Morgunblaðið - 14.08.1999, Blaðsíða 1

181. TBL. 87. ÁRG.
LAUGARDAGUR 14. ÁGÚST 1999 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Pútín lofar að brjóta uppreisn í Dagestan á bak aftur
Hersveitir Rússa
hefja stórsókn
Moskvu. Reuters.
Reuters
RÚSTIR húsakynna rannsúknarlögreglunnar í Manila eftir sprenging-
una á fimmtudaginn. Hún kostaði sjö manns lífið.
Sjö létust í Manila
Manila, Reuters.
HÖFUÐSTÖÐVAR rannsóknarlög-
reglunnar í Manila á Filippseyjum
gjöreyðilögðust í öflugri sprengingu
á fimmtudaginn. I sprengingunni
létust að minnsta kosti sjö manns og
þrettán særðust alvarlega. Orsakir
slyssins eru enn ókunnar.
Rannsóknarlögregluna hýstu ein-
faldar braggabyggingar en til marks
um afl sprengingarinnar brotnuðu
rúður og múrverk skemmdist í nær-
liggjandi háhýsum þar sem stjóm
löggæslu landsins og bandaríska al-
ríkislögreglan, FBI, starfa. Tvær
minni sprengingar fylgdu í kjölfarið
og grönduðu skrifstofum þar sem
glæpamenn eru yfirheyrðir og eitur-
lyf, vopn og skotfæri geymd.
Efren Fernandez, starfsmaður
lögreglunnar, sagði enn óljóst hvað
valdið hefði sprengingunni og hvaða
sprengiefni hefðu verið notuð. Upp-
tök hennar voru á skrifstofu sér-
deildar rannsóknarlögreglunnar sem
að undanfömu hefur stjórnað her-
ferð gegn eiturlyfja- og vopnasölu.
Aðkoma á slysstað var að sögn lög-
reglu hræðileg. Bmnnir líkamshlut-
ar lágu út um allt en sökum þess
hversu illa líkin vom útleikin hefur
enn ekki tekist að bera kennsl á þau.
Auk tveggja fanga og rannsóknar-
lögreglumanna var í byggingunni
einn lögfræðingur.
VLADÍMÍR Pútín, settur forsætis-
ráðherra Rússlands, tilkynnti í gær
að rússneski herinn hefði hafið stór-
sókn til að hrekja íslamska uppreisn-
armenn úr Kákasushéraðinu Dag-
estan og sagði að herjað yrði á þá
hvar sem þeir væm.
Uppreisnarmennirnir era undir
stjórn Shamils Basajevs, eins af
helstu skæmliðaleiðtogum Tsjetsjn-
íu, og lýstu yfir sjálfstæði Dagestans
eftir að hafa náð nokkmm bæjum og
þorpum í héraðinu á sitt vald fyrir
viku. Pútín sagði að ef þörf krefði
yrði ráðist á uppreisnarmennina þótt
þeir færa inn í Tsjetsjníu sem hefur
lýst yfir sjálfstæði frá Rússlandi.
„Tsjetsjnía er rússneskt landsvæði
og gerðar verða árásir á þá hvar sem
þeir em.“
Átökin í Dagestan em hin mestu í
Rússlandi frá stríðinu í Tsjetsjníu á
ámnum 1994-96 sem lauk með auð-
mýkjandi ósigri Rússa. Pútín og
Borís Jeltsín Rússlandsforseti hafa
báðir lofað að kveða uppreisnina nið-
ur innan hálfs mánaðar.
Rússneskar hersveitir virðast
þegar hafa farið inn á tsjetsjenskt
landsvæði. Fréttastofan Interfax
hafði eftir yfirmanni landamæra-
varða á svæðinu að fimm brynvagn-
ar og hermenn hefðu farið yfir mörk
héraðanna en snúið við klukkustund
síðar.
Um 200 uppreisnarmenn
sagðir hafa fallið
Fulltrúi innanríkisráðuneytisins í
Makhachkala, höfuðstað Dagestans,
sagði að rússneskir hermenn og
vopnaðir hópar sjálfboðaliða úr hér-
aðinu væm að reyna að flæma upp-
reisnarmennina úr þorpunum og
hrekja þá í átt að Tsjetsjníu. Aðeins
sjö af 31 þorpi á helsta átakasvæðinu
væm enn á valdi uppreisnarmann-
anna.
Að sögn rússneska innanríkis-
ráðuneytisins hafa um 200 uppreisn-
armenn verið felldir frá því átökin
hófust. Tsjetsjenar segja hins vegar
að aðeins fjórir skæraliðar hafi fallið
og 15 særst.
