Morgunblaðið - 25.08.2000, Blaðsíða 20

20 FÖSTUDAGUR 25. ÁGÚST 2000
VIÐSKIPTI
MORGUNBLAÐIÐ
I
Pegasoft hlýtur þrenn alþjóðleg verðlaun og semur við Touchpoint í Kanada
Morgunblaöiö/Jim Smart
Kudos
slær í gegn
s
I júní fór fram í Berlín sýningin KioskCom.
íslenska fyrirtækið Degasoft tók þátt í
jessari sýningu og var hugbúnaður fyrir-
tækisins valinn sá besti af sýningarhöldur-
um. Hugbúnaðurinn hlaut sömu viðurkenn-
ingu í Chicago á kioskcom-retail mánuði
síðar og nú hefur fagtímaritið Kiosk
Magazine valið Kudos hugbúnað ársins fyr-
ir kioska. Arnór Gísli Ólafsson hitti bá
Halldór Sigurjónsson og Tómas Gunnars-
son, þróunar- og tæknistjóra hjá Degasoft.
HALLDÓR Sigurjónsson og Tómas
Gunnarsson hjá Degasoft segja að
það hafa verið mikil viðurkenning að
hljóta verðlaunin í Berlín og Chicago
og ljóst að Degasoft hafi skipað sér á
bekk með fremstu fyrirtækjum í
heiminum í þessum geira. Hugbún-
aðurinn sem áður hét ASK (Auto-
matic Service Kiosk), er nú markaðs-
settur undir nafninu Kudos og er
hugbúnaður fyrir gagnvirka kioska.
Aðspurðir segja þeir Halldór og
Tómas helst kjósa að nota orðið
kiosk, þar sem ekkert íslenskt orð sé
nægjanlega lýsandi, en þau orð sem
nefnd hafí verið séu þjónustu,- upp-
lýsinga-, viðskipta- eða verslunar-
standur.
Mikil fjölgun kíoska í Evrópu
Peir segja að kioskar séu í aukn-
um mæli að ryðja sér til rúms sem
hluti af stefnu fyrirtækja við að færa
sér í nyt rafræn viðskipti til þess að
geta þjónustað viðskiptavini sína
betur og á fleiri stöðum en áður með
minni tilkostnaði. Samkvæmt tölum
frá Frost & Sullivan sé gert ráð fyrir
því að á næstu fímm áram verði sett-
ir upp 300.000 kioskar í Evrópu.
Heildarkostnaður við uppsetningu
þessara standa er áætlaður um 220
milljarðar króna. Gera má ráð fyrir
að um ein milljón kioska verði settir
upp í heiminum öllum á næstu fimm
árum. En hvað eru kioskar? Að sögn
þeirra Halldórs og Tómasar er kiosk
standur eða box, oft með snertitölvu-
skjá og öflugum tölvubúnaði. Þeir
séu gjaman staðsettir á fjölfömum
stöðum, s.s. í þjónustumiðstöðvum, á
lestarstöðvum, fjölmennum vinnu-
stöðum og flugvöllum. Sem dæmi um
kioska nefna þeir hraðbanka sem
hafi verið við lýði um nokkum tíma
og flestir kannast við. Réttara sé þó
að líta á kiosk sem eins konar tæki til
þess að koma á framfæri þjónustu,
vörum eða upplýsingum til margra
neytenda þar sem þeir geta afgreitt
sig sjálfir og henti því margs konar
fyrirtækjum.
Kioskar bjóða upp á
marga möguleika
Halldór og Tómas segja að kiosk-
ar sem séu notaðir við innritun í flug
séu að verða mjög algengir erlendis:
„Slíkt kerfi býður farþegum upp á að
velja sæti í flugvélinni á einfaldan og
myndrænan hátt. Þar sem auðveld-
lega er hægt að koma fyrir mörgum
kioskum sem veita slíka þjónustu er
hægt að koma í veg fyrir biðraðir.
