sýnt sig að íbúar New York
hefðu mikinn áhuga á einmitt þeim
málefnum sem hún hefði sjálf látið
sig miklu skipta öll sín fullorðinsár;
menntamál, heilbrigðismál og at-
vinnusköpun.
Hafa sumir fréttaskýrendur gagn-
rýnt að ef það liggur fyrir að þetta
séu þau mál sem Clinton hyggst
setja á oddinn í kosningabaráttu
sinni þá sé tvískinnungur að halda
því fram að hún hyggist „hlusta" á
íbúa New York, og heyra hvaða mál
standa þeim næst. Augljóst sé að
hún er þegar búin að ákveða hvað
skipti máli fyrir þá.
Segja þeir að þetta valdi því að
„hlustunarherferð" hennar virðist oft
á tíðum harla sviðsett, augljóst sé að
Clinton ætli einfaldlega að reyna að
„markaðssetja" sig upp á nýtt,
þannig að kjósendur í New York geti
hugsað sér að greiða henni atkvæði.
Og væntanlegur andstæðingur henn-
ar í kosningunum, Rudolf Giuliani,
hefur bent á að það sé eitthvað
skrýtið við að frambjóðandi þurfi að
fara í ferðalag um kjördæmi, sem
hann vilji verða fulltrúi fyrir á þingi,
til að komast að því hvaða málefni
skipta íbúana þar máli.
Guiliani, sem sagður er líklegur til
að lýsa yfir framboði sínu innan tíð-
ar, hefur annars ekki mikið viljað tjá
sig um hugsanlegt framboð Clintons.
„Það er harla lítið sem ég get sagt
um manneskju sem leggst í ferðalög
til að hlusta á fólk og segir að hún
muni einhvern tíma í framtíðinni
segja okkur hinum hver stefna
hennar er. Þegar hún er búin að út-
skýra hver stefnan er og ef ég er
sjálfur í framboði gegn henni, þá
fyrst mun ég tjá mig um málið,“
sagði Guiliani. „Það velkist enginn
íbúi í New York, hvort sem við erum
að tala um borgina eða ríkið, í vafa
um hver stefnumál mín eru,“ bætti
Guiliani við.
Ekki „hlustunarherferð“
heldur atvinnuleit
Á hinn bóginn segja frétta-
skýrendur að fundir Clinton með
íbúum í New York hafi þegar leitt í
ljós að hún er verðugur andstæðing-
ur borgarstjórans vinsæla frá New
York, ákveði hann að fara í framboð
fyrir repúblikana. Clinton er vel að
sér í flestum málum eftir sjö ára
veru í Hvíta húsinu við hlið eigin-
manns síns og hún er frambærilegur
frambjóðandi þótt hún búi kannski
ekki yfir hæfileikum eiginmanns síns
á stjórnmálasviðinu. En flestir eru
nú hvort eð er sammála um að það
geri fáir.
Þegar allt kemur til alls er Clinton
auðvitað bara í atvinnuleit. Hún er
stjórnmálamaður og hana langar á
þing. „Auðvitað kom hún ekki hingað
til að hlusta,“ viðurkennir Leon Kal-
mus, sem búsettur er í New York og
hlýddi á Clinton tala í síðustu viku.
„Hún kom hingað til að tala. Hún er
hingað komin vegna þess að þetta er
kosningabarátta. Ég á ekki í neinum
vandræðum með að sætta mig við þá'
staðreynd.“