Morgunblaðið - 15.07.1999, Blaðsíða 48

"^8 FIMMTUDAGUR 15. JÚLÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
~/ ■*— SSRPA
xfS* Þátt' tafcto tii

°9 9óda skero^0
Nánari upplýsingar: Verkefnisstjóri sími 5632318,
www.reykjavik.is,www.reykjavik2000.is,
www.reykjavik.is,www.ys.is
hússins vinsamlega á að nú skuli
„snúið við blaðinu og hið menning-
arlega hlutverk rækt á ný“.
Þekkt leið til að upphefja mikil-
vægi eigin menningar er að gera lít-
ið úr öðrum listgreinum. Flestir
þeirra sem fylgst hafa með þessu
máli vita nú þegar að Oddur Bjöms-
son, formaður íbúasamtakanna há-
væru í Grjótaþorpi, er meðlimur í
Sinfóníuhljómsveit Islands, enda
tekur hann sér fullt vald til að skil-
greina menningu. Slík starfsemi er,
að hans mati, ekki stunduð í Kaffi-
leikhúsinu „ef undan eru skildar
þær örfáu stúlkur sem virðast
reyna að verða sér úti um vasapen-
inga með því að halda dansleiki
fram á rauða nótt“. Listamenn sem
koma fram á öðrum stöðum en þeim
sem Oddur telur þess verða að
kenna við menningu eru ekki at-
vinnumenn í sínu fagi, heldur
krakkar að plata pening út úr heið-
arlegu fólki með lágkúrulegu at-
hæfi. Það er athyglisvert að Oddur
hefur ekki tekið eftir neinni starf-
semi í húsinu fyrir utan hávaðasama
tónleika, sem þó heyra til undan-
tekninga á dagskránni, því önnur
leið til að ýkja eigið mikilvægi er að
taka ekki eftir öðrum. Og auðvitað
eru vísindalegar mælingar, sem
stangast á við upphrópanir íbúa
Grjótaþorpsins, marklaust þvaður.
Leikhús og vændi
Þegar nútímaleikhús var að slíta
bamsskónum á tímum endurreisnar-
innar í Englandi var konum meinað
að taka þátt í leiksýningum og þeim
sem gerðust sekar um að leika á
sviði var umsvifalaust skipað á stall
með vændiskonum. Þetta er eitt
skýrasta dæmi sögunnar um menn-
ingarlega forræðishyggju þar sem
ákveðnum samfélagshópi er meinað-
ur aðgangur að opinberum menning-
arstofnunum. Og enn á ný, í þetta
sinn rétt undir lok 20. aldar, er leik-
hússtarfsemi kvenna líkt við vændi.
Það er því rétt að benda íbúum
Grjótaþorpsins í Reykjavík á að viss
munur er á starfsemi kvenna í Kaffi-
leikhúsinu og þeirrar sem stunduð
er í „hverfum rauðra ljósa“, jafiivel
þótt starfsemi hússins samræmist
ekki alveg hugmyndum þeirra um
sanna menningu.
Höfundur er bókmenntefræðingvr