Þetta er gott dæmi um þjónustu þar
sem kioskar henta mjög vel. Þjón-
ustan þarf vera á staðnum þegar við-
skiptavinurinn kemur, hún þarf að
vera aðgengileg á þægilegan og ein-
faldan hátt sem gerir viðskiptavinin-
um auðveldara fyrir og sparar kostn-
að. Verslun á vefnum hefur
margfaldast á síðustu árum en fyrir-
tækjum hefur gengið misvel að
tvinna saman útibú úr steinsteypu
og útibú á vefnum," segja Halldór og
Tómas. „Mörg þeirra verkefna sem
koma á okkar borð eru til þess að
koma vefjum verslana á framfæri við
viðskiptavini í útibúum t.d. með vör-
um sem fást afgreiddar annars stað-
ar eða að koma sjálfstæðum vef-
verslunum eða setrum á framfæri í
fjölfómum útibúum annarra. Þá má
líka nefna verkefni sem miða að þvi
að gera Netið aðgengilegra fyrir al-
menning og þá sérstaklega á stöðum
þar sem íbúar hafa almennt ekki net-
aðgang. Hafa ber í huga í þessu sam-
bandi að aðgengi almennings að Net-
inu á heimili eða vinnustað er víðast
hvar mun minna en hér á Islandi."
Eiginleikar Kudos
Aðspurðir segja Halldór og Tómas
að vandamálin sem fást þarf við þeg-
ar verið er að setja upp og reka net
af kioskum séu að hluta til af öðrum
toga en við venjuleg tölvukerfi: „Það
sem Kudos gerir er að einfalda
mönnum að koma upp og reka svona
kerfi. Fyrsti hlutinn felst í því að ein-
falda gerð notendaviðmóts sem
hentar vel fyrir notendur sem þurfa
á fljótlegan og einfaldan hátt að fá
afgreiðslu á vöru eða þjónustu. Til
þess að gera þetta býður Kudos upp
á hönnunartól sem gerir mönnum
kleift að nota vefsíður sem gerðar
hafa verið fyrir Netið með litlum eða
engum breytingum á kiosknum.
Hönnunai-tólin hafa að geyma til-
búna hluti sem virka eins og LEGO-
kubbar þegar verið er að setja upp
viðmót, eða þegar verið er að hafa
samskipti við jaðartæki. Dæmi um
þetta er skjályklaborð sem gerir
mönnum kleift að slá inn upplýsing-
ar án þess að hafa lyklaborð.“
Þeir Halldór og Tómas benda
sömuleiðis á að í kioskum sé hægt að
taka við greiðslukortum, prenta út
kvittanir, samninga, aðgöngumiða
og ýmis skjöl sem tengjast rafræn-
um viðskiptum og möguleikamir í
notkun kioska séu því ákaflega
margir.
Setja þurfi upp og reka tölvur sem
séu staðsettar á mörgum stöðum þar
sem margir mismunandi aðilar hafi
aðgang að þeim. Kudos bjóði upp á
tól sem sjá um að fylgjast með því að
allir kioskarnir keyri eðlilega og láti
vita ef upp koma vandamál, t.d. ef
pappír klárast í prentara. Einnig sé
hægt að uppfæra kerfið á útstöðvun-
um án þess að fara þurfí á staðinn.
Mikilvægar upplýsingar
„Notkunargreining er mikilvægur
þáttur Kudos-hugbúnaðarins. í
hveijum einasta kioski fer fram upp-
lýsingasöfnun og greining á því
hvemig hann er notaður. Auðvelt er
að fá úr kerfinu afmarkaðar upplýs-
ingar um notkun tiltekins kiosk eða
kiosknetsins í heild og þetta em
mjög mikilvægar upplýsingar fyrir
fyrirtækin.“ Halldór og Tómas segja
að Kudos-hugbúnaðurinn hafí að
geyma þær tæknilausnir sem þarf til
að nýta nútímamiðlun upplýsinga,
s.s. veftengingu, myndbands- og
fjarfundatækni og jafnvel sýndar-
veruleika. Kioskanet sem byggi á
Kudos-hugbúnaði geti tengst ýms-
um jaðarbúnaði, s.s. prentumm og
kortalesumm og margfaldað þannig
möguleika til rafrænna viðskipta.
