Morgunblaðið - 09.03.2000, Page 45

7
MORGUNBLAÐIÐ
_______UMRÆÐAN_____
Bændur og búseta
ALLT frá því um
miðja tuttugustu öld
hefur verið reiknað út
hve mikið ætti að koma
í hlut bænda sem fram-
leiddu sauðfjárafurðir.
Miðað var við meðal-
talstekjur bænda skv.
búreikningum og borið
saman við tekjur
ákveðinna stétta og
reynt að samræma þar
til fyrir skömmu að
breyting var gerð.
Allan þann tíma
nutu stærri framleið-
endur þess í verðlag-
ningu að hafa smærri
framleiðendur með í
meðaltalinu sé gengið út frá því að
stærri búin beri sig betur en hin. Að
undanförnu hefur markaðurinn
þrengt að sauðfjárbændum og kom-
ið hefur fram sú skoðun áhrifa-
manna að ryðja beri smærri fram-
leiðendum út til meira svigrúms
fyrir þá stærri. Ekki er hægt að
hæla þessari hugmynd miðað við
það sem á undan er gengið, þ.e.
stærri framleiðendur höfðu not af
smærri búunum vegna meðaltalsút-
reikninganna, en þegar harðnar á
dalnum á að setja fótinn í bakhlut-
ann á smábændum og ýta þeim út af
markaðnum og úr sveitunum með
uppkaupum á framleiðslurétti. Stór-
bændur hafa engan siðferðilegan
rétt til þess að taka ríflegri styrk frá
ríki en aðrir og geta ekki síður leitað
færa til tekjuöflunar utan heimilis.
Mönnum ætti að vera löngu ljóst
og vinna samkvæmt því að ekki er
hægt að halda uppi byggð í strjál-
býlum sveitum með sauðfjárbúskap
eingöngu. Skipuleggja þarf sauð-
fjárframleiðsluna þannig að sem
flestir hafi styrk af henni ef þeir
vilja, til áframhaldandi búsetu.
Ekki er hægt að hindra / draga úr
fólksflóttanum nema með fjármagni
til aðstoðar við atvinnuuppbygg-
ingu. Margt hefur verið nefnt sem
tiltækilegt til þess að auka tekjur
sveitafólks. Aðgangur að ódýrum
jarðhita er mikil lyftistöng fyrir fólk
sem er að leita að möguleikum til
tekjuöflunar.
Rétt er þó að benda á að ekki
virðist því veitt verðug athygli hvort
hagkvæmt sé að leiða heitt vatn út
um sveitir þar sem nægur varmi er
fyrir hendi þótt einstök sveitarfélög,
t.d. í Borgarfirði, hafi tekið sig til og
hrint málinu í framkvæmd. Nýjasta
tækni og útboð vinna að því að
’tilboð í mars'
á tjöruhreinsi
fyrir bfla
(jA) Jákó sf.
V**/ sími 5641819
B___________________________fl
lækka stofnkostnað og
gera reksturinn hag-
stæðari. Vegalengd
milli býla er ekki eins
mikið vandamál og áð-
ur. Nauðsynlegt er að
Byggðastofnun láti
rannsaka skilyrði til
þessara hluta sem víð-
ast og greiða þarf fyrir
að fá fjármagn á við-
ráðanlegum kjörum.
Straumurinn til höf-
uðborgarsvæðisins er
þjóðinni dýr, skapar
þenslu sem skrúfar
upp vísitöluna, óvin
allra. Eignir úti á
landsbyggðinni grotna
niður en fólk verður að sjálfsögðu að
komast í húsnæði, byggja eða
kaupa, ef það flytur. Gatnakerfi höf-
uðborgarsvæðisins hefur ekki
þróast jafn hratt og umferðarþung-
inn hefur aukist og þar með hætta á
slysum, skemmdum á bílum, lim-
lestingum fólks og dauðsföllum.
Tryggingagjöld á bílum almenn-
ings stórhækka.
Niðurstaða:
Greina þarf að fjármagn til at-
vinnuuppbyggingar í sveitum og að-
stoð við sauðfjárbúskap.