Kr. 5
©/
/O
AFSLÁTTUR
7, S. 553 5522
Veli
inöt
UMRÆÐAN
Flugsæti
35.300,-
Beint fiug til
Flug og hótel
Flug og bíll
54.900, -
Flug og bfll f 2 vikur ^
Undur Ítalíu
109.900, -
Hópferð um Ítalíu
Fararstjóri: Guðbjörn Guðbjörnsson óperusöngvari.
Uppiifið menningu og undur Ítalíu undir leiðsögn
Guðbjörns. Vönduð dagskrá og skoðunarferðir.
Verð kr. 1 09.900 á mann f 2ja manna herbergi. Innifalið I verði:
Flug, flugvallarskattur, fslenskur fararstjóri, ferðir til og frá hóteli,
þriggja stjörnu hótel með morgunverði, skoðunarferðir, akstur
á ftallu samkæmt leiðarlýsingu o.m.fl. Leitið upplýsinga.
Sólarströnd við
Gulf of Gaeta.
(búðir og hótel á
ströndinni f Baja
Domizia
Er kvennamenning klám?
Allft í beinni á Bylgjjunni!
íbúar Múla, Háaleitis, Hvassaleitis, Smá-
íbúdahverfis, Bústaðahverfis, Fossvogs
og Blesugrófar gleðjast saman á hverfis-
hátíð við Breiðagerðisskóla, sunnudaginn
18. júlí, eftir hádegi. Allir velkomnir!
Hafir þú áhuga á að taka þátt með því að
skemmta, selja, sýna eða með hverju því
sem til hugar kemur hafðu þá samband við
verkefnisstjóra í síma 563 2318.
Fegurðin kemur innan fró
Laugavegi 4, sími 551 4473
UNDANFARNA viku hefur
staðið mikið moldviðri í fjölmiðlum
vegna „ástandsins í miðbænum".
Ibúar Grjótaþorpsins hafa hellt úr
yfirfullum skálum reiði sinnar yfír
meinta ódæðismenn með tilheyr-
andi óhróðri og hagræðingu stað-
reynda. Meðal þeirra sem sakaðir
voru um „menningarsnauða og sið-
lausa lágkúru" var Kaffileikhúsið í
Hlaðvarpanum. I ásökunum
yKJAVÍK
I SPARIFÖTIN
Viltu skemmta
þér og öðrum?
Grjótaþorpsbúa er
leikhúsið ítrekað sett á
sama pall og „erótíski
dansstaðurinn" Clint-
on. Starfsemi Kaffi-
leikhússin's var um leið
líkt við starfsemi út-
lendra vændishúsa og
stefnu borgarinnar lýst
sem tilraunum við að
„skapa hverfi rauðra
ljósa í miðborginni“.
Eg efa ekki að
gremja Grjótaþorpara
eigi sér skýringar. Róg-
ur, illmælgi og árásir í
garð litla leikhússins í
Kvosinni eru engu að
síður ómaklegar og ekki
fæst annað séð en að
málsvarar íbúa hverfisins geri sig
seka um það sem þeir gagnrýna í
máli sínu, þ.e. siðlausa lágkúru af
verstu gerð.
Rýrnun fasteigna-
verðs í Grjótaþorpi?
Eitt af áhyggjuefnum íbúa
Grjótaþorpsins er að eignir þeirra
rými í verði við svallið í Kvosinni.
Grjótaþorp
Og enn á ný, í þetta
sinn rétt undir lok 20.
aldar, segir Guðmund-
ur Asgeirsson, er leik-
hússtarfsemi kvenna
líkt við vændi.
Um nokkurt skeið hefur það verið
opinber stefna borgaryfirvalda að
efla mannlíf í miðbænum í þeim til-
gangi að styrkja borgina sem heild.
Fasteignaverð hefur þróast í sam-
ræmi við þessar breytingar og hef-
ur verð íbúða sem eru miðsvæðis í
borginni hækkað mest. Hækkun
fasteignaverðs í Reykjavík undan-
farin ár á sér margar og flóknar
skýringar, meðal annars í fjölskrúð-
ugu og kraftmiklu mannlífi í mið-
bænum. Þetta er tvímælalaust eitt
af jákvæðari verkum borgaryfir-
valda sem hefur skilað Reykvíking-
um bættri og dýrmætari borg og
því er hrein firra að
tala um rýrnun á verð-
gildi fasteigna í
Grjótaþorpi.
Það er erfitt að
svara svo óljósum
dylgjum sem málflutn-
ingi þessum, en á
stöku stað verður
gagnrýnin málefnaleg
og slíku má svara með
rökum. I skrifum sín-
um saka nágrannar
Kaffileikhússins for-
svarsmenn þess um
ómenningarlegt efnis-
val og telja þá hafa
svildð „upphafleg mark-
mið um menningarsetur
kvenna í miðborginni".
Það er hárrétt að Kaffileikhúsið
hefur frá upphafi verið skilgreint
sem menningarsetur og var því ætl-
að að sporna við menningarlegri
forræðishyggju með jafnrétti að
markmiði.
Menning er snúið hugtak sem
hefur verið misbeitt á markvissan
hátt frá ómunatíð. Hefðir skipa þar
stóran sess og eru þær notaðar til
að réttlæta menningarskilgreining-
ar þeirra sem telja sig útvalda til að
velja og hafna. Ein af grundvallar-
hugmyndum femínismans er sú
staðreynd að karlveldið sækir mátt
sinn í menningarlega forræðis-
hyggju. Sú menning sem valdhafar
hafa velþóknun á er skilgreind sem
opinber menning samfélagsins og
öðrum er ekki ætlað þar pláss.
Flokkun menningar í hámenn-
ingu og lágmenningu er í besta falli
varasöm og í versta falli hreinn fas-
ismi. Menningarstofnanir hafa
þeirri skyldu að gegna að taka þátt í
framsetningu menningar eins og
hún er, en ekki eins og fámennur
hópur fólks, sem aðhyllist upphafn-
ar hugmyndir um eigin áhugamál,
finnst hún eiga að vera. Þegar
Grjótaþorpsbúar skilgreina vinsæla
tónlist sem „lágkúru" gera þeir sig
seka um menningarlega forræðis-
hyggju sem samræmist illa ríkjandi
hugmyndum um jafnræði ólíkra
samfélagshópa og setja sig í beina
andstöðu við þá grundvallarhugsjón
sem liggur að baki hugmyndafræði
Kaffileikhússins. Og að hætti
sannra menningarskilgreinenda
benda þeir forsvarsmönnum leik-
Guðmundur
Ásgeirsson
HELLUSTEYPA JVJ
Vagnhöfða 17
112 Reykjavfk
Sfmi: 587 2222
Fax: 587 2223
Gerið verðsamanburð
Tðlvupöstur: sala@hellustBvpa.is

Ferðamiðstöð Austurlands • Ferðaskrifstofa
Stangarhyl 3a • 110 Reykjavík
Símar: 587 1919 og 567 8545 • Fax: 587 0036
i Nouvutts 1 samvinnu
l vió eina
s t æ r s t u
ferðaskrifstofu Ítalíu