Með Kudos opnist til dæmis mögu-
leiki á því að afhenda vömna beint til
viðskiptavinar, kioskar sem noti
Kudos-hugbúnaðinn geti til að
mynda prentað bíómiða, lesið strika-
merki, afhent lykil að hótelherbergi
eða bílaleigubíl og jafnvel tengst
sjálfsölum sem selja ýmsar vömr.
Með prentara og kortalesara er síð-
an hægt að taka við greiðslu, gefa út
kvittanir eða prenta ábyrgðarskír-
teini og fleira þess háttar.
Kudoshugsaður
fyrir netkioska
„Það má segja að við höfum farið
að einbeita okkur að því að þróa hug-
búnað fyrir kioska árið 1997,“ segja
Halldór og Tómas, „enda þótt fyrir-
tækið hafi verið stofnað undir nafn-
inu Fjarhönnun árið 1991 og eigi sér
því nokkra sögu. Við gerðum okkar
grein fyrir að þessi miðill myndi vaxa
mjög samfara netvæðingunni. Fram
að þessum tíma vom flestir að hugsa
hugbúnaðinn út frá einum kiosk en
við tókum annan pól í hæðina og ein-
beittum okkar að þróun hugbúnaðar
sem gæti þjónustað net kioska,
hundmði eða jafnvel þúsund í einu.
Fyrsta útgáfan af hugbúnaðinum í
núverandi mynd kom út árið 1998 og
þá strax tók Ford Credit í Banda-
ríkjunum hann í notkun og í fram-
haldi af því unnum við verkefni fyrir
Ford Motor Company vegna bíla-
sýningar í Detroit. I upphafi árs 1999
byrjuðum við að þróa snertibanka í
samvinnu við Tölvumiðstöð spari-
sjóðanna og í framhaldi af því var
samið við Búnaðarbanka Islands um
þróun tæknilausna með hugbúnaði
okkar. Þá má nefna að Hitachi í Jap-
an keypti fjölmörg notendaleyfi
haustið 1999 og hefur síðan unnið að
markaðssetningu hugbúnaðarins í
Japan og það er skemmtilegt að geta
nefnt að Kudos hefur verið þýddur
og aðlagaður að japönsku ritmáli."
Markaðsmál
tekin föstum tökum
Halldór og Tómas segja að ekki
hafi verið farið að vinna markvisst að
Kiosk
Magazine
um Kudos
KIOSK Magazine hefur þá ánægju
að tilkynna að Degasoft hefur
hlotið verðlaun tímaritsins fyrir
besta hugbúnað fyrir skjástanda
(kioska). Hugbúnaður Degasoft,
Kudos 5.0, hefur að okkar mati
gefið skjástandahugbúnaði al-
gerlega nýja og óþekkta vídd.
Kudos 5.0 er stjórnunarhugbúnað-
ur íyrir skjástanda sem gerir fyr-
irtælgum kleift hafa heildarstjórn
á skjástöndum sínum. Eftir að
hafa prófað Kudos 5.0 frá Dega-
soft komumst við að þeirri niður-
stöðu að Kudos er langbesti hug-
búnaðurinn til þess að hanna, þróa
og stjórna netum skjástanda og
hugbúnaðurinn fór raunar fram
úr væntingum okkar.
markaðsmálum fyrr en um mitt árið
1999 með tilkomu nýs forstjóra.
Bæði reksturinn og markaðsmálin
voni tekin fastari tökum jafnframt
því sem ríkari áhersla var lögð á þró-
un hugbúnaðarins og dregið úr hug-
búnaðargerð fyrir einstök fyrirtæki.
Utgangspunkturinn í þeirri vinnu
hefði verið að brúa bilið á milli tækn-
innar og markaðarins. „Við þurftum
í raun að sýna betur fram á hvers
virði hugbúnaður okkar væri og í
hverju gagnsemi hans væri fólgin.