Stórbændastefna í strjálbýlum
sauðfjárræktarhéruðum er fjandsa-
mleg eðlilegi’i búsetuþróun eins og
Byggðaþróun
Stórbændur hafa engan
siðferðilegan rétt til
þess, segir Aðalbjörn
Benediktsson, að taka
ríflegri styrk frá ríki en
aðrir og geta ekki síður
leitað færa til tekju-
öflunar utan heimilis.
málin standa nú og gengur ekki
nema skamma hríð. Fólk sem býr í
sveit verður flest að hafa stuðning af
sauðfjárbúskap sem það getur ekki
ef framleiðslan er flutt til örfárra
einstaklinga, ekki síst þegar mark-
aðurinn fer síminnkandi.
Aukið samstarf þarf að vera milli
bændasamtakanna og aðgerða
Byggðastofnunar.
Kostnaður til styrktar byggða
sem gæti komið í veg fyrir byggðar-
öskun fengist fljótlega endurgreidd-
ur m.a. með auknu jafnvægi í þjóð-
félaginu.
Höfundur er fyrrv. ráðunautur.
AÐALFUTslDim 2000
Aöalfundur Skeljungs hf. verður haldinn þriöju-
daginn 14. mars 2000 í Hvammi á Grand Hótel
Reykjavík, Sigtúni 38, og hefst fundurinn kl. 15.00
Dagskrá:
1. Venjuleg aöalfundarstörf skv. 17. gr.
samþykkta félagsins.
2. Önnur mál, löglega upp borin.
Dagskrá, tillögur og reikningar félagsins liggja
frammi á aðalskrifstofu féiagsins, hluthöfum til
sýnis, viku fyrir aðalfund.
Aögöngumiöar og fundargögn eru afhent á
aðaiskrifstofu félagsins, aö Suðuriandsbraut 4,
5. hæð, frá og meö hádegi 6. mars til hádegis á
fundardag, en eftir það á fundarstað.
Að loknum aðalfundarstörfum verður móttaka
fyrir hluthafa í Setrinu á sama stað.
Aðalbjöm
Benediktsson
FIMMTUDAGUR 9. MARS 2000 45
Tölvuþjálfun
Windows • Word
Internet • Excel
Það er aldrei of seint að byrja!
60 stunda námskeið þar sem þátttakendur
kynnast grundvailarþáttum tölvuvinnslu
og fá hagnýta þjálfun.
Vönduð kennslubók innifalin í verði.
Innritun stendur yfir.
Fjárfestu í framtíðinni!
Tölvuskóli íslands
BÍLDSHÖFÐI 18, SÍMI 5671466
4
í réttu Ijósi frá morgni til kvölds
Estée Lauder kynnir
Revelation
Light Responsive Compact Makeup SPF 15
L
Nú getur húö þín verið frábærlega frískleg og lýtalaus ásýndum
í hvaða Ijósi sem er - hvort heldur dagsbirtu eða rafljósum.
Leyndardómurinn felst í þessum nýja andlitsfarða sem í eru sérstök
litarefni er laga sig að birtunni og stýra þekjuhæfni farðans.
Tregsmitandi efnablandan veitir húðinni nauðsynlega
vernd og þægilega áferð daglangt.
Komdu og kynntu þér dásemdir fastafarðans Revelation Light
Responsive Compact Makeup SPF 15 hjá sérfræðingum Estée Lauder
í Lyfju Lágmúla í dag, fimmtudag, og föstudag, í Lyfju Setbergi í dag,
fimmtudag, og í Lyfju Hamraborg á föstudag kl. 13-18.
Hbm=jA
Lágmúla s. 522 2300,
Setbergi, s. 555 2306
Hamraborg, s. 554 0102
IAUPABRAUTIR
Mikið úrval göngu- og hlaupabrauta ásamt mesta úrvali landsins
af allskyns þrek- og æfingatækjum. Aðeins topp-merki.
CROSSTRAINER
Öflug hlaupabraut með
stillanlegum æfingabekk
Rafdrifin hlaupabraut
Hraöi 0-16 km/klst. Hæðarstilling,
neyöarstopp, fullkomiö tölvumælaborö auk
stillanlegs æfingabekks með handlóðum,
2-4-6 pund.
Hægt aö leggja saman.
Stgr. 199.561,
kr. 210.064.
Stærðir:
L 173 x br. 83 x h. 134 cm.
ÖRNINNF*
STOFNAÐ1925
rcBi
MÐGfJEæSLUP

- ÞREKTÆKJADEILD -
Skeifan 11, sími 588-9890