Talsmaður innanríkisráðuneytis-
ins í Dagestan sagði að bróðir Basa-
jevs væri á meðal þeirra sem særð-
ust. Ekki var hægt að sannreyna
þessar yfirlýsingar og vitað er að
Rússar og Tsjetsjenar gáfu oft rang-
ar upplýsingar um mannfall óvinar-
ins í Tsjetsjníustríðinu.
Embættismenn í Moskvu hafa
sagt að tíu rússneskir hermenn hafi
fallið og 27 særst. Á meðal hinna
særðu em þrír hershöfðingjar innan-
ríkisráðuneytisins.
Flóttamannastofnun Sameinuðu
þjóðanna sagði að 6.000 manns hefðu
flúið af átakasvæðunum, þeirra á
meðal Dagestanar og fólk af rúss-
neskum ættum.

SIÐUSTU 140 metrar Eyrarsundsbrúarinnar vom settir á sinn stað í gær. Þessi síðasti hluti vóg um 6.400 tonn.
E yr ar sundsbrúin
formlega vígð
Fullyrt að Kína sé reiðubúið til valdbeitingar í Taívan
Hótanir Kínverja liður í
taugastríði stórveldanna
Peking, Washington. AFP, Reuters.
FJÖLMIÐLAR í Kína og Banda-
ríkjunum fullyrtu í gær að kínversk
stjórnvöld hugleiddu nú alvarlega að
sýna Taívönum í tvo heimana vegna
yfirlýsinga Lees Tengs-huis, forseta
Taívans, fyrir skömmu um að sam-
skipti landanna skyldu fara fram á
jafningjagmndvelli. Dagblaðið Wen
Wei Po í Hong Kong, sem starfar
undir verndarvæng stjómvalda í
Peking, sagði að til hernaðarátaka
milli Kínverja og Taívana gæti kom-
ið á hverri stundu og að „staðan væri
mun alvarlegri en umheimurinn
gerði sér grein fyrir“.
Haft var eftir Yan Zhao, fræði-
manni við kínversku hernaðarfræða-
stofnunina í Peking, að forseti Taí-
vans hefði gengið of langt og að ef
Kínverjar ákvæðu að láta til skarar
skríða myndi ekki verða um neitt
hálfkák að ræða. Kínversk stjórn-
völd líta á Taívan sem hérað í Kína
og því hafa yfirlýsingar Lees valdið
mikilli spennu í samskiptum land-
anna.
Bmce Wimmer, sérfræðingur í ör-
yggismálum Kína og Hong Kong,
sagði að meiri hætta væri á átökum
nú en áður, en Yang Lixian, lektor
við kínversku félagsvísindastofnun-
ina í Kína, lagði hins vegar áherslu á
að Kína myndi ekki beita hervaldi
nema önnur úrræði þryti.
Bandaríska dagblaðið The Wash-
ington Post hafði eftir ýmsum
bandariskum sérfræðingum og
stjórnarerindrekum í gær að Kín-
verjar væm sannarlega að hugleiða
valdbeitingu í Taívan, en að hótanir
þeirra væm jafnframt liður í tauga-
stríði sem beint væri gegn Taívönum
og ekki síður bandarískum stjórn-
völdum.
David Leavy, talsmaður öryggis-
ráðs Bandaríkjaforseta, neitaði því
hins vegar í gær að borist hefðu hót-
anir eða úrslitakostir frá Kínverjum.
HÆGT verður að ganga þurr-
um fótum á milli Danmerkur
og Svíþjóðar í dag, í fyrsta sinn
frá því frostaveturinn 1941-42,
þegar lokið verður við síðasta
áfanga brúarinnar yfir Eyrar-
sund með mikilli viðhöfn og að
viðstöddu fjölmenni, að því er
Berlingske Tidende greindi frá
í gær.
Þessi tenging milli Dan-
merkur og Svíþjóðar saman-
stendur af 3,5 km löngum jarð-
göngum frá Kastrup út í til-
búna eyju, sem er Qögurra km
löng. Þar tekur við brúin, 7,8
km, á tveimur hæðum, yfir til
Málmeyjar.
Tengingunni verður fagnað
með hátíðlegri athöfn á brúnni
þar sem Friðrik, krónprins af
Danmörku, mun hitta Viktoríu,
krónprinsessu af Svíþjóð,
klukkan tólf á hádegi, eða
klukkan tiu að íslenskum tíma.
Munu bæði danskar og sænsk-
ar sjónvarpsstöðvar sýna beint
frá athöfninni.
Alls hefur um 700 gestum
verið boðið til athafnarinnar,
og munu fjölmargir frétta-
menn, hvaðanæva úr heimin-
um, einnig verða viðstaddir.
Almenn umferð um þessa leið
milli Danmerkur og Svíþjóðar
mun hefjast 1. júlí á næsta ári.