Auðvitað gagnaðist okkur mikið sú
vinna sem við höfðum áður lagt í með
fyrirtækjum sem við áttum samstarf
við, s.s. eins og með Tölvumiðstöð
Sparisjóðanna og Ford Motor
Company. Þessi vinna hafði gert
okkur kleift að sjá hvaða vandamál
þurfti að leysa og koma öllu því inn í
sjálfa vöruna en það átti eftir að
kynna hana mun betur út á við. Við
fengum auglýsingastofur og mark-
aðsráðgjafa í lið með okkur til þess
að vinna markaðsstarfið en auk þess
lögðum við í verulega vinnu með
starfsfólki Degasoft. Það má eigin-
lega segja að í framhaldi af þessu
hafí hlutirnir farið að gerast og
reyna fór á sjálfa vöruna, þ.e. Kudos-
hugbúnaðinn.
Samstarfið við Touchpoint
Útgáfa 4,5 af Kudos kom út í byrj-
un þessa árs og við höfum verið að
fara ansi víða með hana og því er
ekki að leyna að viðtökurnar hafa
verið góðar.
í lok maí gerði Degasoft sam-
starfssamning við kanadíska fyrir-
tækið Touchpoint um sölu og mark-
aðssetningu hugbúnaðar í Ameríku
og Ástralíu. Að sögn Halldórs og
Tómasar er Touchpoint leiðandi
markaðsfyrirtæki í sölu á kioskum
og hugbúnaði þeim tengdum í
Bandaríkjunum og Kanada. Þeir
segja að Touchpoint bindi miklar
vonir við hugbúnað Degasoft og hafi
þeir nú keypt 10% hlut í fyrirtækinu.
Hugbúnaðurinn verði markaðssett-
ur undir nafninu Kudos og hafa
Degasoft og Touchpoint stofnað
hugbúnaðarfyrirtæki í Toronto sem
mun vinna að lausnum byggðum á
Kudos. Fyrirtækin unnu saman á
sýningunni í Berlín og Chicago.
Halldór og Tómas segja að þeir
hafi í fyrsta sinn sýnt opinþerlega 5,0
útgáfuna af Kudos á sýningunni í
Berlín. Löng þróunarvinna hafí legið
að baki hugbúnaðinum og það hefði
skilað sér í því að hann hefði verið
mjög heilsteyptur þegar þeir loks
hafi sýnt hann. í raun hefði komið á
daginn að hugbúnaður Degasoft hafi
haft allmikið forskot á keppinautana.
Fyrirlesarar hafi verið sammála um
að hugbúnaðurinn frá Degasoft hafi
ekki aðeins verið bestur heldur í
raun langbestur. I framhaldi af sýn-
ingunni í Berlín hafi síðan verið farið
á aðra sýningu í Chicago og þar hefði i
sama verið uppi á teningnum, hug-
búnaður Degasoft hafi unnið til
fyrstu verðlauna þar líka.
Virðist hitta beint í mark
„Það virðist sem nýjasta Kudos-
útgáfa Degasoft sé aldeilis að hitta í
mark og undanfarnir mánuðir hafi
eiginlega verið ævintýri líkastir. k
Staðreyndin er sú að hjá Degasoft
hafa menn haft langan tíma til þess
að skilja raunverulega öll vandamál-
in sem við var að glíma og leysa þau.
Þegar varan var kynnt á sýningunni
í Berlín var mikil þróunarvinna að
baki auk þess sem við höfðum mikla
reynslu af uppsetningu eldri útgáfna
af hugbúnaðinum. Nú er verið að
vinna að uppsetningum á Kudos í
Hollandi, Spáni, Kanada, Japan og
Bandaríkjunum. Og í byrjun sept- L
ember verður opnað net kioska á
Bretlandi þar sem kudosinn verður í
aðalhlutverki.“ Halldór og Tómas
segjast telja að miðað við fyrstu mót-
tökur sé það ljóst að virkileg vöntun
hafi verið á hugbúnaði eins og Kud-
os. Það megi því með sanni segja að
framtíðin sé spennandi hjá Degasoft.
Fjöldi viðurkenninga og vaxandi
markaðir gefi fyrirtækinu mikla
möguleika á að stækka og dafna enn
frekar. Samningar sem þegar hafi L
verið gerðir og það sem í farvatninu
sé lofi góðu fyrir fyrirtækið Degasoft
og starfsmenn þess.
-